#3 Tarczyca Rozkurwiacz

Question 1

Funkcje hormonów tarczycy

Answer 1

1) Wzrost przemiany materii
2) Nasilają syntezę białek, oraz proteoliza w miesniach
3) Spadek stężenia cholesterolu, lipoliza
4) Wpływają na dojrzewanie tkanek
5) Przyspieszają wchłanianie węglowodanów w jelitach
6) Działają anaboliczne na chrząstkę wzrostowa i przyspieszają wzrost kości
7)Zwiększają wytwarzanie ciepła i zużycie tlenu przez stymulowanie błonowej Na/K atpazy

Question 2

Efekt Wolffa Chaikoffa

Answer 2

zahamowanie organifikacji jodu przez tarczyce w wyniku nagłego wzrostu jego stezenia w surowicy.

Question 3

Parathormon fukcje

Answer 3

Wydzielany przez przytarczyce
1) Pobudza uwalnianie wapnia z kosci
2) pobudza syntezę aktywnej postaci wit d w nerkach
3) Nasila wchłanianie wapnia z układu pokarmowego
4)Powoduje hiperkalcemie
5) Powoduje hipofosfatemie
6) powoduje przewagę osteolizy nad synteza tkanki kostnej

Pobudzany do wydzielania po obniżeniu stężenia wapnia w organizmie

Question 4

Nadczynność tarczycy - rodzaje + badania

Answer 4

Hipertyreoza
To zwiększenie wydzielania hormonów tarczycy przekraczające aktualne zapotrzebowanie tkankowe. Może być jawna lub utajona (subkliniczna)
Zmniejszone stężenie TSH wskazuje na pierwotną (tarczycową) przyczynę

Jawna - Zespół objawów wywołany przez hormony tarczycy obecne w nadmiarze i łączy się ze zwiększeniem stężeń wolnych T3 i T4 w surowicy ponad granice górnej normy

Subkliniczna - Stan łagodnego nadmiaru hormonów tarczycy w którym stwierdza się normalne stężenie hormonów T3 i T4 oraz lekko obniżone TSH.
Bywa wczesnym objawem każdej choroby występującej z nadczynnością tarczycy - np guzki toksyczne, autonomiczne
Brak typowych objawów, kołatanie serca, ujawnione w EKG zaburzenia rytmu serca lub arytmia.
Pogrubienie błony tętnicy szyjnej, zwiększenie lewej komory serca, większe ryzyko złamań kości

1) Podwyższone T3 i T4
2) Obniżone TSH (w pierwotnej, we wtórnej rośnie)
4) Niskie stężenie cholesterolu we krwi
5) Skłonność do hiperglikemii po obciążeniu glukoza

Question 5

Przyczyny i objawy nadczynności tarczycy

Answer 5

Przyczyny
1) Choroba Gravesa Basedowa - autoprzeciwciala
2) Wole guzkowe toksyczne
3) Guzek anatomiczny pojedynczy
4) Gruczolak przysadki wydzielający TSH
5) Gruczolak tarczycy - choroba Plummera
6)nowotwory lub przerzuty raka pęcherzykowego tarczycy
7) Początkowa faza Hashimoto
8) Nadmierne spożycie preparatów z hormonami tarczycy
9) Spożycie pokarmu mięsnego z domieszką gruczołu tarczowego zwierzat

Objawy podmiotowe
1) Psychika - drażliwość, płaczliwość, niepokój, pobudzenie psychoruchowe, lęk, zaburzenia koncentracji
2)Skóra - uczucie ciepła, wilgotna skóra, rumienienie się
3) Mięśnie- osłabienie i łatwe męczenie
4) Ukł krążenia - kołatanie serca, zaburzenia rytmu serca, tachykardia, duszność
5) Ukł pokarmowy - biegunka, chudnięcie mimo apetytu
6)Ukł moczowo płciowy - łagodny wielomocz, nieregularne miesiączki, zmniejszone libido

