Biochemia ginekologii Flashcards
Choroby związane z zakażeniem HPV (6)
- Rak szyjki macicy, sromu i pochwy u kobiet
- Rak prącia u mężczyzn
- Rak odbytu, jamy ustnej i gardła u obu płci
- Zmiany przedrakowe szyjki macicy
- Brodawki narządów płciowych i odbytu (kłykciny)
- Nawracające brodawczaki dróg oddechowych
Które typy HPV odpowiadają za nawiększą ilość raków szyjki macicy
16 i 18
Oprócz HPV 16 i 18, jakie inne typy wirusa są silnie onkogenne
31, 33, 45, 52 i 58
Które typy HPV odpowiadają za 90% brodawek zewnętrznych narządów płciowych i odbytu
6 i 11
Niepłodność to
Niemożność zajścia w ciążę mimo regularnego współżycia płciowego, utrzymywanego powyżej 12 miesięcy, bez stosowania środów zapobiegawczych
Ile procent par na świecie jest dotkniętych niepłodnością
9%
Endocrine Disruptors
Grupa różnorodnych związków chemicznych wpływających na pętle sprzężeń zwrotnych w układzie hormonalnym człowieka
Źródła ED (5)
- Zanieczyszczenia wody
- Żywność
- Plastikowe opakowania
- Kosmetyki
- Leki (NLPZ, paracetamol)
Wpływ ED na układ rozrodczy męski (4)
- Wpływ na komórki Leydiga - zmniejszenie steroidogenezy
- Zwięszenie ryzyka wnętrostwa
- Pogorszenie parametrów nasienia
- Zwiększenie ryzyka spodziectwa
Wpływ ED na układ rozrodczy żeński (3)
- Przedwczesne wygasanie czynności jajników
- Zespół policystycznych jajników
- Zwiększenie ryzyka endometriozy
Wpływ ED w okresie prenatalnym (2)
- Mogą łączyć się z AFP i SHBG i dostać do organizmu dziecka - wpływ na narządy
- Najbardziej wrażliwe są męskie komórki płciowe
Co powoduje narażenie na głód w okresie płodówym
Upośledzoną tolerancję glukozy mierzoną dożylnym testem tolerancji glukozy, spowodowaną najprawdopodobniej defektem wydzielania insuliny
Prosta trisomia 21 (2)
- Odpowiada za około 90% wszytkich zespołów Downa
2. Sporadyczna aberracja
Jak powstaje kariotyp 47, +21 (2)
- 85-90% nieprawidłowe rozejście się chromosomów w podziale mejotycznym u matki I albo II
- 5% - nondysjunkcja chromosomów ojcowskich
Translokacja robertsonowska - przebieg
Fuzja długich ramion chromosomów akrocentrycznych, czyli 13, 14 ,15, 21 lub 22 z jednoczesną utratą ramion krótkich.
Mozaicyzm to
Występowanie różnych linii komórkowych o innych genotypach u jednego osobnika
Mozaicyzm - przyczyny (2)
- Powstanie trisomii u zygoty o prawidłowym kariotypie po nieprawidłowym rozejściu się chromosomów w podziale mitotycznym
- Utrata jednego chromosomu 21 u zygoty ze standardową trisomią 21
Immunosupresyjne działanie komórek regulatorowych T w ciąży (5)
- Modulacja odpowiedzi zapalnej
- Hamowanie proliferacji i produkcji cytokin przez limfocyty T
- Hamowanie proliferacji i produkcji przeciwciał przez limfocyty B
- Spadek cytotoksyczności komórek NK
- Upośledzenie dojrzewania i aktywacji makrofagów i komórek dendytycznych
Cytokiny interleukina 11 i LIF podczas ciąży powodują
Zmiany w doczesnej i naczyniach, które umożliwają prawidłową implementację zarodka
Endometrioza to
Inaczej gruczolistość zewnętrzna, czyli obecność endometrium poza jamą macicy
Aktywność jakiego enzymu jest wysoka w endometrium ektopowym
Aromataza P450
Markery II trymestru ciąży (3)
- Wolna podjednostka beta-hCG
- Wolny estriol
- AFP
Translokacja zrównoważona nie będzie wykrywana w kariotypie
Molekularnym
Jaką rolę pełni hormon luteinizujący (2)
- Doprowadza do pęknięcia pęcherzyka i owulacji
