ضد قارچ🍄 Flashcards
داروهای قارچی که نفودذ پذیری غشارپ تغییر میدن؟
از اين گروه داروهای معروفی داريم که با نام کلی آزولها معروفند. داروهايی که به لفظ زول ختم می شوند مانند کتوکونازول، فلوکونازول، ايتراکونازول. تک دارويی به نام تربینافین داريم گروهی به نام ضد قارچهای پلی ان ( polyene )که از اين گروه میتوان
به داروی آمفوتريسین B اشاره کرد.
داروهای قارچی بلوک کننده سنتز اسید نوکلییک؟
مکانیسم اثر دوم داروهای ضد قارچ بلوک سنتز اسید نوکلئیک است. اين مکانیسم مربوط به دارويی است به نام فلوسیتوزين.
داروهای قارچی که در عملکرد میکروتوبول ها اختلال ایجاد میکنن؟
مکانیسم سوم اين است که داروها می توانند اختلال در عملکرد میکروتوبولها ايجاد کنند و عملکرد ضد قارچی خود را نشان دهند که دارويی در اينجا داريم به نام گريزئوفولوين.
داروهای مایکوز سیستمیک؟
از داروهای مايکوزهای سیستمیک میتوان به پلی ان ها اشاره کرد، آزولها و همین طور فلوسیتوزين که يک آنتی متابولیت پیريمیدينی است.
از پلی ان ها داروی آمفوتريسین B را داريم که در واقع در مايکوز سیستمیک استفاده می شود.
داروهای ضد قارچی که سیستمیک استفاده میشن اما کاربردشون عفونت های سطحی عه؟
داروی گريزئوفولوين
دو داروی polyene نام ببر
در مورد اين داروها میتوان اول به مکانیسم آنها اشاره کرد که همانطور که گفته شد تغییر در نفوذپذيری غشای سلولی ايجاد میکنند. دو داروی معروف پلی ان داريم به نام آمفوتريپسین B و نیستاتین.
اين دارو معمولاً از طريق انفوزيون داخل وريدی آهسته استفاده میشود چون تزريق سريع وريدی آن می تواند عوارض جانبی را بیشتر کند. راه ديگر استفاده اين دارو هم به شکل داخل نخاعی است. هر چند که روش خطرناکی است اما در مننژيت های قارچی قابلیت استفاده دارد. در کاربرد موضعی سمیت کمتری دارد و گاهی در درمان زخم های قرنیه و گاهی کراتیت قارچی استفاده می شودو گاهی اوقات در برخی از عفونت ها از تجويز همزمان آمفوتريسینB کنار فلوسیتوزين استفاده می کنند؛ اين حالت باعث می شود که دوز دارويی آمفوتريسینB کاهش پیدا کند و سمیت آن کمتر شود.
ساختار پلی ان ها؟
اين دو ساختمان مشابهی دارند در مورد مکانیسم اثر آنها بايد گفته شود که تاثیر قارچکش آمفوتريسین B در واقع ناشی از همان تغییری است که در ويژگی های نفوذپذيری در غشای خارجی ايجاد میکند.
پلی ان ها کلاً يک بخش آب دوست دارند و يک بخش چربی دوست به همین خاطر اصطلاح کلی آمفی پاتیک را برای آنها به کار میبريم. اين مولکولهای دارو با ارگوسترول که يک استرول اختصاصی غشای سلولی قارچ است اتصال برقرار کرده و منافذ مصنوعی در آن ايجاد میکند. در واقع يک سری pore در آن ايجاد میکند و در نهايت نفوذپذيری غشای قارچ دچار اختلال میشود.مقاومت به اين دارو به ويژه خود آمفوتريسین
B با تغییر در ساختمان ارگوسترول غشا صورت میگیرد.
کاربرد های امفوتریسین B؟
در مورد فعالیت ضد قارچ اين دارو، در واقع طیف ضد قارچی که از آن میبینیم، بايد گفته شود که کلا يک داروی وسیع الطیف است و برای اکثر عفونتهای سیستمیک قارچی کاربرد دارد.
در عفونتهای شديد ناشی از آسپرژيلوس، کانديدا آلبیکنس، کريپتوکوکوس، هیستوپلاسما و همینطور موکور قابلیت استفاده دارد.
کاربرد نیستاتین؟
رووت؟
داروی ديگر پلی ان، داروی نیستاتین است که استفاده سیستمیک آن بسیار سمی است. معمولاً اين دارو به صورت تاپیکال برای درمان
کانديديازيس استفاده میشود.
رووت مصرف امفوتیریسین B
دفعش؟
داروی آمفوتريسین Bبه شکل آهستهای داخل وريدی تجويز میشود و نفوذش به CNS بسیار کم است.
اگر بیمار دچار مننژيت قارچی دچار شده باشد از تجويز داخل نخاعی استفاده میشود.
سرعت پاکسازی اين دارو بسیار آهسته است به همین خاطر نیمه عمری بیش از دو هفته دارد و هم متابولیزه میشود و هم از طريق کلیه ها دفع میشود.
عارضه ی محدود کنتده دوز امفوتریسین B
میزان پالايش گلومرولی را کاهش میدهد،اسیدوز توبولی کلیوی ايجاد میکند که به دنبال آن دفع منیزيم و پتاسیم تشديد میشود؛ علاوه بر اين به دلیل کاهش تولید اريتروپويتین کلیوی؛ ممکن است کم خونی ايجاد بشود. برای کاهش آسیب کلیوی معمولا در کنارش سالین هم تزريق میشود.
اما در نهايت آسیب کلیوی يک عارضه ی محدود کننده دوز داروی آمفوتريسین B است.
- در برخی عفونتها کنار اين دارو، فلوسیتوزين را هم اضافه میکنند تا دوز دارو کم شود.
- نوع لیپوزومی آنتی تريپسین B عارضه کلیوی کمتری دارد چون کمتر به سلولهای کلیه متصل میشود.
عوارض تجویر دخل نخاعی امفوتریسین B
تجويز داخل نخاعی دارو میتواند عوارض عصبی و تشنج ايجاد کند.
نکانیسم اثر آزول ها؟
مکانیسم اثر: ايجاد منفذ در قارچ. آزولها با اثر روی مرحله ۱۴آلفاـدمتیلاسیون لانسترول اثر خود را اعمال میکنند. اين مسیر تحت تاثیرايزوآنزيم سیتوکروم P450 است و نهايتا مانع تبديل لانسترول به ارگسترول میشود. مقاومت به اين داروها با تغییر در حساسیت آنزيمها رخ میدهد و همین طور کاهش تجمع دارو در داخل سلول هم ديده میشود.
کاربرد بالینی کتوکونازول؟
کتوکونازول: طیف ضدقارچی باريک، بیشتر برای کانديدياز جلدی مخاطی مزمن تجويز میشود و از راه خوراکی هم علیه درماتوفیت ها موثر است.
کاربرد بالینی فلوکونازول؟
فلوکونازول: برای کانديدياز مری-حلقی-دهانی است. علاوه بر اين تک دوز فلوکونازول برای عفونتهای قارچی زنان استفاده میشود. امروزه فلوکونازول يک داروی انتخابی برای پیشگیری اولیه و ثانويه برمننژيت کرپتوکوکی است؛ تاثیر در کانديدياز سیستمیک معادل داروی آمفوتريسین B میباشد.
