orta kulak hastalıkları Flashcards
orta kulak sınırları
roofta tegmen tympani floor:juguler wall :seperates from theiternal juguler vein lataeral:membranous wall -tympanic membrane -laeral bony of epitimpyanic recess medial:labrinthıne wall seperates from inner eyer. promontory oval window and round window posterior:pyrimidal eminence aditus to mastoid antrum:connect tympanic cavity to mastoid air cells anterior:carotid wall the carotid canal
OTİTİS MEDİA
Akut otitis media Akut nekrotizan otitis media Büllöz mirinjit Efüzyonlu otitis media Tüberküloz otitis media Kronik otitis media Otitis medianın komplikasyonları
AKUT OTİTİS MEDİA (AOM)
Akut süpüratif otitis media
Orta kulak ve mastoid hücrelerin mukoza ve mukoza altındaki periostiumunun akut piyojenik enf.
Kendi kendini sınırlayan bir enfeksiyondur.
Çocukların % 75’i beş yaşından önce en az bir AOM atağı geçiriyor
En sık prevelans ilk 2 yaş
% 10 vakada 8 haftaya kadar effüzyon
Genel olarak çocukluk çoğunda olur ve çoğunlukla asemptomatik atlatılabilir.
Effüzyon oluşabilir ve genelde östaki aracılığıyla drene olur. Drenaj bozukluğunda hastalık ilerleyebilir.
Çocuklarda sık görülmesinin nedeni,
östakinin daha kısa ve horizontal seyirli olması, patent olması,
6 aydan sonra anneden gelen immunoglobulinlerin koruyucu etkisinin azalması
Dik açıyla biberonla beslenme de sütün östakiye kaçışına neden olur, süt otiti yapar.
AOM PREDİSPOZAN FAKTORLER
Cins : Erkeklerde fazla Mevsim : Kış Yaş : 6 - 18 ay Kalabalık yerde yaşama Kreş, okul Anne sütünün erken bırakılması Biberon pozisyonu Evde sigara içilmesi Allerji İlk atağın erken yaşta geçirilmesi Sosyoekonomik durum Çeşitli patolojik durumların bulunması İmmün yetmezlik Yarık damak Silier diskinezi Kistik fibrozis Down sendromu
aom etyopatogenez
AOM 'nın östaki borusunun yeterli koruma fonksiyonu yapmaması sonucu ortaya çıktığı kabul edilmektedir. Östaki borusunun görevleri : Orta kulak boşluğunu Havalandırmak, Korumak, Sekresyonu uzaklaştırmak.
aom etkenler
Streptokokus pneumonia (% 20-40) Haemofilus influenza (% 15-30) Branhamella catarrhalis (% 10-15) Streptococcus pyogenes Virüsler (%20'sinde),
Bu ajanlar NF’te yerleşir.
Adenoid dokusu bir rezervuar rolü oynar.
Enf. ajanları östaki yolu ile orta kulağa geçer.
Çocuklarda östaki daha kısa, geniş ve düzdür
AOM’nın Evreleri
1-Hiperemi evresi 2-Eksüdasyon evresi 3-Süpürasyon evresi 4-Rezolüsyon evresi 5-Koalesans ve mastoidit evresi 6-Komplikasyon evresi
Hiperemi Evresi
Mukoperiosteumda hiperemi (1-2 gün) Semptomlar Ateş Kulak ağrısı FM Kulak zarı hiperemik İşitme genellikle normaldir. İlk 48 saatte ilaç vermek zorunda değiliz. Kendiliğinden de geçebilir. Sistemik antibiyotik ve gereklilik halinde parasentez. Lokal tedavi önerilmez. Esas önemli olan ağrının azaltılması.
Eksüdasyon Evresi
Genişleyen damarlardan serum sızması sonucu eksüda birikir. (2-3 gün) Semptomlar Ateş ve ağrı artar. İşitme azlığı ortaya çıkar. FM Kulak zarı hiperemik ve bombedir. Işık reflesi kaybolmuştur.
süpürasyon evresi
Kulak zarı delinir ve eksüda drene olur Semptomlar Kulak akıntısı ile hekime gelirler. Ateş düşer, ağrı azalır İşitme artar. FM Dış kulak yolunda pürülan akıntı (4-8 gün) Temizlendikten sonra zarın hiperemik, masere ve perfore olduğu görülür
Rezolüsyon evresi
Yeterli tedavi edilirse veya doğal seyri esnasında komplikasyon olmazsa, önemli bir sekel bırakmadan iyileşir.
FM
Perforasyon : Genellikle küçüktür. Zarda kalıcı büyük perforasyonlar akut nekrotizan otitis mediada görülür.
