larenks Flashcards
larinks seviyesi
ERİŞKİNDE C3 C6
YD DA C1 C4
C6 VERRTEBRADA NOLUR
CAROTİD ARTERY can be compressed
larinks and trachea join
pharynx join osephagus
recurren laeyngeal nerve
Tek ve çift kıkırdaklar
tek
Tiroid kartilaj
Krikoid kartilaj
Epiglot
çift
Aritenoid kartilaj
Cuneiform kıkırdak
Corniculate kıkırdak
adduksiyon yapan
laeral krikoarytenoid
transverse oblik arytenoid
add yapan
abd
post cricoarytenoid
VOKAL KORDLAR
KADINLARDA 12-17 MM
ERKEKLERDE 17-25 MM
VOKAL KORD HİSTOLOJİ -------EPİTEL -----L.PROPRİA YÜZEYEL: reinke boşluğu ORTA DERİN: orta tabak ile birlikte l. Vocalis i yapar -----------MUSKULER TABAKA M. tiroarytenoideus
larinks
Supraglottis
Glottis
Subglottis
Öksürük Yutma Solunum Konuşma Tespit
İndirek laringoskopi
Direk laringoskopi
Akut larengit
En sık etken virüslerdir
ses kısıklığı, öksürük, boğaz ağrısı
Klinik: Ateş, halsizlık, ses kısıklığı, öksürük
Tanı: laringoskopi:Larenks mukozal yüzeyinde yaygın hiperemi ve vaskülarizasyon artışı
Tedavi: ses istirahati, steroid, Havanın nemlendirilmesi, hidrasyon, mukolitik, bakteriyel ise antibiyotik
Akut larengotrakeobronşit
Krup ASYE a eşlik eden larengit En sık parainfluenza, influenza A, RSV, rhinovirüs Stridor Havlar tarzda öksürük Ses kısıklığı, dispne Oksijen, soğuk buhar, adrenalin, steroid Entübasyon %1 steeple sign
Akut epiglottit
Kruptan nadir Hemofilus influenza tip B Yüksek ateş, boğaz ağrısı, ağızda sulanma Stridor Ses kısıklığı yerine Hot patato ses Dik ve hafif öne eğik dururlar
Tanı direkt grafi: baş parmak belirtisi laringoskopi Tedavi acil hospitalizasyon, yoğun bakım Soğuk buhar, steroid Ampisilin sulbaktam veya sefuroksim Nazotrakeal entübasyon, trakeotomi
Granülomatöz hastalıklar Tbc Sarkoidoz Larinks tutulumu %1-5 Wegener Lepra
Mantar enfeksiyonları
Kandidiazis
Histoplazmozis
Aktinomikozis
LARENKS KITLELERI
---------Bengn lezyonlar Larenks Nodülü (en sık) Larenks Polibi (2. en sık) Reinke Ödemi (3. en sık) Papillomatozis Hemanjiyom Eritroplaki Lökoplaki
———–Vokal kord nodülleri
Erişkin ve çocuklardaki en sık ses kısıklığı nedeni
1/3 ön-orta birleşim yeri
Simetrik epitelyal kalınlaşmalar
-------------Semptomlar Ses kısıklığı Ses yorgunluğu, ara verme Şarkıcılarda yüksek frekansta bozulma Enfeksiyon sırasında daha da kötüleşme --------------Tedavi foniatrik eğitim en aza 3 ay Laringofaringeal reflü, alerji veya hormonal bozuklukların tedavisi Geçmezse cerrahi --------------Vokal kord polipleri Kronik inflamasyon Genellikle tek taraflı, ödemli, vaskülarize Ses kısıklığı Ses terapisi, cerrahi ------------Reinke ödemi Kronik inflamasyon Diffüz polibe görünüm Sigara, kronik öksürük, kronik gırtlak temizleme,kronik iritasyon Erken dönem ses terapisi ileride cerrahi
Papilomatozis
HPV 6,11
Cerrahi, antiviral tedavi
Nüks
Larinks kanserleri
Tüm baş boyun kanserlerinin %30 u %90 dan fazla SCC Sigara, alkol, lökoplakiler, sesin yanlış kullanımı, heredite, radyasyon, HPV, çevresel faktörler -----Ses kısıklığı Disfaji Dispne, stridor Otalji Öksürük Boyunda şişlik -------------Tanı İndirekt laringoskopi Direkt laringoskopi, biyopsi Radyolojik inceleme --------------- Supraglottik Glottik: en sık, en iyi prognoz Subglottik -------------Larenjektomi Tümörün yerleşimi ve evresi Hastanın yaşı, genel sağlık durumu Hastanın sosyal durumu ve tercihi boyun diseksiyonu RT,KT
——–Basit Kordektomiden total larijektomiye uzanan operasyon çeşidi
Erken tanı ve tedavi
TRAKEOTOMI
Amaç Üst hava yolu tıkanıklığının by-pass edilmesi Hava direncinin düşürülmesi Aspirasyonun önlenmesi Trakeal temizlikte kolaylık sağlanması