Objawy przedmiotowe
1) Ukł nerwowy - drżenie rąk, niepokój ruchowy,
2)Wytrzeszcz gałek ocznych - orbitopatia
3) Skóra nadmierne ocieplona i spocona
4)Obrzęk przedgoleniowy
5) Powiększenie obwodu szyi, wyczuwalne powiększenie tarczycy
6) Przyspieszenie czynności serca, nadciśnienie skurczowe, głośne tony serca
7) Wzrost objętości minutowej oraz zmniejszenie oporu obwodowego

Question 6

Choroba Gravesa Basedowa

Answer 6

Choroba o podłożu autoimmunologicznym w którym dochodzi do wytworzenia przeciwciał TRAB przeciwko receptorowi( TSHR)dla TSH na błonie tyreocytów.
Przeciwciała pobudzają czynność komórek pęcherzykowych co prowadzi do nadmiernej syntezy T3 i T4 i do nadczynności tarczycy
W surowicy chorego wykrywane są tez przeciwciała TRAB(przeciwrecepturowe), antyperoksaydzowe antyTPO oraz antytyreoglobulinowe anty Tg
Chorobie towarzyszy często bielactwo, cukrzyca typu 1, niedoczynność nadnerczy, anemia złośliwa i reumatoidalne zapalenie stawów

PATOMECHANIZM
Nadczynność tarczycy - autoprzeciwciała anty-TSHR łącza się z receptorami TSH obecnymi na błonie komórkowej tyreocytów i wywołują ich nadmierną niekontrolowaną aktywacje co prowadzi do nadprodukcji hormonów tarczycy oraz zahamowania wydzielenia TSH przez przysadkę

OBJAWY
Tak jak w nadczynnosci
Charakterystyczne
-orbitopatia tarczycowa
-obrzęk przedgoleniowy
-wole naczyniowe

Question 7

Orbitopatia tarczycowa i obrzęk przedgoleniowy - patomechanizm i objawy

Answer 7

Orbitopatia tarczycowa
Z aktywacja odpowiedzi komórkowej przeciwko receptorowi TSH na fibroblastach oczodołów oraz zwiększonego wydzielania cytokin przez Th1 a potem Th2
Objawy Th1 : obrzęk mięśni okoruchowych, wzrost ciśnienia śródgałkowego, wytrzeszcz oczu, upośledzenie odpływu żylnego z oczu, spojówki są przekrwione, obrzęk powieki górnej i dolnej, niedomykalność powiek, ucisk na nerw wzrokowy
Objawy Th2: włóknienie, stłuszczenie,

Obrzęk przedgoleniowy
Wywołany autoimmunologicznym działaniem rec Th1

Question 8

Wole guzkowe toksyczne (Choroba Plummera)

Answer 8

Choroba w której nadczynność tarczycy rozwija się na podłożu guzkowego rozrostu gruczołu tarczowego i nie ma tła immunologicznego.
Guzki autonomicznie wydzielają hormony tarczycy

1) Niedobór jodu
2) Wole proste > guzkowe nietoksyczne
3) Wole guzkowe toksyczne

Rozwijają się przez wiele lat i ma długi okres skąpoobjawowym. Na początku zmniejsza się stężenie TSH w surowicy bez zmian HT. Do jawnej hipertyreozy może dojść przez trigger np kontrast z jodem czy leki
Objawy : Zwiększone zaburzenia rytmu serca, powikłania sercowo naczyniowe, niewydolność krążenia, oftalmopatia (wytrzeszcz oczu)

Question 9

Guzek autonomiczny pojedynczy

Answer 9

Gruczolak lub guzek o autonomicznej czynności prowadzący do nadczynności tarczycy.
Najczęściej rozwija się w kierunku mutacji receptora TSH
W badaniach początkowo wychodzi subkliniczna nadczynność

Question 10

Przełom tarczycowy hipermetaboliczny

Answer 10

Stan nagłego i gwałtownego załamania homeostazy ustrojowej rozwijający się na podłożu nierozpoznanej lub niedostateczne leczonej nadczynności tarczycy przebiegający z zaburzeniami świadomości, śpiączką, niewydolnością serca, wstrząsem i wysoką temperatura

