Odleżyny Flashcards
Odleżyny - możliwe klasyfikacja:
Klasyfikacja Torrence’a (I do V)
Klasyfikacja międzynarodowa (I-IV) - NPUAP, EPUAP, PPPIA
Klasyfikacja kolorowa 4-stopniowa (zaawansowanie i stadium gojenia)
Skala Torrence’a - stopnie:
I - zaczerwienienie blednące pod uciskiem
II - nieblednące pod uciskiem zaczerwienienie, może występować obrzęk, uszkodzenie naskórka i pęcherze
III - uszkodzenie skóry, bez uszkodzenia naskórka
IV - uszkodzenie tkanki podskórnej z obecnością martwicy.
V - Martwice obejmuje powięź i mięśnie oraz kości i stawy, w dnie czarne masy martwicze.
Skala międzynarodowa - NPUAP, EPUAP, PPPIA:
I - Nieblednące zaczerwienienie (Torrence II)
II - Częściowy ubytek skóry obejmujący naskórek i/lub skórę właściwą lub pęcherz wypełniony treścią surowiczą (Torrence III)
III - ubytek skóry pełnej grubości i tk. podskórnej - zmiany nie przekraczają powięzi (Torrence IV)
IV - ubytek tk. pełnej grubości (uszkodzona tk. mięśniowa, widoczne ścięgna lub kość), martwica nie wypełnia całości odleżyny.
Ocena ryzyka odleżyn - skala Norton:
Obszary podlegające ocenie:
- stan fizykalny (dobry, dość dobry, średni, zły)
- stan świadomości (pełna, apatia, zaburzenia świadomości, stupor/śpiączka)
- stopień samodzielności (pełna, ograniczona, bardzo ograniczona, całkowita niesprawność)
- zdolność poruszania się (samodzielny, z asystą, na wózku, brak poruszania się)
- czynność zwieraczy (pełna, sporadyczne moczenie, sporadyczne trzymanie, całkowite nietrzymania moczu i stolca)
<=14 pkt. podwyższone ryzyko odleżyn
Ocena ryzyka odleżyn - skala Braden:
Obszary podlegające ocenie:
- Percepcja sensoryczna
- Wilgoć
- aktywność
- mobilność
- stan odżywienia
- siła tarcia/ścinanie
dorośli <16 pkt.
osoby starsze <18 pkt.
Odleżyny - postępowanie zachowawcze:
- Odciążanie miejsc narażonych i odleżyn
- Oczyszczanie odleżyn
- Opatrunki
- Leczenie przeciwbólowe i fizjoterapia
- Wyrównanie niedoborów - pokrycie zwiększonego zapotrzebowania.
- Działanie prewencyjne
Mechaniczne oczyszczanie odleżyn - jak i kiedy?
Hydroterapia i/lub płukanie ran 0.9% roztworem NaCL - odleżyny I i II st.
Gaziki nasączone antyseptykiem wysychające w ranie - odleżyny z tkanką martwiczą i dużym wysiękiem.
Autolitycznie oczyszczanie odleżyn - kiedy i jak?
Odleżyny niezainfekowane z tkanką martwiczą - opatrunki okluzyjne z hydrokoloidem, hydrożelem lub alginianem.
Chemiczne oczyszczanie odleżyn - kiedy i jak?
Odleżyny niezainfekowane jeśli inne metody są przewiwskazane - kolagenaza, streptokinaza, papaina + mocznik
Chirurgiczne oczyszczanie odleżyn - kiedy i jak?
Zainfekowane odleżyny oraz odleżyny z rozległą martwicą czarną - opracowanie chirurgiczne.
Biologiczne oczyszczanie odleżyn - kiedy i jak?
Odleżyny z tkanką martwiczą. Odleżyny zainfekowane. Indywidualna ocena zastosowania.
Faza zapalna - martwica sucha - co i jak?
- Oczyszczenie - chirurg.
- Oczyszczenie enzymatyczne.
- Hydrożele
- Hydrokoloidy pasta + płytka
- Opatrunki złożone
Faza zapalna - martwica rozpływna:
- Oczyszczenie rany
2. Hydrokoloidy i alginiany
Faza zapalna (czarna) - rana z wysiękiem:
- Opatrunki poliuretanowe
- Alginiany
- Opatrunki złożone
- Hydrokokolidy płytka lub pasta
Faza proliferacji - rana z wysiękiem (czerwona)
- Opatrunki poliuretanowe
- Alginiany
- Hydrokoloidy
- Opatrunki złożne