Zab. przewodu pokarmowego

Question 1

Kserostomia - typy i częstość:

Answer 1

Kserostomia:

1. prawdziwa
   - I z zach. bł. śluzową
   - II z zanikiem błony śl.
2. rzekoma - subiektywne odczucie przy obecności śliny

16% pac., częściej K i starsi

Question 2

Kserostomia - leczenie:

Answer 2

1. Niefarmakologia - higiena i nawilżanie.
2. Farmakologia:
   - preparaty w sprayu - Axerosta, Topixeril
   - roztwory nawlżające
   - sztuczna ślina
   - parasympatykomimetyki - PILKARPINA (kr. do oczu)

Question 3

Ślinotok - leczenie:

Answer 3

1. Farmakologia:
   - Hioscyna 10 mg 3-4x/d
   - Atropina
2. Radioterapia 7 - 7,5 Gy na ślinianki
3. Zabiegi - iniekcje tox. botulinowej A i B LUB usunięcie ślinianek

Question 4

Zapalenie jamy ustnej - przyczyny i profilaktyka:

Answer 4

Chemiotarapia 80%, RT 60%.

Profilaktyka - płukanie jamy ustnej benzydaminą i sukralfatem, krioterapia jamy ustnej, amifostyna, palifermina

Question 5

Zapalenie jamy ustnej - leczenie:

Answer 5

1. ssanie kostek
2. dieta - miekka
3. roztw. Ca-P do płukania
4. leczenie przeciwinfekcyjne - acyklowir, tetracyklina, nystatyna
5. leczenie suchości
6. leczenie przeciwbólowe - analgetyki miejscowo i ogólnie

Question 6

Kandydoza jamy ustnej - najczęstsze patogeny:

Answer 6

C. albicans (46-49%)

C. glabrata (18%)

Question 7

Kandydoza JU - postacie kliniczne:

Answer 7

1. ostra drożdzyca z błonami rzekomymi
2. ostra drożdżyca zanikowa
3. przewlekła drożdżyca zanikowa
4. przewlekłą drożdżyca hiperplastyczna
5. zapalenie kącików ust

Question 8

Kandydoza - leczenie:

Answer 8

1. Pielęgnacja jamy ustnej + płukanki o kwaśnym odczynie
2. Nystatyna, Flukonazol, Itrakonazol, Worykonazol, Kaspofungina, Ketokonazol

Flukonazol, itrakonazol i worikonazol nieskuteczne w C.glabrata i C.kruzei, długotrwale wywołują oporność na C.albicans.

Question 9

Czkawka - rodzaje:

Answer 9

1. uporczywa - trwa >48h
2. niepoddająca się leczeniu - trwa >1 msc.

w zaawansowanej ch. nowotworowej u 1-9% pacjentów

Question 10

Czkawka - leczenie:

Answer 10

1. Niefarmakoloigczne - stymulacja n. X - “różnymi” metodami.
2. Farmakologiczne:
   - METOKLOPRAMID + IPP = I rzut
   - Baklofen
   - Pregabalina lub Gabapentyna
   - Olanzapina
   - Haloperidol

Haloperidol i Chlopromazyna - I RZUT W NIEWYDOLNOŚCI NEREK

3. Inwazyjne - wentylacja dodatnim ciśnieniem, blokada n. przeponowego.

Question 11

Wymioty i nudności - najczęstsze przyczyny w MP:

Answer 11

Rozdęcie żołądka i przyjmowanie opioidów.

Question 12

Wymioty - ocena natężenia:

Answer 12

1. Skala słowna Likerta (5 stopni)
2. NRS
3. Common Terminology Criteria for Adverse Events (CTCAE 5.0) - w chemioterapii.

Question 13

Wymioty - leczenie:

Answer 13

1. Wyrównaj elektrolity! ( w szpitalu PWE - unikać NaCl i 5% glukozy)
2. Leczenie odwracalnych przyczyn.
3. Odstawienie emetyków.
4. Postępowanie niefarmakologiczne
5. Zabiegi paliatywne - zgłębnik nosowo-żołądkowy (nie dłużej niż 1-2 dni), niedrożność przełyku - by-pass, wodobrzusze - paracenteza.
6. Farmakologia:
   - metoklopramid
   - oktreotyd
   - lewomepromazyna
   - aprepitant
   - dimenhydrynat
   - chlorpromazyna
   - tietylperazyna
   - deksametazon
   - butylobromek hioscyny
   - setrony

Question 14

Wymioty, nudności - EAPC 2012:

