Geneeskunde 1C1 VO week 4 Flashcards
Waar moet je aan denken bij de differentiaal diagnose van buikpijn?
VITAMINECD
- Vasculair (ischemie, bloeding)
- Inflammatoir/infectieus (bijv. SOA, appendicites, etc.)
- Trauma/mechanisch
- Auto-immuun (bijv. IBD, coeliakie)
- Metabool/toxisch (bijwerking medicatie)
- Iatrogeen/idiopathisch (voorgeschiedenis, stress)
- Neoplasma (cervixcarcinoom)
- Endocrien (hormonaal, menstruatie, abortus, zwanger)
- Congenitaal (n.v.t.)
- Degeneratief/neuro (ACNES (zenuw vast), paralytische ileus)
Wat zijn de normaalwaarden van de volgende eigenschappen in het bloed:
- Hb
- Leuco
- CRP ?
- Hb: man: 7,8-10,5 en vrouw: 7,5-9,7
- Leuco: 4-10
- CRP: <10 (eigenlijk < 3)
- Kalium: 3,6-5,1 mM
- Natrium: 136-148 mM
- Glucose: 3,5-5,6 mM
Wat kunnen onderliggende oorzaken van de ziekte van Crohn zijn?
- Genetische aanleg
- Omgevingsfactoren: roken, stress, milieu, voedingspatroon, infectie, operaties, medicatie
- Afweersysteem
- Microbioom
Wat zijn de verschillen tussen colitis ulcerosa en ziekte van Crohn?
- Colitis ulcerosa is diffuus over het gehele oppervlak, crohn is segmentaal en heeft skip laesies
- Crohn is van mond tot anus en colitis ulcerosa alleen in het colon
- Crohn heeft een transmurale ontsteking en colitis ulcrosa oppervlakkig
- Crohn heeft granulomen en colitis ulcerosa crypt abcessen
- Crohn heeft fistels en colitis ulcerosa niet
- Crohn heeft extra-intestinale manifestaties en colitis ulcerosa veel minder vaak
Wat is er aan de hand bij een TPMT mutatie?
Minder werkzaam enzym en minder methylatie waardoor er minder inactivatie van 6MP is (toxisch) hierdoor beenmergdepressie en levertoxiciteit
–> je hoeft hierbij geen Imuran geven bij Crohn, wat dit zal niks doen, bij heterozygoten worden soms kleine hoeveelheden gegeven
Wat zijn bijwerkingen van Imuran?
- Beenmergsuppressie
- Infecties
- Gastrointestinale klachten
- Pancreatitis
- Hepatotoxiciteit
- Maligniteiten, cervixcarcinoom, lymfoom
Waarom mag MTX niet worden voorgeschreven bij zwangerschap?
Het is een foliumzuurantagonist en een foliumzuurdeficiëntie kan een aangeboren afwijking geven (centraal zenuwstelsel)
Wanneer is het een simpele en wanneer een complexe fistel bij de anus?
Simpel als hij de onderste 1/3 van het sfinctercomplex beslaat en als hij groter is dan is het een complexe fistel
Wat moet je testen voordat je mag beginnen met het geven van een anti-TNF-alfa biological?
Aanwezigheid van HIV, tuberculose en hepatitis B, want deze kunnen latent aanwezig zijn en zullen bij een behandeling opvlammen
Wat is de Montreal-classificatie voor Crohn?
- L: leeftijd van de patiënt
- Z: ziektelokalisatie: L1 in ileum, L2 in colon, L3 in ileum en colon, L4 is ook boven de darm
- B: gedrag van de ziekte: B1 is niet stenoserend en penetrerend, B2 is stenoserend, B3 is penetrerend en fistels/abcessen/perforaties, p, B2 is alleen perineale fistels met stenoserend
Wat is een vaginaal en rectaal toucher?
Vaginaal toucher: uitwendig en inwendig onderzoek van de vrouwelijke geslachtsorgaan en kijken naar afwijkingen en voelen naar weerstand of myomen
Rectaal toucher: perianale regio inspecteren en daarna in het rectum naar weerstand, poliepen, tumoren en sphincterspanningen voelen
–> bij de man kan het prostaat ook nog gevoeld worden
Welke ijzersupplementen worden vaak gegeven?
Ferrofumaraat: 200 mg, 2-3x per week 1 tablet
Fero gradumet: ook 2-3x per week 1 tablet
Wat zijn kenmerken van hemolyse in het bloedonderzoek?
Hb verlaagd
MCV verhoogd (macrocytaire anemie)
Bilirubine verhoogd
LDH verhoogd
Haptoglobine verlaagd (zo laag dat het onmeetbaar is)
Reticulocyten verhoogd
DAT positief (antistoffen die reageren met rode bloedcellen –> auto-immuun) of negatief (andere oorzaak)
Hoe behandel je een auto-immuun hemolytische anemie?
Ontstaat door antistoffen in het bloed tegen rode bloedcellen in het lichaam en daarom het starten van prednison
Welke dingen in het bloed kun je onderzoeken en waar kan een afwijkende waarde op duiden?
- Hb: te laag Hb = anemie
- Ht: gehalte rode bloedcellen in het bloed
- MCV: te laag bij microcytaire anemie, normaal bij normocytaire anemie en te hoog bij macrocytaire anemie
- Haptoglobine: verlaagd bij hemolytische anemie
- Reticulocyten: verhoogd bij hemolyse (veel aanmaak nieuwe rode bloedcellen)
- Trombocyten en leukocyten: verhoogd bij infectieuze oorzaak
- IJzer via ferritine: verlaagd bij ijzertekort maar erg afhankelijk van voedselinname –> CRP bepalen want bij ontsteking ferritine vals positief
- Vit. B12 en B11: tekorten kunnen macrocytaire anemie veroorzaken
- Bilirubine: verhoogd bij hemolyse
- LDH (lactaatdehydrogenase): als veel rode bloedcellen worden afgebroken
- Creatinine: laag bij nierfalen en dan minder EPO en minder erytrocyten
- TSH: schildklierhormoon, verhoogd bij hypothyreoïdie
- RDW: distributie rode bloedcellen over leeftijden (grootte), verhoging bij bijv. ijzertekort
- ASAT, ALAT, alkalisch fosfatase en y-GT bij verdenking op lever- of galwegproblemen: verhoogd ongeconjugeerd bilirubine
