uszkodzenia OUN

Question 1

zespol czolowy uszkodzenie obszar grzbietowo boczny

Answer 1

dezorganizacja zachowania spowodowana trudnością z organizacją i wykonywaniem ruchów i spowolnieniem myślenia

Question 2

zespol czolowy uszko obszar podstawny orbitalny

Answer 2

gwaltopwnosc i labilnosc emocjonalna. trudnosc z planowaniem czynnosci

Question 3

zespol czolowy uszko obszary przysrodkowe

Answer 3

spowolnienie psychoruchowe, mozliwa akineza, meczliwosc, objawy depresyjne, glebokie zab uwagi, pamieci, czasem tez swiadomosci

Question 4

Uszkodzenia płata czołowego manifestują się:

Answer 4

1) zespołem czołowym
– wesołkowatością (moria), zmniejszeniem zdolności zachowania celowego, osłabieniem napędu,

2) uszkodzeniem kory motorycznej
– porażenie przeciwstronne odpowiadające lokalizacji uszkodzenia w korze ruchowej
– lub napady padaczkowe o charakterze marszu Jacksonowskiego
(postępującego szerzenia się napadu na kolejne grupy mięśniowe),

3) porażeniem ośrodka ruchowego mowy Broca (półkula dominująca)
– brak możliwości werbalnego formułowania myśli,

4) ujawnieniem się odruchów patologicznych – odruchy deliberacyjne,

5) uszkodzeniem kory węchowej – anosmia.

6) zespołem Fostera Kennedy’ego

Question 5

zespoł Fostera Kennedy’ego

Answer 5

guz podstawy płata czołowego lub przedniego dołu czaszki
– jednostronna anosmia po stronie guza,

– zanik nerwu wzrokowego po stronie guza,

– obrzęk tarczy nerwu wzrokowego po stronie przeciwnej.

Question 6

Uszkodzenia płata skroniowego manifestują się:

Answer 6

1) uszkodzenie pierwszorzędowej kory słuchowej
– zaburzenie odczuwania bodźców słuchowych występujące jedynie przy uszkodzeniu obustronnym,

2) uszkodzenie ośrodka czuciowego mowy Wernickego (półkula dominująca)
– brak możliwości zrozumienia mowy,

3) ogniskowymi napadami padaczkowymi
– padaczka skroniowa jest najczęściej spotykaną padaczką osób dorosłych.

Question 7

Uszkodzenia płata ciemieniowego manifestują się:

Answer 7

1) uszkodzeniem pierwszorzędowej kory czuciowej
– brak czucia dotyku, temperatury i/lub lokalizacji bólu

2) zniesieniem zdolności myślenia abstrakcyjnego
– brak możliwości czytania, liczenia, prawidłowej interpretacji przysłów.

Question 8

Uszkodzenia płata potylicznego manifestują się:

Answer 8

1) Uszkodzeniem pierwszorzędowej kory wzrokowej
– zaniewidzenie połowicze przeciwstronne lub przeciwstronne zaniewidzenie kwadrantowe

2) Zespołem Antona

Question 9

Zespoł Antona

Answer 9

– obustronne uszkodzenie kory wzrokowej prowadzące do ślepoty, z której pacjent nie zdaje sobie sprawy i aktywnie jej zaprzecza.
(Pytając pacjenta, czy jest w stanie przeczytać tekst umieszczony na kartce, pacjent potwierdza, po czym poproszony o przeczytanie używa wymówek, np. że nie wziął okularów.)

Question 10

Uszkodzenia płata limbicznego manifestują się:

Answer 10

1) zaburzeniami pamięci, czasem niewłaściwymi reakcjami emocjonalnymi
– objawy ujawniają się przy uszkodzeniach obustronnych

Question 11

Uszkodzenia wyspy manifestują się:

Answer 11

1) uszkodzeniem kory smakowej – ageuzja (całkowita utrata smaku),

2) zaburzenia autonomiczne – upośledzenie regulacji ciśnienia tętniczego,
zaburzenia rytmu serca.

