zespoły otępienne 1 Flashcards

1
Q

Zaburzenia pamięci związane z wiekiem AAMI to 1… rozpoanje się je u osob 2..

A

1.zaburzenia pamięci, polegające na zapominaniu drobnych spraw dnia codziennego
2.>50rz i jako izolowana dolegliwosc są fizjologiczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Łagodne zaburzenia poznawcze MCI to 1..moze nastapić 2…

A

1.zaburzenia najczęściej pojedynczej domeny poznawczej (zwykle pamięci) większe, niż wynikałoby to z wieku
i stopnia wykształcenia, nieskutkujące jednak upośledzeniem wykonywania codziennych czynności i nie spełniające kryteriów otępienia
2.konwersja do otępienia u 7-20% pacjentow, zwiekszone ryzyko konwersji utrzymuje się 2/3lata od rozpoznania MCI

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

MCI z amnezją konwersja w

A

Azlheimera

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

MCI z deficytem językowym konwersja w

A

otępienie czołowo-skroniowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

MCI z zaburzeniami wzrokowo-przestrzennymi (orientacji) konwersja w

A

otępienie z ciałami Lewy’ego
lub otępienie w chorobie Parkinsona

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Otępienie (demencja, zespół otępienny) definiowane jest jako 1… zaburzeniom funkcji poznawczych czesto towarzyszą (albo je poprzedzają) też 2…

A

1.zespół objawów wywołany przewlekłą bądź postępującą chorobą mózgu, charakteryzujący się zaburzeniami funkcji poznawczych- pamiec, myslenie, orientacja itp
2.zaburzenia emocjonalne, zaburzenia zachowania i motywacji.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

otepienie czynniki ryzyka

A

1.wiek
2.rodzinne otepeinie
3.urazy glopwy
4.obecnosc dlugoletniego nadcisnienia tetniczego i hipercholesterolemii
-5.depresja w wieku podeszlym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

otepienie czynniki protekcyjne

A

1.wyzszy poziom formalnego wyksztalcenia
2.utrzymanie sprawnosci fizycznej i intelektualnje
3.dobrze rozwinieta siec spoleczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

otępienia korowe

A

choroba Alzheimera,
otępienie czołowo-skroniowe,
otępienie z ciałami Lewy’ego,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

otępienia podkorowe:

A

otępienie w chorobie Parkinsona,
pląsawica Huntingtona,
choroba Wilsona,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

otępienia mieszane:

A

otępienie naczyniopochodne,
choroba Creutzfeldta-Jakoba.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

otepeinie korowe
1.psychomotoryka
2.uwaga
3.opracowanie informacji
4.funkcje wykonawcze
5.wyslawianie sie
6.funkcje jezykowe
7.mowa
8.afekt
9.napiecie miesniowe
10.zab ruchowe
11.chod

A

1.prawidlowa
2.prawidlowa
3.nieprawidlowe
4.moga byc nieprawidlowe
5.moze byc spowolniałe
6.zaburzone
7.nieprawidlowa (afazja)
8.odhamowanie
9.prawidlowe
10.nieobecne
11.prawidlowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

otepeinie podkorowe
1.psychomotoryka
2.uwaga
3.opracowanie informacji
4.funkcje wykonawcze
5.wyslawianie sie
6.funkcje jezykowe
7.mowa
8.afekt
9.napiecie miesniowe
10.zab ruchowe
11.chod

A

1.spowolniala
2.nieprawidlowa
3.nieprawidlowa realizacja zadan wieloetapowych
4.nieprawidlowe
5.spowolniale
6.prawidlowe
7.nieprawidlowa (dyzartia)
8.apatia lub depresja
9.zwykle wzmozone
10.drzenia, ruchy plasawicze, dystonie
11.zaburzony

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

odwracalne przyczyn zaburzeń poznawczych

A

pseudootępień, otępień rzekomych; m.in. wodogłowia normotensyjnego, niedoborów witaminowych,
dysfunkcji hormonalnych czy operacyjnych guzów mózgu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Oceny funkcji poznawczych dokonuje się naczęściej w oparciu o wyniki testów przesiewowych.
Do najpowszechniej stosowanych zalicza się:

