Hjukrun kviðslit (Abdomen) Flashcards
Hver er skilgreiningin á kviðsliti (hernia)?
- Kviðslit er útbungun á lífhimnu, lífhimnufitu eða kviðarholslíffærum gegnum meðfædd op eða veikleika í kviðvegg
- Kviðslit er ekki það sama og þindarslit!
Flokkun kviðslitra
Nára
- Inguinal (direct, indirect)
- Femoral (lærishaull, eru neðar)
Ventral (framan til)
- Nafla (umbilical)
- Epigastrial (f ofan nafla)
- Ör (incisional) (eftir aðgerð)
Önnur
- Parastómal (í kringum stóma, treður sér meðfram)
Hvernig eru kviðslit greind?
- Með klínískri greiningu (gæti verið sjáanlegt (t.d. naflakviðslit, stendur út)
- Ómskoðun (nárakviðslit)
- TS (epigastrik, örkviðslit, parastomal)
- Herniography
- Kviðarholsspeglun
Hvað þýðir reducable í tengslum við kviðslit?
Reducable = hægt að „reponera“
- hægt að ýta aftur inn í kviðarhol
Hvað þýðir incarceration í tengslum við kviðslit?
- Ekki hægt að ýta aftur inn
Hvað þýðir strangulation í tengslum við kviðslit?
- Skert blóðflæði til og frá innklemmdu líffæri / görn eða fitu
Inguinal hernina (nárakviðslit)
- Algengast
> 75-80% - Direct (medial) og indirect (lateral) (fara niður náttúrulegt gat)
> A. epigastrica (æðar í kviðvegg, skipt hvort það sé medial eða lateral við þær) - Karlar > konur
> 85%
Hver eru einkenni nárakviðslits?
- Fyrirferð (algengast í kviðslitum)
- Óþægindi (verkir)
> Verri með deginum (áreynsla) - Bráð einkenni eins og garnastífla
Nárakviðslitsaðgerðir
- Eru almennt fljótlegar og árangursríkar aðgerðir
- Mismunandi aðferðum hægt að beita
Opin aðgerð - Lichtenstein
- Algengasta aðgerðin
- Stoðnet
- Tæknilega nokkuð auðvelt að framkvæma (stutt learning curve)
- Hægt að gera í svæfingu eða staðdeyfingu ef þörf er á
Kviðsjáraðgerð
- Krefst svæfingar
- Tæknilega erfiðari en opin aðgerð (löng learning curve)
- Lægri endurkomutíðni en opin aðgerð
- Fljótur bati
> TAPP Trans Abdominal Pre Peritoneal - Farið inn í kviðarholið
> TEP Totally Extra Peritoneal
Lærishaull - Femoral hernia
- Um 5% af nárakviðslitum
- Algengari hjá konum (75%)
- Oft erfitt að greina (erfitt að þreifa efst á læri útaf fitu og mjöðmum)
- Há tíðni af incarceration (35%)
- Meðferð: AÐGERÐ
Kviðslit - ventral
- Umbilical hernia (naflakviðslit)
- Epigastric hernia
- Incisional hernia (skurðhaull)
- Parastomal hernia
Naflakviðslit
- Algengi 2%
- Veikleiki eftir naflastreng
- Hætta – innklemmt kviðslit
- Viðgerð með eða án stoðnets
Örkviðslit
- Fylgikvilli kviðarholsskurðaðgerða (10-20%)
Áhætta ef:
> Offita
> Vannæring
> Skurðsárasýking
> Fyrri aðgerðir
> COPD – Sterar- ónæmisbæling
> Frágangur
> Reykingar - Viðgerð
> net
Hvað er Parastomal hernia
- Er í raun örkviðslit
- Algengara eftir colostoma en ileostoma
- Verður hjá uþb 50% sjúklinga með colostoma
- Verið reynt að setja net í aðgerð þegar stoma er lagt en ekki sýnt fram á að sé betra