HC3.3: Klinisch onderzoek van het skelet

Question 1

osteoporose:

Answer 1

• meest voorkomende metabole bit ziekte
• wordt gekenmerkt door verminderde botdichtheid, wat kan leiden tot verzwakking van botten en fracturen
• het zorgt voor morbiditeit en in enkele gevallen tot mortaliteit, wanneer het niet behandeld wordt

Question 2

osteopetrose:

Answer 2

tegenovergestelde van osteoporose. toegenomen botdichtheid

Question 3

oorzaken van verminderde botdichtheid:

Answer 3

• osteoporose
• osteomalacie
• metastasen
• multipel myeloom (M. Kahler)
• hyperparathyreoïdie
• andere oorzaken

Question 4

meest voorkomende fracturen bij osteoporose:

Answer 4

• wervel fracturen
• heup fracturen
• pols fracturen

Question 5

osteoporose is verminderde botdichtheid in combinatie met:

Answer 5

verminderde architectuur van het bot. de bot balkjes worden minder dik en hebben minder connecties.
het is belangrijk om dit vroeg te diagnosticeren zodat fracturen kunnen worden voorkomen. door vroege behandeling kunnen pijn en hoge morbiditeit worden voorkomen

Question 6

definitie van osteoporose:

Answer 6

het is een ziekte waarbij er een lage bot dichtheid is en er verlies is van de normale bot architectuur. dit leidt tot zwakheid van botten en fracturen.

Question 7

risicofactoren voor ontwikkelen osteoporose fracturen:

Answer 7

• postmenopauzale vrouwen > 60 jaar
• mannen > 70 jaar
• mannen en vrouwen > 50 jaar die al eerder een fractuur hebben gehad
• langer corticosteroïden gebruik
• laag lichaamsgewicht
• osteoporose in de familie
• mensen die minder mobiel zijn en mensen met zittende levensstijl
• als je vaker valt, bijvoorbeeld op oudere leeftijd

Question 8

hoe ontstaat osteoporose?

Answer 8

meestal is er een balans tussen resorptie en aanmaak van bot. maar als je wat ouder wordt, vanaf 45-50 jaar, neemt de resorptie door de osteoclasten de overhand en ontstaat er langzaam een kleinere bot dichtheid.

Question 9

welke botten bevatten meer trabeculair bot?

Answer 9

ruggen wervels

Question 10

welke botten bevatten meer corticaal bot?

Answer 10

lange botten

Question 11

welk bot is meestal actiever, daar vindt meer bot opbouw plaats?

Answer 11

trabeculair bot

Question 12

waar komt osteoporose vaak meer tot uiting?

Answer 12

in botten die meer trabeculair bot bevatten en dus de wervels. daar treedt eerder osteoporose op dan in de lange botten.

Question 13

wat zie je radiologisch bij osteoporose? radiologische features van osteoporose:

Answer 13

• verminderde densiteit van het bot
• de cortex (het corticale bot) wordt dunner
• abnormale bot architectuur zien
• fracturen

Question 14

waarom hoge morbiditeit bij osteoporose?

Answer 14

die fracturen zorgen vaak voor chronische pijn en daarnaast kan het tot hele afwijkende standen/houdingen van de wervelkolom leiden. en belanden mensen daarom bijvoorbeeld in een rolstoel

Question 15

analyses voor osteoporose/bot dichtheid:

Answer 15

• met DEXA scan kan botdichtheid worden gemeten
• QCT
• CT waarbij er software is om de botdichtheid te meten
• echo
• MRI
  –> maar gouden standaard is de DEXA scan

Question 16

bot componenten:

Answer 16

• botmatrix, die voornamelijk uit collageen bestaat
• minerale componenten: hydroxyapatiet
• magnesium, natrium en bicarbonaat
• water

Question 17

hoe wordt de uitslag van de DEXA scan geïnterpreteerd?

Answer 17

• aan de hand van T-score: dan wordt er gekeken naar de afwijking van de meting t.o.v. de gemiddelde waarde voor jong-volwassenen (je kijkt naar de SD’s)
• aan de hand van de Z-score: dan wordt er gekeken naar de afwijking van de meting t.o.v. de gemiddelde waarde van mensen met zelfde leeftijd en geslacht (je kijkt naar de SD’s)

Question 18

criteria van de T-score:

Answer 18

• normaal: T > -1 SD
• osteopenie: T tussen -1 en -2,5 SD
• osteoporose: T < -2,5 SD
• ernstige osteoporose: T < -2,5 SD en osteoporotische fractuur

Question 19

meting van BMD kan worden beïnvloed door bijv. artrose, wervelinzakking of vaatverkalkingen