zespoły otępienne 1 Flashcards

1
Q

Zaburzenia pamięci związane z wiekiem AAMI to 1… rozpoanje się je u osob 2..

A

1.zaburzenia pamięci, polegające na zapominaniu drobnych spraw dnia codziennego
2.>50rz i jako izolowana dolegliwosc są fizjologiczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Łagodne zaburzenia poznawcze MCI to 1..moze nastapić 2…

A

1.zaburzenia najczęściej pojedynczej domeny poznawczej (zwykle pamięci) większe, niż wynikałoby to z wieku
i stopnia wykształcenia, nieskutkujące jednak upośledzeniem wykonywania codziennych czynności i nie spełniające kryteriów otępienia
2.konwersja do otępienia u 7-20% pacjentow, zwiekszone ryzyko konwersji utrzymuje się 2/3lata od rozpoznania MCI

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

MCI z amnezją konwersja w

A

Azlheimera

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

MCI z deficytem językowym konwersja w

A

otępienie czołowo-skroniowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

MCI z zaburzeniami wzrokowo-przestrzennymi (orientacji) konwersja w

A

otępienie z ciałami Lewy’ego
lub otępienie w chorobie Parkinsona

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Otępienie (demencja, zespół otępienny) definiowane jest jako 1… zaburzeniom funkcji poznawczych czesto towarzyszą (albo je poprzedzają) też 2…

A

1.zespół objawów wywołany przewlekłą bądź postępującą chorobą mózgu, charakteryzujący się zaburzeniami funkcji poznawczych- pamiec, myslenie, orientacja itp
2.zaburzenia emocjonalne, zaburzenia zachowania i motywacji.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

otepienie czynniki ryzyka

A

1.wiek
2.rodzinne otepeinie
3.urazy glopwy
4.obecnosc dlugoletniego nadcisnienia tetniczego i hipercholesterolemii
-5.depresja w wieku podeszlym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

otepienie czynniki protekcyjne

A

1.wyzszy poziom formalnego wyksztalcenia
2.utrzymanie sprawnosci fizycznej i intelektualnje
3.dobrze rozwinieta siec spoleczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

otępienia korowe

A

choroba Alzheimera,
otępienie czołowo-skroniowe,
otępienie z ciałami Lewy’ego,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

otępienia podkorowe:

A

otępienie w chorobie Parkinsona,
pląsawica Huntingtona,
choroba Wilsona,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

otępienia mieszane:

A

otępienie naczyniopochodne,
choroba Creutzfeldta-Jakoba.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

otepeinie korowe
1.psychomotoryka
2.uwaga
3.opracowanie informacji
4.funkcje wykonawcze
5.wyslawianie sie
6.funkcje jezykowe
7.mowa
8.afekt
9.napiecie miesniowe
10.zab ruchowe
11.chod

A

1.prawidlowa
2.prawidlowa
3.nieprawidlowe
4.moga byc nieprawidlowe
5.moze byc spowolniałe
6.zaburzone
7.nieprawidlowa (afazja)
8.odhamowanie
9.prawidlowe
10.nieobecne
11.prawidlowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

otepeinie podkorowe
1.psychomotoryka
2.uwaga
3.opracowanie informacji
4.funkcje wykonawcze
5.wyslawianie sie
6.funkcje jezykowe
7.mowa
8.afekt
9.napiecie miesniowe
10.zab ruchowe
11.chod

A

1.spowolniala
2.nieprawidlowa
3.nieprawidlowa realizacja zadan wieloetapowych
4.nieprawidlowe
5.spowolniale
6.prawidlowe
7.nieprawidlowa (dyzartia)
8.apatia lub depresja
9.zwykle wzmozone
10.drzenia, ruchy plasawicze, dystonie
11.zaburzony

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

odwracalne przyczyn zaburzeń poznawczych

A

pseudootępień, otępień rzekomych; m.in. wodogłowia normotensyjnego, niedoborów witaminowych,
dysfunkcji hormonalnych czy operacyjnych guzów mózgu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Oceny funkcji poznawczych dokonuje się naczęściej w oparciu o wyniki testów przesiewowych.
Do najpowszechniej stosowanych zalicza się:

A

1) test Mini Mental (Mini Mental State Examination – MMSE),

2) test rysowania zegara (clock drawing test – CDT

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Diagnoza otępienia stawiana jest w oparciu o:

