3.5 Complicaties bij Type I en II Diabetes Mellitus Flashcards
Wat zijn de chronische complicaties (Lange termijn) die kunnen optreden bij DM?
- Retinopathie (Microvasculair)
- Nefropathie (Microvasculair)
- Neuropathie (Microvasculair)
- Claudicatio intermittens (Macrovasculair)
- Myocardinfarct (Macrovasculair)
- Herseninfarct (Macrovasculair)
- Diabetische voet: Geen genezende wond (Micro en macrovasculair)
Ook de gezondheidskosten op de overheid is heel erg groot. Jaarlijks 1.6 miljard euro aan directe zorgkosten.
Wat zijn de grootste oorzaken van overlijden van patiënten met DM ondanks behandeling met insuline?
Cardiovasculaire problemen (70%)
Nierfalen (10%)
Infecties (6%)
DM speelt waarschijnlijk ook een rol bij het krijgen van kanker, want het komt bij hun vaker voor
Wanneer neemt de levensverwachting heel erg af bij PT met DM?
De levensverwachting neemt bij zowel mannen als vrouwen af.
Mensen die op jongere leeftijd suikerziekte krijgen hebben vaak een kortere levensverwachting
Hoe kunnen chronische complicaties ontstaan bij DM?
Bij DM spelen te hoge bloedsuikerspiegels een etiologische rol in het ontstaan van de chronische complicaties
Het exacte mechanisme is nog niet helemaal bekend
Door hyperglycemie ontstaat oxidatieve stress wat leidt tot polyol pathway, hexosamine pathway, PKC activatie, AGE omhoog en dat zorgt voor verdere oxidatieve stress en vasculaire inflammatie en dat leidt uiteindelijk tot complicaties
Waar ontstaan vooral complicaties bij DM?
In weefsels die onafhankelijk van insuline glucose kunnen opnemen (Zoals bijvoorbeeld de retina)
Vooral schade in de celtypen (endotheelcellen) die intracellulaire hyperglycemie ontwikkelen
Wat is de relatie tussen HbA1c en het risico op microvasculaire complicaties?
Als het HbA1c toeneemt, neemt de kans op het krijgen van retinopathie, neuropathie, nefropathie en microalbuminurie toe
Wat voor complicaties kunnen er ontstaan bij Type I DM?
Bij Type I DM ontwikkelen zich eerder microvasculaire dan macrovasculaire complicaties. En bij Type II DM vaker macrovasculair dan microvasculair:
- Diabetische Retinopathie
- Diabetische Nefropathie
- Diabetische Neuropathie
Welke 2 vormen van diabetische retinopathie zijn er?
Background Diabetische retinopathie:
- Micro aneurysma’s
- Dot en Blot bloedingen
- Exudaten (wond vocht)
- Na 25 jaar diabetes heeft bijna ieder patiënt dit, alleen ze hebben subjectief geen klachten ervan
- Bij niet-proliferatieve diabetische retinopathie gaan de vaten eerder lekken
Proliferatieve Diabetische retinopathie
- Nieuwe vorming van vaten door hypoxemie (kan leiden tot blindheid) door de hypoxie
Wat is de prevalentie van de background retinopathie en proliferatieve retinopathie bij Type I DM?
Background retinopathie komt na 40 jaar na het beginnen van de Type I DM bij 100% voor en proliferatieve retinopathie bij 50%
Bij Type II DM komt het minder vaak voor, background retinopathie 40/50% en proliferatieve retinopathie veel minder vaak
De risicofactoren zijn: Hyperglycemie, bloeddruk, roken, dislipidemie, diabetesduur, proteïnurie, zwangerschap
Wat is de belangrijkste oorzaak van blindheid in de westerse wereld?
Diabetische proliferatieve retinopathie
Op welke 3 manieren kan de nier door diabetes beschadigd raken?
- Door beschadiging van de glomerulus
- Door ischemie als gevolg van hypertrofie van de afferente en efferente arteriole naar de nieren waardoor bloedstroom afneemt
- Door opstijgende bacteriële infecties vanuit de blaas naar de nieren
Er is dan mesangiale expansie, basaalmembraan verdikking of podocyt schade -> Glomerulosclerose
Wat is een uiting van beginnende diabetische nefropathie?
Microalbuminurie
30-300 mg albumine excretie/24 uur
Mesangium gaat driehoekachtig worden
Wat is de geschiedenis van diabetische nefropathie?
