Klinische stoornissen in de waterbalans Flashcards
Wat bepaalt de plasma osmolaliteit?
De natriumconcentratie in het plasma. De normale osmolaliteit van het plasma is ongeveer 300 mOsm/kg H2O.
Normale osmolaliteit van de urine bestaat niet, omdat deze sterk afhankelijk is van de inname.
Wat is Hyponatriemie?
te lage natriumconcentratie <136 mmol/L in het bloed. Een gevolg van stoornissen in de waterbalans.
Wat is hypernatriemie?
te hoge natriumconcentratie > 145 mmol/ L in het bloed. Een gevolg van stoornissen in de waterbalans.
Waar leiden waterbalans stoornissen toe?
Waterbalans stoornissen die acuut ontstaan (<48 uur) zorgen voor neurologische complicaties. Chronisch ontstane stoornissen (>48 uur) kunnen bij te snelle correctie ook tot neurologische complicaties leiden.
Wat gebeurt er als er een driegend watertekort is?
antidiuretisch hormoon wordt geactiveerd.
Wat gebeurt er als er een driegend zouttekort is?
Renine-angiotensine-aldosteron systeem wordt geactiveerd.
Waarom is hyponatriemie een probleem?
- Risico voor neurologische complicaties.
- Verlaging van de osmolaliteit van de extracellulaire vloeistof.
- Als hyponatriemie acuut ontstaat (<48 uur) treedt cel zwelling op (hersenoedeem).
- Als hyponatriemie chronisch ontstaat (>48 uur) passen cellen zich aan en is juist te snelle correctie van hyponatriemie gevaarlijk (osmotische demyelinisatie).
- Chronische hyponatriemie veroorzaakt ook neurologische symptomen en is geassocieerd met hogere sterfte.
Hyponatriemie is meestal het gevolg van een combinatie van:
- Inname (polydipsie) of toediening (infuus met glucose zorgt voor meer water) van veel water.
- Verminderde renale waterexcretie
Wanneer appropiate ADH-afgifte?
Hyponatriemie wordt veroorzaakt doordat de volumeregulatie het wint van de osmoregulatie. ADH wordt dan alleen afgegeven om de bloedvolume depletie te compenseren. Deze ADH-afgifte is niet-osmotisch.
Wanneer Inappropiate ADH-afgifte?
Wanneer er wel ADH wordt afgegeven bij een te lage plasma osmolaliteit. (<280 mOsm/kg H2O), (heet ook wel SIADH = primaire waterretentie)
Waarvan kan Inappropiate ADH-afgifte een gevolg zijn?
- Effect op centrale osmoreceptoren (door farmaca)
- Ectopische productie van ADH
- Longaandoeningen, zoals een pneumonie of andere infecties
- Nier veroorzaakt of versterkt het ADH-effect
- Bijnier insufficiëntie (hypercortisolisme = te weinig cortisol: cortisol uit de bijnier remt normaal gesproken de ADH-afgifte)
Wat is SIADH?
Hierbij treedt alleen waterretentie op in de ECF.
Wat is hypovolemische hyponatriemie?
Er treedt zout en dus volumeverlies op in de ECF
wat is hypervolemische hyponatriemie?
Er treedt zowel zout- als waterretentie op.
De behandeling van hyponatriemie bestaat uit:
- Hersenoedeem moet verholpen worden door het toedienen van hypertoon zout, 3% NaCl via een infuus.
- Verminder de waterinname
- Hypovolemie corrigeren: infuus isotoon zout: 0,9% NaCl
- Waterexcretie stimuleren: ureum, tolvaptan (remmer ADH-receptor), lisdiureticum, SGLT2-remmers?
- Gericht op de oorzaak: let op carcinoom/ medicatie
- Overcorrectie: stop actieve therapie, 5% glucose iv, desmopressine
