(XVI) UGODA W POSTĘPOWANIU CYWILNYM, MEDIACJA, POSTĘPOWANIE POJEDNAWCZE

Question 1

Możliwość zawarcia ugody sądowej lub ugody mediacyjnej w danej sprawie ze
względu na jej przedmiot warunkuje =>

Answer 1

Zdatność ugodowa sprawy

Question 2

 Przesłanki zdatności ugodowej:

Uwaga: zdatność ugodową MOGĄ posiadać sprawy nadające się zarówno do trybu procesowego jak i nieprocesowego!!!!

Answer 2

 SPRAWA CYWILNA (w znaczeniu materialnym lub formalnym);

 DOPUSZCZALNOŚĆ DROGI SĄDOWEJ;

 CHARAKTER STOSUNKU prawnego objętego ugodą musi być tego rodzaju, że POZWALA STRONOM NA SWOBODNE ROZPORZĄDZANIE JEGO TREŚCIĄ (prawami / obowiązkami) w drodze umownej – kryterium tego NIE spełnia np. rozwiązanie małżeństwa przez rozwód (ale np. alimenty, czy ustalenie kontaktów z dziećmi zdolność ugodową mają), ustalenie nieistnienia, unieważnienie małżeństwa, rozwiązanie przysposobienia, stwierdzenie nieistnienia / nieważności uchwał organów osób prawnych, ubezwłasnowolnienie, uznanie za zmarłego, stwierdzenie zgonu, stwierdzenie zasiedzenia, stwierdzenie nabycia spadku

 BRAK NORMY SZCZEGÓLNEJ WYKLUCZAJĄCEJ ZAWARCIE UGODY SĄDOWEJ w danej sprawie, np. art.
477.12 KPC w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, art. 479.41 KPC w sprawach o
uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone

Question 3

Rodzaje ugód w postępowaniu cywilnym:

Answer 3

• ugoda sądowa

- ugoda zawarta przed mediatorem

Question 4

Tryb prowadzenia mediacji:

Answer 4

1) Na podstawie umowy o mediację lub

2) skierowania stron do mediacji przez sąd

Question 5

Umowa o mediację może być zawarta także przez wyrażenie przez stronę zgody na mediację, gdy druga
strona

Answer 5

złożyła wniosek, o którym mowa w art. 1836 § 1 [wniosek o

przeprowadzenie mediacji].

Question 6

Art. 183.1 § 4. Mediację prowadzi się (kiedy?)

Answer 6

• przed wszczęciem postępowania, a

- za zgodą stron także w toku sprawy

Question 7

Zasady mediacji:

Answer 7

1) dobrowolność
2) bezstronność mediatora
3) poufność

Question 8

Art. 183.8 § 2 zd. II KPC. Mediacji nie prowadzi się, jeżeli strona w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia lub doręczenia jej postanowienia kierującego strony do mediacji

Answer 8

nie wyraziła zgody na mediację

Question 9

Art. 183.3 § 2. Mediator niezwłocznie ujawnia stronom okoliczności, które mogłyby

Answer 9

wzbudzić wątpliwości co do jego bezstronności.

Question 10

Art. 183.4 § 1 KPC. Postępowanie mediacyjne jest (jawne / niejawne)

Answer 10

nie jest jawne

§ 2. Mediator, strony i inne osoby biorące udział w postępowaniu mediacyjnym są obowiązane zachować w tajemnicy fakty, o których dowiedziały się w związku z prowadzeniem mediacji.
***Strony mogą zwolnić mediatora i inne osoby biorące udział w postępowaniu mediacyjnym z tego obowiązku.

Question 11

Czy mediator może być świadkiem w sprawie?

Answer 11

Art. 259.1 KPC Mediator nie może być świadkiem co do faktów, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji, chyba że strony zwolnią go z obowiązku zachowania tajemnicy mediacji.

Question 12

Art. 183.1§ 2 KPC.§ 3. W umowie o mediację strony określają w szczególności:

Answer 12

1) przedmiot mediacji,

2) osobę mediatora albo sposób wyboru mediatora

Question 13

Art. 183.6 § 1 KPC. Wszczęcie mediacji przez stronę następuje z chwilą

Answer 13

DORĘCZENIA MEDIATOROWI WNIOSKU o przeprowadzenie mediacji, z dołączonym dowodem doręczenia jego odpisu drugiej stronie.

Question 14

Art. 1838 § 1 KPC. Sąd może skierować strony do mediacji (kiedy?)

Answer 14

na każdym etapie postępowania.

Question 15

Przewodniczący może wezwać strony do udziału w spotkaniu informacyjnym dotyczącym

Przed pierwszym posiedzeniem wyznaczonym na rozprawę przewodniczący dokonuje oceny, czy

Answer 15

polubownych metod rozwiązywania sporów, w
szczególności mediacji.

skierować strony do mediacji.
***W tym celu przewodniczący, jeżeli zachodzi potrzeba wysłuchania stron, może wezwać je do osobistego stawiennictwa na posiedzeniu niejawnym.

Question 16

Kto może być mediatorem?

