P10 stany nagłe Flashcards
1
Q
ocena świadomości jakie skale
A
GCS lub AVPU
2
Q
Pediatryczny Glasgow <3 rż - ocena odpowiedzi słownej
A
brak reakcji - 1 jęczneie w reakcji na ból - 2 płacz na bodźe bólowe - 3 płacz, niepokój - 4 gruchanie gaworzenie - 5
3
Q
Podstawowe elementy oceny drożności DO (6)
A
- możliwość mówienia, płacz,
- objawy zakrztuszenia, problemy z oddychaniem,
- duszność,
- stridor, świsty, sapanie, charczenie,
- paradoksalne ruchy oddechowe,
- zaangażowanie dodatkowych mięśni oddechowych.
4
Q
Co zrobić, jeśli DO niedrożne ? (3)
A
- usuń widoczne ciała obce z jamy ustnej,
- odessij wydzielinę, najpierw z jamy ustnej, później z jamy nosowo-gardłowej,
- udrożnij drogi oddechowe.
5
Q
Orientacyjna częstośc oddechów w zależności od wieku
A
<1 - 30-40
1-5 20-30
5-15 20-24
>12 12-20
6
Q
Wysiłek oddechowy - po czym poznasz (5)
A
- poruszanie skrzydełek nosa,
- zaciąganie międzyżebrzy,
- zaangażowanie dodatkowych mięśni oddechowych,
- paradoksalne ruchy klatki piersiowej,
- nagłe ruchy głową w górę i w dół.
7
Q
Sinica centralna - z czym głównie związana?
A
niewydolność oddechowa
8
Q
sinica obwodowa - z czym głównie związana ?
A
niewydolność krążenia
9
Q
Czy sinica jest wierygodną oznaką niedotlenienia ?
A
NIE
10
Q
Kiedy pomiar saturacji pulsoksy jest niewiarygodny ?
A
We wstrząsie
11
Q
Co zrobić, jeśi stwierdzisz asymetrią w czasie osłuchiwania ?
A
opukaj KP
wzmożony wypuk + ściszone szmery -> odma
ściszony wypuk + ściszony szmer -> płyn
12
Q
HR zależnie od wieku
A
0-3 msc życia
średnio 140
czuwanie 85-205
głęboki sen 80-140
3msc życia - 2 rok życia
średnio 130
czuwanie 100-190
głęboki sen 75-160
2-10 lat
średnio 80
czuwanie 60-140
głęboki sen 60-90
> 10 lat
średnio 75
czuwanie 60-100
głęboki sen 50-90
13
Q
CTK zależnie od wieku
A
0-1 mż ok - >60, minimalnie 50-60
1-12 mż ok >80, min >70
1-10rż ok 90+ 2x wiek w latach , min 70 + 2x wiek w latach
> 10 rż ok 120, min 90
14
Q
Gdzie ocena tętna centralnego i obwodowego u dzieci <1 rż i > 1rż ?
A
<1 rż - ramienna/udowa i promienoiwa
> 1rż - szyjna/udowa i promieniowa
15
Q
Perfuzja obwodowa - jak ocenisz ? (3)
A
- oceń kolor i temperaturę skóry,
- sprawdź nawrót kapilarny,
- oceń ucieplenie kończyn.
16
Q
Obciążenie wstępne - jak ocenisz ? (2)
A
- oceń wypełnienie żył szyjnych,
2. sprawdź, czy wątroba jest powiększona.
17
Q
Jakie badanie laboratoryjne u wszystkich dzieci z zaburzneiami świadomości ?
A
GLIKEMIA !!!
18
Q
Poszukiwanie przyczyn wstrząsu (5)
A
1) Szukaj cech niedrożności przewodu pokarmowego i objawów zapalenia otrzewnej.
2) Szukaj śladów urazu.
3) Sprawdź pieluszkę - na tej podstawie możesz ocenić, czy dziecko oddaje mocz.
4) Poszukaj wybroczyn - charakterystyczne przy wstrząsie septycznym.