Endikasyon
Üst solunum yolu obstrüksiyonları
Akciğer sekresyonlarının temizlenmesi
Santral veya nöromüsküler sebepli solunum yetmezlikleri
trakea 2.-3. halkalar arasına pencere şeklinde eksizyon,
---- Erken dönem komplikasyonlar Apne Kanama Arrest Komşu anatomik yapılarda yaralanma (sinir, damar) Pnömotoraks
Geç dönem komplikasyonlar Trakeit,trakeobronşit Atelektazi Kanülün yerinden çıkması Kanülün tıkanması Cilt altı amfizemi Trakeo-özefagial fistül Stenoz
trakeostemi komp. B. İnferior laringeal sinir hasarı C. Pnömotorax D. Trakeoözefajial fistül E. İnternal juguler ven hasarı
VOKAL KORD anatomi
Fonksiyonlarına göre larenks kasları Abduktor kaslar Adduktor kaslar Larenks sinirleri superior larengial inferior larengial(rekürren)
Abduktorlar:
crikoarytenoid posterior Adduktorlar:
lateral crikoarytenoid
interarytenoid
tiroarytenoid
Geren kaslar (+adduktorlar)
crikotiroid
tiroarytenoid
Superior laringeal sinir
vokal kord üstündeki larenksin sensoriyal innervasyonu
motor: crikotiroid kas
Rekürren laringeal
gerikalan tüm larenks kasları
vokal kord altındakı larenks sensoriyal innervasyon
vokal kord paralizi nedenleri
İntrakraniyal
kraniyal
Ekstrakraniyal
vokal kord p ik sebepler
Kafa travması Serebrovaskuler bozukluk Kanama, emboli Enfeksiyon Menengit,apse Ensefalit Bulbar polimiyelit İntrakraniyal kitleler Dejeneratif hast MS,ALS
vokal mord p kraniyel sebpler
Kafatabanı kırıkları
Juguler foramen lezyonları(glomus tümörleri,nazofarengial karsinom)
Kafatabanı osteomiyeliti
vk p ekstrakraniyel ndnlr
iDİOPATİK VİRAL ENF?, ÜSYE SONRASI OB ENFEKSİYÖZ TBC, DİFTERİ, SİFİLİZ, SARKOİDOZ SEKONDER NÖROPATİ DM, RA, SLE, BOTİLİSMUS, AĞIR METAL ZEH. KONJENİTAL HİDROCEPHALİ ARNOLD-CHİARİ MALFORMASYONU İATROJENİK: Tiroidektomi TRAKEOTOMİ BOYUN, KVC, GÖĞÜS CERRAHİ OP. EKSTERNAL Travma
NEOPLAZMLAR bunlarda ekstra kraniyel Tiroid tümörleri Larenks ca Malign servikal lenf nodlArı AKCİĞER TM ÖZEFAGUS TM PAROTİS DERİN LOB TM MEDİASTEN METASTAZLARI LENFOMA
KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR bunlarda ekstrakraniyal
ANEVRİZMALAR: AORT, SUBKLAVİEN, İNNOMİNATE ARTER
MİTRAL STENOZ
PERİKARDİT
vok kord p semp
Ses degişikliği:
ses kısıtlığı
diplofoniya
eforlu konuşma
anlaşılmayan konuşma
zayıf konuşma
Hava yolu problemleri
eforlu solunum
stridor
efektif olmayan öksürük
Yutma problemlerivok kord p inceleme
Radiolojik:
göğüs X-ray
CT- kafatabanı,boyun,göğüs
MR
Tiroid sintigrafi
Laboratuar:
sifilis,tbc,DM,esr,viroloji
Larengial EMG
Endoskopi:
direkt larengoskopi(paralizi,fiksasyon)
panendoskopi(nazofarenks,özefagus,göğüş)
UNILATERAL SUPERIOR LARENGIAL SINIR PARALIZI
Supraglottik larenks duyusal innervasyonun kaybı
sık boğaz temizleme, paroksismal öksürük
ses yorgunluğu, boğazda yabancı cisim hissi
Krikotiroid kas fonksiyon kaybı
seste hafif değişiklik
diplofoni
UNILATERAL INFERIOR LARINGEAL SINIR PARALIZI
Hem abduktor ,hem de adduktor kaslarda fonksiyon bozukluğu
vokal kordlar paramedian pozisyonda
Ses kalitesi bozulmuş, zamanla kompanzasyon
Dinlenmede Hava yolu problemi genellikle yok
Eforla solunum zorluk
BILATERAL REKÜRREN SINIR PARALIZI
Her iki vokal kord paramedian pozisyonda Ses kalitesi bozulmuş Ciddi solunum problemi Zamanla ve aniden ortaya çıka bilir. Acil yaklaşım gerektire bilir.
TEDAVI
Amac hava yolunu saglama ve ses kalitesini korumak Trakeotomi- hava yolunu sağlar Cerrahi vokal kord lateralizasyonu Kordektomi Arytenoidektomi medialiasyon Reinnervasyon- başarı oranı tartışmalıdır
