HC12.1: Lagere LWI Flashcards
1
Q
Pneumonie
A
- Ernstig ziektebeeld
- Belangrijkste doodsoorzaak ten gevolge van infectieuze aandoening
- Mortaliteitspercentage 14% en op IC 37%
- Mortaliteit nam af na ontdekking penicilline
2
Q
Pathogenese
A
- Micro-organisme dat pneumonie veroorzaakt bijvoorbeeld S. pneumoniae, wordt aerogeen overgedragen
- Bacterie dringt binnen in alveoli waar het zich gaat vermeerderen
- Alveolaire macrofaag probeert de infectie te klaren o.a. door productie cytokinen
- Neutrofiele granulocyten worden aangetrokken
- Cytokinen komen ook gedeeltelijk in circulatie terecht
- In alveoli vindt aanmaak alveolair exsudaat plaats o.a. bestaande uit debris van bacterie en neutrofiele granulocyten
- Exsudaat zorgt voor belemmering van gasuitwisseling in alveoli
3
Q
Belangrijkste afweer in luchtwegen
A
- Innate: hoestreflex, mucociliaire klaring (slijm en trilharen verplaatsen micro-organismen naar boven) en antimicrobiële eigenschappen van mucosale oppervlak (secretoir IgA)
- Humoraal: antistoffen
- Cellulaire immuunsysteem
4
Q
Symptomen pneumonie
A
- Koorts
- Hoesten (met of zonder slijm)
- Dyspneu
- Pijn door prikkeling longvlies
- Vermoeidheid/malaise
5
Q
Anamnese pneumonie
A
- Tijdsduur
- Ernst klachten (benauwdheid, hoesten, hoogte koorts)
- Zoeken naar mogelijke verwekkers van pneumonie
6
Q
Typische verwekkers
Atypische verwekkers
A
Typisch: B-lactam gevoelig en zichtbaar op gramkleuring/kweek
Atypisch: B-lactam resistent en niet aantonen met klassieke diagnostiek
7
Q
S. pneumoniae (40%)
A
- Typisch
- Acuut, thoracale pijn, bloederig sputum, koude rillingen
- Behandeling: penicilline, amoxicilline, azitromycine
8
Q
H. influenza (10%)
A
- Typisch
- Mild beloop, groenig sputum, minder hoge koorts, vaak bij COPD of andere pulmonale comorbiditeit
- Amoxicilline (toenemende resistentie), ciprofloxacine
9
Q
Moraxella catarrhalis
A
- Typisch
- Mild beloop, groenig sputum, minder hoge koorts, vaak bij COPD of andere pulmonale comorbiditeit
10
Q
S. aureus (5%)
A
- Typisch
- Accuut, thoracale pijn, bloederig sputum, koude rillingen vaak na griep
- Behandeling: flucloxacilline, augmentin, levofloxacin
11
Q
Anaeroben
A
Typisch en bij risicofactoren (alcoholisme, aspiratie, tandbederf)
12
Q
Legionelle (5%)
A
- Atypisch
- Acuut, thoracale pijn, bloederig sputum, koude rillingen, vaak in oude hotels in warme landen, sauna’s, zwembaden
- Behandeling: ciprofloxacine, azitromycine
13
Q
Mycoplasma (8%)
A
- Atypisch
- Griepachtig beeld, hoofdpijn, spierpijn, niet erg ziek, jonge mensen (<45 jaar) zonder comorbiditeit
- Behandeling: azitromycine
14
Q
Chlamydia pneumoniae (1%)
A
- Atypisch
- Griepachtig beeld, hoofdpijn, spierpijn, niet erg ziek, jonge mensen (<45 jaar) zonder comorbiditeit
- Behandeling: azitromycine
15
Q
Chlamydia psitacci (1%)
A
- Griepachtig beeld, hoofdpijn, spierpijn, niet erg ziek, jonge mensen (<45 jaar) zonder comorbiditeit, geassocieerd met contact met papegaaien
- Behandeling: Azitromycine
16
Q
Veelvoorkomende virale verwekkers
