2.2 Exogeen en Endogeen lipide transport Flashcards
Wat zijn de belangrijkste vettige substanties (lipiden) in het bloed?
- Cholesterol
- Triglyceriden
Welke 2 vormen van cholesterol zijn er?
- Vrije cholesterol (Beetje wateroplosbaar)
- Cholesterol-ester (Niet wateroplosbaar)
Wat is de functie van cholesterol?
- Bouwsteen van de celmembraan
- Gal voor het oplossen van eten
- Voorloper van steroïdhormonen
- Voorloper van Vitamine D
Hoe zorgt de lever voor een cholesterol voorraad?
Het wordt aangevuld via de voeding, De Novo Synthese (meest voorkomend) en cholesterol gesynthetiseerd in extrahepatisch weefsel
Het wordt gesecreteerd via HDL en VLDL
Vrije cholesterol zit in gal
Conversie naar galzouten/ureum
Hoe wordt cholesterol gesynthetiseerd?
Uit AcetylCoA en acetoacetylCoA
Belangrijkste enzym en snelheidsbepalende stap is de HMG-CoA reductase. Hierdoor is HMG-CoA erg belangrijk in de cholesterol synthese
Waar zorgen statines voor?
Ze remmen de HMG-CoA reductase (Zo wordt er door de lever cholesterol uit het bloed gehaald in plaats van gesynthetiseerd en wordt cholesterol in bloed verlaagt)
Belangrijkste bijwerking -> Spierpijn
Wat is ubiquonone?
Het zit in de pathway van de cholesterolsynthese
Als het wordt geremd met statines zorgt dat voor spierpijn
In welke voedingsproducten zit er cholesterol en wat is de aangeraden concentratie hiervan?
Dierlijke producten
Aangeraden is max. 300 mg/dag
Hiervan wordt 50% geabsorbeerd en 1 gr/dag excretie (voornamelijk gal)
Wat is een triglyceride?
1 glycerol met 3 vrije vetzuurmoleculen
Vetzuur molecuul is verzadigd als er geen dubbele binding is en onverzadigd bij 1 of meer dubbele bindingen (Gunstiger)
Wat is de functie van triglyceride?
Belangrijkste brandstof in het lichaam
Industrieel gebruik:
- Lijnzaadolie (verf)
- Proces bio-diesel
Hoe worden cholesterol en triglyceride vervoerd?
Ze zijn niet wateroplosbaar
Ze worden vervoerd via lipoproteïnen
Hoe zijn lipoproteïnen opgebouwd?
De mantel is hydrofiel en de kern is lipofiel
In de kern: Triglyceride en veresterd cholesterol (vetoplosbaar, hydrofobe kern)
Mantel (Buitenkant): Vrije cholesterol en fosfolipiden (en eiwitten), wateroplosbaar
Waaruit bestaan lipoproteïnen?
- Cholesterol
- Fosfolipiden
- Eiwitten
Hoe kunnen lipoproteïnen uiteindelijk leiden tot atherosclerose?
Ze kunnen blijven plakken aan de vaatwand waardoor er ontstekingscellen (macrofagen) op af komen en kan dus uiteindelijk lijden tot atherosclerose
Welke lipoproteïnen zijn er?
- HDL (Heel klein met veel cholesterol en meer dens)
- LDL
- VLDL
- Chylomicron (Heel groot met veel vet)