Hoofdstuk 4.1: celgroei en celdeling bij eukaryoten: de celcyclus Flashcards
blijven cellen onbeperkt bestaan?
nee, ze zijn onderhevig aan veroudering en moeten uiteindelijk afsterven
wat gebeurt er in de interfase?
de inhoud van de cel wordt verdubbeld (zodat de cel kan gaan delen)
uit welke 2 delen bestaat de celdeling?
- de kerndeling (karyokinese)
- de deling van het cytoplasma (cytokinese)
wat is de celcyclus?
het geheel van de interfase en de celdeling
hoe lang is de celcyclus bij eencellige eukaryoten?
in optimale groeiomstandigheden ongeveer 1 uur
hoe veel tijd neemt de celcyclus in beslag bij snel delende cellen in een hoge organisme?
24 uur
in welke periode in de interfase treedt DNA verdubbeling op?
in de S-fase
wat zijn de G1 en G2 fase? (gap)
de periodes in de interfase waarin geen DNA wordt gesynthetiseerd
wat doet het enzym helicase?
die haalt de strengen uit elkaar nadat de DNA strengen ontwonden zijn van de histonen. hij verbreekt de waterstofbruggen tussen de basen. hierdoor ontstaat een replicatievork
waar wordt de RNA primer aangelegd en door welk enzym?
door het enzym primase, op de plaats waar de replicatie zal starten
wat doet DNA polymerase?
DNA strengen worden verdubbeld onder invloed van DNA polymerase, dat nucleotiden aanhecht telkens in 5’–> 3’richting.
welke 2 nieuwe strengen ontstaan na DNA polymerase?
- leading streng die continu wordt gerepliceerd
- antiparallelle streng waarbij telkens korte DNA fragmenten worden gerepliceerd
wat zijn Ozaki fragmenten?
RNA primers met daarbij horende stukjes DNA
wat gebeurt er na de replicatie?
het enzym exonuclease verwijdert de RNA primers en de DNA strengen worden opnieuw opgewonden rond de histonen
wat gebeurt er tijdens de celdeling met de verschillende chromatinedraden/chromosomen
dan worden ze opgespiraliseerd tot de typische X vormige structuren die je in de metafase van de celdeling kan waarnemen
als de chromosomen in een X vorm liggen wat kun je er dan over zeggen?
dat het dan altijd gaat om verdubbelde chromosomen
hoeveel chromosomen heeft een mens?
46 chromosomen
welke geslachtschromosomen bepalen of je een man of een vrouw bent?
man: XY
vrouw: XX
wat is er anders aan de S-fase van dierlijke cellen?
daar begint ook een verdubbeling van het centriolenpaar. aan het einde van de G2 fase beschikt de humane cel dus over 2 centriolenparen
in welke 4 grote stadia wordt de kerndeling volgens de mitose onderverdeeld?
profase, metafase, anafase en telofase
wat gebeurt er in de profase?
het chromatinemateriaal condenseert tot de X-vormige chromosomen. tijdens het condenseren verdwijnt de nucleus. aan het begin van de profase wordt het gehele cytoskelet van de cel gedepolymeriseerd waardoor een grote voorraad van tubulinedimeren ontstaat
wat gebeurt er op het einde van de profase?
de kernmembraan desintegreert. de fragmenten ervan blijven tijdens de mitose verspreid liggen rond de spoelfiguur. op de centromeren van de chromosomen wordt aan weerszijden een gespecialiseerde structuur, de kinetochoor gevormd waar zich speciale kintochoor-microtubuli op vasthechten. het zijn deze microtubuli die verantwoordelijk zijn voor de beweging van de chromosomen.
wat gebeurt er in de metafase?
de kinetochoor microtubuli zorgen er voor dat de chromosomen allemaal naast elkaar in het middenvlak (metafaseplaat) van de cel komen te liggen.
wat gebeurt er in de anafase?
de kinetochoormicrotubuli worden plots korter waardoor de dochterchromatiden uit elkaar worden getrokken en vrij snel naar de polen van de cel bewegen. ook verlengen de microtubuli van de spoelfiguur waardoor de 2 polen ervan ook uit elkaar bewegen en zo het uiteengaan van de dochterchromatiden versnellen
wanneer begint de telofase?
wanneer de chromosomen aan de polen gearriveerd zijn
wat gebeurt er in de telofase?
de kinetochoor-microtubuli verdwijnen en de chromosomen desacraliseren. rond elke groep van chromosomen wordt een nieuwe kernmembraan aangelegd en ook de nucleolus verschijnt opnieuw
mitose =
een kerndeling waarbij de kernen van dochtercellen identiek zijn aan de kern van de cel waaruit ze zijn ontstaan. na de mitose/gewone kerndeling ontstaan 2 dochterkernen met hetzelfde chromosomenaantal als de ouderlijke cel
wat zijn cytostatica?
celdodende medicamenten
waar dienen sommige cytostatica voor?
ze binden aan de microtubuli die tijdens de kerndeling zorgen voor de verdeling van de chromosomen. hierdoor kan de mitose zich niet voltooien.