Przyczyny
-Nieleczona nadczynność
-Nagłe odstawienie leków
-Stres, operacja

Objawy
1) bezsenność, chudnięcie, gorączka, nudności, wymioty
2)Tachykardia, migotanie przedsionków, niewydolność serca, gorączka, wstrząs, zaburzenia świadomości

Question 11

Niedoczynność tarczycy

Answer 11

Zespół objawów klinicznych wywołany niedoborem T4 i wynikającym z tego niedostatecznym działaniem T3 w komórkach ustroju co prowadzi do spowolnienia procesów metabolicznych

1) Pierwotna - spowodowana uszkodzeniem gruczołu tarczowego (zmniejszenie T4, zwiększenie TSH)
2) Wtórna - niedobór lub brak wydzielania TSH przez uszkodzenia przysadki (Zmniejszenie T4 i TSH)
3) Trzeciorzędowa - spodowowana brakiem lub niedostatecznym działaniem podwzgórzowej tyreoliberyny TRH (zmniejszone TSH i T4)
Podział Zahroskiej - wrodzona i nabyta

Question 12

Wrodzona niedoczynność tarczycy - przyczyny, objawy podmiotowe i przedmiotowe + badania

Answer 12

Przyczyny
1) Hipoaplazja i aplazja tarczycy
2)Wrodzone defekty metaboliczne hormonów tarczycy

Podmiotowe
1)Ospałość, spowolnienie ruchowe
2)Trudności w karmieniu a tycie
3)Zaparcia
4)Niski ochrypły glos

Przedmiotowe
1)Obrzeknieta nalana twarz, wąskie szpary powiekowe
2)Powiększone ciemiączko przednie i otwarte tylne
3)Duży język i niedomknięte usta
4)blada skóra, chłodna
5)Żabi brzuch

Badania
-Podwyższone TSH
-Obniżone T3 i T4
-Opóźnienie wieku kostnego
-Niedokrwistosc niedobarwliwa

Question 13

Niedoczynność tarczycy nabyta

Answer 13

Przyczyny
1) Hashimoto 2 faza
2)Niedobór jodu w diecie
3) Zniszczenie tarczycy przez podanie jodu radioaktywnego, operacji, radioterapii szyi
4)Leki - tyreostatyki, nadchloran potasu, sole litu
5)Dużą dawka niefizjologiczna jodu
6) Uszkodzenie okolicy podwzgórza i przysadki (wtórna)
7) Podostre zapalenie tarczycy

Podmiotowe
-Spowolnienie ruchowe
-Nadmierna senność, osłabienie, zmęczenie
-Uczucie zimna
-Tycie mimo braku laknienia
-Zaburzenia miesiączkowania, zmniejszone libido
-Zaparcia
Przedmiotowe
-Sucha zimna skóra, blada, rogowacenie na łokciach, zahamowanie gruczołów potowych
-twarz obrzęknięta, nalana, obrzęk powiek
-Suche łamliwe włosy i paznokcie, kruche
-Zwolnienie czynności serca, osłabienie tętna, zmniejszenie pojemności minutowej, barykardia, powiększenie serca przez płyn w worku osierdziowym
-Ochrypły i matowy głos, spłycenie oddechów
-Przewlekłe zaparcia przez zwolnienie perystaltyki
-Duży brzuch przez płyn w jamie otrzewnowej
-Obrzęki stawów przez pogrubienia błony maziowej

1) Podwyższone TSH
2) Obniżone T3 i T4
3) Podwyższony cholesteorl
4)Niedokrwistość makrocytarna

Question 14

Przyczyny trzeciorzędowej niedoczynności tarczycy

Answer 14

1) Guzy podwzgorza
2)Choroby zapalne i naciekowe np sarokoidoza
3)Przerwanie ciągłości szypuły przysadki

Question 15

Hashimoto

Answer 15

Jest to przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy związane z przeciwciałami przeciwko tyreoperoksydazie anty-TPO oraz tyreoglobulinie anty Tg oraz naciekami limfocytowymi w tarczycy które może przebiegać z eutyroza lub prowadzić do stopniowego rozwoju niedoczynosci tarczycy

