Kliniek pijn op de borst

Question 1

Welke orgaansysteem zijn een mogelijke oorzaker bij het ontstaan van pijn op de borst?

Answer 1

• Skelet en spieren
• Hart-aandoeningen
• Psychische aandoeningen
• Gastro-intestinale aandoeningen
• Vasculaire aandoeningen
• Huid-aandoeningen
• Long-aandoeningen

Question 2

Wat zijn de mogelijke aandoeningen bij skelet en spieren (aka borstwandpijn)?

Answer 2

• spierpijn pectoralis major, tussenribspieren
• contusie(kneuzing) huid/spier/rib
• costochondritis (syndroom van Tietze)
• ribfractuur
• neuralgie (zenuwpijn)

Question 3

Hoe wordt de diagnose (lichamelijk) voor de aandoening bij skelet en spieren gemaakt?

Answer 3

Diagnose door lichamelijk onderzoek: gelokaliseerde drukpijn, ev. compressiepijn thorax; Röntgenfoto ivm ev. fractuur… zelden zinvol :(

Question 4

Hoe snel geneest een pijn aan de borst klacht tgv skelet en spieren?

Answer 4

Meestal spontaan genezen na 1 of meerdere weken

Question 5

Wat is de behandeling bij Flinke contusie/ribfractuur

Answer 5

cave (let op voor) hypoventilatie -> risico voor

pneumonie -> ter preventie pijnstilling

Question 6

Wat zijn mogelijke hartaandoeningen tgv pijn op de borst?

Answer 6

• Angina pectoris
• Acuut coronair syndroom (instabiele angina pectoris + myocardinfarct)
• Pericarditis

Question 7

Wat zijn de eigenschappen van angina pectoris?

Answer 7

o aanvallen van pijn op de borst tijdens inspanning, kou of emotie
o door stabiele, gedeeltelijke afsluiting kransslagader
o door huisarts vast te stellen mbv anamnese en ev. inspanningsECG
o goed medicamenteus te behandelen (aspirine, betablokker of andere
vaatverwijder) + aanpakken risicofactoren (roken, bloeddruk, cholesterol)

Question 8

Wat zijn de eigenschappen van instabiele angina pectoris?

Answer 8

o aanvallen van pijn op de borst bij inspanning nemen toe in frequentie of ernst; of ze treden op in rust
o risico op toenemen van afsluiting kransslagader: myocardinfarct

Question 9

Wat zijn de eigenschappen van Myocardinfarct?

Answer 9

o continue, uren durende, ernstige pijn op de borst
o t.g.v. (vrijwel) volledige afsluiting kransslagader: trombose op
atherosclerotische plaque

Question 10

Wat zijn de vervolgstappen bij een acuut coronair syndroom?

Answer 10

Spoedpresentatie Eerste HartHulp
o diagnose mbv ECG en hartenzymen
o hartbewaking (shock, ritmestoornissen, hartfalen)
o ev. hartcatheterisatie en dotteren, ev. omleidingsoperatie later

Question 11

Wat zijn de eigenschappen van pericarditis?

Answer 11

– Ontstekinghartzakje
– Vrijzeldzaam
– Meestal viraal, soms autoimmuunziekte
– Kenmerkend; pijn verbetert bij voorover zitten
– Risico: vocht in pericard: belemmert instroom bloed
– Dan ev. punctie, anders ontstekingsremming

Question 12

Wat is de psychische aandoening icm pijn op de borst?

Answer 12

Paniek aanval

Question 13

Wat zijn eigenschappen van paniekaanval?

Answer 13

Vaak met hyperventileren
o verkeerd ademen is gevolg van de angst
o dalende CO2-spiegel geeft rare sensaties:
o licht in het hoofd, strak gevoel om de mond, tintelingen
vingers
Soms zo vaak en hevig dat het een angst/paniekstoornis wordt
genoemd
Vaak samen met depressie

Question 14

Wat zijn de mogelijke gastro-intestinale aandoeningen icm pijn op de borst?

Answer 14

• refluxziekte (=gastro-oesofagealereflux)
• Maagontsteking en maagzweer
• Hepatitis
• Maagkanker
• Galkoliek/galblaasontsteking

Question 15

Wat zijn de kenmerken (klachten, diagnose, behandeling, risico) van refluxziekte?

Answer 15

 Klachten: pijn achter borstbeen, zuurbranden, erger bij bukken of
platliggen
Door onvoldoende werking sluitspier oesofagus-maag overgang
 Diagnose: op de anamnese alleen, oesofagogastroscopie als
behandeling niet aanslaat
Behandeling: protonpompremmer: omeprazol of pantoprazol
Risico: beschadiging slijmvlies slokdarm (oesofagitis) -> passageprobleem

Question 16

Wat is de medische term voor maagontsteking?

Answer 16

Dyspepsie

Question 17

Wat is de medische term voor maagzweer?

Answer 17

Peptisch ulcus

Question 18

Wat is een trigger voor pijn bij de bovenbuik?

Answer 18

Maagkanker

Question 19

Wat zijn de kenmerken van maagkanker?

Answer 19

o Pijn wordt niet alleen kan in bovenbuik en achter li ribbenboog gevoeld maar soms ook thv het borstbeen
o Andere klachten: geen eetlust, gewichtsverlies, braken, duizeligheid tgv bloedarmoede, teerachtige ontlasting
o Diagnose dmv gastroscopie met biopsieën en PA, CT-scan, bloedo’zoek o Behandelen: opereren/cytostatica/bestraling
o O.h.a. matige prognose

Question 20

Wat zijn de kenmerken van galkoliek/galblaasontsteking?

