#6 Dodatek chyba nie będę się tego uczyć xd Flashcards
Nowowtwory neuroendokrynne(NEN) markery biochemiczne swoiste
Są to nowotwory obecne w rozproszonym układzie endokrynnym
carcinoid - 5-HIAA (kwas 5-hydroksyindolooctowy) w DZM, serotonina
- insulinoma – insulina/glukoza, proinsulina, peptyd C, 72-h próba głodowa
▪ hipoglikemia po 12, 24 lub 72 h (najczęściej 48 h próba)
▪ test hamowania peptydu C – egzogenna insulina nie hamuje jego wydzielania w guzie
▪ selektywna tętnicza stymulacja wydzielania insuliny i gastryny glukonianem wapnia i oznaczanie jej
stężenia w próbkach krwi pobranej z żyły wątrobowej, śledzionowej i krezkowej
- gastrinoma – gastryna, pH treści żołądka, test sekretynowy
▪ próba z sekretyną – oznaczenie gastryny po 2, 5, 10 i 20 minutach - glucagonoma – glukagon
- VIPoma – VIP
- somatostatinoma – SS
NEN markery nieswoiste
- Chromogranina A – NEN, przyjmowanie inhibitorów pompy protonowej i H2-blokerów, zanikowe zapalenie
żoładka, niewydolność nerek czy serca - Enolaza swoista dla neuronów i synaptofizyna – w cytoplazmie NEN (najczęściej rak drobnokomórkowy
płuca, ale też w rakowiaku czy insulinoma/glucagonoma) - Inne: α-fetoproteina (AFP), antygen rakowo-płodowy (CEA) i β-hCG, kalcytonina, polipeptyd trzustkowy
Guz insulinowy
Nowotwór neuroendokryinny NEN wywodzący się z komórek B wysp trzustkowych wytwarzający insulinę której nadmiar powoduje hipoglikemie
Objawy
-Hipoglikemia po wysiłku fizycznym i głodowaniu ale tez samoistnie
-uczucie głodu skłaniające do częstych posiłków i powodujące otylosc
-neuroglikopenia przypominająca upojenie alkoholowe
-Triada Whipple’a: 1) objawy w czasie głodzenia; 2) towarzyszy im spadek glikemii; 3) ustępują po podaniu
węglowodanów
Diagnostyka: napady hipoglikemii ≤ 40 mg/dl + próba głodzenia + USG/ endoskopia, TK lub MR z kontrastem +
scyntygrafia (również ze znakowanym GLP-1)
Guz gastrynowy gastrinoma
Nowotwór neuroendokryinny z komórek wydzielających gastryny.
Drugi co do częstości występowania
Przeważnie w głowie trzustki
Małe, wieloogniskowe guzki
Często składowa zespołu MEN1
Mogą również wydzielać ACTH i wywoływać objawy zespołu Cushigna
Guz glukagonowy glucagonoma
Nowotwór neuroendokryinny wywodzący się z komórek A trzustki wydziela w nadmiarze glukagon.
Guzy są duże, lokalizowane w ogonie i głowie trzustki
Objawy
-cukrzyca o łagodnym przebiegu
-biegunki,
-Zapalenia błony śluzowej jamy ustnej
-pełzający rumień nekrotyczny
-niedokrwistosc normo barwliwa
Guz wydzielający VIP
Rzadki nowotwór neurodenodkrynny trzustki najczęściej zlokalizowany w ogonie
-Okresowe lub stale wodniste biegunki które nie ustępują po glodzeniu
-Odwodnienie, hipokaliemia, zaburzenia rytmu serca
-Kwasica przez utratę wodoroweglanow
-Rumień przez działanie na naczynia krwionośne