Patogeneza
Kluczowa rola to zaburzenia autoimmunologiczne
-Przeciwciała anty TPO oraz anty Tg
-czasami przeciwciała blokujące receptor TSH
-Zjawiska autoimmunologiczne zależą od limfocytów Th1 i aktywności cytotoksycznych limfocytów T które niszczą komórki pęcherzykowe tarczycy

Objawy Hashimoto i przyczyny występowania
1 etap > Nadczynność przez uwolnienie hormonów zgromadzonych w koloidzie
2 etap > Niedoczynność przez postępująca destrukcje tarczycy

Przyczyny
-Nadmierna podaż jodu u osób obciążonych genetycznie
-autoimmunologia

Question 16

Podostre zapalenie tarczycy

Answer 16

To zapalenie o etiologii wirusowej w którym w 1 fazie dominuje destrukcja miąższu tarczycy z bólem, gorączką i uwolnieniem dużych ilości HT które mogą przejściowo powodować objawy tyreotoksykozy. Potem może rozwinąć się niedoczynność tarczycy.
Przebieg 4 fazowy. Rozlane ogniska na USG

1) Proces zapalny to następstwo zakażenia wirusowego u osób predysponowanych genetycznie - wirusy grypy, odry, świnki, EBV, adenowirusy, ECHO, SARS-CoV2
2)Poprzedzone zapaleniem dróg oddechowych

Objawy
1 Etap - bolesny obrzęk tarczycy, ból pormienujący do uszu, kąta żuchwy, górnej klatki piersiowej. Często występuje nadczynność tarczycy z zapaleniem miejscowym. Podwyższone t4
2 Etap - wygaszanie zapalenia, tst i t4 w normie
3 Etap - hipotyreoza, niedoczynność tarczycy
4 Etap - unormowanie

*bakteryjne - Jest to zapalenie ropne, przetoka połączona z zachyłkiem gruszkowatym i płatem tarczycy. Wywołana przez gronkowce i paciorkowce. Częściej przetoka jest po lewej stronie. Dzieci maja powiększona tarczyca, gorączkę. Na USG objawy mnogich ognisk, bogate unaczynienie, brak zaburzeń hormonalnych.

Question 17

Przełom hipometaboliczny

Answer 17

Wyraz nieleczonej, skrajnie ciężkiej niedoczynności tarczycy, przebiega z hipoksją, zaburzeniami elektrolitowymi, barykardia, wstrząs, hipotermia, upośledzeniem wentylacji, splątaniem psychicznym i śpiączka

Question 18

wol

Answer 18

Powiększenie tarczycy którego objętość przekracza 18 ml u kobiet i 25 ml u mężczyzn. Może przebiegać z nadczynnością, niedoczynnością lub eutyrozą(obojętne)

Question 19

Wole guzkowe obojętne (nietoksyczne)

Answer 19

Jest to choroba tarczycy w której dominują ogniskowe zaburzenia jej budowy wynikające z rozrostu i zmian zwyrodnieniowych lub zwłóknieniowych bez zaburzeń czynności tarczycy.
W USG stwierdza się pojedyczne guzek bez powiększenia pozostałej tarczycy
Przyczyny : niedobór jodu, substancje wolotwórcze, hormony płciowe, palenie papierosów, ekspozycja na promieniowanie jonizujące, wcześniejsze zapalenia tarczycy, procesy autoimmunologiczne

Question 20

Wole miąższowe nietoksyczne

Answer 20

To powiększenie objętości tarczycy w USG które NIE wiąże się z ogniskowymi zaburzeniami struktury ani czynności tarczycy.
Najczęściej przez niedobór jodu, czynniki autoimmunologiczne, czynniki dziedcizne.

