HC 8.2 Diagnosestelling type 1 en type 2 diabetes mellitus Flashcards
Wat is de incidentie van diabetes mellitus?
- 52.700 nieuwe patiënten
- Mannen 3.5 per 1000
- Vrouwen 2.8 per 1000
Wat is de prevalentie van diabetes?
De incidentie van diabetes is de afgelopen 30 jaar ongeveer vertienvoudigd van 160.000 naar 1.186.000. 10% van de diabetespatiënten heeft type 1 diabetes.
Wat zijn de kenmerken van type 1 diabetes?
- Pancreas maakt geen insuline (absolute insuline deficiëntie). Deze mensen maken helemaal geen insuline meer, als je deze mensen niet zou behandelen zouden ze overlijden aan diabetes ketoacidose.
- Het is een auto-immuun ziekte, je maakt antistoffen tegen de eilandjes van Langerhans of T-cellen die de eilandjes van Langerhans kapot maken. Waardoor je geen insuline meer kan produceren.
- Het is een aandoening die meestal gezien wordt voor het 30-35ste levensjaar.
- De patiënten zijn totaal afhankelijk van insuline om ketoacidose en overlijden te voorkomen.
Wat zijn de kenmerken van type 2 diabetes?
- Deze patiënten zijn begonnen met een hyperinsulinemie en zijn daardoor insuline resistent geworden. Die patiënten hebben eigenlijk te weinig insuline om de bloedsuikerspiegel normaal te houden (relatief insuline deficiëntie).
- Vaak zie je ook dat het vermogen van de pancreas om insuline te maken neemt af in de tijd.
- Het is een aandoening die meestal wordt gezien na het 30-35ste levensjaar.
- 85-90% heeft overgewicht.
Waarom presenteren type 2 diabetes patiënten zich niet met een ketoacidose?
Ze presenteren zich niet met ketoacidose omdat ze zo veel insuline produceren. Hierdoor ontwikkeld de ketogenese zich niet helemaal. Hierdoor zijn ze dus niet helemaal van insuline afhankelijk om te overleven. Maar de type 2 diabetes patiënt kan na aantallen jaren toch een ketoacidose ontwikkelen als de alvleesklier helemaal zijn functie verliest, maar dat is zeldzaam.
Wat gebeurt er over de jaren met de insuline waardes en glucose waardes bij type 2 diabetes?
In dit plaatje zie je dat op tijdstip 0 diabetes wordt vastgesteld, maar daarvoor zie je al dat er sprake was van insuline resistentie en een hyperinsulinemie. Op een gegeven moment zie je dat de functie van de pancreas terugloopt en dat de insuline secretie gaat dalen. Dan zie je ook de glucose na de maaltijd en de nuchtere glucose stijgen.
Wat zijn de typische symptomen van diabetes?
- Glucosurie
Vermogen van de nier om glucose terug te reabsorberen is overbelast. Dit gebeurt alleen als de glucosespiegel hoger is dan 10-12 mmol/L. - Polyurie (Veel plassen)
Als gevolg van osmotische diurese door de glucose die niet kan worden teruggerabsorbeerd. - Polydipsie (Veel drinken)
Reactie op het toegenomen verlies van vocht en uitdroging - Polyphagie (Veel eten)
Reactie op het toegenomen verlies van calorieën, door het uitplassen van glucose. Dat werkt niet maar het lichaam doet het wel - Gewichtsverlies
Als gevolg van excretie van calorieën met de urine
Als gevolg van afbraak van spier- en vetweefsel (insuline houdt dit normaalgesproken in stand)
Als gevolg van vochtverlies met de urine - Slapte, moeheid
Gevolg van verminderde ATP productie, door verminderde glucose in je spieren, insuline zorgt voor de glucoseopname in spieren.
Wat zijn de symptomen van een type 1 diabetes patiënt?
Symptomen starten gewoonlijk van het ene op andere moment
- Gewichtsverlies
- Moeheid, Verlies van energie
- Jeuk (schimmelinfectie, door hoge bloedsuiker krijg je gemakkelijk een schimmelinfectie)
- Polyurie
- Polydipsie
- Polyfagie
- Diabetische ketoacidose
(Emergency: misselijkheid, braken, dehydratie kan leiden tot coma)
Wat zijn de symptomen van een type 2 diabetes patiënt?
In het begin is de bloedsuiker maar een klein beetje verhoogd en daarom hebben type 2 diabetes patiënten vaak subtiele of geen symptomen in het begin:
- Toegenomen dorst
- Meer plassen
- Moeheid
- Wazig zien (door toegenomen glucose gaat de lens van de oog zwellen en kun je niet meer goed in de verte kijken)
- Toegenomen frequentie van infecties (schimmel)!!
Symptomen worden vaak ten onrechte aan andere oorzaken toegeschreven.
Hoeveel mensen lopen er rond met diabetes type 2 zonder een diagnose?
Epidemiologische studies laten zien dat je voor elke 1-2 personen die bekend zijn met type 2 diabetes, er een persoon in de bevolking is met diabetes, maar waarbij de diagnose nog niet gesteld is.
Dus type 2 diabetes kan zich zonder subjectieve symptomen presenteren.
Wanneer kunnen we de diagnose diabetes stellen?
1) Nuchter plasma glucose >7.0 mmol/L (126 mg/dL) (1 mmol/L glucose = 18 mg/dL)
2) Willekeurige plasma glucose ≥11.1 mmol/L (200 mg/dL)
- Een abnormale waarde is diagnostisch bij het bestaan van typische symptomen (polyurie, polydipsie en andere symptomen hyperglycemie)
- Twee abnormale waarden zijn nodig bij asymptomatische personen
3) HbA1c >6.5% (48 mmol/mol)
Waarom is de grens bij nuchtere glucose voor diabetes bij 7.0 mmol/L gezet?
Vanaf de 7.0 mmol/L nuchter glucose heb je meer kans op een diabetische retinopathie. Daarom is deze grens gesteld.
Wat is de rol van de OGTT bij de diagnose van diabetes?
- De orale glucose tolerantie test wordt alleen gebruikt bij grensgevallen
- Of om de diagnose zwangerschapsdiabetes te stellen
Hoe voer je een OGTT uit?
- Laat 75 gram glucose drank drinken
- Neem nuchter en 120 minuten na de glucose drank bloed af
Hoe interpreteer je een OGTT?
- Normaal: Nuchter <7.0 mmol/L, 2u na glucose<7.8 mmol/L
- Impaired glucose tolerance: Nuchter <7.0 mmol/L, 2u na glucose 7.8-11.0 mmol/L
- Diabetes mellitus: Nuchter >7.0 mmol/L, 2u na glucose >11.0 mmol/L
Wat is het nadeel van het HbA1c?
Het nadeel van het HbA1c is dat het iets zegt over het gemiddelde van de laatste 6-8 weken en niet hoe dat tot stand komt. In dit plaatje zie je twee patiënten met dezelfde HbA1c: maar de een heeft afwisselend hypo’s en hyper’s en die andere fluctueert meer rond het gemiddelde. Degene met minder schommelingen is veel beter gereguleerd en zou ook veel minder complicaties krijgen.
