burun anatomisi ve fizyolojisi Flashcards
burnun kemik yapısını neler oluşturur
Kemik yapıyı os nazale, maksillanın frontal prosesi ve frontal kemik oluşturur.
Üst Lateral Kartilaj, Alar Kartilaj ve Aksesuar Kartilajlar da kıkırdak yapıyı oluşturur. Bu yapıların üzerinde periost, perikondrium, bağ dokusu ve cilt yer alır.
Nazal valv açısı, üst lateral kartilaj-septal kartilaj-alt konka ön ucu arasında. Burun hava direncinin en yüksek olduğu bölge. Normal değeri 10-15 derece.
Alt meatusa, nazolakrimal kanal;
orta meatusa, maksiller sinüs, frontal sinus, ön etmoid
üst meatusa arka etmoid hücreler, sfenoetmoidal resese sfenoid sinüs ostiumları açılır.
Nazolakrimal kanal alt meatusta hasner valvine açılır.
.Alt meatusa, nazolakrimal kanal;
orta meatusa, maksiller sinüs, frontal sinus, ön etmoid
üst meatusa arka etmoid hücreler, sfenoetmoidal resese sfenoid sinüs ostiumları açılır.
Nazolakrimal kanal alt meatusta hasner valvine açılır.
Nazal septum kanlanma
- Anterior etmoid arter
- Posterior etmoid arter
- Sfenopalatin arter
- Majör palatin arter
- Superior labial arter.
Kisselbach pleksusu’’
Bu beş arterden posterior etmodal arter dışındaki 4 arter septumun anteroinferior kısmında anastomoz yaparlar. Anastomoz yaptıkları bu alan epistaksislerin %70-80’inden sorumludur ve ‘’Little alanı’’ veya ‘’Kisselbach pleksusu’’ olarak adlandırılır.
Kanlanma
Burunda esas kanlanmayı sağlayan eksternal karotid arter dalı olan sfenopalatin arterdir
Posterior etmoid arter ( 3 ) üst konkanın ve ona bakan septal bölgenin kanlanmasını sağlar
Anterior etmoidal arter medial ve lateral nazal duvarların 1/3 lük ön kısmına kan sağlar. Septal dalı Kiesselbach pleksusuna katılır
Woodruff pleksusu: A.Sfenopalatinus posterior nazal ve farengeal dalları ile A. Etmoidalis posterior birleşiminden oluşur.
Yaşlı hastalarda hipertansiyona bağlı kanamalarda kaynaktır.
woodruff pleksusu nedir
Woodruff pleksusu: A.Sfenopalatinus posterior nazal ve farengeal dalları ile A. Etmoidalis posterior birleşiminden oluşur.
Yaşlı hastalarda hipertansiyona bağlı kanamalarda kaynaktır.
Mukusun içerisinde Ig A başta olmak üzere immümglobulunler,antikorlar, lizozim,lokosit,makrofaj … gibi birçok madde bulunur.
İçerdiği bu maddeler nedeniyle nazal mukus sadece mekanik temizleme görevi yapmaz,enfeksiyonlara karşı korumada immünolojik görev de üstlenir.
.
Burun tıkanıklığının anatomik nedenleri
Nazal septum deviasyonu Nazal valv kollapsı Konka hipertrofisi Konka bülloza Nazal polipozis Koanal atrezi Yabancı cisim ve tümörler
Septal deviasyon
Nazal septumun burun orta hattan yer değiştirerek nazal pasajı tıkaması.
Sıklıkla tek taraflı burun tıkanıklığı şikayeti olur.
Nazal siklusa bağlı değişiklikleri fazla hissederler.
Tanısı anterior rinoskopi ve nazal endoskopi ile konur
Ted: septoplastidir.
Nazal valv
Nazal valv burun içi hava yolunun en dar yeridir. Hava akımına karşı direncin en çok olduğu alandır.
İki şekilde disfonksiyon olabilir:
Valv bölgesinde tıkanıklık yapan bozukluklar(nds ve kh)
Nazalvalvi oluşturan yapıların kollapsı
nazal valv anı tdvii
Tanı : fizik muayne ,
Cottle manevrası (yanak dışa çekilir ancak valv patalojisi dışındaki problemler de de pozitif sonuç verebilirç)
Modifiye cottle : cottle manevrasına göre daha spesifik , buşon küreti ile alt ve üst lateral kıkırdaklar ayrı ayrı desteklenerek yapılr
Ted: cerrahi
Konka hipertrofisi
Alt konkanın büyüyüp pasajı yada valv bölgesini kapatmasıdır.
Enfksiyoz, allerjik, kompansatuar , tümoral çeşitli nedenler ile olur.
Ted : med – cerrahi.
Konka bülloza
Havalı orta konkadır.
Büyüyüp lateral nazal duvar ve septum arasını doldurarak burun tıkanıklığı yapar , omk yı daraltıp sinüs enfeksyonlarına zemin hazırlayabilir.
Tanı: AR,nazal endoskopi ,BT
Ted : cerrahi
Nazal polipozis
Nazal polipozis: nazal kavite ve sinüslerdeki ödemli mukozal poliplerin akıntı, burun tıkanıklığı ve koku alma bozuklarına sebep olduğu multifaktöryel bir hastalıktır.
Kesin neden net olarak bilnmemekle birlikte
Allerji
Astım
Kr sinüzit
Aspirin aşırı duyarlılığı,kistik fibrozis suçlanır.
Poliplerin % 80 inde dokukda eozinofiliye rastlanır.
Klinik:
burun tıkanıklığı
Burun akıntısı
Koku bozukluğu
Sinüzit
Ted : intranazal –sistemik steroid - cerrahi