A
- Influenza A/B
- SARS-CoV-2
- Para-influenzavirus
- Adenovirus
17
Q
Bij LO letten op
A
- Bewustzijn van patiënt (helder <-> verward): als ernstig ziek, moet men aan een infectie met Legionella denken
- Kortademigheid (indicatie voor ernst pneumonie)
- O2 saturatie
- Bloeddruk
- Pols
- Temperatuur
18
Q
Passend bij pneumonie
A
- Crepitaties
- Verscherpt ademgeruis (ernstig pneumonie)
- Gedempte percussie
19
Q
AO
A
- Lab: leukocyten + diff, CRP, leverenzymen, nierfunctie
- X-thorax
- Arteriële bloedgasanalyse
- ECG
- Sputum: grampreparaat, kweek
- Legionella/pneumokokken urine antigeen sneltest
- Bloedkweken
20
Q
Norm
A
Bij alle patiënten 2x bloedkweek en sputumkweek en bij ernstige pneumonieën ook urine legionella/pneumokokken antigeentesten
21
Q
Optioneel AO bij atypische verwekkers
A
- Serologie: mycoplasma, chlamydia, legionella, viraal
- Pleurapunctie bij pleuravocht: gramkleuring, kweek
- Bronchoscopie
- CT: zegt iets over de uitgebreidheid, betrokkenheid van longvlies en aanwezigheid van empyeem
22
Q
Pneumonia Severity index (PSI)
A
- Model voor inschatting van ernst van ziekte (hiermee prognose)
- Classificatie gebeurt o.b.v. veel verschillende factoren, waaronder de bevindingen bij LO en eventueel aanwezige comorbiditeit
- Uitslag geeft indicatie over waar patiënt beste behandeld kan worden
23
Q
CURB-65 score
A
- Eenvoudige methode om ernst van pneumonie te beoordelen
- Confusion
- Ureum >7
- Respiratoire frequentie (AF) >28/min
- BD systolisch <90 of diastolisch <60 mmHg
- 65 jaar
0 of 1 punt: thuis behandelen
2 punten: opname verpleegadeling
3 of meer punten: langere opname, mogelijk op IC
24
Q
Behandeling pneumonie
A
- AB afhankelijk van gevonden verwekker
- Koppelen aan CURB 65
- 1 of 2 punten: amoxicilline
- 3-5 punten: IC augmentin en ciprofloxacine of monotherapie moxifloxacine/levofloxacine
- Buiten IC: cefalosporine
- Bij ernstige pneumonie (3-5 punten) binnen 4 uur
- S. pneumoniae: 5-7 dagen
- S. aureus: 7-14 dagen
- M. pneumoniae: 7-14 dagen
- Legionella: 7-21 dagen
25
Oorzaken therapiefalen
Beleid
Oorzaken:
- Verwekker anders
- Resistentie
- Toch geen pneumonie
Beleid:
- Opnieuw kweken
- AB uitbreiden
- Switchen van AB
- Bronchoscopie
- CT thorax
26
Pleuravocht
- 9% van patiënten met CAP heeft pleurale effusie
- 1-2% heeft empyeem
27
Empyeem
- Geïnfecteerd pleuravocht
- Risicofactor voor mortaliteit in PSI-score
- Bij pleuravocht is er verhoogd risico op mortaliteit (3.4x groter, mortaliteitsrisico 5-49%)
- Als behandeling van pleuravocht kan een punctie of drainage uitgevoerd worden
28
Punctie
- Gramkleuring en pH meten
- pH <7.2 is sensitief in voorspellen lokettering
29
Lokettering
Pockets in longweefsel die worden afgesloten door fibrinedraden, komt vaak voor bij empyeem
30
Drainage is nodig bij
- pH <7.2
- Empyeem
- Lokettering
- Grote hoeveelheden vocht
Verder kunnen fibrinolytica de loketten oplossen of chirurg kan keer goed schoonmaken
Behandelingsduur met AB neemt toe van enkele dagen tot weken