Question 12

Uszkodzenia jednostronne pnia mozgu
określane są 1… w ich wyniku dochodzi do 2..najczęstszymi przyczynami ich występowania są 3…

Answer 12

1.zespolami (porazeniami) naprzemiennymi
2.1) uszkodzenia nerwu bądź nerwów czaszkowych po stronie uszkodzenia,

2) niedowładu piramidowego kończyn i zaburzeń czucia po stronie przeciwnej
w obszarze tułowia i kończyn (efekt krzyżowania się włókien dróg długich)
3. zmiany naczyniowe, guzy, procesy zapalne i urazy

Question 13

Zespoły naprzemienne na poziomie śródmózgowia

Answer 13

zespół Benedicta, zespół Webera

Question 14

Zespoły naprzemienne na poziomie mostu

Answer 14

zespół Millarda-Gublera, zespół Foville’a

Question 15

Zespoły naprzemienne na poziomie rdzenia przedluzonego

Answer 15

zespół Wallenberga, zespół Jacksona

Question 16

Na zespół Benedicta składają się:

Answer 16

1) uszkodzenie objawiające się tożstronnie w obszarze nerwów czaszkowych w postaci porażenia nerwu okoruchowego (n. III),
2) przeciwstronna ataksja, drżenie zamiarowe i choreoatetoza w wyniku uszkodzenia jądra czerwiennego lub niedowład połowiczy przy zajęciu dróg korowo-rdzeniowych.

Uszkodzenie zlokalizowane jest w nakrywce, konarze środkowym mózgu i jądrze czerwiennym.

Do zespołu Benedicta dochodzi najczęściej w wyniku udaru w zakresie unaczynienia tętnicy podstawnej.

Question 17

Na zespół Webera składają się:

Answer 17

1) uszkodzenie objawiające się tożstronnie w obszarze nerwów czaszkowych w postaci porażenia nerwu okoruchowego (n. III),
2) przeciwstronny niedowład połowiczy w wyniku uszkodzenia dróg piramidowych.

Ognisko zlokalizowane jest w konarze mózgu. Do zespołu Webera dochodzi najczęściej w wyniku udaru w zakresie unaczynienia tętnicy podstawnej.

Question 18

Na zespół Millarda-Gublera (zespół brzuszny mostu) składają się

Answer 18

1) uszkodzenie objawiające się tożstronnie w obszarze nerwów czaszkowych w postaci
obwodowego porażenia nerwu twarzowego (n. VII),
2) przeciwstronny niedowład połowiczy w wyniku uszkodzenia dróg piramidowych.

Ognisko zlokalizowane jest w dolnej części mostu. Do zespołu Millarda-Gublera
dochodzi najczęściej w wyniku udaru w zakresie unaczynienia tętnicy podstawnej.

Question 19

Na zespół Foville’a (zespół grzbietowy mostu) składają się:

Answer 19

1) uszkodzenie objawiające się tożstronnie w obszarze nerwów czaszkowych w postaci
obwodowego porażenia nerwu odwodzącego (n.VI ) i twarzowego (n. VII),
2) przeciwstronny niedowład połowiczy w wyniku uszkodzenia dróg piramidowych.

Ognisko zlokalizowane jest w dolnej części mostu. Do zespołu Foville’a dochodzi najczęściej w wyniku udaru w zakresie unaczynienia tętnicy podstawnej.

Question 20

Na zespół Wallenberga (zespół boczny opuszki, zespół Wallenberga-Babińskiego-Nageotte’a) składają się:

Answer 20

1) uszkodzenia objawiające się tożstronnie w postaci:
– porażenia czuciowych włókien nerwu trójdzielnego (n. V) – ból i drętwienie połowy twarzy,
– uszkodzenia jąder i włókien nerwów językowo-gardłowego (n. IX) i błędnego (n. X) – dysfagia, dyzartria,
– uszkodzenia włókien współczulnych – zespół Hornera,
– uszkodzenia konaru dolnego móżdżku – hemiataksja połowy ciała (z tendencją do upadków na stronę chorą);
2) przeciwstronne rozszczepienne zaburzenia czucia (zniesienie czucia bólu i temperatury)
w wyniku uszkodzenia drogi rdzeniowo-wzgórzowej.