Answer 16

Art. 183.2 § 1 KPC. Mediatorem może być OSOBA FIZYCZNA mająca PEŁNĄ ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH korzystająca w PEŁNI Z PRAW PUBLICZNYCH

[brak wymagań co do obywatelstwa, wykształcenia, kwalifikacji zawodowych].

Question 17

Art. 183.2 § 2. Mediatorem nie może być

Answer 17

SĘDZIA. Nie dotyczy to sędziów w stanie spoczynku.

Question 18

Mediatora wyznaczają:

Answer 18

a) strony (w umowie o mediację lub w sposób wskazany w umowie o mediację albo w oparciu o porozumienie ex post, w tym przez jednostronne skierowanie sprawy do wybranego mediatora i uzyskanie zgody drugiej strony),
b) ośrodek mediacyjny lub inna osoba trzecia (jeżeli strony się tak porozumiały);
c) Sąd (w razie skierowania do mediacji przez sąd i braku porozumienia stron co do osoby mediatora)

Question 19

Art. 183.5 KPC. Mediator ma prawo do

Answer 19

WYNAGRODZENIA i ZWROTU WYDATKÓW ZWIĄZANYCH Z PRZEPROWADZENIEM MEDIACJI, chyba że wyraził zgodę na prowadzenie mediacji bez wynagrodzenia.
***Wynagrodzenie i zwrot wydatków obciążają strony.

Question 20

Kto ustala ustala termin i miejsceposiedzenia mediacyjnego?

Answer 20

Art. 183.11 KPC. Mediator niezwłocznie

***Wyznaczenie posiedzenia mediacyjnego
nie jest wymagane, jeżeli strony zgodzą się na przeprowadzenie mediacji bez posiedzenia mediacyjnego [np. mediacja on-line w sprawach konsumenckich].

Question 21

Art. 183.12 § 1 k.p.c. Z przebiegu mediacji sporządza się

Answer 21

PROTOKÓŁ, w którym oznacza się miejsce i czas przeprowadzenia mediacji, a także imię, nazwisko (nazwę) i adresy stron, imię i nazwisko oraz adres
mediatora, a ponadto wynik mediacji.

Protokół podpisuje mediator.

Question 22

Jeżeli strony zawarły ugodę przed mediatorem, ugodę zamieszcza się w

Answer 22

protokole albo załącza się do niego

Strony podpisują ugodę.

Question 23

Niemożność podpisania ugody mediator stwierdza w

Answer 23

protokole.

Question 24

Art. 183.14 § 1 KPC. Jeżeli zawarto ugodę przed mediatorem, sąd, o którym mowa w art. 18313 [sąd właściwy miejscowo i rzeczowo do rozpoznania sprawy lub sąd w którym sprawa się toczy], (na wniosek / z urzędu)

Answer 24

NA WNIOSEK STRONY niezwłocznie przeprowadza postępowanie co do zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem.

Question 25

Jeżeli ugoda podlega wykonaniu w drodze egzekucji, sąd zatwierdza ją przez

Answer 25

nadanie jej klauzuli wykonalności; w przeciwnym przypadku sąd zatwierdza ugodę postanowieniem na posiedzeniu niejawnym

Question 26

Sąd odmawia nadania klauzuli wykonalności albo zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem, w całości lub części, jeżeli ugoda jest

Answer 26

1) sprzeczna z prawem lub
2) zasadami współżycia społecznego albo
3) zmierza do obejścia prawa, a także gdy
4) jest niezrozumiała lub
5) zawiera sprzeczności.

Question 27

Art. 183.15 § 1 KPC. Ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną

Answer 27

ugody zawartej przed sądem

Question 28

Ugoda zawarta przed mediatorem, którą zatwierdzono

przez nadanie jej klauzuli wykonalności jest

Answer 28

tytułem wykonawczym

Question 29

Przeniesienie własności nieruchomości,
ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego na
nieruchomości może nastąpić w ugodzie sądowej, a w ugodzie zawartej przed mediatorem nie - chyba że

Answer 29

w formie aktu notarialnego

Question 30

Art. 202.1 KPC. Jeżeli strony przed wszczęciem

postępowania sądowego zawarły umowę o mediację, sąd kieruje strony do mediacji (z urzędu / na zarzut)

Answer 30

(1) na zarzut pozwanego (2) zgłoszony przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy

***zarzut umowy o mediację, inaczej niż zarzut zapisu na sąd polubowny (art. 1165 KPC), NIE skutkuje odrzuceniem pozwu!!!
(ma charakter procesowy / formalny i dylatoryjny a sama
umowa o mediację jest względną ujemną przesłanką
procesową)

Question 31

Wpływ ugody przed mediatorem na postępowanie

sądowe:

Answer 31

Art. 355 § 2 KPC. POSTANOWIENIE O UMORZENIU POSTĘPOWANIA może zapaść na posiedzeniu niejawnym, gdy strony zawarły ugodę przed mediatorem, którą zatwierdził sąd.

