Hoofdstuk 1: structuur van de biomoleculen

Question 1

waar bestaat een standaard cel uit?

Answer 1

70% water
1% anorganische ionen 
kleine moleculen
- 3% suikers en precursoren 
- 0,4% aminozuren en precursoren
- 0,4% nucleotiden en precursoren 
- 2% lipiden en precursoren 
- 0,2% andere kleine moleculen 
23% macromoleculen (eiwitten, nucleïnezuren en polysachariden

Question 2

het grootste deel van de chemische stoffen die in de cel voorkomen zijn:

Answer 2

organische verbindingen (koolstofverbindingen)

Question 3

wat zijn de macromoleculen van de cel?

Answer 3

grote tot zeer grote moleculen met honderden tot vele duizenden koolstofatomen

Question 4

hoe worden macromoleculen ook genoemd?

Answer 4

biomoleculen

Question 5

waar bestaat de rest van de organische verbindingen (10%) uit?

Answer 5

kleine moleculen die of als bouwstenen dienen voor de macromoleculen óf dienst doen als tussenproducten of regulatoren van de reacties van stofwisseling

Question 6

wat zijn anorganische moleculen?

Answer 6

kleine moleculen zoals zuurstof en water en ionen

Question 7

wat zijn de belangrijkste ionen die in een cel voorkomen?

Answer 7

fosfaat, NH4+, Mg2+, Ca2+, K+ en FE3+

Question 8

waarom zijn fosfaat, NH4+, Mg2+, Ca2+, K+ en FE3+ de belangrijkste ionen die in een cel voorkomen?

Answer 8

deze oefenen onder andere een regulerende werking uit op de activiteit van de enzymen

Question 9

wat wordt de organische chemie genoemd?

Answer 9

de chemie van verbindingen die koolstofatomen bevatten

Question 10

waarom is het element C uitzonderlijk ten opzicht van alle andere elementen?

Answer 10

door zijn vermogen om grote en structureel zeer gevarieerde moleculen te vormen

Question 11

waarmee kan een C atoom bindingen aangaan?

Answer 11

C, O, P, N, S en H

Question 12

welke functionele groep hoort bij de alcoholen?

Answer 12

hydroxylgroep

- OH

Question 13

welke functionele groep hoort bij de ketonen en aldehyden?

Answer 13

carbonylgroep

Question 14

welke functionele groep hoort bij de organische zuren

Answer 14

carboxylgroep

Question 15

welke functionele groep hoort bij de Amines?

Answer 15

de aminogroep

Question 16

hoe kan water sterke interacties aangaan met andere moleculen?

Answer 16

door het aangaan van waterstofbruggen en het dipoolkarakter van water

Question 17

wat betekent polair?

Answer 17

hydrofiel/wateraantrekkend/wateroplosbaar (ze trekken makkelijk watermoleculen aan

Question 18

wat is polair?

Answer 18

hydrofoob/waterafstotend/lipofiel/vetoplosbaar. alles wat olie- of vetachtig van aard is. ze lossen slecht op in water

Question 19

hoe wordt de polariteit en de wateroplosbaarheid van een organische molecule bepaald?

Answer 19

door de verhouding van het aantal polaire en polaire groepen

Question 20

welke organische moleculen zijn van belang voor de cel?

Answer 20

suikers, lipiden, eiwitten en nucleïnezuren

Question 21

waarvoor dienen suikers

Answer 21

• als brandstof voor de cel
• als bouwstof
• zijn een bestanddeel van het erfelijk materiaal

Question 22

enkelvoudige suikers/ monosachariden zijn:

Answer 22

organische moleculen die bestaan uit de atomen C, H en O, met:

• minstens 2 alcoholgroepen
• een carbonylfunctie

Question 23

wat zijn de eenvoudigste monosachariden

Answer 23

glyceraldehyde en dihydroxyaceton

Question 24

hoe noem je monosachariden die 3 C atomen hebben?

Answer 24

triosen

Question 25

hoe noem je monosachariden die 4 C atomen hebben?

Answer 25

tetrosen

Question 26

hoe noem je monosachariden die 5 C atomen hebben?

Answer 26

pentosen

Question 27

hoe noem je monosachariden die 6 C atomen hebben?

Answer 27

hexosen

Question 28

hoe noem je monosachariden die 7 C atomen hebben?

Answer 28

heptosen

Question 29

wat is het belangrijkste monosachariden?

Answer 29

glucose / druivensuiker

Question 30

waar komt glucose / druivensuiker voor?

Answer 30

in het bloed en in veel vruchten

Question 31

wat wordt er bij de afbraak van glucose geleverd?

