Stany nagłe w medycynie paliatywnej Flashcards
Ucisk na rdzeń - krótka char.:
przerzuty 20x częściej niż g. pierwotne
5% pacjentów z chorobą nowotworową w każdym wieku
5-8 dekada życia
najczęściej manifestacja rozsiewu
Ucisk na rdzeń - najczęstsze nowotwory:
- Sutek
- Płuco
- Stercz
- Chłoniak
- Szpiczak
Lokalizacja zmian przerzutowych, a umiejscowienie nowotworu:
- rak piersi i płuca - kręgi piersiowe
- RJG i nowotwory miednicy - przerzuty do kręgów lędźwiowo krzyżowych
Objawy przerzutów na poziomi C1-C2:
pierwszy objaw - ból w okolicy podpotylicznej i karkowej
Ucisk na rdzeń - leczenie farmakologiczne:
Deksametazon 10-100 mg i.v. co 6h + IPP
(wskazany zwłaszcza u dorosłych objawami przerzutowymi do mózgu - w przypadku zmian w rdzeniu kręgowym lepiej leczyć przy pomocy Prednizolonu)
Ucisk na rdzeń - leczenie z wyboru:
Radioterapia 8Gy lub całkowita dawka 20Gy w 5 frakcjach.
U chorych z krótkim spodziewanym okresem przeżycia stosować pojedynczą dawkę 8 Gy, a u osób o dłuższym spodziewanym czasie przeżycia wyższe dawki frakcjonowane.
Ucisk na rdzeń - leczenie operacyjne:
Prognozowany czas przeżycia:
- <6 msc - odstąpić od zabiegu, leczyć zachowawczo
- > 6 msc i wskazaniami do zabiegu - zabieg paliatywny - uwolnienie struktur nerwowych.
- > 12 msc operacyjne leczenie radykalne - usunięcie radykalne zmian naciekowych z odtworzeniem stabilności kręgosłupa.
Najczęstsze neurologiczne powikłanie rozsianej choroby nowotworowej:
Przerzuty do mózgu (20-40% dorosłych z neo - rocznie 8000 - 16000).
60% dotyczy ludzi w wieku 50-70
60% przebiega bezobjawowo.
Przerzuty do mózgu - co najczęściej:
rak płuca rak sutka rak nerki czerniak RJG (gruczolakorak)
Przerzuty do mózgu - lokalizacje:
80% półkule
10-15% móżdżek
1-3% pień mózgu
Przerzuty do mózgu - objawy: (najczęściej)
- Zaburzenia kognitywne 60-70%
- Bóle głowy 40-50%
- Deficyt neurologiczny 40-50%
- napady ogniskowe 20%
- nudności, wymioty 20-40%
Przerzuty do mózgu - jaka diagnostyka obrazowa i kiedy MRI?
Podstawowo TK z kontrastem.
MRI:
- obraz przemawia za przerzutami, a w TK czysto
- zajęcie opon mózgowia
- Liczba ognisk przerzutowych ma wpływ na proces leczenia (weryfikacja)
- konieczność dokładnej oceny guza i stopnia wysycenia kontrastem w T1
- Obrazy T2 oceniają przestrzenie płynowe i obrzęk
Neurochirurdzy twierdzą, że zawsze powinno się wykonać oba badania, jeśli tylko pojawia się myśl o zabiegu.
Przerzuty do mózgu - leczenie farmakologiczne:
Deksametazon - u dorosłych z przerzutami do mózgu.
Objawy umiarkowane - 4-8 mg/24h
Objawy ostre i niebezpieczeństwo wgłobienia 24-100 mg/24h
Leczenie wdrożyć na 48h przed rozpoczęciem radioterapii.
20% Mannitol - tylko w razie obrzęku zagrażającego wgłobieniem.
0,25 - 0,5 g/kg mc. i.v. w ciągu 20 min.; można powt. co 6h
Przerzuty do mózgu - leczenie chirurgiczne wskazania:
- Chorzy z poj. przerzutem lub nielicznymi ogniskami dostępnymi z jednego dostępu operacyjnego lub jeżeli jeden z nich powoduje wyraźne objawy neurologiczne
- Bez dużego ryzyka powikłań
Śmiertelność okołooperacyjna 1-7%
Przerzuty do mózgu WBRT - u kogo?
- Liczne przerzuty śródczaszkowe
- Duża dynamika wzrostu
- Krótki czas od początku choroby do ujawnienia przerzutu.
- Leczenie uzupełniające po zabiegach chirurgicznch.