Stany nagłe w medycynie paliatywnej Flashcards

1
Q

Ucisk na rdzeń - krótka char.:

A

przerzuty 20x częściej niż g. pierwotne
5% pacjentów z chorobą nowotworową w każdym wieku
5-8 dekada życia
najczęściej manifestacja rozsiewu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Ucisk na rdzeń - najczęstsze nowotwory:

A
  1. Sutek
  2. Płuco
  3. Stercz
  4. Chłoniak
  5. Szpiczak
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Lokalizacja zmian przerzutowych, a umiejscowienie nowotworu:

A
  • rak piersi i płuca - kręgi piersiowe

- RJG i nowotwory miednicy - przerzuty do kręgów lędźwiowo krzyżowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Objawy przerzutów na poziomi C1-C2:

A

pierwszy objaw - ból w okolicy podpotylicznej i karkowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Ucisk na rdzeń - leczenie farmakologiczne:

A

Deksametazon 10-100 mg i.v. co 6h + IPP
(wskazany zwłaszcza u dorosłych objawami przerzutowymi do mózgu - w przypadku zmian w rdzeniu kręgowym lepiej leczyć przy pomocy Prednizolonu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Ucisk na rdzeń - leczenie z wyboru:

A

Radioterapia 8Gy lub całkowita dawka 20Gy w 5 frakcjach.

U chorych z krótkim spodziewanym okresem przeżycia stosować pojedynczą dawkę 8 Gy, a u osób o dłuższym spodziewanym czasie przeżycia wyższe dawki frakcjonowane.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Ucisk na rdzeń - leczenie operacyjne:

A

Prognozowany czas przeżycia:

  1. <6 msc - odstąpić od zabiegu, leczyć zachowawczo
  2. > 6 msc i wskazaniami do zabiegu - zabieg paliatywny - uwolnienie struktur nerwowych.
  3. > 12 msc operacyjne leczenie radykalne - usunięcie radykalne zmian naciekowych z odtworzeniem stabilności kręgosłupa.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Najczęstsze neurologiczne powikłanie rozsianej choroby nowotworowej:

A

Przerzuty do mózgu (20-40% dorosłych z neo - rocznie 8000 - 16000).

60% dotyczy ludzi w wieku 50-70

60% przebiega bezobjawowo.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Przerzuty do mózgu - co najczęściej:

A
rak płuca
rak sutka
rak nerki
czerniak
RJG (gruczolakorak)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Przerzuty do mózgu - lokalizacje:

A

80% półkule
10-15% móżdżek
1-3% pień mózgu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Przerzuty do mózgu - objawy: (najczęściej)

A
  1. Zaburzenia kognitywne 60-70%
  2. Bóle głowy 40-50%
  3. Deficyt neurologiczny 40-50%
  4. napady ogniskowe 20%
  5. nudności, wymioty 20-40%
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Przerzuty do mózgu - jaka diagnostyka obrazowa i kiedy MRI?

A

Podstawowo TK z kontrastem.

MRI:

  1. obraz przemawia za przerzutami, a w TK czysto
  2. zajęcie opon mózgowia
  3. Liczba ognisk przerzutowych ma wpływ na proces leczenia (weryfikacja)
  4. konieczność dokładnej oceny guza i stopnia wysycenia kontrastem w T1
  5. Obrazy T2 oceniają przestrzenie płynowe i obrzęk

Neurochirurdzy twierdzą, że zawsze powinno się wykonać oba badania, jeśli tylko pojawia się myśl o zabiegu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Przerzuty do mózgu - leczenie farmakologiczne:

A

Deksametazon - u dorosłych z przerzutami do mózgu.

Objawy umiarkowane - 4-8 mg/24h
Objawy ostre i niebezpieczeństwo wgłobienia 24-100 mg/24h

Leczenie wdrożyć na 48h przed rozpoczęciem radioterapii.

20% Mannitol - tylko w razie obrzęku zagrażającego wgłobieniem.

0,25 - 0,5 g/kg mc. i.v. w ciągu 20 min.; można powt. co 6h

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Przerzuty do mózgu - leczenie chirurgiczne wskazania:

A
  1. Chorzy z poj. przerzutem lub nielicznymi ogniskami dostępnymi z jednego dostępu operacyjnego lub jeżeli jeden z nich powoduje wyraźne objawy neurologiczne
  2. Bez dużego ryzyka powikłań

Śmiertelność okołooperacyjna 1-7%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Przerzuty do mózgu WBRT - u kogo?

