(XXII) Wyroki c.d: wyroki zaoczne, natychmiastowa wykonalność, rektyfikacja, związanie wydanym orzeczeniem, postanowienia prawomocność, powaga rzeczy osądzonej

Question 1

WYROKI ZAOCZNE

Przesłanki wydania wyroku zaocznego (łączne):

Answer 1

 Brak złożenia wyjaśnień przez pozwanego przed I rozprawą (np. w odpowiedzi na pozew) +

 Nieusprawiedliwione niestawiennictwo pozwanego na pierwszą rozprawę pomimo prawidłowego wezwania przez sąd, albo pomimo stawiennictwa nie wzięcie w niej przez pozwanego udziału +

 Brak wniosku o przeprowadzenie rozprawy pod nieobecność pozwanego

***sąd wyda wyrok zaoczny (oblig.)

Question 2

Art. 340 KPC. Wyrok wydany w nieobecności pozwanego nie będzie zaoczny, jeżeli

Answer 2

(1) pozwany żądał przeprowadzenia rozprawy w swej

nieobecności albo (2) składał już w sprawie wyjaśnienia ustnie lub na piśmie.

Question 3

UWAGA: możliwość wydania wyroku zaocznego bez przeprowadzenia postępowania dowodowego w oparciu o art. 339 par. 2 KPC NIE DOTYCZY spraw rozpoznawanych w postępowaniu odrębnym ws.

Answer 3

• małżeńskich,
• o ustanowienie rozdzielności majątkowej oraz
• post. odrębnym pomiędzy rodzicami a dziećmi

Question 4

Sąd doręcza wyrok zaoczny obu stronom (art. 343 KPC) - z urzędu czy na wniosek?

Answer 4

Z URZĘDU

Question 5

zastrzeżony wyrok zaoczny (art. 341 KPC)

Answer 5

Wyroki zaoczne wydawane są zawsze po przeprowadzeniu rozprawy, ALE w razie nienadejścia dowodu doręczenia pozwanemu wezwania na dzień
rozprawy sąd może w ciągu następnych dwóch tygodni wydać na posiedzeniu niejawnym wyrok zaoczny, jeżeli w tym czasie otrzyma dowód doręczenia

Question 6

POWODOWI od wyroku zaocznego oddalającego powództwo służy =>

POZWANEMU od wyroku zaocznego uwzględniającego powództwo służy =>

Answer 6

APELACJA

SPRZECIW

Question 7

Wyrok zaoczny sąd uzasadnia TYLKO, gdy

Answer 7

powództwo zostało oddalone w całości lub w części, a powód zażądał uzasadnienia w ciągu tygodnia od
doręczenia mu wyroku, albo gdy powód, który żądania takiego nie zgłosił, wniósł apelację w przepisanym terminie (art. 342 KPC)

Question 8

Wyroki zaoczne wydawane być mogą tylko w procesie w I instancji !!!

(z wyłączeniem =>

Answer 8

post. nakazowego,
europejskiego postępowania nakazowego, postępowania
upominawczego i
elektronicznego postępowania upominawczego,

• **gdzie wydaje się tylko nakazy zapłaty, a w braku podstaw do wydania NZ kieruje sprawę do
  post. zwykłego

Question 9

Pozwany, przeciwko któremu zapadł wyrok zaoczny, może złożyć sprzeciw w ciągu

sprzeciw złożony po terminie oraz sprzeciw, którego braków strona w wyznaczonym terminie nie uzupełniła, a także sprzeciw nieopłacony, sąd

Answer 9

dwóch tygodni od doręczenia mu wyroku do sądu, który go wydał (art. 344 par 1)

***sprzeciw podlega rozpoznaniu przez sąd, który go wydał (szczególny środek zaskarżenia – niedewolutywny i suspensywny)

odrzuca na posiedzeniu niejawnym (art. 344 par. 3)

Question 10

 Natychmiastowa wykonalność może wynikać:

Answer 10

a) WPROST Z USTAWY

b) Z ORZECZENIA SĄDU, tj. postanowienia o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności

Question 11

Postanowienie o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności może być wydane:

Answer 11

(I) obligatoryjnie z urzędu,
(II) fakultatywnie z urzędu,
(III) fakultatywnie na wniosek powoda

Question 12

Art. 333 §1 KPC: Sąd Z URZĘDU NADA wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli:

Answer 12

1) zasądza ALIMENTY - co do rat płatnych po dniu wniesienia powództwa, a co do rat płatnych przed wniesieniem powództwa za okres nie dłuższy niż za
trzy miesiące*;
2) zasądza ROSZCZENIE UZNANE PRZEZ POZWANEGO;
3) WYROK uwzględniający powództwo JEST ZAOCZNY

