(XVII) Zasada jawności, posiedzenia sądowe, protokoły Flashcards
Rodzaje posiedzeń sądowych ze względu na jawność:
1) jawne (w tym rozprawa)
- PUBLICZNE (przy drzwiach otwartych) Art. 152 zd. I
- NIEPUBLICZNE (przy drzwiach zamkniętych) Art. 154 §1 KPC
2) niejawne - Art. 152 zd. II
Na posiedzenia jawne wstęp na salę sądową mają
poza stronami i osobami wezwanymi -tylko osoby pełnoletnie
Podczas posiedzenia odbywającego się przy drzwiach zamkniętych mogą być obecni na sali:
Ogłoszenie orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie odbywa się
strony, interwenienci uboczni, ich przedstawiciele ustawowi i pełnomocnicy, prokurator oraz osoby zaufania po dwie z każdej strony.
publicznie
na posiedzenia niejawne mają wstęp
TYLKO osoby wezwane [a więc są to co do zasady posiedzenia BEZ udziału stron!]
Art. 148 KPC
§ 1. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, posiedzenia sądowe są (jawne/niejawne), a sąd orzekający rozpoznaje sprawy (…)
§ 2. Sąd może skierować sprawę na posiedzenie jawne i wyznaczyć rozprawę także wówczas, gdy
- jawne
- na rozprawie
- sprawa podlega rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym.
Rozpoznawania spraw w postępowaniach odrębnych:
• Nakazowe: art. 4841§3
• Upominawcze: art. 497.1 §2
• Elektroniczne upominawcze: art. 505.28 w zw. z art. 497.1 §2
• Europejskie postępowanie nakazowe: art. 505.17
podlegają rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym / niejawnym?
WYŁĄCZNIE na posiedzeniu niejawnym => brak możliwości rozpoznania sprawy na rozprawie w tych postępowaniach (wyłącznie posiedzenia niejawne!!!)
Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń:
Art. 505. 23 KPC. Rozpoznanie sprawy następuje na posiedzeniu (jawnym / niejawnym)
niejawnym.
***Sąd może wyznaczyć rozprawę w przypadkach
wskazanych w przepisach rozporządzenia (WE) nr 861/2007
Na posiedzeniu niejawnym sąd może wyjątkowo rozpoznać sprawę merytorycznie orzekając co do istoty sprawy w wyroku
Art. 148.1 § 1 KPC. Sąd może rozpoznać sprawę na
posiedzeniu niejawnym, gdy …
§ 3. Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym jest niedopuszczalne, jeżeli …
(1) POZWANY UZNAŁ POWÓDZTWO [tzw. „wyrok z
uznania”] lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, (2) SĄD UZNA - mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych - ŻE PRZEPROWADZENIE ROZPRAWY NIE JEST KONIECZNE.
strona w pierwszym piśmie procesowym złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy, chyba że pozwany uznał powództwo.
Jawność posiedzeń – c.d.
II. Postępowanie nieprocesowe (I instancja):
Art. 514 § 1 KPC. Rozprawa odbywa się w
Jednakże nawet w wypadkach, gdy ustawa wymaga
przeprowadzenia rozprawy, sąd może, bez wzywania
zainteresowanych do udziału w sprawie,
w wypadkach wskazanych w ustawie.
***W innych wypadkach wyznaczenie rozprawy zależy od uznania sądu.
oddalić wniosek na posiedzeniu niejawnym, jeżeli z treści wniosku wynika oczywisty brak uprawnienia wnioskodawcy.
