P5 - gastro Flashcards
GER(refluks żoł-przeł) - jaką postać może przyjmować ?
bierne ulewania (regurgitacje) lub czynne wymioty
wynik niedojrzałości czynnościowej LES
ustępuje do 12 msc życia samoistnie(prawdopodobnie wynik przyjmowania pozycji pionowej, dojrzewania LES i spożywania pokarmów stałych)
GERD - czym się różni od GER ?
refluks powodujący wyraźne dolegliwości lub wywołujący powikłania
sam refluks jest zjawiskiem fizjologicznym (epizody do 3 min)
Co sprzyja wsytepowaniu refluksu u niemowląt ?(3)
- mała pojemnośc żołądka
- duża objętość przyjmowanego pokarmu
- LES osiąga pełną długość i siłę skurczow po 3 msc życia, a czasem rozwija się nawet do 18 msc
Objawy GERD u niemowląt (5)
- wymioty, ulewania
- słaby przyrost m.c.
- niepokój przy karmieniu
- zaburzenia połykania
- odgięciowa pozycja ciała
Objawy GERD u dzieci starszych (4)
- wymioty, regurgitacje
- zgaga, bóle zamostkowe
- bóle brzucha
- zaburzenia połykania
Objawy alarmowe GERD
- krew w zwracanym pokarmie, anemia, wymioty krwią -> wskazują na zapalenie przełyku
- niedożywienie, utrata m.c.
- zaburzenia połykania, zachłyśnięcia
- nocne napady kaszlu i duszności
- poczatek objawów >6msc życia lub utrzymywanie się objawów >1rż
Objawy pozaprzełykowe GERD (4)
- płucne
- astma
- przewlekłe zapalenie oskrzeli
- rozstrzenie oskrzeli
- włóknienie płuc - otolaryngologiczne
- przewlekły kaszel
- chrząkanie
- uporczywe zapalenie krtani, gardła, zatok
- globus histericus - ubytki szkliwa
- bezdech senny
Czynniki ryzyka GERD (6)
- wcześniactwo(szczególnie gdy BPD)
- otyłość
- MPD
- wady wrodzone PP(atrezja przełyku -> pooperacyjnie)
- znaczne skrzywienie kręgosłupa
- mukowiscydoza
Diagnostyka GERD (6)
- 24h pH-metria -> mierzony odsetek czasu z pH<4(norma = 4%)
- badanie pH-metryczne z impedancją(pozwala na ocenę również refluksu alkalicznego)
- endoskopia z biopsją (nadżerki, owrzodzenia, przełyk Barretta)
- terapia empiryczna- TYLKO DZIECI STARSZE
(ustępowanie dolegliwości po 2-4 tyg IPP) - badanie manometryczne (zaburzenia motoryki)
- RTG z kontrastem (wady anatomiczne, powikłanai refluksu - zwężenie przełyku)
Leczenie dietetyczne GERD (2)
- mieszanki mlekozastępcze -> wykluczenie alergii
- zagęszczenie pokarmów lub wprowadzenie mieszanek AR -> zmniejsza UJAWNIANIE refluksu ale nie wpływa na ilość epizodów w pH-metrii
Leczenie pozycyjne GERD
poprawa zapisu pH-metrycznego przy ułożeniu dziecka w 1.godzinie po karmieniu na PRAWYM boku -> LEWYM -> NA BRZUCHU z uniesieniem górnej cz. ciała pod kątem 30 stopni do płaszczyzny poziomej
ze wzgl. na hipotetyczny związek pozycji na brzuchu z nagłą śmiercią łóżeczkową nie jest zalecana w czasie snu do końca 1rż
Leczenie farmakologiczne GERD
brak skutecznych i bezp leków wpływających na motorykę
w zapaleniu błony śluzowej -> IPP
Leczenie chirurgiczne GERD - jakie, co stanowi pilne wskazanie do zabiegu
fundoplikacja laparo
pilne wskazanie do zabiegu stanowi występowanie zachłyśnięć prowadzących do niewydolności krążeniowo-odd
Powikłania GERD
- metaplazja błony śluzowej (15% chorych) -> dysplazja -> rak gruczołowy
- zwężenie przełyku (50% chorych z wieloletnim GERD)
- dystoniczne ułożenie głowy i szyi (zespół Sandifera)
- Stany rzekomo zagrażające życiu (ALTE)
Biegunka ostra - definicja, ile % zgonów z jej powodu, najczęstsza przyczyna
> =3 płynne/półpłynne stolce na dobe, względnie stolce zaw. krew, ropę, znaczne ilości śluzu, utrzymująca się do 2 tyg
przyczyna 10% zgonów niemowląt !!!