Effüzyon : Yeterli tedavi olmaz ise orta kulakta efüzyon kalabilir.
Ağrının artması
Akıntı karakterinin değişmesi
Kötü kokulu akıntı eklenmesi;
Komplikasyon evresine geçişte uyarıcıdır..
aom komplikasyonlar
Subperiostal abse Subkutan Extradural Subdural Mastoidit (AOM de en sık) Menenjit (Otojen intrakranial komplikasyonların en sık) Beyin absesi(Menenjitten sonra en sık ) Lateral sinüs tromboflebit Hidrosefali Labirentit, Petrozit, Gradenigo sendromu, Bezold absesi. Citelli absesi
aom tedavi
Antibiyotik (10 gün) Amoksisilin, ko-trimaksazol, makrolid Amok-klavulanat, oral sefalosporin (sef aks) Seftriakson, klindamisin (Komp varsa) Dekonjestan (+) Lokal (6 ay altı -) Sistemik (2 yaş altı -) Antihistaminik (-) Analjezik Parasetamol İbuprofen Parasentez
Dekonjestan: Tuba ağzını açmak için, semptomatik
Antihistaminik: Allerjik etken düşünülmüyorsa kullanılmaz. Sekresyonları koyulaştırıp atılımını zorlaştırır.
Parasentez: Eksüdasyon evresinde.
Birincil tedavi antibiyotik(aynı zamanda komplikasyonların önüne geçmek için gerekli)
İlk basamak tedavi amoksisilindir. Çoğu etken amoksisiline duyarlıdır. Cevap yoksa 2. kuşak sefalosporinler verilir. Düzelme olmazsa makrolidler, yine düzelme olmazsa 3. kuşak SS’ler. En son basamak yatırılarak İV tedavi
Nekrotizan OM
ß-hemolitik streptokoklar Kızamık, kızıl, pnömoni, influenza gibi sistemik hastalıkların seyri esnasında Yumuşak doku ve kemikçiklerde nekroz Pürülan, pis kokulu otore Kalıcı, büyük perforasyonlar Ted : Penisilin
Büllöz Mirinjit
İnfluenza virüsleri, EBV, h. influenza, s. pneumonia, mikoplazma
Subepitelial tabakada(enfeksiyon, enflamasyon)
DKY ve zarda hemorajik mor renkli büller (Tek taraflı)
Şiddetli kulak ağrısı
Büller patlatılır, analjezik, antibiyotik(makrolidler)
Effüzyonlu OM (EOM)
Seröz OM, Sekretuar OM……
Akut enfeksiyon olmaksızın sağlam kulak zarı arkasında sıvı birkimine yol açan orta mukozasının inflamasyonudur.
Çocukluk yaş grubunda görülen işitme azlığının en sık nedenidir. (erişkinde en sık neden buşon)
Tüm çocukların %30’u üç veya daha fazla EOM=SOM atağı geçiriyor
Orta kulakta goblet hücrelerinde artış
Perforasyon kapandıktan sonra yetersiz medikal tedavi sonrası orta kulakta latent enflamasyon kalır. Ağrı/ateş yok ancak sıvı birikiyor. Bu sıvı 3 aydan/3 defa medikal tedaviye yanıtsız olursa cerrahi
eof patoloji
Yetersiz tedavi edilen AOM Orta kulak silier disfonksiyon Mukozal ödem hiperplazi, metaplazi Nazofarinks timpan kavite basoınç farkı Östaki disfonksiyonu Allerji
Uzayan enfeksiyon/enflamasyona bağlı sekretuar goblet hücre metaplazisi+östaki disfonksiyonuna bağlı drenaj bozukluğu🡪orta kulakta sıvı birikimi
EPİDEMİYOLOJİK
RİSK FAKTÖRLERİ
eom
İlk AOM atağının erken yaşta olması Orta ve kuzay avrupa ülke vatandaşları, Beyaz ırk Cinsiyet erkek biraz daha fazla Ana okulu kreş Pasif sigara Anne sütü erken kesilmesi, ek gıdaya erken başlanması GÖR Down sendromu, yarık damak, Adenoid ?
eom semptom bulgu
En önemli semptom işitme azlığıdır
Kulak zarı mat, vaskülarize ve donuk gri
Zar genellikle retrakte, bazen bombe
İleri vakalarda retraksiyon cebi ve adezyon
İletim tipi işitme kaybı, lisan gecikmesi
SNİK (sıvıdaki metabolitler sonucu)
İlerleyen dönemde glue ear, zarda retraksiyonun ilerlemesi ile kronik adeziv otite dönüşebilir.