Przykłady postępowań nieprocesowych z względnym (art. 514 par. 2 k.p.c.) obligiem rozprawy:
- Sprawy z zakresu PRAWA RZECZOWEGO – jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej (art. 608 KPC) np. stwierdzenie zasiedzenia, zniesienie współwłasności, ustanowienie drogi koniecznej wymagają rozprawy
- Sprawy z zakresu prawa rodzinnego dot. WŁADZY RODZICIELSKIEJ I KONTAKTÓW Z DZIECKIEM (art. 579 KPC)
- UBEZWŁASNOWOLNIENIE (art. 555 KPC)
- STWIERDZENIE NABYCIA SPADKU (art. 669 KPC)
Przykłady spraw rozpoznawanych na posiedzeniu niejawnym (z możliwością wyznaczenia rozprawy):
- Postępowanie wieczysto-księgowe (art. 626.1 § 1 KPC);
* Postępowanie rejestrowe
Postępowania odwoławcze:
i. Postępowanie apelacyjne:
Rozpoznanie apelacji następuje na rozprawie, ALE:
Kontrola formalna i kontrola dopuszczalności apelacji przez sąd I (art. 370) i sąd II instancji (art. 373) na posiedzeniu niejawnym
Art. 374 KPC. Sąd drugiej instancji może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym w razie (1) cofnięcia pozwu, (2) cofnięcia apelacji albo (3) jeżeli zachodzi nieważność postępowania
Art. 505.10 § 2 KPC. [w postępowaniu uproszczonym] Sąd może rozpoznać apelację na posiedzeniu niejawnym, chyba że
strona w apelacji lub w odpowiedzi na apelację zażądała przeprowadzenia rozprawy
ii. Postępowanie zażaleniowe:
Art. 397 § 1. Sąd drugiej instancji rozpoznaje zażalenie na posiedzeniu
niejawnym
z możliwością fakultatywnego wyznaczenia rozprawy w trybie art. 148 § 2 KPC
iii. Skarga kasacyjna:
Art. 39811 § 1 KPC. Sąd Najwyższy rozpoznaje skargę kasacyjną [merytorycznie] na posiedzeniu (…), chyba że w sprawie występuje (…)
(1) istotne zagadnienie prawne, a (2) skarżący złożył w skardze kasacyjnej wniosek o jej rozpoznanie na rozprawie. Sąd Najwyższy może także rozpoznać skargę kasacyjną na rozprawie, jeżeli (3) przemawiają za tym inne względy.
iv. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia:
Tak jak przy skardze kasacyjnej: art. 424.12 w zw. z art. 398.11 §1 KPC
=> POSIEDZENIE NIEJAWNE
v. Skarga o wznowienie postępowania:
Kontrola formalna oraz kontrola dopuszczalności skargi na posiedzeniu …
Merytoryczne rozpoznanie na …
- niejawnym, z możliwością wyznaczenia rozprawy (art. 410 par. 1 w zw. z art. 148 § 1 i 2
- rozprawie (art. 406 w zw. z art. 148 § 1-2 KPC)
Art. 153 § 1 KPC. Sąd Z URZĘDU zarządza odbycie całego posiedzenia lub jego części PRZY DRZWIACH ZAMKNIĘTYCH, jeżeli publiczne rozpoznanie sprawy
(1) zagraża porządkowi publicznemu lub
(2) moralności lub
(3) jeżeli mogą być ujawnione okoliczności objęte ochroną informacji niejawnych
Sąd na wniosek strony zarządza odbycie posiedzenia lub jego części przy drzwiach zamkniętych, gdy
mogą być ujawnione okoliczności stanowiące tajemnicę jej przedsiębiorstwa
Sąd może ponadto zarządzić odbycie posiedzenia lub jego części przy drzwiach zamkniętych NA WNIOSEK STRONY, jeżeli
podane przez nią (1) przyczyny uzna za uzasadnione
lub (2) jeżeli roztrząsane być mają szczegóły życia rodzinnego. Postępowanie dotyczące tego wniosku odbywa się przy drzwiach zamkniętych.
***Postanowienie w tym przedmiocie sąd ogłasza publicznie.
W postępowaniu odrębnym w sprawach małżeńskich:
Art. 427 KPC. Posiedzenia odbywają się
PRZY DRZWIACH ZAMKNIĘTYCH, ***chyba że obie strony żądają publicznego rozpoznania sprawy, a sąd uzna, że jawność nie zagraża moralności
Art. 149 § 1 KPC. Posiedzenia sądowe wyznacza
przewodniczący z urzędu [zarządzeniem], ilekroć wymaga tego stan sprawy
O posiedzeniach jawnych zawiadamia się (…) przez (…)
Stronie nieobecnej na posiedzeniu jawnym należy zawsze doręczyć wezwanie na następne posiedzenie. Wezwanie powinno być doręczone co najmniej (…)
- strony i osoby zainteresowane
- wezwanie lub ogłoszenie podczas posiedzenia
- na tydzień przed posiedzeniem. ***W wypadkach pilnych termin ten może być skrócony do trzech dni.
Brak należytego zawiadomienia strony / pełnomocnika o terminie posiedzenia jawnego może prowadzić do
NIEWAŻNOŚCI POSTĘPOWANIA z powodu pozbawienia strony możności obrony jej praw (art. 379 pkt 5 KPC)