P12 - Flashcards
herpeswirusy- jaka właściwość specyficzna
zdolność do wywoływania zakażenia utajonego – latencji = obecność genomu wirusa w obrębie komórek gospodarza, bez produkcji zakaźnych cząsteczek wirusa, przy zachowanym ograniczonym poziomie ekspresji niektórych z jego genów
HHV1 i 2 - inne nazwy, jaka choroba
HSV1 i 2, opryszczka
HHV 3 - inna nazwa i choroba
VZV, wdm
HHV-4 - inna nazawa i choroba
EBV, mono
HHV-5 - inna nazwa i choroba
CMV - wdm
HHV 6 i 7 - co wywouje
gorączka trzydniowa (rumień nagły)
HHV-8- inna nazwa i choroba
KSHV - mięsak kaposiego
opryszczka - jaka forma, rezerwuar, kto może zakażać, , jaką drogą, okres wylęgania, okres zakaźności
pęcherzykowata osutka
ludzie - jedyny rezerwuar
zakaża osoba chory lub bezobjawowy nosiciel w okresie reaktywacji
głównie kontaktowo - wirus w wykwitach i mających z nimi kontakt płynach ustrojowych – ślinie, wydzielinie dróg rodnych
inne:
wertykalna (najczęściej podczas porodu siłami natury),
kropelkowa,
kontakt z krwią,
kontakt z przedmiotami zanieczyszczonymi wydzielinami chorego.
1-12 dni(6-8)
okres zakaźności zależny od postaci zakażenia
Kiedy najczęściej dochodzi do zakażenia HSV1 i 2 , jak często serologiczne wykładniki zakażenia
1 - w dzieciństwie,
2 - podczas kontaktów seksualnych, rzadziej podczas porodu
serologia:
1 - >90% dorosłych
2 - ok20%
opryszczka - rozwój wykwitów
1) objawy zwiastunowe – ból, pieczenie, świąd, mrowienie,
2) grudka na podłożu zapalnym,
3) pęcherzyk,
4) nadżerka lub owrzodzenie
Opryszczka - zespoły kliniczne (6)
- opryszczka błony śluzowej jamy ustnej i gardła
- pierwotne- dziąsła i jama ustna (dzieci), angina(dorośli)
- nawrotowe: opryszczka wargowa - opryszczka narządów płciowych
- wzrok
- skóra:
- zanokcica opryszczowa
- opryszczka zapaśników
- wyprysk opryszczkowy - opryszczkowe zapalenie mózgu
- nawracające ZOMR
najczęstsza manifestacja PIERWOTNEGO zakażenia opryszczką u dzieci - jaka to postać, w jakim wieku najczęściej, jaki początek, jakie objawy (6)
Ostre zapalenie błony śluzowej dziąseł i jamy ustnej
głównie 6msc-5rż
NAGŁY początek objawów:
- wysoka goraćzka
- złe samopoczucice
- jadłowstręt
- obrzęk, zaczerwienienei i bolesnośc dziąseł
- osutka pęcherzykowa
- powiększenie i bolesność regionalnych ww chłonnych
najczęstsza postać pierwotnego zakażenia opryszczką u dorosłych - jaka to, jaki wirus głównie, jakie objawy
Ostre zapalenie gardła i migdałków podniebiennych
zwykle HSV-1
najpierw: ból głowy, gardła, mięśni, złe samopoczuciee i gorączka
-> potem: pęcherzykowa osutka zajmująca migdałki i tylną ścianę gardła
(zmiany na wargach występują tylko u < 10% chorych).
Typowa postać zakażenia nawrotowego w przebiegu opryszczki błony śluzowej jamy ustnej i gardła- jaka to postać, srednio jak częstso nawraca, najczęstsza etiologia, zakaźność(i kieyd największa)
Opryszczka wargowa
Infekcja nawraca średnio 2 razy w roku
najczęściej: HSV-1
zakaźność: 5 dni(najbardziej pierwsze 24h)
Opryszczka narządów płciowych - Zakażenie pierwotne:
- najczęstsza etiologia
- jaki przebieg
- u jakiej płci częściej
- okres zakaźności
- jakie różnice w umiejscowieniu i rozległości zmian skónych
- jakie inne objawy ?