A

1) występowanie zaburzeń pamięci

2) oraz współwystępowania zaburzeń w obszarze minimum 1 innej funkcji poznawczej (myślenia, uczenia się, rozumienia, orientacji, liczenia, języka lub zdolności dokonywania oceny)

3) oraz utrzymywanie się wyżej wymienionych objawów minimum 6 miesięcy

4) oraz wykluczenie występowania depresji i zaburzeń świadomości
podczas oceny funkcji poznawczych (w zespołach otępiennych świadomość jest niezaburzona).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

otępienie lekkie

A

Nasilenie zaburzeń procesów poznawczych utrudnia zadania życia codziennego, nie ograniczając przy tym istotnie samodzielności pacjent

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

otępienie umiarkowane

A

Cechuje się trudnością w wykonywaniu podstawowych obowiązków życiowych
(ubieranie się, spożywanie posiłków, utrzymanie higieny osobistej).

Pacjent wymaga nadzoru i pomocy w większości prac domowych.

Chory pamięta jedynie dobrze utrwalone informacje,
często wykazuje zaburzenia orientacji zarówno w czasie, jak i w przestrzeni.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

otępienie głębokie

A

Chory jest całkowicie zależny od innych w wyniku całkowitej utraty nabytych umiejętności.

Wymaga całodobowej opieki i pielęgnacji, a jego zachowanie jest niezrozumiałe dla otoczenia.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Choroba Alzheimera jest 1…. jest 2…etap symptomatyczny odpowiada średnio utracie 3…

A

1.najczęstszą przyczyną zespołu otępiennego
2.pierwotnie zwyrodnieniową,
postępującą chorobą struktur mózgowych
3. 20–65% neuronów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Choroba Alzheimera - Patogeneza

A

1) Zewnątrzkomórkowe blaszki β-amyloidu
2) Nadmierne ufosforylowanie wewnątrzkomórkowego białka tau

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Wśród najważniejszych czynników wpływających na ryzyko wystąpienia
objawowej choroby Alzheimera wymienia się:

A

1) mutacje genu sAPP-β (chromosom 21) – białka powstającego jako produkt działania β-sekretazy (rodzinna postac alzheimera)
2) mutacje genów presenilin (PSEN1 chromosom 14, PSEN2 chromosom 1)
3) polimorfizm apolipoproteiny E - APOE – głównego transportera tłuszczów w mózgu;

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

czynniki ryzyka alzheimer modyfikowalne

A

-nadcisnienie
-przewlekla niew ukladu krazenia
-cukrzyca II
-migotanie przedsionkow
-otylosc i zab gospodarki lipidowej
-nadmierne spozywanie alkoholu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

czynniki ryzyka alzheimer niemodyfikowalne

A

-wiek
-zes downa
-plec zenska
-mutacje genu sAPP B
-mutacje psen1/2
-obecnosc izoformy e4
-wywiad rodzinny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

rodzinna postac choroby Alzheimera o wczesnym początku.
Postać ta charakteryzuje się:

A

– objawami przed 65. rokiem życia (zwykle między 55. a 60. rż.),

– szybkim postępem choroby,

– zwykle atypowymi objawami klinicznymi,

– występowaniem u 0,5–1,5% chorych na AD.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Postać sporadyczna choroby Alzheimera typowo:

A

– występuje u 60–85% chorych,

– pojawia się po 65. roku życia (średni wiek diagnozy 75 lat),

– cechuje się wolną progresją,

– występowanie izoformy ε4 zwiększa ryzyko zachorowania
(około 50% wszystkich chorych na AD ma minimum jeden allel APO E ε4),

– dominują objawy amnestyczne.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Właściwym narzędziem służącym do oceny nasilenia otępienia w przebiegu AD jest skala

A

GDS (Global Deterioration Scale):

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Wyróżnia się trzy stadia choroby Alzheimera:

A

1) Stadium pierwsze, trwające 2–5 lat,
gdzie wiodącym objawem są zaburzenia pamięci świeżej i uczenia się.

2) Stadium drugie, trwające 2–12 lat,
w którym dołączają zaburzenia pamięci dawnych wydarzeń i zaburzenia zachowania.

3) Stadium trzecie, trwające 1–3 lata,
gdzie występuje całkowite, całodobowe uzależnienie od osób trzecich.

