Longvolume en ventilatiekarakteristieken Flashcards
3 processen gastransport
ventilatie: verversen van lucht
difussie: O2 en CO2 uitwisseling met capillairen
perfusie: weefsels met O2 rijk bloed doorbloeden
ventilatie formule
ademteug x ademfrequentie
O2 opname in rust en bij max. inspanning
rust: 250 ml/min
max. inspanning: 2,5 L/min
inhoud ademteug
0,5 L
ademfrequentie in rust
+/- 15x per minuut
gevolg van obstructie in luchtwegen
ventilatie minder goed
gevolg restrictie longvolume
problemen met ventilatie en diffusie
Werking spirometer
vat met water, en een omgekeerd vat erboven op met lucht.
patient moet ademen door slang, als die uitademt, dan gaat emmer omhoog
in grafiek x-as=tijd en y-as=volume
inademen=omhoog
uitademen=omlaag
straal van vat bepaald de grootte van de uitslag in de grafiek, hoe kleiner de straal, hoe groter de uitslag
Vt
teugvolume= gemiddelde ademdiepte bij rustige ademhaling.
onder en bovengrens=normaal in -en uitademingsniveau
AF
ademfrequentie= aantal ademhalingen per minuut
AMF/ V’e
ademminuutvolume= Vt x AF
aantal liter dat per minuut wordt ingeademd
ERV
expiratoire reservevolume= hoeveelheid lucht beneden normale uitademingsniveau na maximaal uitblazen
IRV
inspiratoire reservevolume= de hoeveelheid lucht boven het normale inademingsniveau na max. inademen
RV
residueel volume= de hoeveelheid lucht die zich nog in de longen bevindt na maximaal te hebben uitgeademd
FRC
functionele residuele capaciteit= ERV + RV
volume onder het normale uitademingsniveau tot 0 niveau
IVC
inspiratoire vitale capaciteit= Vt+ERV+IRV
maximale volume wat in te ademen is na maximaal uitademen
EVC
expiratoire capaciteit=IRV+Vt+ERV
hetzelfde als IVC, alleen hier wordt eerst maximaal ingeademd en vervolgens maximaal uitgeademd
TLC
totale long capaciteit= volume wanneer longen maximaal gevuld zijn, dus na maximale inademing
TLC= RV+IVC
FVC (dynamisch)
van max ingeademd tot RV
zelfde als EVC, maar dan dynamisch
dynamische longvolumes
snelheid is hierbij belangrijk, geven info over ernst van luchtwegobstructie of vernauwing
FEV1
forced expiratory volume= hoeveelheid lucht (L) wat na diepe inademing kan uitgeademd worden in de eerste seconde
onderzoeken of er weerstand is bij uitademen
FIV1
forced inspiratory volume=
hoeveel L patient in de 1e seconde kan inademen bij maximale inspanning
hoe reservoire volume meten
blijft in de longen achter
dus FRC berekenen en ERV eraf halen
heliumverdunningsmethode
eerst ademt patient buitenlucht
kraan helium gaat aan als net rustig is uitgeademt., nu ademt patient in spirometer. helium verdeelt zich over longen, totdat er ev is van helium tussen longen en spirometer. Duurt 4-9 min= inwastijd
Wat zeggen waardes van longvolumes
Bij gezonde mens hebben waardes een bepaalde verhouding met elkaar. Bij verschillende ziektes zijn er andere verhoudingen
gezonde verhouding FEV en FVC
FEV 80% van FVC (FEV/FVC)
bij obstructie is FEV veel kleiner–> verhouding wordt kleiner
bij restrictie (volume long kleiner)–> FVC neemt af– verhouding wordt groter
flowvolumecurve
met raaklijnen van ademhalings-volume curve wordt flow bepaald
curve geeft de stroomsterkte= betere maat voor opsporen luchtweerstand van patient
ook fouten bij de meting zijn makkelijker te zien
ook karakteristieke patronen herkennen van ziektebeelden
flow
aantal L/sec dat persoon kan in/uitademen
maat voor weerstand in luchtwegen
verschil spirometer en pneumotachograaf
pneumotachograaf: meet drukverval over kleine weerstand–> stroomsterke
volumes berekenen via integratie
spirometer: meet volumes
flow berekenen via differentiatie
flow volume curve
bovenkant= uitademing onderkant= inademing
linkerhoek onder= TLC= start uitademen
rechterhoek onder= RV
van linksonder naar rechtsonder=FVC
linkerhoek boven=PEF= peak expiratory flow
FEF25=MEF75
MEF75= er is nog 75% van FVC over
FEF25= er is 35% FVC uitgeblazen
hoe kan je zien of er goed geblazen is bij flow volume curve
vanaf TLC direct steil omhoog
scherpe enkele piek
flow moet geleidelijk aflopen naar 0
zonder artefacten
Voorspellers FVC en FEV1
referentie waarden
lengte, leeftijd, geslacht en etnische afkomst
%voorspeld
gemeten waarde/referentiewaarde x100%
z-score
Z= gemeten waarde- voorspelde waarde /RSD
RSD=residuale standaard deviatie= 0,38L
Z-score= aantal SD’s afwijkend
normaalwaarde z-score
tussen -1,64(LNN) -1,64(ULN)
vooral onder is slecht, want dan verminderde longfunctie