eom tanı
Anne, baba,öğretmen
Yüksek sesle tv izleme, okul başarısızlığı, iletişim problemleri
Otoskopi: Bombe mat vaskularızasyonu artmış veya baloncuklar, retraksiyonlar. Pnomotik otoskop
Diapozon
Odyometri, timpanometri
ABR, OAE,
Endoskopi
tedAVİ
Antibiotik: 2 hafta 1 ay Topikal ve sist dekonjestan(cocukta sistemik faydasız) Mukolitik Steroid Antioksidan Aşı CERRAHİ
İlk tedavi antibiyotik: Tanı konmamış latent enfeksiyon varsa
Tuba ağzının açılması için topikal/sistemik dekonjestan
Mukosilier klirens düzelsin diye mukolitikler
Düzelme olmazsa cerrahi, parasentez ile sıvının boşaltılması, tüp tatbiki. Orta kulak havalanması sağlanarak metaplazi geri döndürülmeye çalışılır
Cox inhibe edici ajanlar, lipoksijenaz yoluna metabolizasyon için ortamda normalden fazla lokotrien kalmasına yol açarlar ve inflamasyon kronik hale gelmesine meyil sağlarlar..
Özel EOM’lar
Süt Otiti Yatarak beslenme sonucu, tedavi gerekmez NF Kanseri Erişkin hasta, tek taraflı SOM Barotravma Hemotimpanum Yarık damak anomalisi Tensor veli palatini defekti
En önemlisi Nazofarenks CA. Östaki tüpü nazofarenkse açılır.
Nazofarengeal tm varlığında tüp ağzının tıkanmasına bağlı orta kulak drenajı bozulur, sıvı birikir.
Erişkin hastada tek taraflı seröz otit varlığında mutlaka NF muayenesi gerekir.
Parasentez ant-sup/ant-inf/post-inf kadranlara yapılabilir ancak post-sup kadrana yapılmaz. Kemikçikler, fasiyal sinir, chorda timpani var.
Parasentez ant-sup/ant-inf/post-inf kadranlara yapılabilir ancak post-sup kadrana yapılmaz. Kemikçikler, fasiyal sinir, chorda timpani var.
Atelektazi
Kulak zarında çökme
Promontoryum ve kemikçiklere yaklaşır
Orta kulak boşluğu daralır
Basınç azalması
Adeziv Otit
Adeziv Otit
Kulak zarının promontoryum ve kemikçik sistemine yapışması
Geri dönüşüm zor
Retraksiyon Poşu (cebi)
Kulak zarında lokalize çöküntüler Arka üst kadran ve Pars Flaksida İşitme azlığı 40-50 dB İTİK Kolesteatom riski
KOLESTEATOMA
Orta kulak veya mastoid kavitede yassı epitel
Konjenital
Akkiz (kazanılmış)
Konjenital tip: timpanik membran intakt küçük, “beyaz inci” • kronik otitis media ile ilişkili değil Kazanılmış tip: Retratkisyon cebi Marjinal perforasyon Mastoid kemik ve kemikçikleri yıkar • kronik otitis media ile ilişkili • ağrısız otore
tdvi
Tedavi
Timpanomastoidektomi ile tüm yassı epitelin orta kulak ve mastoid hücrelerin temizlenmesi
orta kulak tümorleri
GLOMUS JUGULARE
HEMANJİYOM
ADENOM
GLOMUS JUGULARE
Nonkromaffin hücrelerin (kemoreseptörler) tümörü.
Orta kulakta en sık rastlanan benign tümörü
Benign yapıda olmasına karşın agresif seyrederek nörolojik bozuklukları neden olabilir
bilateral görülebilir
endokrin değişikliklere yol açabilir
Erkeklere göre kadınlarda 5-6 kat fazla
Otoskopide kulak zarı arkasında özellikle posterior-inferior kadranda mavi-kırmızı renkli bir şişlik
Pnömatik otoskopi yaparak basınç artırıldığında kitlenin beyazlaşması karakteristiktir (Brown işareti)
Klinik:
Nabızla senkron pulsatil tinnitusa
İletim tipi işitme kaybı
Fasiyal paralizi %40
Geç dönemde diğer kaudal kafa çiftleri (IX, X, XII) paralizisi
MR :tümör yayılımı tam olarak belirlenebilir
Gerekli durumlarda kemik tutulumunu değerlendirmek için yüksek rezolüsyonlu BT-DSA (damarla ilişki)
Tedavi:
Genç, cerrahiye uygun hastalarda ve küçük tümörlerde: İlgili damarın radyologlarca embolizasyonu + cerrahi eksizyon
Yaşlı,operasyon riski yüksek hastalarda ve yayılmış tümörlerde: Primer radyoterapi (Amaç: Tümör büyümesini yavaşlatmak, kanama riskini azaltmak).
