Otępienie

Question 1

Otępienie wg ICD-10 WHO 1992:

Answer 1

Zespół spowodowany chorobą mózgu:

1. przewlekły lub postępujący charakter
2. zaburzone wyższe funkcje korowe - POMROKI
   - pamięć
   - orientacja
   - myślenie
   - rozumienie
   - ocena
   - kalkulacja
   - interakcje (język, nauka)

Towarzyszą:

• zaburzenia sfery emocjonalno-motywacyjnej
• obniżenie kontroli nad zachowaniem

Question 2

Otępienia od najczęstszego:

Answer 2

1. Alzheimer’s disease (62%)
2. Vascular dementia (17%)
3. Mixed dementia (10%)
4. Levy Bodies Dementia (4%)
5. Fronto-temporal dementia (2%)
6. Others (5%)

Question 3

Kryteria diagnostyczne otępienia wg APA - DSM- IV (1994):

Answer 3

1. Zaburzenia funkcji poznawczych:
   a. ) zaburzenia pamięci
   b. ) afazja, agnozja, apraksja, zaburzenia działań wykonawczych (np. planowanie, organizacja)
2. Upośledzenie funkcji społecznych lub zawodowych.
3. Stopniowy, postępujący początek i ciągłe narastanie zaburzeń.
4. Zaburzenia nie są spowodowane innymi chorobami..
5. Nie występują wyłącznie w czasie majaczenia,

! Co najmniej 2 zaburzenia funkcji poznawczych W TYM PAMIĘCI, spełniających punkty 2-5.

Question 4

Kryteria prawdopodobnego otępienia w AD wg NIA/AA:

Answer 4

Spełnione kryteria ICD-10 lub DSM-IV oraz:

1. skryty początek (przynajmniej 6 msc.)
2. jednoznaczny wywiad w kierunku spadku funkcji poznawczych
3. ubytki funkcjonowania społecznego: zaburzenia amnestyczne lub nieamnestyczne

Question 5

MCI (mild cognitive impairment) - kryteria NIA/AA:

Answer 5

1. Zaniepokojenie związane ze zmianą sprawności poznawczej (pacjent, informator, lekarz)
2. Obiektywne dowody na pogorszenie jednego lub kilku obszarów poznawczych (w tym pamięci)
3. Zachowana samodzielność
4. BRAK OTĘPIENIA

Question 6

Przesiewowe metody oceny funkcji poznawczych:

Answer 6

1. MMSE (Mini Mental Test Examination)
2. MoCA (Montreal Cognitive Assessment)
3. CDT (clock drawing test)

Question 7

Zaburzenia funkcji poznawczych wg MMSE - skala punktowa:

Answer 7

Norma: 28-30 pkt
MCI: 24-27 pkt
Demencja:
1. lekka 23 - 20 pkt
2. umiarkowana 19 - 10 pkt
3. znaczna 0 - 9 pkt

23 pkt. - PRÓG OTĘPIENIA

Question 8

Niemodyfikowalne czynniki ryzyka AD:

Answer 8

1. wiek
2. mutacja genów dla biała APP lub presenilin 1 i 2 - dziedziczenie jednogenowe AD, ryzyko zachorowania ok. 100%; 2,5 - 5% przypadków AD
3. polimorfizm APO E:
   - dwa allelle e4 - kilkunastokrotne ryzyko
   - jeden allel e4 - kilkukrotne ryzyko
   (obecność izoformy e2 - protekcyjnie)
4. płeć (K>M)

APEX:

1. Age
2. Precursor protein + presenilin
3. E Apo
4. X - sex (K>M)

Question 9

Modyfikowalne czynniki ryzyka AD:

Answer 9

• czynniki naczyniowe
• poziom wykształcenia
• samotne życie
• brak kontatków towarzyskich i rodzinnych
• niewystarczająca aktywność ruchowa
• używki (alko, peto)
• nieleczona głuchota
• wieloletnia, zaniedbana zaćma
• zwyrodnienie plamki żółtej

Question 10

Otępienie czołowo-skroniowe (FTD) - kryteria:

Answer 10

1. Zaburzenia zachowania lub deficyt poznawczy - WCZESNE I POSTĘPUJĄCE:
   a. ) zmiany osobowości i zachowania - niewłaściwe reakcje, odhamowanie, brak krytycyzmu - wariant czołowy.
   b. ) zaburzenia językowe - zaburzenia ekspresji mowy lub trudności z nazywaniem i rozumieniem słów - objawy pustej mowy.
2. Zaburzenie funkcjonowania społecznego, zawodowego
3. Powolny początek i postępujący charakter.
4. Niespowodowane inną chorobą OUN i nie występują w delirium
5. Wykluczone inne choroby psychiczne.

Question 11

Otępienie z ciałami Levy’ego - kryteria:

Answer 11

Otępienie + poniższe:

1. fluktuacje zaburzeń poznawczych
2. nawracające omamy wzrokowe
3. objawy parkinsonowskie (wystarczy jeden)
4. zaburzenia snu REM

2-4 prawdopodobne LBD
1 - możliwe LBD

Rozpoznanie wspomagają:

a) Powtarzające się upadki
b) Omdlenia
c) Przemijające zab. świadomości
d) Nadwrażliwość na neuroleptyki
e) Usystematyzowane urojenia oraz omamy 

Leczenie:
Rywastygmina, preparaty lewodopy, lecz zaburzeń psychotycznych, depresji (nadwrażliwość na neuroleptyki)

Question 12

Depresja w otępieniu Alzheimerowskim - leczenie farmakologiczne:

Answer 12

Citalopram 10-30mg

Sertralina 50-150 mg

Question 13

Pobudzenie/agresja w otępieniu Alzheimerowskim - leczenie farmakologiczne:

Answer 13

Tiapryd, Walproinian, Karbamazepina, Trazodon

Question 14

Psychoza w otępieniu Alzheimerowskim - leczenie farmakologiczne:

Answer 14

Rysperydon 0.25-2 mg lub Kwetiapina 25-150 mg

Question 15

Zaburzenia snu w otępieniu Alzheimerowskim - leczenie farmakologiczne:

Answer 15

Melatonina 10 mg
Trazodon 25-150 mg
Mirtazapina 15-30 mg

Question 16

FTD - charakterystyka (z notatek):

Answer 16

Otępienie czołowo-skroniowe (FTD) - najpierw zaburzenia zachowania:

	a. Wariant czołowy=behawioralny
	b. Wariant skroniowy - zaburzenia językowe 
	c. Otępienie semantyczne
	d. Postępująca afazja bez płynności mowy
	e. Zespół korowo-podstawny
	f. Postępujące porażenie nadjądrowe
	g. Hiperfosforylowane białko tau  lub ubiquityny 
	h. Rodzinne występowanie 30-50%
	i. FTD z chorobą neuronu ruchowego

Leczenie zaburzeń psychotycznych

Question 17

Otępienie w przebiegu Parkinsona:

Answer 17

Otępienie w przebiegu choroby Parkinsona (PDD):

1) Cechy otępienia podkorowego, z zaburzeniami uwagi, funkcji wykonawczych
2) Wzrokowo-przestrzennych, fluencji słownej, spowolnienia procesów myślowych (bradyfrenia)
3) Zaburzenia inicjatywy

Leczenie: Jak LBD