Hoofdstuk 4.1: celgroei en celdeling bij eukaryoten: de celcyclus

Question 1

blijven cellen onbeperkt bestaan?

Answer 1

nee, ze zijn onderhevig aan veroudering en moeten uiteindelijk afsterven

Question 2

wat gebeurt er in de interfase?

Answer 2

de inhoud van de cel wordt verdubbeld (zodat de cel kan gaan delen)

Question 3

uit welke 2 delen bestaat de celdeling?

Answer 3

• de kerndeling (karyokinese)

- de deling van het cytoplasma (cytokinese)

Question 4

wat is de celcyclus?

Answer 4

het geheel van de interfase en de celdeling

Question 5

hoe lang is de celcyclus bij eencellige eukaryoten?

Answer 5

in optimale groeiomstandigheden ongeveer 1 uur

Question 6

hoe veel tijd neemt de celcyclus in beslag bij snel delende cellen in een hoge organisme?

Answer 6

24 uur

Question 7

in welke periode in de interfase treedt DNA verdubbeling op?

Answer 7

in de S-fase

Question 8

wat zijn de G1 en G2 fase? (gap)

Answer 8

de periodes in de interfase waarin geen DNA wordt gesynthetiseerd

Question 9

wat doet het enzym helicase?

Answer 9

die haalt de strengen uit elkaar nadat de DNA strengen ontwonden zijn van de histonen. hij verbreekt de waterstofbruggen tussen de basen. hierdoor ontstaat een replicatievork

Question 10

waar wordt de RNA primer aangelegd en door welk enzym?

Answer 10

door het enzym primase, op de plaats waar de replicatie zal starten

Question 11

wat doet DNA polymerase?

Answer 11

DNA strengen worden verdubbeld onder invloed van DNA polymerase, dat nucleotiden aanhecht telkens in 5’–> 3’richting.

Question 12

welke 2 nieuwe strengen ontstaan na DNA polymerase?

Answer 12

• leading streng die continu wordt gerepliceerd

- antiparallelle streng waarbij telkens korte DNA fragmenten worden gerepliceerd

Question 13

wat zijn Ozaki fragmenten?

Answer 13

RNA primers met daarbij horende stukjes DNA

Question 14

wat gebeurt er na de replicatie?

Answer 14

het enzym exonuclease verwijdert de RNA primers en de DNA strengen worden opnieuw opgewonden rond de histonen

Question 15

wat gebeurt er tijdens de celdeling met de verschillende chromatinedraden/chromosomen

Answer 15

dan worden ze opgespiraliseerd tot de typische X vormige structuren die je in de metafase van de celdeling kan waarnemen

Question 16

als de chromosomen in een X vorm liggen wat kun je er dan over zeggen?

Answer 16

dat het dan altijd gaat om verdubbelde chromosomen

Question 17

hoeveel chromosomen heeft een mens?

Answer 17

46 chromosomen

Question 18

welke geslachtschromosomen bepalen of je een man of een vrouw bent?

Answer 18

man: XY
vrouw: XX

Question 19

wat is er anders aan de S-fase van dierlijke cellen?

Answer 19

daar begint ook een verdubbeling van het centriolenpaar. aan het einde van de G2 fase beschikt de humane cel dus over 2 centriolenparen

Question 20

in welke 4 grote stadia wordt de kerndeling volgens de mitose onderverdeeld?

Answer 20

profase, metafase, anafase en telofase

Question 21

wat gebeurt er in de profase?

Answer 21

het chromatinemateriaal condenseert tot de X-vormige chromosomen. tijdens het condenseren verdwijnt de nucleus. aan het begin van de profase wordt het gehele cytoskelet van de cel gedepolymeriseerd waardoor een grote voorraad van tubulinedimeren ontstaat

Question 22

wat gebeurt er op het einde van de profase?

Answer 22

de kernmembraan desintegreert. de fragmenten ervan blijven tijdens de mitose verspreid liggen rond de spoelfiguur. op de centromeren van de chromosomen wordt aan weerszijden een gespecialiseerde structuur, de kinetochoor gevormd waar zich speciale kintochoor-microtubuli op vasthechten. het zijn deze microtubuli die verantwoordelijk zijn voor de beweging van de chromosomen.

Question 23

wat gebeurt er in de metafase?

Answer 23

de kinetochoor microtubuli zorgen er voor dat de chromosomen allemaal naast elkaar in het middenvlak (metafaseplaat) van de cel komen te liggen.

Question 24

wat gebeurt er in de anafase?

Answer 24

de kinetochoormicrotubuli worden plots korter waardoor de dochterchromatiden uit elkaar worden getrokken en vrij snel naar de polen van de cel bewegen. ook verlengen de microtubuli van de spoelfiguur waardoor de 2 polen ervan ook uit elkaar bewegen en zo het uiteengaan van de dochterchromatiden versnellen

Question 25

wanneer begint de telofase?

Answer 25

wanneer de chromosomen aan de polen gearriveerd zijn

Question 26

wat gebeurt er in de telofase?

Answer 26

de kinetochoor-microtubuli verdwijnen en de chromosomen desacraliseren. rond elke groep van chromosomen wordt een nieuwe kernmembraan aangelegd en ook de nucleolus verschijnt opnieuw

Question 27

mitose =

Answer 27

een kerndeling waarbij de kernen van dochtercellen identiek zijn aan de kern van de cel waaruit ze zijn ontstaan. na de mitose/gewone kerndeling ontstaan 2 dochterkernen met hetzelfde chromosomenaantal als de ouderlijke cel

Question 28

wat zijn cytostatica?

Answer 28

celdodende medicamenten

Question 29

waar dienen sommige cytostatica voor?

Answer 29

ze binden aan de microtubuli die tijdens de kerndeling zorgen voor de verdeling van de chromosomen. hierdoor kan de mitose zich niet voltooien.