5) Oceń napięcie ciemienia - ciemię zapadnięte występuje w odwodnieniu, a nadmiernie uwypuklone i tętniące we wzroście ciśnienia śródczaszkowego
19
Q
U dzieci dominuje jaka przyczyna NZK i jakie rytmy serca ? Przeważa pierwotne czy wtórne NZK ?
A
przyczyna ODDECHOWA
rytmy NIE DO DEFIBRYLACJI
przeważa WTÓRNE NZK
20
Q
Jaka energia defibrylacji ?
A
4J/kg
21
Q
Analiza rytmu serca niedłużej niż ile sekund
A
2-3
22
Q
jakie ułożenie elektrod ? jakie elektrody ?
A
1 - poniżej prawego obojczyka
2 - pachowa środkowa lewa
małe dzieci - rozważ przednio-tylne
<10kg(1rż) - pediatryczne
>10kg - dorośli
23
Q
Dlaczego należy unikać hiperwentylacji ?
A
prowadzi do obkurczenia naczyń mózgowych i wieńcowych, utrudniając przepływ krwi i prowadząc do narastania hipoksji.
24
Q
Jaki wynik na kapnometrze sugeruje weryfikacje jakości uciśnięć KP ?
A
<15mmHg
25
Adrenalina - jak przygotować, jaka dawka,
1) 1 mg adrenaliny (1 ampułka) rozcieńcz w soli fizjologicznej do łącznej objętości 10 ml.
2) Dawka adrenaliny i.v. w zatrzymaniu krążenia to 10 µg/kg mc.
26
Amiodaron - jak przygotować, jaka dawka. w jakich rytmach ?
1) Rozcieńcz 150 mg (1 ampułka) 5% glukozą do 15 ml.
2) Dawka amiodaronu i.v. w zatrzymaniu krążenia to 5 mg/kg mc.
3) RYTM DEFIBRYLACYJNY → podaj amiodaron po trzeciej, a następnie po piątej defibrylacji.
27
Algorytm NLS(Newborn Life Support)
1. osusz
2. oceń napięcie, RR, HR
nie dłużej niż 30 sek
->
nie oddycha/oddech niewydolny
->
5 wdechów(powinny trwać trochę dłużej bo 2-3 sek dla lepszego upowietrzenia płuc)
->
ponowna ocena
->
KP nie unosi się- skoryguj głowę dziecka(poz, neutralna, wnetylacja w dwie osoby lub inne sposoby udrożnienia
->
ocena HR i unoszenia się KP
->
jeśli KP sie unosi ale HR<60/nieobecne - rozpocznij 3:1
->
sprawdzenie HR co 30 sek
28
prawidowe HR i RR u noworodka
HR: 120-160/min -> Początkowo najszybciej i najdokładniej jest oceniać czynność serca poprzez osłuchiwanie okolicy koniuszka serca stetoskopem lub używając elektrokardiografii. Badanie tętna przy podstawie pępowiny często jest skuteczne, ale może być mylące.
RR: 30-60/min
29
Noworodek: Wydolny oddech/płacz + prawidłowe napięcie mięśniowe + HR>100/min.
co robić
osusz i daj matce
30
Noworodek: Niewydolny oddech/brak oddechu + prawidłowe/obniżone napięcie mięśniowe + HR<100/min
co robić ?
Takie noworodki należy osuszyć i zapewnić im komfort cieplny.
Następnie należy upowietrznić płuca , a jeśli pod wpływem wentylacji akcja serca nie przyśpieszy,
należy rozpocząć uciśnięcia klatki piersiowej.
Do wentylacji należy użyć powietrza, a jeśli ten sposób okaże się mało efektywny,
można zwiększyć stężenie tlenu.
31
Noworodek: Niewydolny oddech/brak oddechu + uogólniona wiotkość + brak akcji serca lub bradykardia
+ bladość.
co robić ?
Te noworodki wymagają osuszenia i zapewnienia komfortu cieplnego oraz jak najszybszego
udrożnienia dróg oddechowych (intubacja lub inne przyrządowe metody),
uciśnięć klatki piersiowej i podania leków
32
Jakie leki w NLS (3)
1. adrenalina (10-30 µg/kg mc.)