29
Q

Do objawów korowych choroby Alzheimera zalicza się:

A

1) afazję mieszaną – występuje trudność w nazywaniu przedmiotów,
nieprawidłowe rozpoznawanie słów i upośledzenie mowy (mowa jest pusta treściowo – chory mówi dużo, nie przekazując jednak sedna informacji. W postaciach zaawansowanych może występować mutyzm),

2) apraksję – trudność w wykonywaniu codziennych czynności

3) agnozję – utrudnione rozpoznawanie znanych obiektów, w tym twarzy (prozopagnozja),

4) upośledzenie funkcji wykonawczych – trudność w planowaniu i organizacji wieloetapowych działań, brak plastyczności umożliwiającej modyfikację wykonywanej czynności.

5) anozognozję – brak świadomości własnej choroby

30
Q

Zespół Capgrasa

A

Agnozja może przyjąć formę zespołu Capgrasa – pacjent wierzy, że osoby z jego otoczenia zostały podmienione na identycznie wyglądające sobowtóry.

31
Q

Prócz zaburzeń funkcji poznawczych, typowo wiązanymi z AD
u pacjentów często występują również zaburzenia behawioralne (zachowania), w tym:

A

1) wędrowanie (wandering) i bezcelowe przemieszczanie się (pacing, przymus chodzenia)
– szczególnie nasilone w godzinach nocnych (duże ryzyko wychłodzenia w przypadku miesięcy zimowych),

2) stany agresji słownej i fizycznej,

3) zachowania niedostosowane społecznie (również natury seksualnej),

32
Q

Na bardziej zaawansowanych etapach choroby Alzheimera do spektrum prezentowanych objawów
dołączają również dalsze nieprawidłowości neurologiczne, takie jak:

A

1) zaburzenia układu ruchowego skutkujące częstszymi upadkami
2) zaburzenia funkcji zwieraczy
3) zaburzenia połykania
4) objawy uszkodzenia układu pozapiramidowego (sztywność, bradykinezja, chód drobnymi krokami),
5) napady padaczkowe

33
Q

W badaniach obrazowych pacjentów z chorobą Alzheimera obecne są cechy zaniku hipokampa:

A

– w TK widoczne jako poszerzenie rogów skroniowych
i zmniejszenie szerokości przyśrodkowych części płatów skroniowych,

– w MRI cechujące się zmniejszeniem wymiarów hipokampa.

34
Q

Do rozpoznania choroby Alzheimera według ICD-10:

A

1) konieczne jest występowanie cech zespołu otępiennego (zaburzenia wyższych czynności psychicznych),
utrzymującego się przez minimum 6 miesięcy,

2) choroba musi mieć podstępny, trudno uchwytny początek i powolny przebieg,

3) muszą zostać wykluczone objawy sugerujące inne przyczyny otępienia,

4) musi zostać wykluczony ostry udarowy początek choroby.

35
Q

Choroba Alzheimera - Leczenie - Farmakoterapia deficytów poznawczych

A

1) inhibitorach cholinoesterazy – donepezil, rywastygmina, galantamina
(zarejestrowane do stosowania w przypadkach otępienia lekkiego i średniego stopnia)

2) antagonistach receptora NMDA – memantyna
(zarejestrowana do stosowania w przypadkach otępienia średniego i znacznego stopnia).

36
Q

Farmakoterapia deficytów poznawczych w otępieniu lekkim:

A

– zalecane jest stosowanie inhibitora cholinoesterazy w monoterapii

37
Q

Farmakoterapia deficytów poznawczych w otępieniu umiarkowanym:

A

– zalecane jest stosowanie inhibitora cholinoesterazy w monoterapii
bądź w terapii łączonej z memantyną,

38
Q

Farmakoterapia deficytów poznawczych w otępieniu głębokim:

A

– zalecane jest stosowanie memantyny w monoterapii
bądź w terapii łączonej z inhibitorem cholinoesterazy,
jeśli w ocenie lekarza chory nadal uzyskuje korzyści z takiego leczenia.

39
Q

Efektywność leczenia AD powinno oceniać się nie wcześniej, niż po

A

6 msc

40
Q

Choroba Alzheimera - Leczenie - Farmakoterapia zaburzeń psychicznych i behawioralnych

A

1) selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI) –
citalopram, escitalopram, sertralina – w celu leczenia stanów depresyjnych, lękowych,
pobudzenia, drażliwości, agresji i objawów psychotycznych.

