Craniocerebrale letsels: kliniek

Question 1

Trauma capitis, incidentie, klinische verschijnselen

Answer 1

18.000/jaar in NL

Klinische verschijnselen:
- verlaagd bewustzijn, van desoriëntatie tot coma, minuten tot maanden
- hoofdpijn, misselijkheid, braken
- amnesie, retrograde en posttraumatische amnesie (inprentingsstoornis)
- neurologische verschijnselen, insulten, pupilverschil, strekkrampen, (hemi)parese, sensibiliteitsstoornissen, afasie, pathologische reflexen
- zichtbaar letsel, wond, hematoom, liquorverlies uit neus/oren, brilhematoom, Battle sign

Question 2

Trauma capitis, bewustzijnsstoornis, oorzaak

Answer 2

Als gevolg van disfunctie in de hersenstam, beide cerebrale hemisferen of door beide.

Disfunctie ARAS (ascending reticular activating system) verantwoordelijk voor bewustzijnsverlies. Neuronen in hersenstam, lopen van pons naar diencefalon, verbindingen met limbische systeem.

Question 3

Tentoriële inklemming, verloop functiestoornissen

Answer 3

Rostrocaudaal verloop: van boven naar beneden.

Diencefaal letsel:
- decorticatiehouding: armen gebogen, benen gestrekt, soms buigkrampen
- nauwe op licht reagerende pupillen
- Cheyne-Stokes ademhaling

Mesencefaal letsel:
- decerebratiehouding: gestrekte armen en benen, soms strekkrampen
- middelwijde niet op licht reagerende pupillen
- hyperventilatie

Verdere uitbreiding naar pons en medulla oblongata:
- eerst pinpoint pupillen
- slappe niet op pijnprikkels reagerende ledematen
- uiteindelijk ademstilstand en hypotensie, leidt tot dood

Question 4

Cushing-reflex

Answer 4

• inklemmingsverschijnsel
• bloeddrukstijging in combinatie met polsvertraging (bradycardie)
• beschouwd als fysiologische reactie op verhoogde druk, om de hogere weerstand in de vaten te overwinnen en voldoende bloedtoevoer te waarborgen

Question 5

EMV-score

Answer 5

Glasgow coma scale.

Eye, motor, verbal repsons scoren.

Openen ogen:
1. geen reactie
2. na pijnprikkel
3. na toespreken
4. spontaan

Motoriek armen:
1. geen reactie
2. strekken na pijnprikkel
3. abnormaal buigen
4. terugtrekken
5. lokaliseren
6. opdrachten uitvoeren

Verbale respons:
1. geen reactie
2. geluiden maken
3. woorden zeggen
4. zinnen zeggen, verward
5. adequaat antwoorden

Question 6

Commotio cerebri vs contusio cerebri

Answer 6

Commotio cerebri:
- bewusteloosheid < 15 min
en - posttraumatische amnesie < 1 uur

Contusio cerebri:
- bewusteloosheid > 15 min
of - posttraumatische amnesie > 1 uur
of - andere uitvalsverschijnselen

Question 7

Lokaal hersenletsel

Answer 7

Op CT zichtbaar als contusiehaarden en intracerebrale bloedingen, soms oedeem.

Kan verschuiving van hersenweefsel door ruimte-innemende werking.

Midline shift: ene hersenhelft duwt andere weg.

Inklemming:
- tentoriele inklemming (cerebrum door opening in tentorium)
- tonsillaire inklemming (onderste deel cerebellum door achterhoofdsgat

Question 8

Diffuus hersenletsel

Answer 8

Niet goed zichtbaar op CT.

Veel kleine beschadigingen diffuus in hersenen.

Liquorruimte rondom hersenen in in ventrikels verkleind door diffuus oedeem.

Soms meerdere contusiehaardjes te zien.

Diffuse axonal injury: beeld waarbij patiënt comateus is en ernstige neurologische uitval heeft, CT weinig afwijkingen.

Question 9

Bloedingen tussen schedel en hersenen

Answer 9

Epiduraal hematoom:
- lensvormig op CT
- tussen bot en dura
- na trauma kort aanspreekbaar (vrij interval), daarna suffer en comateus

Subduraal hematoom:
- langgerekt op CT
- tussen dura en arachnoïdea
- neurochirurgisch ontlasten

Chronisch subduraal hematoom:
- na licht trauma, langzaam groeiend
- na dagen/weken pas klachten
- na chirurgisch ontlasten betere prognose dan acuut subduraal hematoom

Question 10

Fracturen schedel

Answer 10

Impressiefractuur:
- stuk bot naar binnen geduwd
- dura vaak gescheurd
- herstellen door neurochirurg

Schedelbasisfractuur:
- fractuur onderste deel schedel waar cerebrum op ligt en sinussen en farynx eronder
- brilhematoom te zien
- liquorverlies uit neus/oren
- geen neurochirurgische ontlasting nodig
- grotere kans op aanwezigheid/latere ontwikkeling van subdurale, epidurale en intracerebrale bloedingen
- grotere kans op infecties
- hersenzenuwuitval kan

Question 11

Behandeling commotio/contusio cerebri

Answer 11

Commotio cerebri:
- met wekadvies naar huis
- soms opname, EMV-score etc.
- soms postcommotioneel syndroom, kan lang duren, hoofdpijn, duizeligheid, vermoeidheid, concentratiestoornissen

Contusio cerebri:
- opname in ziekenhuis, afdeling neuro of bij ernstig ICU
- soms neurochirurgisch ingrijpen, craniotomie

Question 12

Trauma capitis, primair en secundair letsel

Answer 12

Primair:
- op moment van trauma veroorzaakt
- door fysieke kracht op hersenen, neuronen, axonen, vaten en meningen beschadigd

Secundair:
- in fase na ongeval veroorzaakt

Question 13

Oorzaken secundair letsel

Answer 13

• ruimte-innemende werking van bloedingen en oedeem
• verhoogde intracraniële druk, leidt tot verlaagde cerebrale perfusie
• hypotensie, door bloedverlies
• hypoxie, door inadequate respiratie bij longcontusie, pneumothorax etc
• sepsis
• elektrolytenstoornissen, diabetes-insipidus-syndroom, hypofyse maakt te weinig ADH, vochtverlies door overmatig urineproductie
• stollingsstoornissen, diffuse intravasculaire stolling

Question 14

Trauma capitis, monitoring en behandeling op IC, complicaties

Answer 14

Verhoogde intracraniële druk:
- ICP-meter
- drukgolven, nemen toe
- maatregelen: hoofd optimaal positioneren, CT kijken naar bloeding, mannitol geven (oedeem verminderen), spierverslappers en sedativa

Verlaagde cerebrale perfusie:
- verschil tussen MAP en intracraniële druk
- intracraniële druk verlagen of MAP verhogen door extra vocht of inotropica (hart harder pompen, vaten vernauwen)

Verlaagde cerebrale oxigenatie:
- kunstmatige beademing

Insulten

Question 15

Trauma capitis, restverschijnselen

Answer 15

• postcommotioneel syndroom
• posttraumatische neurologische syndromen
• persisterende vegetatieve staat
• posttraumatische epilepsie