A

1) test Mini Mental (Mini Mental State Examination – MMSE),

2) test rysowania zegara (clock drawing test – CDT

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Diagnoza otępienia stawiana jest w oparciu o:

A

1) występowanie zaburzeń pamięci

2) oraz współwystępowania zaburzeń w obszarze minimum 1 innej funkcji poznawczej (myślenia, uczenia się, rozumienia, orientacji, liczenia, języka lub zdolności dokonywania oceny)

3) oraz utrzymywanie się wyżej wymienionych objawów minimum 6 miesięcy

4) oraz wykluczenie występowania depresji i zaburzeń świadomości
podczas oceny funkcji poznawczych (w zespołach otępiennych świadomość jest niezaburzona).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

otępienie lekkie

A

Nasilenie zaburzeń procesów poznawczych utrudnia zadania życia codziennego, nie ograniczając przy tym istotnie samodzielności pacjent

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

otępienie umiarkowane

A

Cechuje się trudnością w wykonywaniu podstawowych obowiązków życiowych
(ubieranie się, spożywanie posiłków, utrzymanie higieny osobistej).

Pacjent wymaga nadzoru i pomocy w większości prac domowych.

Chory pamięta jedynie dobrze utrwalone informacje,
często wykazuje zaburzenia orientacji zarówno w czasie, jak i w przestrzeni.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

otępienie głębokie

A

Chory jest całkowicie zależny od innych w wyniku całkowitej utraty nabytych umiejętności.

Wymaga całodobowej opieki i pielęgnacji, a jego zachowanie jest niezrozumiałe dla otoczenia.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Choroba Alzheimera jest 1…. jest 2…etap symptomatyczny odpowiada średnio utracie 3…

A

1.najczęstszą przyczyną zespołu otępiennego
2.pierwotnie zwyrodnieniową,
postępującą chorobą struktur mózgowych
3. 20–65% neuronów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Choroba Alzheimera - Patogeneza

A

1) Zewnątrzkomórkowe blaszki β-amyloidu
2) Nadmierne ufosforylowanie wewnątrzkomórkowego białka tau

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Wśród najważniejszych czynników wpływających na ryzyko wystąpienia
objawowej choroby Alzheimera wymienia się:

A

1) mutacje genu sAPP-β (chromosom 21) – białka powstającego jako produkt działania β-sekretazy (rodzinna postac alzheimera)
2) mutacje genów presenilin (PSEN1 chromosom 14, PSEN2 chromosom 1)
3) polimorfizm apolipoproteiny E - APOE – głównego transportera tłuszczów w mózgu;

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

czynniki ryzyka alzheimer modyfikowalne

A

-nadcisnienie
-przewlekla niew ukladu krazenia
-cukrzyca II
-migotanie przedsionkow
-otylosc i zab gospodarki lipidowej
-nadmierne spozywanie alkoholu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