2. wodorowęglan sodu - stosowany do odwracania kwasicy podczas długo prowadzonej resuscytacji (1-2 mmol/kg mc.)
3. płyny - w celu wypełnienia łożyska naczyniowego można zastosować roztwory krystaloidów lub ubogoleukocytarny koncentrat krwinek czerwonych (10 ml/kg mc.)
33
Skala Apgar - ile pkt to jaki stan
8-10 pkt stan dobry
4-7 pkt stan średni
0-3 pkt stan ciężki
APGAR odgrywa rolę rokowniczą co do dalszego rozwoju dziecka,
ale nie ma znaczenia przy podejmowaniu decyzji o resuscytacji i sposobie jej prowadzenia.
34
Jakie najczęstsze przyczyny zaburzęń rytmu serca u dzieci ? (3)
1. niewydolność oddechowa
2. pozasercowa niewydolność krążenia
3. niskie ciśnienei
-> niedotlenienie -> kwasica
35
Bradykardia - jaki próg dla dzieci < i > 1rż, jaka najczęsstza przyczyna
< 1 r.ż. to 80/minutę,
> 1 r.ż. to 60/minutę.
2) Bradykardia u dzieci jest najczęściej wtórna do niedotlenienia i kwasicy, które mogą być wynikiem
np. niedrożności dróg oddechowych lub zapalenia dolnych dróg oddechowych
36
Inne przyczyny bradykardii (5)
1. nadmierne napięcie nerwu błędnego,
2. obniżenie temperatury ciała,
3. niedoczynność tarczycy,
4. zatrucie,
5. zwiększone stężenie potasu lub wapnia.
37
Bradykardia - postępowanie
```
sprawdź drożnośc DO
->
oceń natlenienie
(hipoksja jako główna przycyzna brady -> O2 jaki 1.rzut
->
użyj maski z rezerwuarem
jeśli współistniejeąca niewydolnośc oddechowa rozważ wentylacje workiem samorozprężalnym
->
brak poprawy
->
uciśnięcia KP
->
brak poprawy
->
ADR 10ug/kg mc iv lub io
```
38
Bradykardia spowodowana pobudzeniem nerwu błędnego - kiedy może się pojawić, co robić
może do niej dojść na skutek np. przyrządowego udrażniania dróg oddechowych,
odsysaniu pacjenta lub ucisku na gałki oczne przez niewłaściwie dobraną maskę do wentylacji,
- w takich sytuacjach wskazane jest podanie atropiny w dawce 20 µg/kg mc. i.v.
39
Blok serca / dysfunkcja węzła zatokowego - co robić
należy rozważyć stymulację przezskórną.
40
Bradykardia związana z hipowolemią - kiedy może się pojawić, co robić wtedy
sytuacja może nastąpić np. w przypadku przedłużającej się biegunki, kiedy dochodzi do dekompensacji, kwasicy i bradykardii, a samo natlenienie pacjenta jest niewystarczające,
- jeśli występują objawy wstrząsu hipowolemicznego bez objawów niewydolności serca,
należy podać pacjentowi bolus płynowy w objętości 20 ml/kg mc.
41
Tachykardia - kiedy rozpoznasz u dzieci < i > 1rż ?
< 1rż >180/min
| > 1rż >160/min
42
Trzy podstawowe szybkie rytmy serca
1. tachykardia zatokowa(najczęstszy szybki rytm u dzieci)
2. częstoskurcz nadkomorowy
3. częstoskurcz komorowy
43
Tachykardia zatokowa - przyczyny
1. reakcja na ból/stan emocjonalny
2. gorączka
3. anemia
4. kompensacja hipowolemii
44
Tachykardia zatokowa - postępowania
LECZENIE PRZYCZYNOWE !!!
