(III) Jurysdykcja krajowa, immunitety sądowe i egzekucyjne Flashcards
Łączniki podmiotowe:
(1) miejsce zamieszkania, (2) zwykłego pobytu lub (3) siedziby jednej z lub obu stron w RP, (4) obywatelstwo polskie
Art. 1103 k.p.c. Sprawy rozpoznawane w procesie należą do jurysdykcji krajowej, jeżeli pozwany ma (ZASADA)
miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu albo siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej
Łączniki przedmiotowe:
(1) położenie rzeczy będącej przedmiotem sporu, (2) posiadanie majątku lub praw majątkowych w RP, (3) otwarcie spadku w RP; (4) powstanie w RP zobowiązania lub (5) znajdowanie się w RP miejsca wykonania zobowiązania
Art. 1099 k.p.c. §1. Brak jurysdykcji krajowej sąd bierze pod rozwagę (…)
W razie stwierdzenia braku jurysdykcji krajowej (…)
z urzędu w każdym stanie sprawy.
sąd odrzuca pozew lub wniosek, z zastrzeżeniem art. 1104 §2 lub art. 1105 §6
Brak jurysdykcji krajowej stanowi przyczynę
nieważności postępowania
Art. 1097 §1. Jurysdykcja krajowa istniejąca w chwili wszczęcia postępowania trwa nadal, choćby
jej podstawy odpadły w toku postępowania
Zasada=> jurysdykcja krajowa ma charakter fakultatywny,
chyba że przepis przewiduje wyraźnie jurysdykcję wyłączną
Wyjątek=> jurysdykcja krajowa ma charakter wyłączny tylko gdy
przepis tak stanowi
Art. 1103 zn. 8 §1 KPC. Do wyłącznej jurysdykcji krajowej należą sprawy o (…)
Do wyłącznej jurysdykcji krajowej należą także sprawy niewymienione w §1 w zakresie, w którym rozstrzygnięcie dotyczy praw rzeczowych, posiadania lub używania (…)
(1) prawa rzeczowe na nieruchomości i o (2) posiadanie nieruchomości położonej w Rzeczypospolitej Polskiej, jak również sprawy ze (3) stosunku najmu, (4) dzierżawy i (5) innych stosunków dotyczących używania takiej nieruchomości, ***z wyjątkiem spraw o czynsz i inne należności związane z używaniem lub pobieraniem pożytków z takiej nieruchomości
nieruchomości położonej w Rzeczypospolitej Polskiej
Art. 1103 zn. 9 KPC. Do wyłącznej jurysdykcji krajowej należą sprawy o
(1) rozwiązanie osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, jak również o (2) uchylenie lub stwierdzenie nieważności uchwał ich organów, ***jeżeli osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną ma siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej
Art. 1099 zn. 1 §1 KPC. Jeżeli brak podstaw uzasadniających jurysdykcję krajową w sprawie, a przeprowadzenie postępowania przed sądem lub innym organem państwa obcego nie jest możliwe albo nie można wymagać jego przeprowadzenia,
sprawa należy do jurysdykcji krajowej, gdy wykazuje wystarczający związek z polskim porządkiem prawnym.