Art. 477.2 § 1 KPC. Zasądzając NALEŻNOŚĆ PRACOWNIKA w sprawach z zakresu prawa pracy, sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności w części nieprzekraczającej pełnego
jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika

Question 13

Art. 333 §2: Sąd MOŻE NADAĆ wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności:

Answer 13

 jeżeli uwzględnia POWÓDZTWO O NARUSZENIE POSIADANIA.

 jeżeli ZASĄDZA NALEŻNOŚĆ z wekslu, czeku, warrantu, rewersu, dokumentu urzędowego* lub dokumentu prywatnego, którego prawdziwość nie została zaprzeczona

• Weksle, czeki, warranty i rewersy oraz dokumenty urzędowe stanowią podstawę do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym ze skutkiem wskazanym w art. 492 par. 3 KPC (rygor
natychmiastowej wykonalności ex lege po upływie terminu 2 tygodni od doręczenia nakazu pozwanemu);
 Ponieważ jednak postępowanie nakazowe jest FAKULTATYWNE, w razie braku wniosku powoda w pozwie o rozpoznanie sprawy w tym postępowaniu, sąd rozpozna sprawę z ww. dokumentów w postępowaniu zwyczajnym

Question 14

Art. 333 § 3 KPC. Sąd MOŻE również NA WNIOSEK nadać wyrokowi nadającemu się do wykonania w drodze egzekucji rygor natychmiastowej wykonalności, gdyby

Answer 14

opóźnienie uniemożliwiało lub znacznie utrudniało wykonanie wyroku albo narażało powoda na szkodę.

Question 15

Czy można zaskarżyć postanowienie, którego przedmiotem jest rygor natychmiastowej wykonalności?

Answer 15

Art. 394 § 1 KPC. Zażalenie do sądu drugiej instancji przysługuje (…) na postanowienia sądu pierwszej instancji (…) których przedmiotem jest: (pkt 4) rygor natychmiastowej wykonalności

Question 16

Sprostowanie wyroku jest:

• możliwe (z urzędu czy na wniosek)
• w jakim momencie

Answer 16

 możliwe z urzędu lub na wniosek

 Możliwe bez ograniczenia w czasie (także po uprawomocnieniu się orzeczenia)

Question 17

Uzupełnienie orzeczenia może nastąpić tylko (z urzędu czy na wniosek)

Answer 17

NA WNIOSEK strony złożony w ustawowym terminie!!!

***Jeżeli strona nie złożyła wniosku o uzupełnienie wyroku w terminie, służy jej prawo wniesienia nowego powództwa o roszczenie, o którym sąd, mimo obowiązku, nie orzekł w poprzedniej sprawie

Question 18

Uzupełnienie wyroku może dotyczyć:

Answer 18

 rozstrzygnięcia co do istoty sprawy (w razie wydania przez sąd wyroku niepełnego)

 kosztów postępowania (o ile został złożony wniosek lub sąd winien był o kosztach orzec z urzędu – art. 109 par 1 KPC);

 rygoru natychmiastowej wykonalności;

 Innych kwestii dodatkowych, o jakich sąd powinien
rozstrzygnąć z urzędu (np. zastrzeżenia ogr. odp. pozwanego z art. 319 KPC, orzeczenie o: winie, władzy rodzicielskiej, kontaktach z dziećmi, alimentach, korzystaniu z wspólnego mieszkania w wyroku rozwodowym);

Question 19

wątpliwości co do treści wyroku rozstrzyga =>

Answer 19

Art. 352 KPC. Sąd, który wydał wyrok

***Postanowienie w tym przedmiocie sąd może wydać na posiedzeniu niejawnym.

 Może nastąpić z urzędu lub na wniosek;
 Możliwe bez ograniczenia w czasie (także po
uprawomocnieniu się orzeczenia)

Question 20

Zaskarżalność orzeczeń rektyfikacyjnych

Answer 20

przysługuje ZAŻALENIE

Question 21

Art. 353 Wniosek o sprostowanie, uzupełnienie lub wykładnię wyroku nie ma wpływu na bieg terminu do wniesienia

Answer 21

środka zaskarżenia [brak

suspensywności wniosków rektyfikacyjnych]

Question 22

Przepisy o rektyfikacji wyroków stosuje się odpowiednio do

Answer 22

zapłaty (art. 353.2 ) & postanowień (art. 361)

Question 23

Uzasadnieniu podlegają wyłącznie postanowienia =>

Answer 23

zaskarżalne ZAŻALENIEM

Question 24

Związanie sądu wydanym postanowieniem

Wydane na posiedzeniu jawnym:
Wydane na posiedzeniu niejawnym:

Answer 24

• od chwili ogłoszenia (w zw. z art. 361)
• od chwili podpisania sentencji wraz z uzasadnieniem, a w razie braku sporządzenia uzasadnienia – od chwili podpisania sentencji (art. 358 KPC)

Question 25

Art. 359 § 1 KPC. Postanowienia niekończące postępowania w sprawie mogą być uchylane i zmieniane wskutek

Answer 25

• zmiany okoliczności sprawy, chociażby były
  zaskarżone, a nawet prawomocne.
• gdy zostały wydane na podstawie aktu normatywnego uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą.