Pas na lange jaren worden er afwijkingen in het bloed gezien
Het is een complicatie die langzaam ontstaat
Hoe kan de achteruitgang van de nier worden voorkomen of vertragen zolang er microalbuminerie is?
- Regelmatige controle op microalbuminurie
- Scherpe controle bloedsuiker
- Vroege agressieve anti-hypertensieve therapie
Wat is het gevolg van de diabetische nefropathie?
20-40% van alle type I DM patiënten ontwikkeld vanwege de diabetische nefropathie een terminale nierinsufficiëntie en komt uiteindelijk toe aan de dialyse of een transplantatie
Diabetische nefropathie is één van de belangrijkste oorzaken van de terminale nierinsufficiëntie in de westerse wereld
Wat zijn de verschillen tussen het natuurlijk beloop van diabetische nefropathie bij Type II en Type I DM?
Type II DM komt pas op latere leeftijd voor (obesitas, hoge BD, dyslipidemie, hoge frequentie HVZ) waardoor het optreden van diabetische nefropathie sterk beïnvloed kan worden
Ongeveer 7% van de patiënten met Type II DM heeft een microalbuminurie op het moment van de diagnose
Microalbuminurie bij Type II DM is niet zo specifiek voor een diabetische nierziekte zoals bij Type I DM
Door de hoge prevalentie van HVZ bij Type II is microalbuminurie vaker geassocieerd met niet-nier gerelateerde aandoeningen zoals uitgebreide atherosclerose, beroerte en MI
Welke aandoening ontstaat eerst, retinopathie of nefropathie?
Bij DM ontstaat meestal eerst diabetische retinopathie voordat de diabetische nefropathie ontstaat
Hoe kan diabetes het perifeer zenuwstelsel beschadigen (diabetische neuropathie)?
De vasculaire hypothese postuleert dat de afsluiting de Vasa vasorum de oorzaak van de diabetische neuropathie is
De metabole hypothese postuleert dat het verstoorde metabolisme bij diabetes de oorzaak van de neuropathie is
Waarmee hangt de progressie van neuropathie samen?
Met de mate van de glucose controle bij zowel type I als Type II
Bij type I is er een snelle achteruitgang direct na het ontstaan van de diabetes. Na 2-3 jaar gaat de zenuwfunctie minder snel achteruit
Bij Type II is er vaak een verminderde werking van de zenuwen als bij de diagnose aanwezig. De volgende jaren is er (onbehandeld) een constante achteruitgang van de zenuwfunctie
Welke typen neuropathie komen voor bij DM?
- Symmetrische (hoofdzakelijk) sensore polyneuropathie (distaal gelokaliseerd)
- Acute pijnlijke neuropathie
- Mononeuropathie en mononeuritis mutliplex:
- Hersenzenuwen
- Geïsoleerde perifere zenuwen - Diabetische amyotrophie (Erg zeldzaam)
- Autonome neuropathie
Wat kan/kunnen gevolg(en) zijn van neuropathie?
Een diabetes voet. Door het verminderde gevoel wordt de ulcus onder de voet niet gevoeld. Patiënt blijft doorlopen en het bot kan aangetast worden. Kan uiteindelijk leiden tot complicaties zoals ischemie, ulcera, Charcot voet (Arthropathie), osteomyelitis/amputaties en infecties
Er kan ook symmetrisch, verlies van sensibiliteit (Eerst vibratie/positie, later pijn, tast en temperatuur ontstaan). Soms juist ook pijn en parasthesie
Wat zijn de risicofactoren voor het ontstaan en progressie van diabetische complicaties bij DM?
- Man zijn
- Microalbuminurie
- Roken
- Hypertensie
- Hyperglycemie
- Lange ziekte duur
- Genen (?)
- Leefstijl
- BMI
- Schoenen
Zijn de complicaties te voorkomen met het normaliseren van de glucose bij de Type I DM (DCCT)?
Conventionele therapie: 2x insuline per dag
Intensieve therapie: 4x insuline per dag of een insuline pomp therapie
Er treden minder microvasculaire complicaties op in de intensieve groep. Minder retinopathie (76%), minder nefropathie (54%) en minder neuropathie (60%)
Het duurt >9 jaar voordat de intensieve therapie effect heeft op de incidentie van cardiovasculaire complicaties
Wel vaker optreden van hypoglycemie (3x zo vaak) en enige gewichtstoename
Welke complicaties zijn er bij Type II DM?
Vaker macrovasculair