czynniki ryzyka alzheimer niemodyfikowalne

A

-wiek
-zes downa
-plec zenska
-mutacje genu sAPP B
-mutacje psen1/2
-obecnosc izoformy e4
-wywiad rodzinny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
rodzinna postac choroby Alzheimera o wczesnym początku. Postać ta charakteryzuje się:
– objawami przed 65. rokiem życia (zwykle między 55. a 60. rż.), – szybkim postępem choroby, – zwykle atypowymi objawami klinicznymi, – występowaniem u 0,5–1,5% chorych na AD.
26
Postać sporadyczna choroby Alzheimera typowo:
– występuje u 60–85% chorych, – pojawia się po 65. roku życia (średni wiek diagnozy 75 lat), – cechuje się wolną progresją, – występowanie izoformy ε4 zwiększa ryzyko zachorowania (około 50% wszystkich chorych na AD ma minimum jeden allel APO E ε4), – dominują objawy amnestyczne.
27
Właściwym narzędziem służącym do oceny nasilenia otępienia w przebiegu AD jest skala
GDS (Global Deterioration Scale):
28
Wyróżnia się trzy stadia choroby Alzheimera:
1) Stadium pierwsze, trwające 2–5 lat, gdzie wiodącym objawem są zaburzenia pamięci świeżej i uczenia się. 2) Stadium drugie, trwające 2–12 lat, w którym dołączają zaburzenia pamięci dawnych wydarzeń i zaburzenia zachowania. 3) Stadium trzecie, trwające 1–3 lata, gdzie występuje całkowite, całodobowe uzależnienie od osób trzecich.
29
Do objawów korowych choroby Alzheimera zalicza się:
1) afazję mieszaną – występuje trudność w nazywaniu przedmiotów, nieprawidłowe rozpoznawanie słów i upośledzenie mowy (mowa jest pusta treściowo – chory mówi dużo, nie przekazując jednak sedna informacji. W postaciach zaawansowanych może występować mutyzm), 2) apraksję – trudność w wykonywaniu codziennych czynności 3) agnozję – utrudnione rozpoznawanie znanych obiektów, w tym twarzy (prozopagnozja), 4) upośledzenie funkcji wykonawczych – trudność w planowaniu i organizacji wieloetapowych działań, brak plastyczności umożliwiającej modyfikację wykonywanej czynności. 5) anozognozję – brak świadomości własnej choroby
30
Zespół Capgrasa
Agnozja może przyjąć formę zespołu Capgrasa – pacjent wierzy, że osoby z jego otoczenia zostały podmienione na identycznie wyglądające sobowtóry.
31
Prócz zaburzeń funkcji poznawczych, typowo wiązanymi z AD u pacjentów często występują również zaburzenia behawioralne (zachowania), w tym:
1) wędrowanie (wandering) i bezcelowe przemieszczanie się (pacing, przymus chodzenia) – szczególnie nasilone w godzinach nocnych (duże ryzyko wychłodzenia w przypadku miesięcy zimowych), 2) stany agresji słownej i fizycznej, 3) zachowania niedostosowane społecznie (również natury seksualnej),
32
Na bardziej zaawansowanych etapach choroby Alzheimera do spektrum prezentowanych objawów dołączają również dalsze nieprawidłowości neurologiczne, takie jak:
1) zaburzenia układu ruchowego skutkujące częstszymi upadkami 2) zaburzenia funkcji zwieraczy 3) zaburzenia połykania 4) objawy uszkodzenia układu pozapiramidowego (sztywność, bradykinezja, chód drobnymi krokami), 5) napady padaczkowe
33
W badaniach obrazowych pacjentów z chorobą Alzheimera obecne są cechy zaniku hipokampa:
– w TK widoczne jako poszerzenie rogów skroniowych i zmniejszenie szerokości przyśrodkowych części płatów skroniowych, – w MRI cechujące się zmniejszeniem wymiarów hipokampa.
34
Do rozpoznania choroby Alzheimera według ICD-10:
1) konieczne jest występowanie cech zespołu otępiennego (zaburzenia wyższych czynności psychicznych), utrzymującego się przez minimum 6 miesięcy, 2) choroba musi mieć podstępny, trudno uchwytny początek i powolny przebieg, 3) muszą zostać wykluczone objawy sugerujące inne przyczyny otępienia, 4) musi zostać wykluczony ostry udarowy początek choroby.
35
Choroba Alzheimera - Leczenie - Farmakoterapia deficytów poznawczych