Question 21

Dla zespołu Wallenberga charakterystyczna jest początkowa triada objawów:

Answer 21

1) zawroty,

2) ból głowy,

3) zaburzenia chodu.

Ognisko zlokalizowane jest w grzbietowo-bocznej części rdzenia przedłużonego.
Do zespołu Wallenberga dochodzi najczęściej w wyniku udaru w zakresie unaczynienia
tylnej dolnej tętnicy móżdżku lub tętnicy kręgowej.

Question 22

Na zespół Jacksona składają się:

Answer 22

1) uszkodzenie objawiające się tożstronnie w obszarze nerwów czaszkowych w postaci
obwodowego porażenia nerwu podjęzykowego (n. XII),
2) przeciwstronny niedowład połowiczy w wyniku uszkodzenia dróg piramidowych
gdy dodatkowo występuje niedoczulica połowicza w zakresie ułożenia i wibracji zespół określany jest jako
zespół przyśrodkowy opuszki - zespół Dejerine’a.

Ognisko zlokalizowane jest w grzbietowej części rdzenia przedłużonego.
Do zespołu Jacksona dochodzi najczęściej w wyniku udaru w zakresie unaczynienia
tętnicy rdzeniowej przedniej bądź tętnicy kręgowej.

Question 23

Do wystąpienia objawów zespołu rdzeniowego (szyjnego, piersiowego, lędźwiowego),
związanego z pionową lokalizacją uszkodzenia dochodzi najczęściej w wyniku 1… przcyzyny nieurazowe 2.. najczestsze neuro rozpoznanie to 3…

Answer 23

1.wypadkow komunikacyjnych
2.stwardnienie rozsiane, choroby nowotworowe, naczyniowe, zapalne i zwyrodnieniowe (zwężenie kanału kręgowego)
3.tetraplegia

Question 24

Zespół szyjny można podzielić na:

Answer 24

1) wysoki
2) niski

Question 25

Zespół szyjny wysoki

Answer 25

-uszkodzenie na poziomie segmentów C₁–C₃ rdzenia kręgowego:
– porażenie oddechu
(porażenie nerwów przeponowych – bez wdrożenia sztucznej wentylacji następuje zgon z niedotlenienia),
– porażenie czterokończynowe – tetraplegia (o charakterze spastycznym)
– brak świadomej kontroli zwieraczy,
– zespół Hornera.

Question 26

Zespół szyjny niski

Answer 26

• uszkodzenie na poziomie segmentów C₄–C₈ rdzenia kręgowego:

– oddychanie przeponowe,

– porażenie czterokończynowe – tetraplegia
(z niedowładem wiotkim kończyn górnych i niedowładem spastycznym kończyn dolnych)

– brak świadomej kontroli zwieraczy,

– ubytki czucia poniżej poziomu szyi lub barków (w zależności od dokładnego poziomu uszkodzenia),

– zespół Hornera.

Question 27

Zespół piersiowy przebiega z:

Answer 27

– porażeniem dwukończynowym kończyn dolnych – paraplegią, o typie spastycznym,

– zaburzeniami czucia przebiegającymi 1–2 segmenty poniżej poziomu uszkodzenia,

– brakiem świadomej kontroli zwieraczy.

Question 28

Zespół lędźwiowy przebiega z:

Answer 28

– porażeniem dwukończynowym kończyn dolnych – paraplegią, o typie wiotkim lub mieszanym,

– zaburzeniami czucia przebiegającymi 1–2 segmenty poniżej poziomu uszkodzenia,

– brakiem świadomej kontroli zwieraczy
(w przypadku uszkodzeń segmentu L₄–S₂ porażenie wiotkie kończyn dolnych, pęcherza i odbytnicy – tzw. zespół nadstożka).

Question 29

Zespół sznurów tylnych rdzenia powoduje zaburzenia 1… jest skutkiem np2… wprzypadku uszkodzenia sznurów tylnych na poziomie odcinka szyjnego obserwuje się 3…

Answer 29

1.czucia proprioceptywnego - wibracji, ulozenia
2.– objawów niedoboru witaminy B₁₂,
– stwardnienia rozsianego,
– kiły (wiąd rdzenia),
– ataksji Fredreicha
3.objaw Lhermitte’a – wrażenie „prądu” biegnącego wzdłuż kręgosłupa po przygięciu głowy do klatki.