Question 32

Art. 184 KPC. Sprawy cywilne, których charakter na to zezwala, mogą być uregulowane drogą ugody zawartej (kiedy?) …

Sąd uzna ugodę za niedopuszczalną, jeżeli …

Answer 32

przed wniesieniem pozwu.

jej treść jest (1) niezgodna z prawem lub (2) zasadami współżycia społecznego albo (3) zmierza do obejścia prawa.

Question 33

Art. 185 § 1 KPC. O zawezwanie do próby ugodowej - bez względu na właściwość rzeczową - można zwrócić się do

Answer 33

sądu rejonowego ogólnie właściwego dla przeciwnika.

***W wezwaniu należy oznaczyć zwięźle sprawę.

Question 34

Postępowanie pojednawcze przeprowadza sąd w składzie

Answer 34

jednego sędziego

Question 35

Z posiedzenia (postępowanie pojednawcze) sporządza się

Answer 35

protokół

Question 36

Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej PRZERYWA

Answer 36

BIEG PRZEDAWNIENIA

Question 37

Skutek procesowy ugody sądowej zawartej w toku postępowania =>

Answer 37

UMORZENIE POSTĘPOWANIA NA MOCY POSTANOWIENIA SĄDU

***W razie zawarcia ugody sądowej w postępowaniu apelacyjnym, sąd II instancji uchyli zaskarżony wyrok sądu I instancji i umorzy postępowanie (art. 386 § 3 KPC)

Question 38

Uwaga: ugoda sądowa może być zawarta przez strony do czasu

Answer 38

prawomocnego zakończenia sprawy (nie może być zawarta w post. kasacyjnym ani w post. ze skargi o stw.
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia) !!!

Question 39

UGODA PRZED SĄDEM POLUBOWNYM

Art. 1196 § 1 KPC. Jeżeli strony zawarły ugodę przed sądem polubownym, sąd polubowny

Answer 39

UMARZA postępowanie

Question 40

Na wniosek stron sąd polubowny może nadać ugodzie formę

Answer 40

wyroku => moc równa wyrokowi sądowemu

Question 41

Zaskarżalność postanowień wydawanych w zw. z

ugodą sądową lub ugodą zawartą przed mediatorem

Answer 41

Art. 394 § 1 KPC. ZAŻALENIE do sądu drugiej instancji przysługuje na postanowienia sądu pierwszej instancji kończące postępowanie w sprawie (m.in. postanowienie o umorzeniu postępowania), a ponadto na zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem;

Question 42

Czy przysługuje zażalenie na postanowienie o uznaniu ugody sądowej za niedopuszczalną?

Answer 42

Nie, postanowienie to jako oddzielnie niezaskarżalne może być kwestionowane na etapie apelacji

Art. 380 KPC. Sąd drugiej instancji, na wniosek strony, rozpoznaje również te postanowienia sądu pierwszej instancji, które nie podlegały zaskarżeniu w drodze zażalenia, a miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy

Question 43

Wpływ zawarcia ugody sądowej, ugody przed mediatorem lub ugody zawartej przed sądem polubownym na możliwość ponownego wszczęcia
postępowania w tej samej sprawie (pomiędzy tymi samymi stronami o to samo roszczenie)

Answer 43

Skuteczna ugoda sądowa (tj. po umorzeniu postępowania), zatwierdzona ugoda przed mediatorem lub zatwierdzona ugoda przed sądem polubownym NIE KORZYSTA z powagi rzeczy osądzonej i NIE STANOWI
negatywnej (ujemnej) przesłanki procesowej w ponownym postępowaniu, tj. NIE UZASADNIA odrzucenia powództwa lub wniosku w nowym
postępowaniu;

Skuteczna ugoda sądowa, zatwierdzona ugoda przed mediatorem lub zatwierdzona ugoda przed sądem polubownym w ponownym postępowaniu
STANOWI podstawę zarzutu res transacta (Exceptio rei transactae - zarzut merytoryczny), uzasadniającego (co do zasady – z zastrzeżeniem ew. skutecznego uchylenia się od materialnoprawnych skutków ugody) ODDALENIE powództwa / wniosku o wszczęcie postępowania nieprocesowego;

Question 44

Zawarcie ugody sądowej wymaga zgody:

Answer 44

 wszystkich współuczestników jednolitych, w tym koniecznych (art. 73 par. 2 zd. II);
 Interwenientów ubocznych samoistnych (art. 81 w zw. z art. 73 par. 2 zd. II);
 Przez prokuratora - strony na rzecz której prokurator wytoczył powództwo (art. 56 par. 2);
 Przez stronę na rzecz, której prokurator wytoczył powództwo, a która wstąpiła do sprawy - prokuratora (art. 56 par. 1 in fine);

Question 45

W wypadku współuczestnictwa niejednolitego (formalnego lub materialnego) skuteczne zawarcie ugody przez jednego ze współuczestników z przeciwnikiem procesowym powoduje

Answer 45

1) umorzenie postępowania co do nich (częściowe umorzenie postępowanie) i
2) kontynuację postępowania w sprawie co do
podmiotów, które się nie ugodziły, celem jej merytorycznego rozstrzygnięcia