1) inhibitorach cholinoesterazy – donepezil, rywastygmina, galantamina (zarejestrowane do stosowania w przypadkach otępienia lekkiego i średniego stopnia) 2) antagonistach receptora NMDA – memantyna (zarejestrowana do stosowania w przypadkach otępienia średniego i znacznego stopnia).
36
Farmakoterapia deficytów poznawczych w otępieniu lekkim:
– zalecane jest stosowanie inhibitora cholinoesterazy w monoterapii
37
Farmakoterapia deficytów poznawczych w otępieniu umiarkowanym:
– zalecane jest stosowanie inhibitora cholinoesterazy w monoterapii bądź w terapii łączonej z memantyną,
38
Farmakoterapia deficytów poznawczych w otępieniu głębokim:
– zalecane jest stosowanie memantyny w monoterapii bądź w terapii łączonej z inhibitorem cholinoesterazy, jeśli w ocenie lekarza chory nadal uzyskuje korzyści z takiego leczenia.
39
Efektywność leczenia AD powinno oceniać się nie wcześniej, niż po
6 msc
40
Choroba Alzheimera - Leczenie - Farmakoterapia zaburzeń psychicznych i behawioralnych
1) selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI) – citalopram, escitalopram, sertralina – w celu leczenia stanów depresyjnych, lękowych, pobudzenia, drażliwości, agresji i objawów psychotycznych. 2) leków przeciwpsychotycznych II generacji – kwetiapina, risperidon, olanzapina, tiapryd – w przypadku pobudzenia, agresji lub objawów psychotycznych niereagujących na SSRI.
41
Otępienie naczyniowe VaD jest 1...powstaje w wyniku 2...
1.drugą najczęstszą przyczyną otępienia 2.zmian niedokrwiennych lub pokrwotocznych mózgu stanowiących powikłanie przebiegu chorób naczyniowych.
42
Na typowo występujący zespół kliniczny w przebiegu VaD składają się:
– nietrzymanie moczu, niedowłady (tzw. ogniskowe objawy neurologiczne), – czołowy zespół parkinsonowski, – zaburzenia funkcji wykonawczych, – spowolnienie procesów związanych z opracowywaniem informacji, – zmiany w zakresie emocji i osobowości, – zaburzenia pamięci (jednak rzadko na początku choroby – różnicowanie z AD).
43
Do pierwotnych otępień zwyrodnieniowych zalicza się:
chorobę Alzheimera, otępienie z ciałami Lewy’ego, chorobę Parkinsona, pląsawicę Huntingtona, chorobę Wilsona, otępienie czołowo-skroniowe.
44
Jako pomoc diagnostyczną ułatwiającą różnicowanie otępienia naczyniowego i pierwotnych otępień zwyrodnieniowych, stosowana jest
skala Hachinskiego - wskaźnik ischemiczny otepienie zwyrodnieniowe <=4pkt otepnie naczyniowe >=7pkt
45
otępienie naczyniowe podkorowe (otępienie związane z chorobą małych naczyń) do którego zalicza się
choroba Binswangera i stan zatokowy
46
Otępienie naczyniowe o ostrym początku:
1) zwykle rozwija się w ciągu 1 miesiąca i maksymalnie do 3 miesięcy w wyniku szybko następujących po sobie udarów,
47
1) chorobę Binswangera (leukoencefalopatię podkorową)
– efekt wieloletniego nieprawidłowo leczonego (bądź nieleczonego) nadciśnienia tętniczego, – rozlane uszkodzenie istoty białej z włóknieniem i szkliwieniem małych naczyń – leukoarajoza
48
Otępienie naczyniowe podkorowe należy do najczęstszego typu VaD, dzieląc się na:
1) chorobę Binswangera (leukoencefalopatię podkorową) 2) stan zatokowy (lakunarny)
49
Otępienie mieszane cechuje się:
– współwystępowaniem zwyrodnienia alzheimerowskiego – oraz współwystępowaniem otępienia naczyniowego Zmiany dotyczą najczęściej nakładającej się choroby małych naczyń i angiopatii amyloidowej.
50
Otępienia z ciałami Lewy'ego LBD to 1...ktorych podlozem są 2...czesciej u 3...zmiany są 4...
1. grupa postępujących chorób neurodegeneracyjnych 2.ciała Lewy'ego - konglomeraty α-synukleiny 3.chlopow 4.pierwotnie rozsiane (z największym skupieniem w układzie limbicznym i jądrach podkorowych).
51
Do głównych objawów klinicznych LBD zalicza się:
- otępienie o zmiennym nasileniu, - objawy zespołu parkinsonowskiego, - objawy psychotyczne, - zaburzenia autonomiczne (spadki ciśnienia tętniczego mogące prowadzić do omdleń, zaparcia, nietrzymanie moczu).