Question 30

Zespół rogów przednich rdzenia powoduje 1.. jst skutkiem np 2….

Answer 30

1.niedowlad wiotki - uszkodzenie neuronu ruchowego obwodowego biegnącego w rogu przednim
2.– choroby Heinego-Medina
– rdzeniowego zaniku mięśni SMA,

Question 31

Zespół uszkodzeń rogów przednich i drogi piramidowej bocznej powoduje zarówno 1…. jest skutkiem np 2…

Answer 31

1.niedowład wiotki (uszkodzenie neuronu ruchowego obwodowego biegnącego w rogu przednim), jak i niedowład spastyczny (uszkodzenie neuronu ruchowego ośrodkowego biegnącego w sznurze bocznym)
2.stwardnienia zanikowego bocznego SLA, ALS

Question 32

Uszkodzenie przedniej części rdzenia charakteryzuje się:

Answer 32

– w zależności od poziomu uszkodzenia, niedowładem czterokończynowym wiotkim
lub niedowładem wiotkim w zakresie kończyn dolnych poniżej poziomu uszkodzenia
(uszkodzenie rogów przednich –słupa przedniego),
– obustronnymi zaburzeniami czucia bólu i temperatury poniżej uszkodzenia,
z zachowaniem czucia głębokiego (uszkodzenie dróg rdzeniowo-wzgórzowych).

Najczęstszą przyczyną jest zawał w zakresie unaczynienia tętnicy środkowej rdzenia (tętnica Adamkiewicza) lub uraz prowadzący do jej ucisku.

Question 33

Całkowite przerwanie ciągłości rdzenia kręgowego charakteryzuje się:

Answer 33

– obustronnym zniesieniem wszystkich rodzajów czucia 1–2 segmenty poniżej miejsca uszkodzenia,

– obustronnym niedowładem spastycznym poniżej miejsca uszkodzenia (z niedowładem wiotkim na jego poziomie),

– w przypadku nagłego uszkodzenia powstaniem wstrząsu rdzeniowego –
czasowym zablokowaniem czynności synaps i powstaniem porażenia o charakterze wiotkim
ze zniesieniem odruchów (prawo Bastiana).

Niedowład typu spastycznego pojawia się po kilku tygodniach.

Question 34

Połowicze przerwanie ciągłości rdzenia kręgowego – zespół Browna-Séquarda charakteryzuje się:

Answer 34

1) objawami tożstronnymi do uszkodzenia:

– niedowład spastyczny poniżej miejsca uszkodzenia (przerwanie drogi piramidowej),
– zaburzenia czucia proprioceptywnego (wibracji, ułożenia – przerwanie drogi sznurów tylnych)
oraz
– niedowład wiotki w obszarze odpowiadającym uszkodzonemu segmentowi (uszkodzenie rogów przednich),
– zniesienie czucia/przeczulica obejmująca dermatom uszkodzonego segmentu (uszkodzenie korzenia tylnego)
2) objawami przeciwstronnymi do uszkodzenia:
– zaburzenia czucia eksteroceptywnego (bólu i temperatury) 1–2 segmenty poniżej poziomu uszkodzenia (uszkodzenie drogi rdzeniowo-wzgórzowej bocznej).

Czysty zespół B-S jest spotykany rzadko, np. w wyniku ugodzenia nożem.
Częściej występuje niepełny zespół będący wynikiem guza zewnątrzrdzeniowego
lub powikłaniem radioterapii.

Question 35

Jamistość rdzenia to 1…wyrozniamy 2…

Answer 35

1.schorzenie skutkujące powstawaniem wrzecionowatych jam płynowych w rdzeniu kręgowym
2.1) jamistość w odcinku szyjnym – najczęstsza,

2) jamistość opuszki (rdzenia przedłużonego, syringobulbia),

3) jamistość odcinka piersiowego,

4) jamistość odcinka lędźwiowego lub krzyżowego – najrzadsza.