Tüberküloz OM
Mycobacterium tuberculosis Sinsi ve ağrısız bir seyir, Seröz kokusuz bir akıntı Birden fazla perforasyon ve granülasyon Pulmoner tbc sekonder. Östaki yolu veya hematojen yol ile Anti-tüberküloz tedavi
TRAVMATİK ZAR PERFORASYONU
Perforasyon etrafı hemorajik.DKY’da laserasyon olabilir,
Orta kulakta hafif ödem
Klinik: Ağrı, iletim tipi işitme kaybı, tinnitus, vertigo, bulantı ve otohemoraji meydana gelebilir.
Otoskopi: Kanamalı parçalanmış düzensiz kenarlarla karakterize kulak zarı, sıklıkla içe doğru kıvrılmıştır ve hiperemik.
0-3 ay akut perforasyon
3 ayı geçen perforasyonlar kronik,
İzlem, Miringoplasti
TEMPORAL KEMİK TRAVMALARI
Kafa kaidesi kırığı Periorbital ekimoz (Rakun gözleri) Mastoid ekimoz (Battle işareti) Hemotimpanum
!Dikkat: Bu hastalarda kazadan YILLAR SONRA DAHİ menenjit geçirme riski mevcuttur.
Sebebi: Travmadan sonra otik kapsülün enkondral kemik yapısı dolayısıyla kemik kendini tamir edemez ve bu bölgelerde fibrozis meydana gelir, ileri yaşlarda preforme yol oluşturarak menenjit ve BOS fistülleri için risk faktörü oluşturur, bu radyolojik olarak da yıllar sonra tespit edilebilir.
7,8,9,10,11,12 hasarı Juguler ven ve karotis hasarı İşitme Kaybı Dizziness/Vertigo BOS Otoresi Hastalar genelde multitravma hastası.
temporal kmeik tarvma tipleri
Petroz kemik uzun eksenine göre -Longitidunal -Transvers -Mikst tip olabilir.
Longitudinal Kırıklar
Temporal Kemik kırıklarının % 80’i
% 15-20 Fasial Sinir hasarı(timpanik segment ve genikulat arasında)
DKY yırtılması(basamak belirtisi)
İTİK veya MTİK
Zayıf noktalar:
Büyük damarların kanalları
Sinirlerin geçtiği kanallar
Temporomandibular eklem
Fasial paralizi genel olarak 3-4 gün sonra ortaya çıkar(ödem)
İşitme kaybı sinir kesisi yoksa yüksek frekansları tutar.
Vertigo çok sık değil.
Transvers Kırıklar
Temporal kemik kırıklarının % 20 ‘si
% 50 Fasial Sinir hasarı
DKY sağlam, SNİK
Çok ciddi bir kuvvet gerekli
Kırık hattı genel olarak
Foramen jugulare> foramen spinosum> foramen lacerum>foramen magnum
MT : Hemotimpanum. Genelde perforasyon yok
İç kulakta total kesi
Fasial (Labirenter segment proximali) sinir hasar %50
Vestibuler hasar
Cochlear sinir hasarı
BOS bu hastalarda zar intakt ise;
Tuba aracılığıyla burundan gelir
Tanı:
Çift halo belirtisi
Sitolojik inceleme: Glikoz yüksek, protein ve klor düşük
Beta trace protein(%100 spesifik): PGD sentetaz
Beta2 transferrin(tükrük-gözyaşında mevcut. Spesifik değil)
LP ile florescein verilmesi: Grand mal epilepsi yapabilir, yavaş verilmeli
BOS fistülü 7-10 günden fazla sürüyorsa onarılmalıdır, menenjit riski 10 kattan daha fazla artar.
Fistul testi? Yapılır mı? Yapmayalım neden?
1 haftadan fazla süren dalgalı işitme kaybı ve vertigo varsa en az bir hafta sonra fistül testi yapılabilir, enfeksiyonun iç kulağa yayılmasına neden olabilir.
Radyoloji?: Nörolojik sekel olmayan temporal kemik fraktürlerinde BT ve anjiyografiye gerek yoktur.
Temporal travmada önce hasta stabilizasyonu
Karotis arter yaralanması prognozda en önemli belirleyici
Fasial durumuna göre
İşitme için kemikçik ve patolojiye göre
Vestibuler sistemde sebebe göre
Bos problemleri için onarıcı basınç azaltıcı ve ab tedavisi gerekli.
Baş elevasyonu
Ikınma, hapşırma, öksürme engelleme
Gaita yumuşatıcıları
Antibiyoterapi
Cerrahi