2) leków przeciwpsychotycznych II generacji – kwetiapina, risperidon, olanzapina, tiapryd –
w przypadku pobudzenia, agresji lub objawów psychotycznych niereagujących na SSRI.

41
Q

Otępienie naczyniowe VaD jest 1…powstaje w wyniku 2…

A

1.drugą najczęstszą przyczyną otępienia
2.zmian niedokrwiennych lub pokrwotocznych mózgu
stanowiących powikłanie przebiegu chorób naczyniowych.

42
Q

Na typowo występujący zespół kliniczny w przebiegu VaD składają się:

A

– nietrzymanie moczu, niedowłady (tzw. ogniskowe objawy neurologiczne),

– czołowy zespół parkinsonowski,

– zaburzenia funkcji wykonawczych,

– spowolnienie procesów związanych z opracowywaniem informacji,

– zmiany w zakresie emocji i osobowości,

– zaburzenia pamięci (jednak rzadko na początku choroby – różnicowanie z AD).

43
Q

Do pierwotnych otępień zwyrodnieniowych zalicza się:

A

chorobę Alzheimera,
otępienie z ciałami Lewy’ego,
chorobę Parkinsona,
pląsawicę Huntingtona,
chorobę Wilsona,
otępienie czołowo-skroniowe.

44
Q

Jako pomoc diagnostyczną ułatwiającą różnicowanie otępienia naczyniowego i pierwotnych otępień zwyrodnieniowych, stosowana jest

A

skala Hachinskiego - wskaźnik ischemiczny

otepienie zwyrodnieniowe <=4pkt
otepnie naczyniowe >=7pkt

45
Q

otępienie naczyniowe podkorowe (otępienie związane z chorobą małych naczyń)
do którego zalicza się

A

choroba Binswangera i stan zatokowy

46
Q

Otępienie naczyniowe o ostrym początku:

A

1) zwykle rozwija się w ciągu 1 miesiąca i maksymalnie do 3 miesięcy
w wyniku szybko następujących po sobie udarów,

47
Q

1) chorobę Binswangera (leukoencefalopatię podkorową)

A

– efekt wieloletniego nieprawidłowo leczonego (bądź nieleczonego) nadciśnienia tętniczego,

– rozlane uszkodzenie istoty białej z włóknieniem i szkliwieniem małych naczyń – leukoarajoza

48
Q

Otępienie naczyniowe podkorowe należy do najczęstszego typu VaD, dzieląc się na:

A

1) chorobę Binswangera (leukoencefalopatię podkorową)
2) stan zatokowy (lakunarny)

49
Q

Otępienie mieszane cechuje się:

A

– współwystępowaniem zwyrodnienia alzheimerowskiego

– oraz współwystępowaniem otępienia naczyniowego

Zmiany dotyczą najczęściej nakładającej się choroby małych naczyń i angiopatii amyloidowej.

50
Q

Otępienia z ciałami Lewy’ego LBD to 1…ktorych podlozem są 2…czesciej u 3…zmiany są 4…

A
  1. grupa postępujących chorób neurodegeneracyjnych
    2.ciała Lewy’ego - konglomeraty α-synukleiny
    3.chlopow
    4.pierwotnie rozsiane (z największym skupieniem w układzie limbicznym i jądrach podkorowych).
51
Q

Do głównych objawów klinicznych LBD zalicza się:

A
  • otępienie o zmiennym nasileniu,
  • objawy zespołu parkinsonowskiego,
  • objawy psychotyczne,
  • zaburzenia autonomiczne (spadki ciśnienia tętniczego mogące prowadzić do omdleń, zaparcia, nietrzymanie moczu).
52
Q

Za rozpoznaniem otępienia z ciałami Lewy’ego przemawia

A

szybsze pojawienie się objawów zespołu parkinsonowskiego, nadwrażliwość na neuroleptyki i mniejszy niż w AD deficyt pamięci.

53
Q

otepeinie w chor parkinsona lokalizacja cialej leweigo

A

pierwotnie w istocie czarnej

54
Q

slaba reakcja na ldope u

A

choruych na otepienie z cialami lewiego nadwrazliwosc na neuroleptyki tez typowa u nich!!!!

