Gluccocorticoids Flashcards
سیرکادین ریتم کورتیکواستروئید ها؟
اهمیت دونستنش در درمان؟
کورتیکواستروئید ها مانند سایر هورمون های بدن دارای circadian rhythm هستند که در واقع یک up and down هورمونی را در بدن در طی شبانه روز دنبال می کنند ؛ به این ترتیب که بیشترین میزان گلوکوکورتیکوئید ها را صبح ها ساعت 6 تا 8 صبح داریم که بعد از آن به تدریج این مقدار کاهش می یابد تا 6 عصر و بعد از آن مقدار آن کمتر می شود تا ساعت 12 شب که این سیکل دوباره تکرار می شود .
کاربردی که این سیکل در درمان دارد به این شکل است که آن زمانی که می خواهیم کورتیکواستروئید ها را
به شکل دارو و به صورت اگزوژن به بیمار بدهیم سعی می کنیم پیک هورمون را به گونه ای تقلید کنیم که دارو صبح ها با دوز بیشتر و بعد از ظهر یا شب با دوز کمتر در بدن بیمار وجود داشته باشد .
محور هیپوتالاموس هیپوفیر HPAرو شرح بده که چجوری باعث ترشح کورتیزول میش؟
هورمونی به نام cortiocotropin releaing hormone ( CRH ) از هیپوتالاموس آزاد شده و بعد روی بخش هیپوفیز قدامی اثر می کند که هیپوفیز قدامی در پاسخ ACTH ( adrenocorticotropic hormone ) ترشح می کند. ACTH روی غده آدرنال اثر می کند که عمدتا باعث آزاد شدن کورتیزول می شود.
میزان ترشح CRH و ACTH به چی بستگی داره؟
استرس های ذهنی و فیزیکی
اثر کورتیکواستروئید ها بر محور HPA?
اگر مواد شبه کورتیزول و کورتیکواستروئیدی در بدن وجود داشته باشد ( چه به شکل اندوژن و چه به شکل اگزوژن یا دارو های کورتونی ) ، باعث سرکوب محور HPA می شود و تا زمانی که این مواد در گردش خون بدن وجود دارند این اثر فیدبک منفی اعمال می شود و بسته به دوز و طول مدت مصرف دارو ، آتروفی و نارسایی آدرنال اتفاق می افتد.
استروئید با چه مکانیسمی وارد سلپل میشه و گیرنده شو فعال میکنه؟
استروئید(S) با بالا ترین درصد به Cortisol binding ( CBG globoline) متصل است و زمانی که به سلول می رسد از این انتقال دهنده آزاد شده و وارد سلول می شود . قبل از ورود استروئید به سلول رسپتور ها خاموش هستند . به این صورت که پروتئینی با نام Hsp90 به گیرنده ها متصل شده و رسپتور را غیر فعال کرده است . پس از اینکه استروئید وارد سلول می شود این پروتئین ها( Hsp90 ) بلند می شوند و رسپتور فعال شده و یک کمپلکسی از استروئید-رسپتور ایجاد می شود و این کمپلکس باعث می شود که دایمریزاسیون رسپتور امکان پذیر شود.(دو کمپلکس رسپتوری به هم متصل می شوند ). بعد از دایمریزاسیون اجازه عبور از غشا هسته را پیدا می کنند و زمانیکه ورود به هسته رخ داد ، در مجاورت بخش خاصی به نام glucocorticoid response element( GRE) می نشینند.
این بخش یک ناحیه تنظیمی است که منجر به تنظیم بیان ژن می شود و بیشترین اثر بر بیان ژن های التهابی را دارد . ژن هایی که در ایمنی بدن نقش دارند می توانند باعث کاهش و یا افزایش بیان این ژن ها شوند.
نقش انزیم های ۱۷ و ۱۱ بتاهیدروکسیلار در بدن؟
ساخت کورتیزول
اینکه گلوکوکورتیکوئید ها چه اثری در ارگان های مختلف بدن داشته باشن به چی بستگی دارد؟
مدت مصرف
دوز
کاربرد دور فیزیولوژیک Glucocorticoids
این دوز ها معمولا برای hormone replacement استفاده می شوند و همان اثرات فیزیولوژیک هورمون ها را دارند.
دو عامل اصلی محرک ترشح آلدوسترون؟
۱- افزایش پتاسیم خون
۲- کاهش حجم خون
اثرات فارماکولوژیک الدوسترون؟ ۳
1) افزایش بازجذب نمک از طریق DCT (که اثر اصلی آن است) ، salivary glands
gastrointestinal mucousa )2) افزایش ترشح پتاسیم در دیستال توبول کلیه
3) افزایش ترشح +H در کلیه
نیمه عمر الدوسترون؟
۲۰ دقیقه
آنالوگ های الدوتسترون و عوارض جانبی شون؟ ۲
دئوکسی کورتیکو استون (DOC) و فلودروکورتیزون (fludrocortisone) که نیمه عمر طولانی تری (تا حدود یک ساعت و نیم) داشته و عوارض جانبی مختص خود از جمله هایپرناترمی ، هایپوکالمی ، هایپر ولمی ، هایپرتنشن و آلکالوز(به دلیل افزایش دفع +H ) را دارند .
