(XXIII) Rodzaje środków zaskarżenia, apelacja, zażalenie Flashcards
Rodzaje środków zaskarżenia:
ZWYCZAJNE ŚRODKI ZASKARŻENIA (środki odwoławcze)
SZCZEGÓLNE (inne) ŚRODKI ZASKARŻENIA
NADZWYCZAJNE ŚRODKI ZASKARŻENIA
ZWYCZAJNE ŚRODKI ZASKARŻENIA
- przysługują od orzeczeń
- mają charakter
- należą do nich
Przysługują od orzeczeń NIEPRAWOMOCNYCH:
Są SUSPENSYWNE (wstrzymują uprawomocnienie
zaskarżonego orzeczenia);
Są co do zasady DEWOLUTYWNE (przenoszą
rozpoznanie sprawy do sądu II instancji lub Sądu Najwyższego)
Należą do nich (wyłącznie):
APELACJA
ZAŻALENIE (z wyjątkiem zażalenia do innego składu
sądu II instancji)
SZCZEGÓLNE (inne) ŚRODKI ZASKARŻENIA
- przysługują od orzeczeń
- mają charakter
- należą do nich
Przysługują od orzeczeń NIEPRAWOMOCNYCH (tak jak środki odwoławcze):
Są SUSPENSYWNE -wstrzymują uprawomocnienie
zaskarżonego orzeczenia (tak jak środki odwoławcze);
Są NIEDEWOLUTYWNE -podlegają rozpoznaniu przez ten sam sąd, który je wydał, ale w innym składzie
(inaczej niż środki odwoławcze)
Należą do nich (w szczególności):
SPRZECIW OD WYROKU ZAOCZNEGO;
ZARZUTY OD NAKAZU ZAPŁATY w postępowaniu nakazowym,
SPRZECIW OD NAKAZU ZAPŁATY w postępowaniu upominawczym, elektronicznym postępowaniu upominawczym i europejskim postępowaniu nakazowym
Zażalenie do innego składu sądu II instancji (art. 394.2 KPC)
SKARGA NA ORZECZENIE REFERENDARZA
OPOZYCJA PRZECIWKO INTERWENCJI UBOCZNEJ
odwołanie do sądu od zarządzeń przewodniczącego wydanych na rozprawie (art. 226 KPC),
skarga na czynności komornika, zarzuty do planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji (w postępowaniu egzekucyjnym)
NADZWYCZAJNE ŚRODKI ZASKARŻENIA
- przysługują od orzeczeń
- mają charakter
- należą do nich
Przysługują od orzeczeń PRAWOMOCNYCH (inaczej niż środki odwoławcze i szczególne środki zaskarżenia):
Są NIESUSPENSYWNE (inaczej niż środki odwoławcze i szczególne środki zaskarżenia)
(co do zasady) są DEWOLUTYWNE – za wyjątkiem skargi o wznowienie postępowania podlegają rozpoznaniu przez Sąd Najwyższy
Należą do nich (wyłącznie): SKARGA KASACYJNA SKARGA O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA SKARGA O STWIERDZENIE NIEZGODNOŚCI Z PRAWEM PRAWOMOCNEGO ORZECZENIA SKARGA NADZWYCZAJNA
Skutek niedopuszczalności środka zaskarżenia:
Pierwotna – ODRZUCENIE środka zaskarżenia (w wypadku braków formalnych / fiskalnych, po bezskutecznym wezwaniu do uzupełnienia w terminie tygodnia)
Następcza – UMORZENIE postępowania wywołanego wniesieniem danego środka
Przedmiot zaskarżenia apelacją:
WYROKI SĄDU I INSTANCJI w procesie oraz POSTANOWIENIA SĄDU I INSTANCJI ROZSTRZYGAJĄCE CO DO ISTOTY SPRAW w postępowaniu nieprocesowym (ekwiwalent wyroków sądu I instancji w procesie)
Apelacja przysługuje tylko od nieprawomocnych orzeczeń merytorycznych (za wyjątkiem
nakazów zapłaty i wyroku zaocznego dla pozwanego)
apelacja nie przysługuje w postępowaniu
zabezpieczającym i egzekucyjnym
POSTĘPOWANIE UPROSZCZONE
Art. 50511 § 1 KPC. Sąd drugiej instancji nie przeprowadza postępowania dowodowego z wyjątkiem dowodu z
dokumentu
Tryb rozpoznania apelacji =>
Na ROZPRAWIE oraz w składzie 3 SĘDZIÓW zawodowych, jednakże:
Możliwość wydawania 1 osobowo na posiedzeniu niejawnym POSTANOWIEŃ DOWODOWYCH - 367 § 3 oraz w przedmiocie ZWOLNIENIA OD KOSZTÓW SĄDOWYCH lub USTANOWIENIA PEŁNOMOCNIKA Z URZĘDU - 367 § 4 KPC
Art. 374 KPC: Sąd drugiej instancji może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym w razie
- cofnięcia pozwu
- cofnięcia apelacji
- jeżeli zachodzi nieważność postępowania
Tryb rozpoznania apelacji w postępowaniu uproszczonym
- zawsze 1 osobowo
- Sąd może rozpoznać apelację na posiedzeniu
niejawnym, chyba że strona w apelacji lub w odpowiedzi na apelację zażądała przeprowadzenia rozprawy - art. 505.10 § 2 KPC.