| nie ma potrzeby leczenia antyarytmicznego
45
Częstoskurcz nadkomorowy - z czym najczęściej związany, czym się charakteryzuje, jakie HR
najczęściej zw z dodatkową drogą przewodzenia
nagły początek i nagłe ustępowanie
HR>niż w tachykardii zatokowej
niemowlęta (<1rż) - >220/min
dzieci >1rż- >180/min
46
Częstoskurcz nadkomorowy - postępowanie bez objawów niewydolności, niewydolność przytomne i nieprzytomne
I. u dzieci bez objawów niewydolności krążenia -> manewry (+) nn X:
1. próba Valsalvy
2. masaż zatoki szyjnej
3. worek z lodem na twarz( u małych, niewspółpraujących dzieci)
II. przytomne + objawy niewydolności
adenozyna 200ug/kg mc(max 6mg) -> szybki bolus płynowy(żeby popchnąć lek)
->
nieskuteczna
-> powtórz lub zwiększ dawkę nie przekraczając łącznie 12mg
lek należy podać do naczynia położonego najbliżej serca i największej średnicy(żyła szyjna zewnętrzna, żyły w dole łokciowym
III. zaburzenia świadomości + objawy niewydolności
```
kardiowersja elektryczna 1J/kg mc
->
nieskuteczne
->
można powtórzyć z energią 2J/kg m.c.
->
nieskuteczne
->
amiodaron 5 mg/kg mc
->
brak poprawy
->
10-20min od podania leku
->
kolejna próba kardiowersji
```
47
VT - przycyzny
1. najczęściej - dzieci z chorobami serca
2. po zabiegach kardiochirurgicznych
3. zaburzenia wodno-elektrolitowe
ZAWSZE STAN ZAGROŻENIA ŻYCIA
48
VT - postępowanie
I. przytomne bez objawów niestabilności krążeniowej
amiodaron 5mg/kg mc, rozcieńczony w 5% glukozie podawany w czasie 20-60min we wlewie lub pompie
II. niestabilne krążeniowo
pilna kardiowersja(zasady jak przy częstoskurzu nadkomorowym)
49
CZym różni się leczenie, mechanizm i częstość występowania reakcji anafilaktycznej i anafilaktoidalnej ?
LECZENIE TAKIE SAMO
mech:
anafilaktyczna - IgE zależna
anafilaktoidalna(pseudoalergiczna) - IgE NIEzależna -> (+) dopełniacza, mastocytów i bazofilów
najczęściej anafilaktyczna
50
Najczęstsze przyczyny reakcji anafilaktycznej i czas narastania objawów
1. pokarm (56%) - 30min
2. leki (5%) - 5min
3. owady (5%) - 12min
4. pozostałę przypadki nie mają ustalonej przyczyny
51
Reakcja anafilaktyczna - stopnie objawów(O-IV)
O - w miejscu konktaktu - ograniczona reakcja skórna
I - reakcja uogólniona lekka:
- uogólniona reakcja skóry(rumień, pokrzywka)
- reakcja śluzówek(nosa, spojówek)
- objawy z PP(ból brzucha, nudności, wymioty)
- objawy ogólne(niepokój, ból głowy)
II - reakcja uogólniona umiarkowana:
- krążeniowe (spadek CTK, wzrost HR)
- oddechowe (duszność, świst oddechowy)
- parcie na stolec/mocz
III - reakcja ogólna nasilona:
- wstrząs
- narastająca obturacja oskrzeli
- zaburzenia świadomości
- nietrzymanie moczu/stolca
IV. niewydolność narządów zagrażająca życiu - zatrzymanie krążenia/oddechu
52
Anafilaksja - postępowanei
```
ABCDE
->
szukaj:
- nagłego początku objawów
- zagrażających życiu problemów z:
DO(obrzęk, stridor, chrypka)
oddychaniem (przyśpieszony oddech, świsty, wysiłek oddechowy, sinica, SpO2 <92%, splątanie)
krążenie(bladość, pocenie, niskie CTK)
```
->
```
wezwij pomoc
jeśli brak problemów z oddychaniem -> ułóż w pozycji leżącej z uniesionymi nogami
->
ADR
->
gdy dostępny sprzęt:
- zabezpiecz DO
- O2 w najwyższym możliwym przepływie od samego początku
- płynoterapia (bolus 20ml/kg mc)
- monitoruj saturację, EKG, NIBP
```
53
Dawki ADR w zależności od wieku w anafilaksji
<6rż - 150ug
6-12rż - 300ug
>12rż - 500ug
gdy nie wystąpi poprawa po 1. dawce -> kolejne co 5 minut
54
Anailaksja - leczenie II linii
- leki antyhistaminowe
- GKS
- bronchodylatatory
55
Anafilaksja - jak długo obserwacja
12-24h w szpitalu ze względu na możliwość nawrotu lub pojawienia się nowych objawów o silniejszym przebiegu (reakcja dwufazowa)
56
Zatrucia - drogi skażenia
1. spożycie - najczęstsze !