Question 36

Objawy jamistości rdzenia zależne są od lokalizacji jamy, jednak najczęściej manifestują się:

Answer 36

1) zniesieniem czucia bólu i temperatury (uszkodzenie krzyżujących się włókien drogi rdzeniowo-wzgórzowej) przy jednoczesnym zachowaniu czucia ułożenia i wibracji (zachowana funkcja drogi sznurów tylnych) – tzw. rozszczepienne zaburzenia czucia, przyjmujące najczęściej kształt „peleryny” .

W wyniku zaburzeń czucia bólu i temperatury pacjenci często prezentują liczne blizny po ranach i poparzeniach w obszarze kończyn górnych.

2) osłabieniem siły mięśniowej w przypadku zajęcia rogów przednich, widoczne jako zanik mięśni.

3) zaburzeniami autonomicznymi (uszkodzenie rogów bocznych) – stwierdza się nadmierną potliwość dłoni i typowe, niebolesne owrzodzenia dystalnych części kończyn górnych.

W przypadku jamistości opuszki występują objawy zespołu opuszkowego, oczopląs
oraz rozszczepienne zaburzenia czucia w obszarze twarzy.

Question 37

Wśród przyczyn uszkodzeń stożka rdzeniowego wymienia się:

Answer 37

– urazy, infekcje i nowotwory oddziałujące na obszar stożka,

– pochodzenie niedokrwienne (m.in. zamknięcie tętnicy Adamkiewicza, tętniak aorty).

Question 38

Wśród przyczyn uszkodzeń ogona końskiego są to natomiast:

Answer 38

– guzy w kanale kręgowym (tłuszczaki, wyściółczaki),

– infekcje i urazy (m.in postrzały),

– stenoza kanału kręgowego w odcinku lędźwiowym
(np. w wyniku centralnego przemieszczenia się krążka międzykręgowego).

Question 39

Wśród objawów uszkodzeń stożka rdzeniowego wymienia się:

Answer 39

– symetryczne zaburzenia czucia o typie „spodenek jeździeckich”,
– zaburzenia mikcji (powstanie pęcherza atonicznego —> oddawania moczu w kroplach)
– zaburzenia oddawania stolca,
– zaburzenia funkcji seksualnych,
– zniesienie odruchu ze zwieracza odbytu
– objawy uszkodzenia zarówno górnego, jak i dolnego neuronu ruchowego.

Ból nie jest typowym objawem zespołu stożka rdzeniowego (jednak może pojawić się w późnym okresie uszkodzenia).

Question 40

Wśród objawów uszkodzeń ogona końskiego wymienia się natomiast:

Answer 40

– powolne narastanie objawów, zlokalizowanych zwykle jednostronnie,
– silny ból o rozkładzie korzeniowym,
– nasilenie objawów pod wpływem chodzenia (szczególnie schodzenia z pochyłych powierzchni),
– objawy uszkodzenia jedynie dolnego neuronu ruchowego,
– osłabienie odruchu kolanowego (w mniejszym stopniu również skokowego),
– zaburzenia czucia o typie „spodenek jeździeckich”
(zwykle asymetryczne i zajmujące większy obszar, niż przy zajęciu stożka),
– niedowład mięśni kończyny dolnej (szczególnie tych unerwianych przez nerw strzałkowy wspólny).

Zaburzenia funkcji zwieraczy nie są typowe dla tego zespołu (mogą jednak wystąpić przy znacznym uszkodzeniu).

Uszkodzenia OUN
Stożek rdzeniowy i ogon koński - Diagnostyka

Diagnostyka obu zespołów opiera się na objawach je cechujących,
potwierdzonych badaniem obrazowym.
Należy przy tym pamiętać, że zespół stożka rdzeniowego i ogona końskiego
mają tendencję do współwystępowania.

Zarówno w diagnostyce zespołu stożka rdzeniowego, jak i zespołu ogona końskiego
badaniem obrazowym, wykonywanym z wyboru pozostaje rezonans magnetyczny.

Question 41

Masywne uciśnięcie ogona końskiego z zaburzeniami czynności zwieraczy i/lub niedowładem stopy – wskazanie do odbarczenia neurochirurgicznego w czasie 1…

Answer 41

1.6 godzin od chwili wystąpienia objawów.