Zaburzenia zachowania (BSPD)

Question 1

Testy zdolności poznawczych:

Answer 1

• MMSE (Mini Mental State Examination)
• MOCA (Montreal Cognitive Assessment)
• Skrócony test sprawności umysłowej - ( np. Hodgikinsona, Pfeiffera, Katzmnana)
• Test zegara

Question 2

Co ocenia MMSE i jakie ma progi?

Answer 2

1. Orientacja
2. Zapamiętywanie
3. Liczenie i koncentracja uwagi
4. Pamięć świeża
5. Funkcje językowe

28-30 - norma
24-27 - MCI
23-20 - otępienie o małym stopniu zaawansowania
19 - 10 - otępienie o średnim stopniu zaawansowania
9-0 - otępienie głębokie

Question 3

Kryteria rozpoznania Alzheimera DSM-IV:

Answer 3

1. Obecność licznych deficytów poznawczych:
   A. Zaburzenia pamięci
   B. Afazja
   C. Apraksja
   D. Agnozja
   E. Zaburzenia funkcji wykonawczych - tj. planowanie, organizacji, porządkowania
2. Powyższe objawy powodują istotne zaburzenia funkcjonowania społecznego i zawodowego.
3. Objawy nie występują wyłącznie w przebiegu majaczenia.
4. Obecność tych objawów nie może być wyjaśniona inną chorobą psychiczną.

Question 4

Jak odróżnić otępienie naczyniopochodnego VaD z AD?

Answer 4

Za pomocą skali Hachinskiego:

AD równe lub poniżej 4 pkt.
VaD powyżej lub równe 7

Question 5

Test rysowania zegara - wnioski:

Answer 5

Błędy II - V poziomu sugeruje podejrzenie zespołu otępiennego.

Konieczność przeprowadzenia dalszych szczegółowych badań w celu potwierdzenia lub wykluczenia otępienia.

Question 6

TRZ - błędy poziomu I:

Answer 6

Błędy wzrokowo-przestrzenne:

• niewielkiego stopnia trudności w rozmieszczaniu godzin
• oznaczanie godzin zewnątrz koła
• wpisywanie niektórych godzin do góry nogami w efekcie obracania kartki w trakcie rysowania

Question 7

TRZ - błędy poziomu II:

Answer 7

Błędy w oznaczaniu godziny trzeciej:

• brak wskazówki minutowej
• połączenie godzin
• napisanie słowami “godzina trzecia”
• ponownie wpisanie cyfry 3
• podkreślenie lub otoczenie cyfry 3
• brak możliwości wskazania godziny trzeciej

Question 8

TRZ - błędy poziomu III:

Answer 8

Błędy wzrokowo-przestrzenne:

• umiarkowanego stopnia trudności w rozmieszczeniu godzin
• opuszczanie cyfr, perseweracje
• ponowne rysowanie koła
• wpisywanie godzin po 12 (13, 14, 15…)
• odwrócenie stron prawa lewa w taki sposób, że cyfry są wpisywane odwrotnie do ruchu wskazówek zegara
• dysfagia

Question 9

Rozpowszechnienie depresji w chorobach somatycznych:

Answer 9

1. Choroba Parkinsona 51%
2. Zespoły bólowe >=50%
3. Npl złośliwe 20-40%
4. Udar mózgu
5. Zawał serca
6. Cukrzyca

Question 10

NPI - Neuropsychiatric Inventory (NPI) - do czego służy?

Answer 10

Ocena zaburzeń zachowania w otępieniu.

Oceniamy częstość i nasilenie objawów.

Question 11

NPI - kryteria częstości:

Answer 11

1. Sporadycznie: rzadziej niż 1x raz/tydzień.
2. Dość często: 1 raz/tydzień.
3. Często: kilka razy w tygodniu.
4. Bardzo często: codziennie, kilka razy dziennie.

Question 12

NPI - kryteria nasilenia:

Answer 12

1. Łagodne - zmiany zachowania zauważalne, ale nie istotne.
2. Umiarkowane: zmiany zachowania istotne, ale nie dramatyczne.
3. Ciężkie: bardzo widoczne, dramatyczne zmiany zachowania.

Question 13

NPI - punktacja:

Answer 13

<20 - łagodne zaburzenia zachowania
20 - 50 - umiarkowane zaburzenia zachowania
>50 - ciężkie zaburzenia zachowania

max. 144

Question 14

Zaburzenia zachowania - postępowanie terapeutyczne:

Answer 14

1. Indywidualne podejście - zaburzenia zachowania mają złożone podłoże.
2. Postępowanie niefarmakologiczne priorytetem.
3. Całościowe podejście do pacjenta paradygmatem postępowania;
4. Brak danych klinicznych o skuteczności profilaktyki zaburzeń zachowania;

Question 15

Algorytm postępowania w zaburzeniach zachowania u osób starszych z demencją (BPSD):

Answer 15

1. Screening zaburzeń za pomocą NPI
2. Ocena całkowita pacjenta i opiekuna - dbaj o zdolności percepcyjne pacjenta.
3. Maksymalizuj dawki AChEI/dodaj memantyne
4. Jeśli objawy BPSD łagodne lub umiarkowane - lecz niefarmakologicznie.
5. Jeśli objawy BPSD ciężkie - włącz dodatkowe leki.

Question 16

Leki AChEI i Memantyna - dawki i szczególne zastosowania:

Answer 16

1. Donepezyl - 10 mg/d
2. Rywastygmina 6-12 mg/d (zaburzenia snu i stany psychotyczne)
3. Galantamina 16-24mg/d
4. Memantyna 20mg/d (agresja)

Question 17

Leki przeciwpadaczkowe stosowane w otępieniu - leki i szczególne zastosowania:

Answer 17

Karbamazepina 50-300 mg/d (pobudzenie i agresja)

Kwas walproinowy 150-600 mg/d (pobudzenie, agresja, drażliwość, labilność afektywna)

Question 18

Leki przeciwdepresyjne stosowane w otępieniu - leki i szczególne zastosowanie:

Answer 18

Citalopram 10-30 mg/d (objawy psychotyczne)
Sertralina 50-150 mg/d (objawy psychotyczne)
Trazodon 25-300 mg/d (agresja słowna, lęk, zaburzenia snu)
Moklobemid 150-300 mg/d (lęk, apatia)
Tianeptyna 25-37,5 mg/d (niepokój, pobudzenie)

Question 19

Leki anksjolityczne stosowane w otępieniu - leki i szczególne zastosowanie:

Answer 19

Buspiron 15-30 mg/d (lęk, pobudzenie, agresja)
Lorazepam 0,5-5 mg/d (tylko do stanów ostrego pobudzenia i lęku)
Alprazolam 0,5-3 mg/d (tylko do stanów ostrego pobudzenia i lęku)
Zopiklon 3,75-7,5 mg/d (zaburzenia snu)
Zolpidem 5-10 mg/d (zaburzenia snu)

Question 20

Leki przeciwpsychotyczne w otępieniu - leki i szczególne zastosowanie:

Answer 20

Haloperidol 0,25 - 1,5 mg/d (TYLKO stany majaczenia i pobudzenia)

Atypowe leki przeciwpsychotyczne:

Tiapryd 50-250 mg/d (pobudzenie, agresja, lęk)
Kwetiapina 25-200 mg/d (agresja, objawy psychotyczne)
Risperidon 0,5-2,0 mg/d (agresja, objawy psychotyczne)
Olanzapina 2,5-10 mg/d (pobudzenie, agresja, objawy psychotyczne)
Aripiprazol 5-10 mg/d (objawy psychotyczne, pobudzenie)