Answer 20

o klassieke galsteenkoliek: met bewegingsdrang en braken, tussen aanvallen geen pijn, stopverfontlasting
o pijn straalt uit naar rechter thorax (bandgevoel), rug of re. schouder
o galsteen passeert vaak spontaan en wordt via darm geloosd
o bij galblaasontsteking: koorts en drukpijn onder de rechter ribbenboog; vaak
met geel-zien (icterus) -> opname en ev. operatie

Question 21

Wat is referred / reflective pain?

Answer 21

pijn waargenomen op een andere locatie dan de plaats van de pijnlijke stimulus

Question 22

Is er een verklaring voor referred / reflective pain?

Answer 22

Nee t is niet volledig begrepen, heeft wss iets te maken met convergentie-projectie theorie (Viscero-afferente en somato-afferente zenuwen komen in één segment vh ruggenmerg binnen) of Groot verzorgingsgebied van één sensibele zenuw

Question 23

Wat is een mogelijke vasculaire aandoening icm pijn op de borst?

Answer 23

Aneurysma dissecans

Question 24

Wat zijn de kenmerken van aneurysma dissecans?

Answer 24

– Scheur in wand aorta, in lengterichting
– Meestal eerst verwijding (=aneurysma)
– Als op thoracaal niveau: scheurende pijn op de borst doortrekkend naar de rug
– Shock
– Ev. plotse dood
– Spoedpresentatie z.h. en ev. operatie

Question 25

Wat zijn mogelijke huidaandoeningen icm pijn op de borst?

Answer 25

Herpes zoster

Question 26

Wat zijn de kenmerken van herpes zoster?

Answer 26

– Brandende pijn in huid-segment
– T.g.v. waterpokkenvirus dat uit sensibel ganglion bij ruggenmerg komt via
perifere zenuwen
– Na enkele dagen gevolgd door blaasjes op rode ondergrond
– Eerste manifestatie: altijd aan één kant vh lichaam
– Soms infectie, soms post-herpetische pijn
– Geneest spontaan, bij pasgeborenen en niet immuuncompetente patiënten:
antiviraal middel

Question 27

Wat zijn mogelijke longaandoeningen icm pijn op de borst?

Answer 27

Longembolie, pneumothorax, pneumonie, longkanker

Question 28

Wat zijn de kenmerken van longembolie?

Answer 28

• Acuut en chronische presentatie
• Pijn vastzittend aan de ademhaling
• Diagnostiek longen ? Check perifere trombose
• Medicamenteus?Paramaligne?

Question 29

Wat zijn de kenmerken van pneumothorax?

Answer 29

– Plots felle pijn aan één kant in de thorax
– Gaat gepaard met gebrek aan lucht en een droge hoest
– Gevolg van lucht tussen de longbladen door knappen long of steekwond
– Soms spanning door ventielwerking-> ernstige kortademigheid en mediastinum
verschuift
– Diagnose: bij lichamelijk onderzoek sterke verdenking als bij auscultatie
(stethoscoop) aan één kant het ademgeruis sterk verzwakt of zelfs afwezig is en bij percussie (kloppen) geen verschil of zelfs extra hol geluid aan aangedane zijde;
definitieve diagnose mbv Röntgenfoto thorax

Question 30

Wat zijn de kenmerken van pneumonie / longontsteking?

Answer 30

– Klachten: flink hoesten met opgeven van gekleurd sputum, ziek voelen (‘malaise’), koorts, gebrek aan lucht
– Diagnose buiten ziekenhuis (‘community acquired pneumonia’): lichamelijk onderzoek: tekenen van ‘infiltraat’: eenzijdig crepitaties (fijne knispergeluiden), rhonchi (grovere reutelgeluiden) en een demping bij kloppen;
Aanvullend onderzoek: bij twijfel (bij pneumonie kan lich o’zoek normaal zijn): bloedonderzoek (infectieparameters, o.a. CRP) en Röntgenfoto thorax

Question 31

Wat zijn de kenmerken van longkanker?

Answer 31

• Kenmerkende klachten: bij een patiënt die veel/lang gerookt heeft: ophoesten van bloed, langdurige hoest: bij COPD-patiënt (longemfyseem of chronische bronchitis): verandering van hoestpatroon; terugkerende longontstekingen
• Bijkomende symptomen: gewichtsverlies, malaise, thoracale pijn door doorgroei in de pleurabladen
• Verband met roken keihard bewezen; ook invloed van irriterende stoffen (fijnstof, asbest, chroom); soms ‘spontaan’ ontstaan; grote rol van mutatie in p53 gen
• Bij lichamelijk onderzoek vaak geen afwijkingen, soms vocht onderin een long, bevestigd door X-thorax; op X-thorax ‘mist’ men de kleinere tumoren: beperkte sensitiviteit!
• Diagnose: dmv bronchoscopie + PA, ev, biopsie via de huid, CT-thorax en bloedonderzoek
• Kleincellig carcinoom: 20%, slechtere prognose; bronchuscarcinoom 80%
• Uitzaaiing naar lymfeklieren (long/mediastinum/boven sleutelbeen), skelet, hersenen,
  lever, andere long
• Prognose en behandeling sterk afhankelijk van stadium:
• zonder uitzaaiingen: bestraling of operatie -> goede overlevingskans;
• met uitzaaiing in 1 lymfeklier: klein percentage genezing (ca. 5%),
• overige: velen overleven niet langer dan ca. een jaar; cytostatica i.h.a. zwaar en
  laatste jaren geleidelijk iets effectiever