Question 21

Rak tarczycy

Answer 21

Są to nowotwory złośliwe wywodzące się z
1) komórek pęcherzykowych tarczycy - brodawkowaty i pęcherzykowaty, anaplastyczny
2)Komórek C - rak rdzeniasty

Patogeneza raka tarczycy
1) Ekspozycja na promieniowanie jonizujące
2)Dostępność jodu w srodowisku
3)Onkogeny - mutacja genu BRAF - najczęściej w brodawkowatym
4) Czynniki dziedziczne

Obraz kliniczny raków tarczycy
1)Powiększone przez przerzuty węzły chlonne
2)Szybki wzrost guzka i jego nieprzesuwalność
3)Chrypka - naciekanie na nerw krtaniowy
4)Ból i duszność
5) Biegunka - rak rdzeniasty przez nadmiar kalcytoniny

Question 22

Rak brodawkowaty tarczycy

Answer 22

najczęstszy nowotwór tarczycy
− wywodzi się z komórek pęcherzykowych tarczycy
− najczęstsza mutacja w raku brodawkowatym – mutacja genu BRAF
− przyczyną powstania może być nadmiar jodu
− rozprzestrzenia się drogą limfatyczną (często pierwszym objawem jest powiększenie węzła Virchowa)
− najczęstszy nowotwór tarczycy u dzieci
− rozpoznanie: BAC (biopsja aspiracyjna cienkoigłowa)
− nieczynny hormonalnie
− badania kontrolne po usunięciu raka: tyreoglobulina (po usunięciu tarczycy nie powinno jej być)

Question 23

Rak pęcherzykowy tarczycy

Answer 23

drugi pod względem częstości
− przyczyną może być niedobór jodu
− szerzy się drogą krwionośną
− nieczynny hormonalnie
− w BAC nie do odróżnienia z gruczolakiem, potwierdzenie w badaniu histopatologicznym→ nacieka naczynia i
torebkę

Question 24

Rak anaplastyczny

Answer 24

Powyżej 60 r.ż. (rzadki)
-wywodzi się ze zróżnicowanego raka tarczycy
− Przerzuty przez ciągłość, limfę i krew
− Objawy miejscowe i naciekowe związane z nerwem krtaniowym wstecznym (chrypka)
-rokowanie jest złe i bardzo szybka progresja choroby
− 10-letnie przeżycie <5%

Question 25

Rak rdzeniasty tarczycy

Answer 25

z komórek C wytwarzających kalcytoninę
− znaczny ↑ stężenia kalcytoniny we krwi u chorego z guzkiem tarczycy → rozpoznanie
− objaw charakterystyczny (ale rzadki) – biegunka (wynika z nadmiernego wydzielania kalcytoniny i innych
substancji biologicznie czynnych)
− 1⁄4 przypadków raka rdzeniastego – dziedziczne, wynikające z aktywującej mutacji zarodkowej genu RET
− leczenie: wycięcie całej tarczycy i węzłów chłonnych szyjnych (często nie powoduje normalizacji stężenia
kalcytoniny – pochodzi ona z mikroprzerzutów)

Question 26

Wole Riedla

Answer 26

przewlekła choroba zapalna tarczycy charakteryzująca się masywnym zwłóknieniem tego narządu. Zwłóknienie niszczy prawidłową tkankę tarczycową, może się również rozszerzać na inne struktury w obrębie szyi otaczające tarczycę,

Objawy choroby zależą od rozległości procesu włóknienia i zwykle związane są z uciskiem. Niedoczynność tarczycy występuje tylko u około 30% chorych na chorobę Riedla. Przyczyna choroby Riedla nie jest znana. Podejrzewa się, że może ona mieć podłoże autoimmunologiczne, stanowić tarczycowo-szyjną manifestację ogólnoustrojowej choroby zwłóknieniowej, wariant choroby Hashimoto, pierwotne zapalenie tarczycy lub zejściowe stadium podostrego zapalenia tarczycy.

Question 27

Zespół niskiej trijodotyroniny

Answer 27

Zwiększone rT3
-Zmniejszone T3
-Prawidłowe T4 i TSH
-Obniżenie aktywności dejodynazy 1 typu 5 a wzrost dejodynazy III
Są to zaburzenia konwersji obwodowej hormonów tarczycy u osób wyniszczonych i w ciężkim stanie klinicznym, po rozległych oparzeniach, głodzeniu, niewydolności nerek, marskości wątroby, zawale serca, nowotworach złośliwych, sepsie, chorobach zakaźnych