Question 26

Art. 360 KPC. Postanowienia stają się skuteczne w takim zakresie i w taki sposób, jaki wynika z ich treści, z chwilą

Answer 26

OGŁOSZENIA, a jeżeli ogłoszenia nie było - z chwilą PODPISANIA SENTENCJI.

Question 27

Prawomocność formalna =>

Answer 27

Brak możliwości uchylenia lub zmiany orzeczenia za pomocą środka odwoławczego (zwykłego środka zaskarżenia) lub tzw. innego (szczególnego) środka zaskarżenia

Question 28

Prawomocność materialna =>

Answer 28

Moc wiążąca = skuteczność orzeczenia prawomocnego formalnie

Question 29

Orzeczenia stają się prawomocne (formalnie i
materialnie):
Sądu I instancji:

Answer 29

a)Wskutek braku zaskarżenia w terminie;

b)Wskutek nieuwzględnienia wniesionego środka
zaskarżenia (odrzucenia lub oddalenia)

c) Wskutek niezaskarżalności (z zastrzeżeniem
niezaskarżalnych postanowień sądu I instancji, które mogą być poddane kontroli przy okazji rozpoznania apelacji od wyroku w trybie art. 380 KPC)

Question 30

Orzeczenia stają się prawomocne (formalnie i materialnie):

Sądu II instancji:

Answer 30

z chwilą wydania (konsekwencja zasady dwuinstancyjności postępowania)

Question 31

Orzeczenie prawomocne wiąże (kogo):

Answer 31

a) Strony procesu (uczestników postępowania nieprocesowego), interwenientów ub. Samoistnych, sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie oraz inne sądy i organy - co do zasady nie wiąże osób trzecich
b) Osoby trzecie (tylko gdy przepis szczególny tak stanowi – tzw. ROZSZERZONA prawomocność materialna)

Question 32

ROZSZERZONA prawomocność materialna dotyczy =>

Answer 32

m.in. wyroków wydanych w postępowaniu odrębnym w sprawach małżeńskich oraz pomiędzy rodzicami (art. 435, 452, 458), wyroków uchylających i stwierdzających
nieważność uchwał wspólników spółek kapitałowych (art. 254, 427)

Question 33

Powaga rzeczy osądzonej w procesie przysługuje tylko =>

Answer 33

PRAWOMOCNYM orzeczeniom merytorycznym
(rozstrzygającym co do istoty sprawy), a więc
prawomocnym WYROKOM i NAKAZOM ZAPŁATY

Question 34

 Powaga rzeczy osądzonej w procesie NIE przysługuje orzeczeniom niemerytorycznym (procesowym / formalnym), czyli =>

Answer 34

POSTANOWIENIOM ani UGODZIE sądowej

Question 35

Powaga rzeczy osądzonej może być przełamana w wypadku tzw. causa superveniens

Answer 35

tj. istotnej zmiany okoliczności faktycznych sprawy, eliminującej tożsamość ze sprawą już rozpoznaną

Question 36

prawomocność dotyczy wszystkich orzeczeń, powaga

rzeczy osądzonej dotyczy TYLKO

Answer 36

orzeczeń rozstrzygających co do istoty sprawy (wyroki, nakazy zapłaty, merytoryczne postanowienia w post.
nieprocesowym) !!!

Question 37

POSTĘPOWANIE NIEPROCESOWE

Art. 521 § 1 KPC. Jeżeli przepis szczególny inaczej nie stanowi, postanowienie orzekające co do istoty sprawy staje się skuteczne, a jeżeli wymaga wykonania - także wykonalne, po

Answer 37

uprawomocnieniu się

Question 38

Art. 523 KPC. Prawomocne postanowienie orzekające co do istoty sprawy nie może być zmienione ani uchylone, chyba że =>

Jednakże prawomocne postanowienie oddalające wniosek sąd może zmienić =>

Answer 38

• przepis szczególny stanowi inaczej

- w razie zmiany okoliczności sprawy.