کاربرد بالینی مینرالو کورتیکوئید ها؟ ۲
1-Acute adrenal insufficiency
2-Chronic adrenal insufficiency
اثر گلوکوکورتیکوئیدها بر کربوهیدرات ها؟
A. افزایش گلوکونئوژنز یا همان افزایش تولید قند خون از طرق متفاوتی مانند تجزیه مواد متفاوتی درکبد ، کلیه و سایر ارگان ها.
B. کاهش برداشت محیطی گلوکز و استفاده از گلوکز توسط بافت چربی (Adipose Tissue) و بافت ماهیچه ای (Skeletal Muscle) . این دواثر(AوB) درمجموع باعث افزایش قندخون می شوند.(می دانیم در سیرکادین ریتم غلظت کورتیزول در اوایل صبح - بین ساعات ۶ تا ۸ - پیک می زند تا سطح قند خون را تنظیم کند و از هایپوگلایسمی جلوگیری کند.)
اثر گلوکوکورتیکوئیدها بر لیپید ها؟ ۴
۱-افزایش لیپولیز
۲-افزایش سطح پلاسمایی اسید های چرب آزاد
۳-افزایش ذخایر چربی
۴-افزایش جذب چربی ها از روده
اثر گلوکوکورتیکوئیدها بر پروتیین ها؟
۱-افزایش سنتز پروتئین در کبد
۲- کاهش سنتز و افزایش کاتابولیسم پروتئین ها در سایر بافت ها (همبندو عضلانی و چربی و پوست و..)
اثر کورتیزول بر متابولیسم اب و نمک؟
کورتیزول دارای نسبت یک به یک مینرالوکورتیکوئید و گلوکوکورتیکوئیدی می باشد به عبارت دیگر به همان اندازه که در احتباس آب و نمک نقش دارد ، خاصیت گلوکوکورتیکوئیدی و ضد التهاب نیز دارد
اثرات قلبی عروق گولوکوکورتیکوئید ها؟
در دستگاه cardiovascular این دارو ها باعث افزایش فشار خون می شوند . همانطور که گفتیم کورتیزول خاصیت water and sodium retention و به دنبال آن ادم را دارد. هم چنین این دارو ها با اثر permissive خود روی vascular smooth muscle اثر می گذارند .
اثر permissive یعنی یک مقدار کم گلوکروتیکوئید ها باید باشد تا یک سری از هورمون ها و agent های دیگر بتوانند عملکرد فیزیولوژیک خود را به درستی انجام بدهند . مثلا آنژیوتانسین II برای اینکه به خوبی روی گیرنده های AT1 و AT2 اثر بگذارد به حضور مقادیر اندکی از گلوکوکورتیکوئید نیاز دارد . مثلا اپی نفرین برای اثر permissive خود حتما به حضور مقادیر اندکی گلوکورتیکوئید نیاز دارد. مکانیسم این اثر vasoprossor
ناشناخته است .
اثرات کلیوی گولوکوکورتیکوئید ها؟
افزایش ترشح کلسیم
اثرات گوارشی گولوکوکورتیکوئید ها؟ 4
۱-ترشح اسید و پپسین را افزایش می دهد
۲-کاهش در cytoprotection که در دوز های فارماکولوژیک (و سوپرافیزیولوژیک) بیشتر دیده می شود. به ویژه در دوز های فارماکولوژیک cytoptotection موکوز کم می شود.
۳-کاهش شدید در جذب کلسیم از دستگاه گوارش به علت مهار ویتامین D
۴-اثرات ضد تهوع این ترکیبات نیز مشخص شده که از آن در کنار دارو های کموتراپی که اثرات emetic شدید ایجاد می کنند ، استفاده می شود . گفته می شود که یکی از قوی ترین ترکیبات به عنوان antiemetic در کنترل تهوع سرطان ، استفاده ی همزمان از بعضی از دارو های سروتونین
آنتاگونیست و دارویی مثل aprepitant با گلوکورتیکوئید هاست.
اثرات اندوکرین گولوکوکورتیکوئید ها؟
کاهش ترشح CRH, ACTH, GH, TSH,LH
اثرات خونی گولوکوکورتیکوئید ها؟
۱-کاهش غلظت تمام گلبول های سفید خونی از جمله لنفوسیت، مونوسیت، بازوفیل و ائوزینوفیل به جز نوتروفیل ها ؛ به عبارتی گلوکوکورتیکوئید ها آزادسازی نوتروفیل ها را از مغزاستخوان افزایش می دهند.
۲- افزایش غلظت RBC
۳-افزایش غلظت پلاکت ها
اثرات اسکلتی عضلانی گولوکوکورتیکوئید ها؟
۱-افزایش کاتابولیسم پروتئین ها در دوز های بالا و در نتیجه اثر منفی بر توده ی عضلانی بدن . (آتروفی عضلات)
۲-اثر منفی برچگالی اسخوان ها . چون استروئید ها توده ی استخوانی را از طریق افزایش دفع کلسیم از کلیه و کاهش جذب کلسیم از دستگاه گوارش و مهار ویتامین D کاهش می دهند .
۳-افزایش Bone reabsorption به دلیل افزایش ترشح PTH و کاهش ترشح کلسی تونین