55
Q

Test MoCA 30-25/24 punkty

A

Wynik prawidłowy - 30-25/24 punkty

56
Q

Test MoCA 24/23-19 punktów

A

Łagodne zaburzenie funkcji poznawczych

57
Q

Test MoCA - 13-18 punktów (MMSE 23-19 pkt)

A

Faza łagodnego otępienia

58
Q

Test MoCA - 7-12 punktów (MMSE 11-18 pkt)

A

Faza umiarkowanego otępienia

59
Q

Test MoCA - < 7 punktów (MMSE <11 pkt)

A

Faza głębokiego otępienia

60
Q

Jeśli otępieniu z ciałami Lewy’ego:
1) towarzyszą lekkie objawy psychotyczne → 2) przy znacznie nasilonych objawach →
3) jeśli objawy utrzymują się mimo poprzedniego postępowania →

A

1.obserwacja
2. inhibitor cholinesterazy (rywastygmina) lub zmniejszenie dawki leków dopaminergicznych
3. włączenie wyłącznie neuroleptyków atypowych (nie klasycznych! )– kwetiapiny lub klozapiny w najmniejszych możliwych dawkach.

61
Q

W przypadku otępienia w chorobie Parkinsona stosuje się

A

klozapinę lub kwetiapinę – neuroleptyki atypowe.

Należy unikać klasycznych neuroleptyków – zaostrzają objawy ruchowe.

62
Q

Przy stosowaniu klozapiny należy monitorować poziom

A

leukocytów (ryzyko agranulocytozy).

63
Q

Stosowanie agonistów dopaminowych, amantadyny i selegiliny może nasilać

A

objawy psychotyczne u pacjentów z DLB i u osób z psychozą w przebiegu choroby Parkinsona.

64
Q

Otępienia czołowo-skroniowe FTD ronwiez 1… jest 2… i jest to 3…

A

1.choroba Picka
2.najczęstsza klinicznie postać zwyrodnienia płatów czołowego i skroniowego
3.najczęstsza przyczyna otępienia
w wieku poniżej 60 lat i charakteryzuje się zbliżonym występowaniem u obu płci.

65
Q

Otępienie czołowo-skroniowe zaliczane jest do grupy 1…gdyż w przebiegu choroby dochodzi do 2… jednak u około połowy pacjentów
dominuje obraz 3…rodzinna postać choroby uwarunkowana 4…

A

1.tauopatii
2.odkładania się nierozpuszczalnych złogów białka tau
3. ciał wtrętowych z ubikwityną
4.mutacjami na chromosomie 17

66
Q

W oparciu o objawy kliniczne otępienia czołowo-skroniowego,
wyróżniono dwa główne warianty choroby:

A

1) wariant behawioralny (czołowy),

2) wariant językowy (afazja pierwotnie postępująca) dzielący się na: a) subwariant semantyczny,
b) subwariant z utratą płynności mowy/agramatyzmem,
c) subwariant logopeniczny,

oraz tzw. jednostki z pogranicza otępienia czołowo-skroniowego

67
Q

Wariant behawioralny (czołowy, bvFTD, fvFTD) jest 1.. i stanowi 2…charakteryzuje się 3…

A

1.jest efektem atrofii płatów czołowych
2.najczęstszą postać otępienia czołowo-skroniowego
3.a) zmianą osobowości i zachowania (zespół czołowy)
b) rozproszoną uwagą i impulsywnością
c) perseweracjami (ustawicznym powtarzaniem czynności) – najczęściej zbieractwem śmieci
d) apatią
e) hiperoralnością (wkładaniem różnych przedmiotów do ust) i tzw. zachowaniami użytkownika
(wykorzystywanie przedmiotów będący w zasięgu pola widzenia, niezależnie od potrzeby skorzystania z nich)
g) wczesnym pojawieniem się odruchów deliberacyjnych

68
Q

Do jednostek z pogranicza otępienia czołowo-skroniowego zaliczają się:

A

1) zwyrodnienie korowo-podstawne:
– parkinsonizm (niereagujący na L-dopę) + wczesne zaburzenia równowagi + jednostronna dystonia kończyn,

2) otępienie czołowo-skroniowe z chorobą neuronu ruchowego

3) chorobę Picka

– wtręty białka tau (ciała Picka) i obrzmiałe neurony (komórki Picka) + zespół czołowy + zaburzenia mowy,

4) postępujące porażenie nadjądrowe
– wzrost napięcia mięśniowego (szczególnie mięśni osiowych) + zespół czołowy + otępienie.

69
Q
A