- Odpowiada za przekształcenie komórek ziarnistych w luteinowe w ciałku żółtym a komórek warstwy zewnętrzej w paraluteinowe
Dlaczego LH spada po około 30 dniach od owulacji
Ujemne sprzężenie zwrotne - progesteron
Jaką funkcję pełnią białka E6 i E7 w rozwoju nowotworu szyjki macicy
Blokują antyonkogeny
E6 - p53
E7 - Rb
Wpływ braku kwasu foliowego na rozwój płodu (5)
- Wzrost ryzyka wad cewy nerwowej
- Niska masa urodzeniowa
- Zahamowanie wzrostu wewnątrzmacicznego
- Zaburzenia ze spektrum autyzmu
- Wzrost ryzyka rzucawki i anemii megaloblastycznej u matki
Objawy zakażenia wirusem ZIKA (3)
- U większości: złe samopoczucie, gorączka, zawroty głowy, ból brzucha, zapalenie spojówek, wysypka plamisto-grudkowa
- U kobiet w ciąży: objawy u dziecka - hipotrofia, trombocytopenia, małogłowie
- Cięższy przebieg: zespół Guillain-Barre, tachykardia, hipotonia ortostatyczna
Budowa kosmówki (3)
- Mezoderma
- Dwie warstwy trofoblastu
- Kosmki wychodzące z kosmówki, które wchodzą do endometrium
Jaki procent pęcherzyków pierwotnych podlega owulacji
1 promil
Na jakim etapie podziału mejotycznego zatrzymane są oocyty w pęcherzykach pierwotnych
Profaza I podziału mejotycznego
Crossing-over to
Wymiana chromatyd pomiędzy chromosomami chomologicznymi
Chiazma to
Połączenie w miejscu wymiany pomiędzy chromatydami
Ogólny podział pęcherzyków jajnikowych
Preantralne i antralne
Jakie zmiany zachodzą w pęcherzykach w procesie wczesnej folikulogenezy (3)
- Wzrost liczby warstw komórek ziarnistych
- Rozwój tkanki tekalnej
- Powstanie antrum
Źródło estrogenu i progesteronu w drugiej połowie cyklu
Ciałko żółte
Dlaczego ciałko żółte degeneruje około 10 dni po owulacji
Uzależnione od LH, którego ilość spada
Które komórki i na jakim etapie syntetyzują białka ZP1, 2 i 3
Oocyty w rekrutacji pęcherzyków pierwotnych
Trzy funkcje osłonki przejrzystej
- Zapobieganie polispermii
- Zapobieganie przedwczesnej implantacji
- Umożliwienie połączenia plemnika z komórką jajową (reakcja akrosomalna)
Wpływ HDL w śluzie szyjkowym na proces kapacytacji
Zwiększa płynność błon komórkowych przez wyciągnięcie cholesterolu z błony
Która glikoproteina osłonki przejrzystej odpowiada za reakcję akrosomalną
ZP3
Na jakim etapie zatrzymany jest oocyt uwalniany podczas owulacji
Metafaza II podziału mejotycznego
Biopsja kosmówki - co badamy w hodowli krótkoterminowej
Cytotrofoblast
Biopsja kosmówki - co badamy w hodowli długoterminowej
Mezoderma pozazarodkowa
Trzy funkcje syncytiotrofoblastu
- Ochrona przed układem immunologicznym matki
- Wydzielanie enzymów proteolitycznych - umożliwia inwazje trofoblastu
- Produkcja beta-hCG
Okno implantacyjne to
Czas cyklu między 19 a 22 dniem, w którym macica wykazuje największą receptywność - możliwość zagnieżdżenia zapłodnionej komórki jajowej
Zmiany w komórkach endometrium w czasie nabywania receptywności (4)
- Zmniejszenie grubości glikokaliksu
- Zmiana ekspresji molekuł adhezyjnych
- Utrata szczytowych mikrokosmków
- Pojawienie się pinopodiów
Jak progesteron może chronić zarodek przed reaktywnymi formami tlenu
Zwiększenie ekspresji białka SOD (dyzmutazy ponadtlenkowej)
Markery z krwi matki analizowane w I trymestrze (2)
- PAPP-A
2. Wolna beta-hCG
Markery w USG analizowane w I trymestrze (3)
- NT (przezierność karkowa)
- Długość kości udowej
- Obecność kości nosowej
Funkcja białka PAPP-A
Wiąże się z receptorem siarczanu heparyny i powoduje wzrost wydzielania IGF, który wspomaga inwazję trofoblastu