Art. 368 § 1 KPC. Apelacja powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego (wymagania ogólne - art. 126 KPC), a ponadto zawierać (wymagania szczególne):
1) oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości czy w części
2) zwięzłe przedstawienie zarzutów (otwarty katalog zarzutów)
!!! wyjątek: post. uproszczone: - art. 5059 § 1
1 KPC - Apelację można oprzeć na zarzutach: (1) naruszenia prawa materialnego przez błędną jego
wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; (2) naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy
3) uzasadnienie zarzutów
4) powołanie, w razie potrzeby, nowych faktów i dowodów oraz wykazanie, że ich powołanie w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji nie było możliwe albo że potrzeba powołania się na nie wynikła później
5) wniosek o zmianę lub o uchylenie wyroku z zaznaczeniem zakresu żądanej zmiany lub uchylenia
***W sprawach o prawa majątkowe należy oznaczyć wartość przedmiotu zaskarżenia (WPZ).
Art. 369 § 1 KPC. Apelację wnosi się do sądu,
który
wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwutygodniowym od doręczenia stronie skarżącej wyroku z uzasadnieniem.
§ 2. Jeżeli strona nie zgłosiła wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia sentencji, termin do wniesienia apelacji biegnie od dnia, w którym
§ 3. Termin, o którym mowa w § 1 i 2, uważa się za zachowany także wtedy, gdy przed jego upływem strona wniosła apelację do sądu
upłynął termin do zgłoszenia takiego wniosku.
drugiej instancji. W takim wypadku sąd ten niezwłocznie
przesyła apelację do sądu, który wydał zaskarżony wyrok.
Art. 370 KPC. Sąd pierwszej instancji odrzuci na posiedzeniu niejawnym apelację
(1) wniesioną po upływie przepisanego terminu,
(2) nieopłaconą lub (3) z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również (4) apelację, której braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym terminie.
• Art. 372. Strona przeciwna może w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia apelacji wnieść
odpowiedź na apelację wprost do sądu II instancji
Art. 373. Sąd drugiej instancji odrzuca na posiedzeniu
niejawnym apelację, jeżeli
ulegała ona odrzuceniu przez sąd pierwszej instancji.
***Jeżeli dostrzeże braki, do których usunięcia strona nie była wezwana, zażąda ich usunięcia. W razie nieusunięcia braków w wyznaczonym terminie apelacja ulega odrzuceniu.
Art. 376. Rozprawa przed sądem drugiej instancji odbywa się bez względu na niestawiennictwo jednej lub obu stron. Wydany wyrok
nie jest zaoczny
***(brak możliwości zawieszenia postępowania wskutek niestawiennictwa na podstawie art. 177 par. 1 pkt 5).
Granice rozpoznania apelacji:
Art. 378 § 1 KPC. Sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach
apelacji; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania.
***§ 2. W granicach zaskarżenia sąd drugiej instancji może z urzędu rozpoznać sprawę także na rzecz współuczestników, którzy wyroku nie zaskarżyli, gdy będące przedmiotem zaskarżenia prawa lub obowiązki są dla nich wspólne.
MOŻE rozpoznać na rzecz WSPÓŁUCZESTNIKÓW MATERIALNYCH opartych na wspólności praw lub obowiązków
MUSI rozpoznać na rzecz WSPÓŁUCZESTNIKÓW JEDNOLITYCH (art. 73 par. 1) i KONIECZNYCH (art. 72 par. 2)
Art. 379 KPC. NIEWAŻNOŚĆ POSTĘPOWANIA zachodzi
1) jeżeli droga sądowa była niedopuszczalna;
2) jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej, organu powołanego do jej reprezentowania lub przedstawiciela ustawowego, albo gdy pełnomocnik strony nie był należycie umocowany;
3) jeżeli o to samo roszczenie między tymi samymi stronami toczy się sprawa wcześniej wszczęta albo jeżeli sprawa taka została już prawomocnie osądzona;
4) jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa albo jeżeli w rozpoznaniu sprawy brał udział sędzia wyłączony z mocy ustawy;
5) jeżeli strona została pozbawiona możności obrony swych praw;
6) jeżeli sąd rejonowy orzekł w sprawie, w której sąd okręgowy jest właściwy bez względu na wartość przedmiotu sporu
Art. 1099 § 2 KPC. Brak jurysdykcji krajowej stanowi przyczynę nieważności postępowania.
Art. 1113 zd. II KPC. Rozpoznanie sprawy z naruszeniem immunitetu sądowego pozwanego powoduje nieważność postępowania.
Zakaz reformationis in peius: Sąd nie może uchylić lub zmienić wyroku
niekorzyść strony wnoszącej apelację, chyba że strona przeciwna również wniosła apelację (art. 384)
Uzasadnienie orzeczeń wydawanych po rozpoznaniu
apelacji (art. 387):
Z urzędu :
wyrok uchylający wyrok sądu I instancji z przekazaniem do ponownego rozpoznania (kasatoryjny);
POSTANOWIENIA kończące postępowanie w sprawie
Uzasadnienie orzeczeń wydawanych po rozpoznaniu
apelacji (art. 387):
Na wniosek strony zgłoszony w 1 tygodniowym terminie (chyba że zostanie wniesiona w terminie skarga kasacyjna lub skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, pomimo braku wniosku o uzasadnienie):
WYROK oddalający apelację lub zmieniający wyrok sądu I instancji