52
Za rozpoznaniem otępienia z ciałami Lewy'ego przemawia
szybsze pojawienie się objawów zespołu parkinsonowskiego, nadwrażliwość na neuroleptyki i mniejszy niż w AD deficyt pamięci.
53
otepeinie w chor parkinsona lokalizacja cialej leweigo
pierwotnie w istocie czarnej
54
slaba reakcja na ldope u
choruych na otepienie z cialami lewiego nadwrazliwosc na neuroleptyki tez typowa u nich!!!!
55
Test MoCA 30-25/24 punkty
Wynik prawidłowy - 30-25/24 punkty
56
Test MoCA 24/23-19 punktów
Łagodne zaburzenie funkcji poznawczych
57
Test MoCA - 13-18 punktów (MMSE 23-19 pkt)
Faza łagodnego otępienia
58
Test MoCA - 7-12 punktów (MMSE 11-18 pkt)
Faza umiarkowanego otępienia
59
Test MoCA - < 7 punktów (MMSE <11 pkt)
Faza głębokiego otępienia
60
Jeśli otępieniu z ciałami Lewy'ego: 1) towarzyszą lekkie objawy psychotyczne → 2) przy znacznie nasilonych objawach → 3) jeśli objawy utrzymują się mimo poprzedniego postępowania →
1.obserwacja 2. inhibitor cholinesterazy (rywastygmina) lub zmniejszenie dawki leków dopaminergicznych 3. włączenie wyłącznie neuroleptyków atypowych (nie klasycznych! )– kwetiapiny lub klozapiny w najmniejszych możliwych dawkach.
61
W przypadku otępienia w chorobie Parkinsona stosuje się
klozapinę lub kwetiapinę – neuroleptyki atypowe. Należy unikać klasycznych neuroleptyków – zaostrzają objawy ruchowe.
62
Przy stosowaniu klozapiny należy monitorować poziom
leukocytów (ryzyko agranulocytozy).
63
Stosowanie agonistów dopaminowych, amantadyny i selegiliny może nasilać
objawy psychotyczne u pacjentów z DLB i u osób z psychozą w przebiegu choroby Parkinsona.
64
Otępienia czołowo-skroniowe FTD ronwiez 1... jest 2... i jest to 3...
1.choroba Picka 2.najczęstsza klinicznie postać zwyrodnienia płatów czołowego i skroniowego 3.najczęstsza przyczyna otępienia w wieku poniżej 60 lat i charakteryzuje się zbliżonym występowaniem u obu płci.
65
Otępienie czołowo-skroniowe zaliczane jest do grupy 1...gdyż w przebiegu choroby dochodzi do 2... jednak u około połowy pacjentów dominuje obraz 3...rodzinna postać choroby uwarunkowana 4...
1.tauopatii 2.odkładania się nierozpuszczalnych złogów białka tau 3. ciał wtrętowych z ubikwityną 4.mutacjami na chromosomie 17
66
W oparciu o objawy kliniczne otępienia czołowo-skroniowego, wyróżniono dwa główne warianty choroby:
1) wariant behawioralny (czołowy), 2) wariant językowy (afazja pierwotnie postępująca) dzielący się na: a) subwariant semantyczny, b) subwariant z utratą płynności mowy/agramatyzmem, c) subwariant logopeniczny, oraz tzw. jednostki z pogranicza otępienia czołowo-skroniowego
67
Wariant behawioralny (czołowy, bvFTD, fvFTD) jest 1.. i stanowi 2...charakteryzuje się 3...
1.jest efektem atrofii płatów czołowych 2.najczęstszą postać otępienia czołowo-skroniowego 3.a) zmianą osobowości i zachowania (zespół czołowy) b) rozproszoną uwagą i impulsywnością c) perseweracjami (ustawicznym powtarzaniem czynności) – najczęściej zbieractwem śmieci d) apatią e) hiperoralnością (wkładaniem różnych przedmiotów do ust) i tzw. zachowaniami użytkownika (wykorzystywanie przedmiotów będący w zasięgu pola widzenia, niezależnie od potrzeby skorzystania z nich) g) wczesnym pojawieniem się odruchów deliberacyjnych
68
Do jednostek z pogranicza otępienia czołowo-skroniowego zaliczają się:
1) zwyrodnienie korowo-podstawne: – parkinsonizm (niereagujący na L-dopę) + wczesne zaburzenia równowagi + jednostronna dystonia kończyn, 2) otępienie czołowo-skroniowe z chorobą neuronu ruchowego 3) chorobę Picka – wtręty białka tau (ciała Picka) i obrzmiałe neurony (komórki Picka) + zespół czołowy + zaburzenia mowy, 4) postępujące porażenie nadjądrowe – wzrost napięcia mięśniowego (szczególnie mięśni osiowych) + zespół czołowy + otępienie.
69