- jakie powikłanai ze względu na płeć ?
- co należy podejrzewać w przypadku rozpoznania u dziecka ?
HSV-2
przebieg zazywczaj ciężki
częściej u kobiet(70% vs 40%)
10-12dni zakaźność
objawy ogólne: gorączka, ból głowy i mm
baby: wargi sromowe, krocze, wew pow ud, pochwa, szyjka macicy, okolica okołoodbytnicza; BARDZIEJ rozległe i DŁUŻEJ
chopy: prącie, radziej moszna/wew pow ud; MNIEJ i KRÓCEJ
inne objawy:
- ból
- wydzielina śluzowa z cewki/pochwy, pwiększone bolesne ww pachwinowe, zaburzenia oddawania moczu
powikłania:
baby - zapalenie sromu/pochwy
chopy - stulejka/załupek
podejrzewaj wykorzystwanie seksualne, choć możliwa autoinokulacja lub przneiesienie przez ręce opiekuna
Czy zakażenie HSV-1 chorni przed zakażeniem HSV-2 ?
NIE
Opryszczka narządów płciowych - Zakażenie nawrotowe:
- jaki przebieg
- ile objawy zwiastunowe
- okres zakaźności
- którą płeć zmiany mogą bardziej boleć ?
Zwykle przebiega łagodnie, bez objawów ogólnych.
Objawy zwiastunowe trwają od 2 h do 2 dni.
Okres zakaźności – około 5 dni.
Osutka u kobiet może być bardzo bolesna i lokalizuje się na wargach sromowych
większych i mniejszych oraz na skórze krocza.
U mężczyzn zmiany głównie na prąciu (często są niebolesne).
Opryszczka narządu wzroku:
- zwykle w jaki sposób
- jaka forma wykwitów
- do czego możę doprowadzić nawracająca opryszczka ?
Zwykle jest skutkiem autoinokulacji.
Wykwity mają formę owrzodzeń spojówki i/lub rogówki oraz pęcherzyków na powiekach.
Często nawracająca opryszczka może powodować bliznowacenie rogówki, a nawet utratę wzroku
zanokcica opryszczkowa - jaki obraz kliniczny
obrzęk, rumień, ból
i zmiany pęcherzykowo-krostkowe na opuszkach palca lub palców
„Opryszczka zapaśników” - jaki obraz kliniczny
osutka na skórze klatki piersiowej, uszu, twarzy i rąk.
Zwykle u sportowców dyscyplin kontaktowych.
wyprysk opryszczkowy :
- u jakich dzieci wsytępuje
- jakie(pierwotne/wtórne) zakażenie i któym HSV ?
- ewolucja zmian
- co towiuarzyszy
- jakie ryzyko ?
zmieniona atopowo skóra -> grudki -> pęcherzyki-> zlewają sie ze sobą -> gdy duże nasilenei zmian to ytrata naskórka znacznej powierzchni ciała -> zaburzenia wodno-elekrolitowe i utrata białka
+ świąd -> wtórne nadkażenie bakteryjne
ryzyko rozsiewu do OUN oraz narządów wewnętrznych
MOŻE STANOWIĆ ZAGROŻENIE ŻYCIA !
Opryszczka - jaka dgn - jaki materiał (4) i jakie badania (3)
materiła:
- płyn z pęcherzyków,
- wymaz z szyjki macicy,
- wydzielina z pochwy,
- PMR (w przypadku PCR).
badania:
1) izolacja HSV w hodowli komórkowej,
2) PCR (wykrywanie DNA wirusa),
3) badania serologiczne
Opryszczka - leczenie - jaki lek, jaką drogą, jakie może wywołać dizłąanie niepożadane, jak możan temu zapobiec i co alternatywnie
jakie cel leczenia, czy modyfikuje ryzyko zakażenia innych
Zastosowanie znajduje acyklowir p.o. lub i.v.