Answer 14

1. Ustal przyczynę.
2. Wybierz lek i drogę podania, czas podania.
3. Oceń skuteczność po 24h
4. Zweryfikować rozpoznanie i zw. dawkę leku lub dodać lek
5. nudności/wymioty poopioidowe - metoklopramid/haloperidol
6. wymiotujący - pozajelitowo
7. niedrożność - haloperidol, deksametazon i hioscyna (jak niesktuczene - oktreotyd)

NIE ŁĄCZYĆ:

• antycholnergików i prokinetyków
• haloperidolu i lewomepromazyny - ryzyko TdP
• dwóch pochodnych fenotiazyny (prometazyna, lewomepromazyna) i dimenhydrynatu

Question 15

Biegunka

Answer 15

wydalanie co najmniej 3 nieuformowanych stolców

w ciągu 24 godzin lub częściej, niż jest to normalne dla danej osoby

Question 16

Biegunka - rodzaje:

Answer 16

Ostra - <14 dni

Przewlekła >4 tyg.

Question 17

Biegunka - leczenie:

Answer 17

biegunka tłuszczowa: pankreatyna + H2 bloker
Kreon 25 tys. do każdego posiłku,

biegunka cholagenna: cholesteramina 4 12g 3xdz,

biegunka popromienna: cholestyramina 4 12g 3xdz, aspiryna,

zespół Zollingera-Ellisona: H2 blokery , somatostatyna

Question 18

Popromienne zapalenie jelit - od czego zależy nasilenie?

Answer 18

• dawki promieniowania
• liczby frakcji
• obszaru
• wielkości guza
• jednoczesnej CHT
• stanu ogólnego

Question 19

Popromienne zapalenie jelit - rodzaje:

Answer 19

zapalenie ostre - od 10 Gy (ok. 12 tyg.) - ust. samoistnie

zapalenie przewlekłe - po 8-12 tyg. - nie ust. samoistnie (rozpoznanie histpat)

Question 20

Popromienne zapalenie jelit - leczenie:

Answer 20

1. Przeciwzapalnie:
   - sukralfat - wlewki
   - mesalazyna, sulfasalazyna p.o.
   - GKS: budezonid w piance, betametazon i hydrokortyzon w czopkach
2. Antybiotyki - Metronidazol (najlepiej z GKS lub mesalazyną)
3. Endoskopia lub chirurgia

Question 21

Nowotworowa niedrożność PP - częstość:

Answer 21

3-15% pac. z NPL - najczęściej neo przydatków i PP

Question 22

Nowotworowa niedrożność PP - leczenie:

Answer 22

Farmakoterpia:

1. antysekrecyjne - OKTREOTYD (sc), SOMATOSTATYNA (iv)
2. przeciwbólowe - silne OPIATY
3. prokinetyczne - TYLKO w niedrożności przepuszczającej.
4. HDH - jak w wymiotach

Zabiegowo:

• odbarczenie przez PEG (na długo)
• odbarczenie przez sonde N-Ż (na krótko)

We wczesnej fazie niedrożności zaleca się leczenie intensywne z zastosowaniem mieszanki podawanej i.v:

• Metoklopramid w dawce 60mg
• Oktreotyd w dawce 0.3mg
• Deksamethason w dawce 12 mg

Question 23

Gastropareza - leczenie:

Answer 23

Cyzapryd (DPP) i Metoklopramid (GPP)

Question 24

Zaparcie stolca - czestość:

Answer 24

jeden z najczęstszych objawów w medycynie paliatywnej - 42,3%

Question 25

OIBD - charakterystyka:

Answer 25

najczęstszy objaw niepożądany opioidów - zwłaszcza MF i kodeina, najmniej tramadol i systemy transdermalne 1. wpływ opioidów na jelitowy układ nerwowy - splot Auerbacha i Meissnera 2. Aktywacja rec. opioidowych w RT RK

Question 26

Zaparcie stolca - farmakoterapia:

Answer 26

1. NIE PODAWAĆ METOKLOPRAMIDU 2. Cisapryd, Itopryd, Prukalopryd Zmiany w lekach: a. kodeina na trmadol b. hydrofilne (morfina, oksydodon) na lipofilne (fentanyl, buprenorfina, metadon) i tapentadol (prawie nie powoduje zaparć) c. zmiana podania MF z p.o. na s.c. d. podawanie leków łączonych - oksykodon z naloksonem (2:1) d. PAMORA - metynylonaltrekson, naloksegol, naldemedyna

Question 27

Oksykodon z naloksonem - przeciwskazania:

Answer 27

1. istotne zaburzenia wątroby 2. niedrożność PP 3. ostre schorzenia jamy brzusznej 4. biegunka 5. objawy alergii