Jakie ryzyko wg wytycznych PTG w badaniach przesiewowych jest wysokie
> 1/300
W jakich jednostkach podawane są wartości stężeń biochemicznych markerów I trymestru
MoM - multiple of median - wielokrotność mediany
Jaką funkcję pełnią białka BRCA1 i BRCA2
Naprawczą i stabilizującą - naprawa podwójnych pęknięć
Etapy klasycznej analizy kariotypu (8)
- Pobieranie materiału - krew/szpik na heparynę
- Hodowla komórkowa
- Zatrzymanie podziałów na etapie metafazy - kolchicyna
- Wirowanie w roztworze hipoosmotycznym - uzyskanie czystego osadu limfocytów
- Uwalnianie chromosomów - roztwór metanolu i kwasu octowego
- Nakropienie materiału na szkiełko podstawowe i pierwsze barwienie metodą Giemsy
- Trawienie chromosomów w roztworze trypsyny i barwienie w roztworze Giemsy drugi raz
- Analiza kariotypu
Za co odpowiada białko E2 w genie wirusa HPV
Za regulację aktywności E6 i E7
Częstość występowania endometriozy
7-15% kobiet miesiączkujących
Najważniejsze obiawy endometriozy (4)
- Ograniczenie płodności
- Zespół bólowy miednicy mniejszej
- Bolesne miesiączkowanie
- Dyspareunia
Triada Sabina-Pinkertona
- Wodogłowie
- Zapalenie siatkówki
- Zwapnienia wewnątrzczaszkowe
Triada Sabina-Pinkertona dotyczy
Zarażenia toksoplazmozą w ciąży
Rzyzko poronienia po biopsji kosmówki i po amniopunkcji
1%
Kiedy można wykonywać biopsję kosmówki
11-13 tydzień
Zalety biopsji kosmówki (4)
- Możliwość badania w I trymestrze
- Możliwość przeprowadzenia badania podczas małowodzia
- Mnogość oznaczeń pobranego materiału
- Krótki czas oczekiwania na wynik
Wady biopsji kosmówki (6)
- Ryzyko aspiracji komórek matczynych
- Ryzyko powikłań
- Ryzyko mozaicyzmu i wtórnej amniopunkcji
- Trudniejsza interpretacja wyników niż po amniopunkcji
- Nie wykluczymy wszystkich chorób
- Potrzebny doświadczony lekarz
Zalety amniopunkcji (3)
- Niższe ryzyko mozaicyzmu
- Szeroka możliwość oznaczeń pobranego materiału
- Łatwiejsza interpretacja
Wady amniopunkcji (5)
- Późniejszy okres wykonywania
- Brak możliwości przeprowadzenia podczas małowodzia
- Możliwość powikłań (rzadko)
- Nie wykluczymy wszystkich chorób
- Potrzebny doświadczony lekarz
Ile żyje niezapłodniona komórka jajowa
12h
Ile komórek jajowych uwalnia kobieta podczas całego życia
400-500
Ile może przeżyć plemnik w drogach rodnych kobiety
5-7dni
Po ilu dniach zapłodniona komórka jajowa ulega zagnieżdżeniu
7-10 dniach
Kiedy zaczyna powstawać trofoblast
Pod koniec 1 tygodnia ciąży
Rozwój których pęcherzyków jest zależny od gonadotropin
Antralnych
Jak duży jest pęcherzyk Graafa
2cm
Doczesna to
Błona śluzowa macicy zmieniona pod wpływem hormonów i gotowa na implantację zapłodnionej komórki jajowej
Doczesna podstawowa to
Doczesna znajdująca się bezpośrednio pod zagnieżdżonym jajem, a następnie pod łożyskiem
Doczesna torebkowa to
Doczesna oddzielająza zagnieżdżone jajo od światła macicy
Doczena ścienna to
Doczesna zajmująca obszar macicy poza jajem płodowym
Kapacytacja to
Nabycie przez plemnik zdolności do zapłodnienia komórki jajowej
Jak kwas hialuronowy wpływa na zapłodnienie
Jest podstawowym składnikiem macierzy pozakomórkowej wieńca promienistego. Łączy się z receptorami powierzchniowymi plemników i zwiększa ich ruchliwość oraz poziom wapnia wewnątrzkomórkowego, co pozwala na utrzymanie hiperaktywności plemników, co jest niezbędne do przejścia przez warsty komórek ziarnistych