P12 - inne chroby wirusowe Flashcards
Odra - ile trwa zakaźnośc i jak duża jest, droga przenoszenia , do ieyd chornią p/c od matki, jak długo utrzymuje się wirus w powietrzu w miejsu gdzie orzbeywął chory
Zakaźność trwa:
od 5 dni przed do 4. dnia po wystąpieniu osutki.
kropelkowo i kontaktowo z obeiktami z wydzialnami z do chorego
b. zakaźna choroba, choruje >85% osób z kontaktu
p/c IgG matki chorniąd o 6 msc życia
w powietrzu do 2h
Odra - 4 okresy choroby
1) wylęgania (10–12 dni),
2) prodromalny (2–4 dni),
3) osutkowy (2–4 dni),
4) zdrowienia.
Odra - okres wylęganei , jak wnika wirus do organizmu ?
bezobjawowy
wnika przez śluzówkę GDO, spojówki -> replikacja nabłonku o okolicznych ww chłonnych -> rozprzesztrzenianie drogą krwi:
1) pierwsza wiremia – wirus przedostaje się do komórek układu siateczkowo-śródbłonkowego
w całym organizmie,
2) druga wiremia – występuje kilka dni po pierwszej. W jej wyniku wirus dociera do spojówek,
dróg oddechowych i skóry, wywołując objawy rozpoczynające okres prodromalny.
Odra- okres prodromalny - objawy (4)
1) Wysoka gorączka (nawet 40°C),
2) nieżyt nosa,
3) suchy kaszel,
4) zapalenie spojówek (światłowstręt, łzawienie).
w czasie tego okresu możliwe pojawienie się enanthema na łonie śluzowej policzków, łukach podniebiennych, języczku i tylnej ścianie gardła - czerwone plamki róznej wielkości, oddzielone od siebie błoną śluzową o naturalnej barwie
pod koniec tego okresu plamki Koplika
Plamki Koplika-Fiłatowa 0 kiedy się pojawiają (pod koniec którego okresu odry ), jak wyglądają
Pojawiają się 1–2 dni przed wystąpieniem osutki (pod koniec okresu prodromalnego) i zanikają 1–2 dni po jej ustąpieniu
Typowo występują na błonie śluzowej policzków, na wysokości dolnych zębów przedtrzonowych. Są to liczne, drobne, białe grudki, otoczone czerwoną, zapalną obwódką.
Odra - okres osutkowy
wzdłuż linii włosów, na czole, za uszami (BEZ OWŁOSIONEJ SKÓRY GŁOWY !)
->
dynamika zstępująca:
pojawiają się i ustępują kolejno: twarz i szyja, tułów, kończyny
charakter: plamista, plamisto-grudkowa
ciemnoczerwona do fioletowej
średnica 0,1-1cm z tendencją do zlewania się ze sobą
inne objawy: powiekszenie ww chłonnych i śledziony, młodsze dzieci moż.iwe wymoity i beigunka
Odra - okres zdrowienia
Po zejściu osutki na kończyny dolne gorączka i nieżyt szybko ustępują.
Wykwity bledną w tej samej kolejności, w której się pojawiały, pozostawiając brunatne przebarwienia.
Ostatecznie występuje drobne, otrębiaste łuszczenie się skóry
Odra - badania biochemiczne i identyfikacja czynnika etio
leukopenia z limfopenią. wzrost ALT, AST
ident:
1) badania serologiczne:
IgM pojawiają się 1–2 dni po wystąpieniu osutki i utrzymują 30–60 dni. Przeciwciała w klasie IgG pojawiają się później, ze szczytem miana po 3–4 tygodniach.
Rozpoznanie potwierdza (jedno z):
wykrycie podwyższonego miana IgM,
≥ 4-krotny wzrost miana IgG (oznaczonego w odstępie 2–3 tygodni).
2) izolacja wirusowego RNA (PCR),
3) hodowla wirusa.
Odra - co konieczne do rozpoznania ? jaki wyjątek ?
badania !!! na podstawie obrazu jedynie podejrzenie !
wyjątek: osoby które zachorowały po kontakcie z chorym na odrę potwierdzoną laboratoryjnie -> tylko na podstawie obrazu klinicznego
Odra - leczenie, suplementacja jakiej witaminy ?
TYLKO OBJAWOWE
1) leki przeciwgorączkowe,
2) ochrona przed światłem,
3) odpoczynek, prawidłowe nawodnienie i odżywienie chorego.