Answer 31

energie

Question 32

ribose =

Answer 32

• een bouwsteen van RNA

- een bouwsteen van de energierijke verbinding ATP

Question 33

oligosachariden =

Answer 33

suikers die bestaan uit een klein aantal monosachariden

Question 34

waaruit bestaan polysachariden?

Answer 34

heel veel aan elkaar gekoppelde monosachariden

Question 35

wat vormen de lipiden?

Answer 35

een heterogene groep van moleculen

Question 36

wat is een algemeen kenmerk van lipiden?

Answer 36

• een belangrijk gedeelte is apolair
• grote delen van het molecule bestaan uit alleen C & H
• ze zijn slecht oplosbaar in water

Question 37

waaruit zijn lipiden opgebouwd?

Answer 37

voornamelijke uit de elementen C, H & O (een beetje uit P & N)

Question 38

wat zijn de 2 voornaamste functies die de lipiden uitoefenen?

Answer 38

• de reserve functie van de neutrale lipiden: ze komen in de cel voor onder de vorm van olie of vetdruppels
• de structurele functie van de fosfolipiden, als bouwsteen van de membranen

Question 39

wat zijn vetzuren?

Answer 39

carbonzuren met een lange koolwaterstofketen –> CH3-(CH2)n-COOH

Question 40

wat zijn de 3 belangrijkste vetzuren?

Answer 40

• palmitinezuur
• stearinezuur
• oleïnezuur

Question 41

waaruit zijn de neutrale lipiden opgebouwd?

Answer 41

glycerol en 3 vetzuren

Question 42

hoe noem je neutrale lipiden die vloeibaar zijn bij normale temperatuur?

Answer 42

oliën

Question 43

hoe noem je neutrale lipiden die bij normale temperatuur vast zijn?

Answer 43

vetten

Question 44

hoe worden neutrale lipiden vaak opgeslagen?

Answer 44

als brandstofvoorraad of als warmte isolatie

Question 45

wat zijn fosfolipiden en waar zijn ze uit opgebouwd?

Answer 45

samengestelde lipiden, zijn opgebouwd uit glycerol, 2 vetzuren, een fosfaatgroep en een base

Question 46

hoe zijn basen en de fosfaatgroep geladen in water?

Answer 46

basen: positief geladen
fosfaatgroep: negatief geladen

Question 47

wat gebeurt er als fosfolipiden in water gebracht worden?

Answer 47

ze gaan spontaan een moleculaire rangschikking aannemen, de hydrofiele groepen gaan zo veel mogelijk in contact met het omringde water staan, terwijl de polaire groepen niet met water in contact staan, maar uitsluitend met elkaar of met andere waterafstotende stoffen in de buurt in aanraking komen –> dubbellagen ontstaan

Question 48

wanneer worden micellen gevormd?

Answer 48

wanneer alkalizouten van vetzuren in water worden gebracht

Question 49

waarom zijn fosfolipiden belangrijk?

Answer 49

de dienen als belangrijke bouwstenen van de membranen van cellen

Question 50

welke functie vervullen eitwitten?

Answer 50

• enzymatische functie vervullen

- structurele functie uitoefenen

Question 51

wat doet het transportproteïne hemoglobine?

Answer 51

transporteert zuurstof in het bloed doorheen het lichaam

Question 52

wat zijn de antilichamen in het bloed?

Answer 52

eiwitten met een defensieve functie –> ze beschermen het organisme tegen lichaamsvreemde deeltjes

Question 53

wat bepaalt het kenmerk van een organisme?

Answer 53

de aanwezige eiwitten

Question 54

waaruit is een eiwit opgebouwd?

Answer 54

eel lange keten van aminozuren die opgerold is in de ruimte

Question 55

wat is een aminozuur?

Answer 55

een organische verbinding met 2 functionele groepen –. een carboxylgroep en een aminogroep

Question 56

wat gebeurt er binnen het waterige milieu van de cel?

Answer 56

de aminogroepen nemen een proton (H+) op, en staan de carboxylgroepen een H+ af –> waardoor deze 2 groepen geladen zijn

Question 57

hoeveel soorten aminozuren bestaan er voor de opbouw van de natuurlijke proteïne

Answer 57

20

Question 58

wat voor soort eiwitten zijn de meeste eiwitten?

Answer 58

polypeptiden

Question 59

wat zijn nucleïnezuren

Answer 59

stoffen met zure eigenschappen die zich in de kern van de dierlijke en plantaardige cellen bevinden

Question 60

waaruit bestaat een nucleotide?

Answer 60

• pentosesuiker
• fosfaatgroep
• base