najczęstsza przyczyna: rotawirusy
Biegunka ostra enetrotoksyczna - przez co wywoywana, jaki ma chcarkter?
rota, kalciwirusy(Norwalk, sapowirusy), EPEC, ETEC, Gardia lamblia, cryptosporidium
sekrecyjna, wodnista, bez LEU w kale
Biegunka ostra zapalna - przez co wywoływana, jaki charakter
EIEC, EHEC
Shigella dysenteriae, Salmonella enetritidis
C. difficile
Campylobacter jejuni, Entamoeba histolytica
zmiany zapalne -> uszkodzenie błony śluzowej JG z obecnością krwi i granulocytów w kale
Biegunka ostra inwazyjna - przez co wywoływana, jaki charakter
Salmonella typhi, Shigella sonei, Shigella flexneri
Yersinia enterocolitica
Campylobacter
wnikanie drobnoustrojów do błony śluzowej -> uszkodzenie enetrocytów jelita krętego -> obecnośc LEU jednojądrzastych
Biegunka ostra - wskazania do ab
- biegunka u niemowląt <3 msc życia przy podejrzeniu sepsy
2. T >39C + krew, LEU lub laktoferryna i kalprotektyna w kale
Czy stosujemy ab w biegunce o etiologii wirusowej ?
NIGDY bo opóźniają wyleczenie !!!
Odwodnienie u dzieci - czerwone flagi (6)
- zły/pogarszający się stan ogólny
- rozdrażnienie/ senności i apatia
- zapadnięte gałki oczne
- tachykardia
- tachypnoe
- obniżone napięcie skóry
te dzieci mają wysokie ryzyko rozwinięcia wstrząsu !
Odwodnienie niewielkiego stopnia:
- ubytek m.c.[%]
- napięcie gałek ocznych
- błona śluzowa jamy ustnej
- rozprostowanie fałdu skórnego
- świadomość
- pragnienie
- tętno
- HR
- RR
- CRT
- temperatura kończyn
- diureza
- <5%
- prawdiłowe
- wilgotna
- szybkie
- norma
- norma
- norma
- norma
- norma
- norma
- ciepłe
- prawidłowa/zmniejszona
Odwodnienie umiarkowanego stopnia:
- ubytek m.c.[%]
- napięcie gałek ocznych
- błona śluzowa jamy ustnej
- rozprostowanie fałdu skórnego
- świadomość
- pragnienie
- tętno
- HR
- RR
- CRT
- temperatura kończyn
- diureza
- 5-10%
- umiarkowanie zapadnięte
- sucha
- powolne
- niepokój, pobudzenie
- silne, łapczywe
- prawdiłowe lub osłabione
- prawidłowa lub lekko przyspieszone
- N lub przyspieszony
- wydłużony
- zimne
- zmniejszona
Odwodnienie znacznego(ciężkiego) stopnia:
- ubytek m.c.[%]
- napięcie gałek ocznych
- błona śluzowa jamy ustnej
- rozprostowanie fałdu skórnego
- świadomość
- pragnienie
- tętno
- HR
- RR
- CRT
- temperatura kończyn
- diureza
- > 10%
- wyraźnie zapadnięte
- b. sucha
- b. powolne
- senność, nieprzytomne, wiotkie
- słabe, niezdolne do picia
- osłabione lub ledwo wyczuwalne
- tachy lub brady
- głęboki
- wydłużony
- zimne
- minimalna lub całkowite zatrzymanie moczu
Biegunka ostra - leczenie
- nawadnianie i dieta
- probiotyki (lactobacillus GG i saccharomyces boulardii(
- ab(azytromycyna, ceftraikson, kotrimoksazol, metronidazol, ryfaksymina)
- preparaty kaolinowo-pektynowe(węgiel, atapulgit, diosmektyn)