W razie prawomocnego ustalenia przez sąd, że orzeczenie sądu lub innego organu państwa obcego nie podlega uznaniu w Rzeczypospolitej Polskiej, sprawa rozstrzygnięta tym orzeczeniem należy do
jurysdykcji krajowej mimo braku podstaw uzasadniających tę jurysdykcję, jeżeli wykazuje wystarczający związek z polskim porządkiem prawnym
Umowy jurysdykcyjne prorogacyjne
Art. 1104 §1 KPC. Strony oznaczonego stosunku prawnego mogą umówić się na piśmie o poddanie wynikłych lub mogących wyniknąć z niego spraw o (…)
Poddanie jurysdykcji sądów polskich spraw, o których mowaw §1, może nastąpić również przez (…)
Przepisów §1 i 2 nie stosuje się w sprawach, które według przepisów prawa polskiego należą do (…)
prawa majątkowe jurysdykcji sądów polskich
wdanie się w spór co do istoty sprawy, jeżeli pozwany nie podniesie zarzutu braku jurysdykcji krajowej (brak podniesienia przez pozwanego zarzutu braku jurysdykcji krajowej, w sprawie w której umowa prorogacyjna mogła być zawarta, jest równoznaczny z milczącym/kokludentnym zawarciem takiej umowy
wyłącznej jurysdykcji sądów państwa obcego
Art. 1105 §1 KPC. Strony oznaczonego stosunku prawnego mogą umówić się na piśmie o poddanie jurysdykcji sądów państwa obcego wynikłych lub mogących wyniknąć z niego spraw o prawa majątkowe, wyłączając jurysdykcję sądów polskich, jeżeli
umowa taka jest skuteczna według prawa mającego do niej zastosowanie w państwie obcym (wymóg podwójnej skuteczności umowy derogacyjnej)
Umowa wyłączająca jurysdykcję sądów polskich nie może dotyczyć spraw:
1) należących do wyłącznej jurysdykcji sądów polskich;
2) z zakresu prawa pracy, chyba że umowa zostanie zawarta po powstaniu sporu;
3) wynikłych lub mogących wyniknąć z umów zawartych przez konsumenta, który ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej;
4) wynikłych lub mogących wyniknąć ze stosunku ubezpieczenia.
umowa derogacyjna brana jest pod uwagę wyłącznie na zarzut pozwanego!!!
Nie podniesienie takiego zarzutu oznaczało będzie, że sąd polski rozpozna sprawę, pomimo zawarcia przez strony umowy wyłączającej jego jurysdykcję
Immunitet sądowy
Art. 1111. §1. Nie mogą być pozywane przed sądy polskie następujące osoby (immunitet dyplomatyczny):
1) uwierzytelnieni w Rzeczypospolitej Polskiej szefowie przedstawicielstw dyplomatycznych państw obcych;
2) członkowie personelu dyplomatycznego przedstawicielstw państw obcych w Rzeczypospolitej Polskiej;
3) inne osoby korzystające z immunitetów dyplomatycznych na mocy ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych;
4) członkowie rodzin osób wymienionych w pkt 1-3, jeżeli pozostają z nimi we wspólnocie domowej i nie mają obywatelstwa polskiego
Immunitet sądowy
Art. 1112. §1. Nie mogą być pozywane przed sądy polskie w sprawach wchodzących w zakres czynności dokonanych w toku pełnienia ich funkcji urzędowych następujące osoby (immunitet konsularny):
1) urzędnicy pełniący funkcje konsularne w imieniu państw obcych niezależnie od posiadanego obywatelstwa;
2) cudzoziemcy będący pracownikami administracyjnymi i technicznymi przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych państw obcych w Rzeczypospolitej Polskiej lub członkami personelu służby przedstawicielstw dyplomatycznych oraz inne osoby zrównane z nimi na mocy ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych.
Przepisy art. 1111 §1 i art. 1112 §1 nie mają zastosowania w przypadku, jeżeli państwo wysyłające w sposób wyraźny
zrzeknie się immunitetu sądowego w stosunku do osób wymienionych w tych przepisach
Art. 1113 KPC. Immunitet sądowy sąd bierze pod rozwagę
z urzędu w każdym stanie sprawy. W razie stwierdzenia istnienia immunitetu sąd odrzuca pozew albo wniosek.
Rozpoznanie sprawy z naruszeniem immunitetu sądowego powoduje
nieważność postępowania.
Jeżeli osoba, przeciwko której albo z udziałem której wszczęto sprawę, uzyska immunitet sądowy w toku postępowania
sąd umarza postępowanie.
Przeciwko osobom określonym w §1, w stosunku do których państwo wysyłające lub odpowiednia organizacja międzynarodowa zrzekły się immunitetu sądowego, może być prowadzona egzekucja jedynie w przypadku
wyraźnego zrzeczenia się immunitetu przez państwo wysyłające lub odpowiednią organizację międzynarodową także w odniesieniu do postępowania egzekucyjnego.
Jeżeli prowadzenie egzekucji jest dozwolone, niedopuszczalna jest egzekucja
1) z mienia służącego do użytku urzędowego
oraz
2) przez stosowanie przymusu wobec osoby dłużnika.