2. wstrzyknięcie - owad/lek
3. inhalacja - najczęściej CO
4. absorbcja - pestycydy lub broń chemicza oparta na zw fosforu -> przyleganie do śluzówek
57
Zatrucia - postępowanie (6)
1. rozpoznanie wstępne
2. zabezpieczenie ff życiowych
3. identyfikacja trucizny
4. ograniczenie skutków expozycji(dekontaminacja)
5. eliminacja trucizny
6. leczenie objawowe oraz podanie sepcyficznych odtrutek
58
Zatrucia - dekontaminacja - czym ?
1. wywoływanie wymiotów - NIEZALECANE
2. węgiel aktywny - METODA Z WYBORU - dawka jednorazowa 1g/kg mc
3. płukanie żołądka - w ciągu 1h od spozycia trucizny
59
Węgiel aktywny - p/wskazania
1. zatrucie środkami żrącymi,
2. metalami cieżkimi,
3. alkoholami,
4. węglowodorami alifatycznymi,
5. Fe,
6. Li,
7. subs,
8. nierozpuszczalnymi w wodzie
NIE PODAWAĆ WYMIOTUJĄCYM - bo ryzyko aspiracji
BRAK DOWODÓW skuteczności działania węgla aktywnoego podanego po upływie godziny od przyjęcai trucizny
60
Płukanie żołądka - w jakiej pozycji
siedząca - dzieci młodsze
| Trendelenburga na lewym boku - dzieci starsze
61
Płukanieżołądka u nieorzytomnych -kiedy możliwe
dopiero po zaintubowaniu
62
Płukanie żołądka - kiedy niebezpieczne
ryzyko krwawienia lub perforacji PP
63
Płukanei żołądka - p/wskazania bezwzględne
1. spożycie substancji żrących lub drażniących
2. spożycie węglowodorów lub destylatów ropy
3. spożycie detergentów
64
Najczęstsza przyczyna zgonów dzieci >1rż
urazy , większość to kostno-stawowe i głowy
65
Urazy kostno-stawowe -co charakterystyczne
złamania przbeiegające przezchrzastkę wzrostową -> mogą skutkowac zaburzeniem wzrostu oraz obrysów kończyny
złamania podokostnowe typu zielonej gałązki (często w obrębie przynasad, najczęściej kości promieniowej)
podwichnięcie głowy kości promeinoiwej = ZWICHNIĘCIE PIASTUNKI - gdy szarpnięcie za rękę przy wyprostowanym i ustawionym w pronacji stawie łokciowym -> najczęściej dzieci w wieku 2-3 lat
66
urazy watroby - które miejsce zgonów wśród dzieci po urazach i za czym , kiedy najczęściej
#2, po urazach czaszkowo-mózgowych
najczęściej wypadki komunikacyjne
większość powierzchowne - wymaga jedynie leczenia zachowawczego
67
Zespół NIESPODZIEWANEJ śmierci niemowląt (SUDI) - co to
WSZYSTKIE przypadki nagłej lub niespodziewanej śmierci W TRAKCIE SNU dzieci <12 msc życia
68
Zespół NAGŁEJ śmierci niewoląt (SIDS)
przypadki nagłej lub niespodziewanej śmierci W TRAKCIE SNU dzieci <12 msc życia, która pozostaje niewyjaśniona
69
Fatalne zdarzenie podczas snu
śmierć niemowlęcia w czasie snu, postępowanie wskazuje wypadek jako przyczynę
70
SUDI - przyczyny (3)
1. SIDS 44%
2. Fatalne zdarzenie podczas snu 25%
3. inne przyczyny śmierci 31%
71
Fatalne zdarzenie podczas snu - przyczyny (4)
1. przyduszenie -np. poduszką