A
  1. Liczne przerzuty śródczaszkowe
  2. Duża dynamika wzrostu
  3. Krótki czas od początku choroby do ujawnienia przerzutu.
  4. Leczenie uzupełniające po zabiegach chirurgicznch.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Przerzuty do mózgu - WBRT - jakie dawki?

A

30 Gy w 10 frakcjach
20 Gy w 5 frakcjach

(wyniki porównywalne)

17
Q

Przerzuty do mózgu - stereotaktyczna radiochirurgia - wskazania:

A
  1. Przrzuty <3 cm
  2. Nawrotowe lub pierwotne
  3. Zlokalizowane w głębokich strukturach mózgu
18
Q

Stereotaktyczna radiochirurgia - dawki:

A

Jednorazowo 25 Gy w lokazliację guza

19
Q

Najczęstsze zaburzenie metaboliczne w chorobie nowotworowej?

A

Hiperkalcemia

20
Q

Nowotwory powodujące hiperkaliemie najczęściej:

A
Szpiczak mnogi
Chłoniak T-komórkowy
Rak piersi
NSCLC
Rak nerki
21
Q

Hiperkalcemia patogeneza:

A
  1. humoralna - 60-80% - uwalnianie PTH-like
  2. osteolityczny - lokalna osteoliza kości (20%)
  3. mieszany
  4. inne - hormonoterapia, tiazydy, nadmierna podaż Ca, Vit. D i A, tamoksyfen
22
Q

Hiperkalcemia - objawy ogólne:

A

Odwodnienie, polidypsja, nadmierne pragnienie, świąd.

23
Q

Hiperkalcemia - objawy gastrologiczne:

A

Spadek apetytu, utrata masy ciała, nudności, wymioty, zaparcia, żółtaczka, niedrożność.

24
Q

Hiperkalcemia - neurologiczne:

A

osłabienie, senność, męczliwość mięśni, majaczeniem napad padaczkowy

25
Q

Hiperkalcemia - kardiologiczne:

A

Bradykardia, arytmie, astystolia, zwiększona wrażliwość na naparstnicę

26
Q

Obliczanie wapnia skorygowanego u osób z hipoalbuminemią:

A

Skorygowane (mg/dl) = zmierzone (mg/dl) - stężenie albumin (g/dl) + 4,0

27
Q

Hiperkalcemia - podział:

A

Łagodna - 2,75 - 3,00 mmol/l
Umiarkowana - 3,00 - 3,75 mmol/l
Ciężka - >3,75 mmol/l

28
Q

Hiperkalcemia - leczenie:

A
  1. Niefarmakologia - zmniejszenie podaży, obfite pojenie (2-4l /d)
  2. Farmakologiczne:
    - Furosemid 10-80 mg/d (wzrost wydalania wapnia przez nerki)
    - Hydrokortyzon (hamuje wchłanianie Ca z PP) 100 mg i.v. co 6h
    - Kalcytonina (hamuje resorpcję kostną i zwiększa wydzielanie nerkowe) - 1 IU/kg/godz. iv LUB 100 IU 2-4x na dobą s.c. lub i.m. (ograniczona skuteczność ze względu na tachyfilaksję)
    - Bisfosfoniany (Pamidronian 30-90 mg i.v. 2h wlew - przy braku spadku stężenia Ca w ciągu 3-7 dni = kolejna dawka; Zolendronian 4 mg i.v. 15 min wlew - przy braku spadku stężenia Ca w ciągu 7 dni = kolejna dawka)

Nie stosować jeśli eGFR <20 ml/min/1,73m2.

29
Q

NN i objawową hiperkalcemią - postępowanie:

A

Hemodializa z bezwapniowym płynem dializacyjnym.

30
Q

Zespół żyły głównej górnej - leczenie:

A
  1. Leczenie objawowe:
    - ograniczenie podaży płynów
    - kontrola elektrolitów i białka w surowicy
    - diuretyki pętlowe (Furosemid 10-80 mg/d)
    - GKS do 24mg/d + PPI
    - Przy współistnieniu zakrzepicy - LMWH lub UFH
  2. Radioterapia - szybka redukcja masy guza.
  3. Chemioterapia - nowotwory chemowrażliwe.
  4. Leczenie chirurgiczne - leczenie paliatywne - by-pass.