Zastosowanie znajduje również suplementacja witaminy A - wszytskie dzieci o ciżkim przebiegu(=hospitalizacja)
podawaj 1x/d przez 2 dni, zależnie od wieku :
niemowlęta < 6 miesięcy – 50 000 IU,
niemowlęta 6–11 miesięcy – 100 000 IU,
dzieci ≥ 12 miesięcy – 200 000 IU.
-» obniżenie ciężkości i spadek powikłań
Odra - powikłania - u ilu %, jakie grupy ryyzka(4)`
30%
- Osoby niedożywione (zwłaszcza z niedoborem witaminy A).
- Pacjenci z niedoborami odporności.
- Kobiety ciężarne.
- Niemowlęta i osoby starsze
infekcja wywołuje znaczną, przemijającą immunosupresję, która sprzyja
wtórnym zakażeniom bakteryjnym
Odra - powikłania
1) Zapalenie ucha środkowego (7–9%) (najczęstsze powikłanie odry).
2) Zapalenie płuc (1–6%) - #1 PRZYCZYNA ZGONU W ODRZE !
- może być spowodowane odrą lub bakteriami (S. pneumoniae, H. inf, S. Aureus
- częściej wyst. gdy: niedobó odp, neo, wady serca
3) Zapalenie krtani i/lub tchawicy oraz oskrzelików
(szczególnie u małych dzieci, wywołane wirusem odry lub nadkażeniem bakteryjnym).
4) Powikłania neurologiczne:
- ostre zapalenie mózgu - najczęściej jako ADEM, 1-14dni od osutki, raczej łagodne: T, ból glowy, niepokój, zaburzenia swiadomości, drgawki , (+) oponowe, pleocytoza limf w PMR -> 25% trwałe następstaw neurorozwojowe
15% postępujący przebieg - zgon w ciągu DOBY
- podostre stwardniejące zapalenie mózgu
- podostre zapalenie mózgu u pacjentów z niedoborem odporności
5) Inne, rzadkie.
Odra - leczenie powikłań
ZAWSZE SZPITAL !!!
- rybawiryna(w ciężkim przebiegu wynikającym z infekcji wirusowej)
- ICS (w zapaleniu krtani)
- ab (w nadkażeniach bakteryjnych )
- leki p/obrzękowe i p/drgawkowe(w powikłaniach neurologicznych )
Odra - zapobieganie
- szczepienia ochronne
- profi poexpo:
Profilaktyka poekspozycyjna odry wskazana jest u osób nieuodpornionych w przypadku:
choroby u współdomownika,
przebywania z chorym przez > 1 h w niedalekiej odległości, w zamkniętym pomieszczeniu,
dłuższego kontaktu twarzą w twarz w szpitalu.
Zalecane postępowanie:
1) szczepienie szczepionką MMR – do 72 h od ekspozycji (preferowana metoda)
LUB
2) Gamma globulina ludzka i.m. – do 6 dni od ekspozycji (u osób z przeciwwskazaniami do szczepień, np. kobiet w ciąży).
Zarówno szczepionka MMR, jak i immunoglobulina, NIE JEST skuteczna w przypadku profilaktyki poekspozycyjnej świnki ani różyczki.
Odra - kogo izolować
1) osoby chore – przez 4 dni od wystąpienia osutki,
2) osoby podatne na zakażenie, po kontakcie z chorym – przez cały okres wylęgania.
Każdy przypadek zachorowania należy zgłosić do sanepidu
Świnka - droga szerzenia się okres wylęgania, zakaźnośc, wrota zakażenia
kropelkowo, kontaktowo wydzileiny z DO
wylęganie: 12-25 dni
zakaźnośc: od 7 dni przed obrzekiem ślinianek, do 9 dni po
wrota: D.O. -> replikacja w nabłonku -> wiremia (1-2 dni przed wystąpieniem objawów) ->
wirus obecny w
1. ślinie,
2. PMR
3. moczu - do 2 tyg po wyst. obrzęku ślinianek
4. trzustce,
5. jądrze.
