Hoofdstuk 11.1: het zenuwstelsel Flashcards
functies zenuwstelsel
meet interne en externe milieu, integreert informatie van zintuigen en coördineert gewilde en ongewilde reacties van vele orgaanstelsels
anatomische indeling van het zenuwstelsel
- het centrale zenuwstelsel (CZS)
- het perifere zenuwstelsel (PZS)
waaruit bestaat het centrale zenuwstelsel
- de hersenen
- het ruggenmerg
waaruit bestaan de hersenen (CZS)
- het cerebrum (grote hersenen)
- truncus cerebri (hersenstam)
- het cerebellum (kleine hersenen)
waaruit bestaat de hersenstam
- diencephalon (tussenhersenen)
- mesencephalon (middenhersenen)
- medulla oblongata (verlengde merg)
functie van het centraal zenuwstelsel
het CZS integreert en coördineert de verwerking van sensorische informatie en het doorgeven van impulsen naar de spieren
waaruit bestaat het perifere zenuwstelsel
- hersenzenuwen
- ruggenmergzenuwen
functie PZS
hier vind alle communicatie tussen het CZS en de rest van het lichaam plaats en het bevat al het zenuwweefsel buiten het CZS
fysiologisch indeling
- animaal zenuwstelsel (somatisch, willekeurig)
- vegetatief zenuwstelsel (autonoom, onwillekeurig)
indeling animaal zenuwstelsel
- het motorische gedeelte
- het sensibele gedeelte
indeling vegetatief zenuwstelsel
- het (ortho) sympathisch zenuwstelsel
- het parasympatisch zenuwstelsel
fissura longitudinalis =
de kloof die de rechter en de linker hemisfeer van het cerebrum scheidt
in welke 4 vakken verdelen de sulcus centralis en de sulcus lateralis elke hemisfeer?
- lobus frontalis
- lobus parietalis
- lobus temporalis
- lobus occipitalis
gyrus precentalis =
de winding die voor de sulcus centralis ligt
gyrus postcentalis =
de winding die dorsaal van de sulcus centralis ligt
wat bevat de hersenschors?
de cellichamen van talrijke neuronen (kern geeft een grijze kleur), en naar het midden toe lopen de gemyeliniseerde axonen (witte stof)
welke 4 holtes/ventrikels bevinden zich in de hersenen?
- 2 zijventrikels,
- derde ventrikel
- vierde ventrikel
waar bevind zich de motorische cortex in de hersenen?
in de gyrus precentralis
wat wordt er vanuit de motorische cortex gestuurd?
willekeurige bewegingen van het lichaam
motorische somatotopie =
de verdeling van de motorische cortex
waar bevinden zich de piramidecellen?
in de neuronen ter hoogte van de motorische cortex
ander woord voor de sensorische cortex
gyrus postcentalis
welke sensorische informatie komt bij de sensorische cortex?
hier komt de sensorische informatie toe die opgevangen wordt door sensoren een vrije zenuwuiteinden ter hoogte van de huid
sensorische somatotopie =
de indeling van de sensorische cortex
waar en hoe worden de gevoelsprikkels opgevangen?
door sensoren en vrije zenuwuiteinden t.h.v. de huid. ze worden overgedragen op de afferente, sensibele neuronen met cellichaam in de spinale ganglia. daarna loop de prikkel over de andere uitloper van het neuron naar het ruggenmerg in het ruggenmerg wordt de prikkel via een synaps overgedragen op een volgend neuron dat via het verlengde merg naar de thalamus loopt. daar wordt de prikkel overgedragen op een volgend neuron. vanuit de sensibele cortex kan de informatie nu via een schakelneuron overgebracht worden naar de motorische cortex
tot welke cortex behoort de motoriek van de mond, tong en kaakspieren?
motorische cortex
waar ligt het begrijpen en produceren van spraak?
meestal in de linker hemisfeer
waar ligt het spraakcentra?
achter de lobus frontalis en hoog in de lobus temporalis
wat bepaalt voor een groot deel de persoonlijkheid, de stemming en het gedrag van het individu?
de associatievelden ter hoogt van de lobus frontalis
wat wordt aangeduid met het limbisch systeem?
alle centra in de hersenen die een rol spelen bij het ontstaan van emoties (bepaalt ook voor een groot deel het gedrag)
wat gebeurt er in de thalamus?
de thalamus is het belangrijkste schakelstation van de sensibele banen. hier wordt bepaald welke prikkels worden doorgegeven naar de hersenschors en welke worden tegengehouden
waar ligt de thalamus?
in de tussenhersenen
wat regelen de epithalamus en de epifyse?
de geslachtsrijpheid en de seksuele functies
functie middenhersenen
regelen voor een groot deel de activiteit van het centrale zenuwstelsel
functie kleine hersenen
coördineert de werking van de spieren en zorgt er voor dat de bewegingen geordend en vlot verlopen. speelt ook een rol bij snelle spierbewegingen
3 afzonderlijke vliezen van de hersenvliezen
- dura mater / harde hersenvlies
- arachnoïdea / spinnenwebvlies
- pia mater / zachte hersenvlies
waar wordt hersenvocht geproduceerd?
in de plexus choroïdeus van de laterale en de derde ventrikel, ongeveer 500ml per dag
door wat kan de liquor in de veneuze circulatie in de rurale sinussen gebracht worden
via de granulationes van Pacchioni
functie van het hersenvocht:
- afvalproducten van de hersencellen kunnen worden afgevoerd
- bescherming tegen stoten
waar wordt het ruggenmerg door beschermd?
door de drie ruggenmergvliezen en de wervelzuil
waaruit bestaat het perifere zenuwstelsel
12 paar hersenzenuwen en 31 paar ruggenmergzenuwen