2. przygniecienie - np. przez osobę dorosłą
3. zaklinowanie - np.między ramą łóżka a materacem
4. uduszenie - np. gdy główka wklinuje się między szczebelki łóżka
72
SIDS - przyczyna, najczęstszy wiek występowania, w jakiej porzednia i roku częściej
nieznana
1-6 msc życia(pik: 3-6msc)
noc, wczesny ranek, częściej zima
73
SIDS - czynniki ryzyka dot. DZIECKA (11)
1. wcześniactwo
2. mała masa urodzeniowa
3. niska punktacja w skali Apgar
4. BOPD
5. zmiany w OUN
6. pierwsze dziecko w rodzinie
7. płeć M
8. problemy zdrowotne w okresie noworodkowym
9. błahe infekcje DO
10. czynniki genetyczne
11. prenatalna expo na nikotynę/alko
74
Czynniki ryzyka SIDS dot. RODZICÓW (5)
1. wiek matki <20rż
2. słaba oieka w ciąży
3. nikotynizm w trakcie/po ciąży
4. nadużywanie alkoholu/leków
5. depra
75
Czynniki ryzyka SIDS środowiskowe
1. niski status społeczno-ekonomiczny
| 2. zmiana trybu zachowań pielęgnacyjnych (największe ryzyko SIDS w weekend)
76
SIDS - zapobieganie (9)
1. pozycja do snu NA PLECACH
2. nie spać w jednym łóżku z rodzicami/rodzeństwem
3. materac i łózko z atestem
4. nie expo na szlugi
5. karmienei piersią
6. unikanie przegrzewania
7. nie podnośc wezgłowia
8. nie ujładaj do snu w foteliku samochodowym czy wózku
9. szczepienie dziecka wg kalendarza (spadek ryzyka o 50%)
77
Zespół dziecka maltretowanego - co się zalicza (5)
1. przemoc fizyczna
2. psychiczna
3. nadużycia seksualne
4. zaniedbywanie
5. niezaspokajanie potrzeb dziecka niezbędnych dla jego rozwoju
78
Zespół dziecka maltretowanego - obraz kliniczny (11)
1. najczęściej dzieci do 3 lat, bez kontaktu werbalnego
2. nadmiernie lękliwe, wycofane, agresywne
3. wywiad =/= obrażeniom
4. liczne obrażenia o RÓŻNYM czasie powstania
5. celowe obrażenia -> głównie GŁOWA, KP I PLECY
6. często przypalanie papierosem, naderwanie małżowiny usznej lub rany kąsane
7. obrażenia prącia !
8. podbiegnięcia krwawe w jamie ustnej, otarcia naskórka na wargach, pęknięcia wędzidełka
9. wybroczyny na szyi - skutek duszenia
10. oparzenia
11. obrażenia głowy
79
Zespół dziecka maltretowanego - oparzenia CELOWE- co na nie wskazuje (5)
1. symetryczne oparzenia kończyn
2. opóźniony kontakt z lekarzem
3. niepasujące zachowanie dziecka (brak płaczu pomimo silnego bólu)
4. niewiarygodne zeznania, brak świadków
5. inne współistniejące obrażenia ciała
80
Najczęstsza przyczyna zgonów wśród dzieci maltretowanych
Obrażenia głowy
81
Zespół dziecka maltretowanego - obrażeni głowy - co zwłaszcza potencjalnie śmeirtelne
krwiaki śródczaszkowe ze złamaniami kości czaszki
82
Rozpoznanie ZESPOŁU DZIECKA POTRZĄSANEGO - na jakiej podstawie
współistnienie krwiaków podtwardówkowych lub podpajęczynówkowych z wylewami krwawymi do siatkówki