zakażone komórki ulegają martwicy, poajwia się obrzęk śródmiąższowy, wysięk surowiczy i naciek z limfocytów i makrofagów
Świnka - obraz kliniczny
1 objaw - zapalenie ślinainek:
bezobjawowy w 20–30% przypadków
1-7 dni przed możliwe grypopdobne prodromy, częściej u dorosłych
- przyuszne(60-70%)
- podżuchwowe (10%)
zwykle obustronnie, możliwe zajęcie kolejno lub równocześnie
- ból i obrzek - najiekszy w 2. i 3. dniu
- ciastowata spoistość ślinianki, nadmiernie napięta i ucieplona skóra(BEZ ZACZERWIENIENIA)
- obrzek stopniowo -> skroń, łuk jarzmowy, wyrostek sutkowaty, szyja
ustępuje po ok. 7 dniach
Świnka - zapalenie ślinianek - objawy
- ból i obrzek - najiekszy w 2. i 3. dniu
- ciastowata spoistość ślinianki, nadmiernie napięta i ucieplona skóra(BEZ ZACZERWIENIENIA)
- obrzek stopniowo -> skroń, łuk jarzmowy, wyrostek sutkowaty, szyja
- ustępuje po ok. 7 dniach - Zaczerwienienie i obrzęk ujścia przewodu ślinianki przyusznej
3) Zmniejszone wydzielanie śliny.
Suchość w jamie ustnej i nasilenie bólu podczas spożywania kwaśnych posiłków
(lub innych silnie stymulujących wytwarzanie śliny).
4) Trudności w żuciu, połykaniu i otwieraniu ust
5) Gorączka (38–39°C).
Pojawia się razem z obrzękiem i utrzymuje 3–4 dni.
Występuje ponownie w razie powikłań lub zajęcia kolejnych ślinianek.
6) Inne objawy.
Złe samopoczucie i osłabienie, utrata łaknienia, wymioty, bóle głowy.
Świnka - rozpoznanie
zachorowanie ogniskowe i epidemiczne -> wystarczy wywiad i obraz kliniczny
przypadki sporadyczne -> potw serologiczne:
- wykrycie swoistych przeciwciał IgM w ostrym okresie choroby
lub
- ≥ 4-krotny wzrost miana IgG w przeciągu 2–4 tyg
Świnka - jaki marker zapalenia ślinianek i jakie badanie w przypadkach wątpliwych
amylaza
izolacja wirusa(PCR lub hodowla) - Materiałem do badania może być ślina, krew, mocz lub PMR
Świnka - leczenie - czy jest przyczynowe ?, jakie objawowe ? kiedy spzital ?
nie ma przyczynyowego
objawowe:
- leki p/bólowe i p/gorączkowe
- częste pojenie, płuaknie ust, unikanie kwaśnych potraw\
spzital gdy powikłany przebieg
Świnka - powikłania
1) ZOMR - najczęstsze powikłanie !!!
- 3x chopy
- między 4 a 8 dniem: T, bóle głowy, nudności wymioty, objawy oponowe
- może wystąpić BEZ zapalenia ślinainek
2) Zapalenie jądra i najądrza:
- 30-40% chłopców w okresie dojrzewania i młodych mężczyzn(15-29)
- start pod koniec 1.tyg choroby
- nagle, występuje: T, bóle głowy, obrzęk, zaczerwienineie, ocieplenie i silny ból jądra, ból podbrzusza, nudności i wymioty
- objawy utrzymują sie 4 dni
- niepłodnośc RZADKO !
3) Zapalenie jajnika - 7% bab, łagodniej niż zapalenie jądra, nie powoduje niepłodności
4) Zapalenie trzustki - <10%
- do kilku tyg po obrzeku ślnianke(1/3 bez obrzęku)
- łagodne, ustępuje samoistnei w ok. 7 dni
5) Głuchota (0,5–5/100 000 przypadków).
Występuje nagle, jest jednostronna i trwała
Świnka - izolować ? zgłaszać ?
izolować - 9 dni od obrzęku
zglaszać
Różyczka - jakie skutek infekcji wewmacicznej, czym głównie sie charakteryzuje, jaka zakaźność, jak się szerzy , jaki okres wylęgania
osutka + powiększenie ww chłonnych
infekcja we wczesnym okresie ciąży 0> uszkodzenie płodu
zakaźnośc: od 7 dni przed do 6 dni po pojawieniu się osutki
transmisja: kropelkowo, wertykalnie, bezpośredni oknakt z materiąłem zakaźnym ((wydzieliną dróg oddechowych, krwią, moczem, kałem))
okres wylęgania: 12-23 dni