(zależnie do postaci i ciężkości choroby oraz stanu odporności pacjenta)
możliwa krystalizacja w kanalikach nerkowych -> AKI, dlatego trzeba dobrze nawodnić
ALT: walacyklowir lub famcyklowir
Podany ogólnoustrojowo zmniejsza nasilenie dolegliwości.
Nie eliminuje wirusa utajonego oraz nie wpływa na ryzyko zakażenia innych osób
ani na częstość i ciężkość nawrotów choroby.
Opryszczka - lecznie:
- w której fazie wdrożyć w zakażeniach nawrotowych
- w których formach acyklowir miejscowo
- czy możan acyklowir w ciązy ?
W przypadku zakażeń nawrotowych leczenie należy rozpocząć
w okresie objawów zwiastunowych (najpóźniej w dniu wystąpienia wykwitów).
W opryszczce ocznej oraz łagodnej opryszczce wargowej
stosuje się również formy miejscowe acyklowiru (odpowiednio maść i krem).
Acyklowir można bezpiecznie stosować w ciąży
Możliwe powikłania opryszczki (6)
1) wtórne zakażenia bakteryjne i grzybicze wykwitów,
2) rozsiane zakażenie HSV
(m. in. przełyku, nadnerczy, płuc, stawów, OUN),
3) rumień wielopostaciowy,
4) zakażenie noworodka,
5) poród przedwczesny, wewnątrzmaciczne ograniczenie wzrastania, poronienia,
6) zakończenie ciąży cięciem cesarskim
Ryzyko zakażenia okołoporodowego HSV zależnie od tego czy zakażenie pierwotne czy wtorne
jak choroba przebiegu u noworodków
pierwotne -> 30-50%
wtórne -> <1%
rozsiana osutka pęcherzykowa skóry ALE możliwe są również ciężkie zapalenia (mózgu, wątroby i innych narządów) mogące doprowadzić do zgonu.
Wskazania do zakońćzenia ciąży CC w opryszczce
- opryszczka narządów płciowych
2. lub jej objawy zwistunowe
Opryszczka - kogo dotyczą zgony (3), co wywołuje nawroty, jak zapobiegać
zgony:
- noworodki
- ciężkie niedobory odporności
- chorzy na zapalenie mózgu
nawroty:
- infekcje
- nasonecznienie
- stres
- wahania hormonalne
u dzieci z upośledzoną odpornością -> profilaktycznie acyklowir
ospa wietrzna:
- kiedy nasilenei zachorowań
- co ile epidemie
- u kogo zwykle
- jaka zakaźnośc ?
Nasilenie zachorowań występuje od marca do maja.
Epidemie występują zimą i wiosną co 3–4 lata.
Choroba występuje zwykle u dzieci (najczęściej 5–9. rż.) i u młodych dorosłych, którzy nie przebyli zakażenia
Zakaźność bardzo wysoka.
Ryzyko zachorowania przy kontakcie z chorym:
1) w środowisku domowym → 80–90%,
2) np. w szkole → 30%.
Ospa wietrzna - rezerwuar, drogi przenoszneia(3)
Ludzie stanowią jedyny rezerwuar,Źródłem zakażenia jest chory na ospę wietrzną (rzadziej na półpasiec).
Drogi przenoszenia:
1) kropelkowa,
2) kontakt bezpośredni,
3) przez łożysko.
Ospa wietrzna - wrota zakażenia, okres wylęgania, dalsza patogeneza, jaki okres zakaźności
wrota: GDO i/lub spojówki
->
okres wylęgania: 10-21 dni
- replikacja w okolicznych ww chłonnych, migdałkach
- WIREMIA PIERWOTNA
- namnażanie w układzie siateczkowo-śródbłonkowym
->
WIREMIA WTÓRNA, rozprzestrzenianie się wirusa z komórkami jednojądrzastymi krwi
- > do błon śluzowych GDO -> zakaźnośc kropelkowa
- > do skóry -> wykwity
- > do nerwów czuciowych -> utajone zakażenie w zwojach -> PÓŁPASIEC
okres zakaźności: od 48 h przed osutką do pokrycia strupem wszystkich pęcherzyków