(XV) Kumulacja roszczeń, cofnięcie i zmiana powództwa, środki obrony pozwanego , uznanie powództwa Flashcards
(49 cards)
Rodzaje kumulacji roszczeń:
- Podmiotowa kumulacja roszczeń = współuczestnictwo formalne (art. 72 par. 1 pkt 2)
- Przedmiotowa kumulacja roszczeń = dochodzenie w jednym procesie kilku roszczeń przeciwko temu samemu pozwanemu (art. 191)
Warunki dopuszczalności przedmiotowej kumulacji
roszczeń:
Dla wszystkich roszczeń musi zgadzać się:
• TRYB (proces / nieproces ) i RODZAJ (postępowanie zwykłe /odrębne) POSTĘPOWANIA
• WŁAŚCIWOŚĆ RZECZOWA (bez względu na wps)
Art. 21 KPC Jeżeli powód dochodzi pozwem kilku roszczeń, zlicza się ich wartość
• WŁAŚCIWOŚĆ MIEJSCOWA
Roszczenia nie muszą być jednorodzajowe, ani pozostawać w związku !!!
Sąd rozpoznaje wszystkie skumulowane roszczenia w jednym postępowaniu i wydaje jeden wyrok co do nich, ale:
może zarządzić oddzielną rozprawę co do poszczególnych roszczeń
Może wydawać wyroki częściowe co poszczególnych roszczeń – ostatni z nich będzie wyrokiem końcowym
W wypadku niedopuszczalnej kumulacji roszczeń,
sąd rozdziela je i rozpoznaje w odrębnych postępowaniach (w zakresie w jakim jest właściwy dla ich rozpoznania) lub przekazuje do rozpoznania sądom właściwym (nie zwraca ani nie odrzuca pozwu!!!)
Cofnięcie pozwu = odwołanie powództwa
Wiąże się z zagadnieniem odwołalności czynności procesowych
Czynności procesowe stron =>
Czynności procesowe sądu (organów procesowych) =>
co do zasady odwołalne (dyspozycyjność)
co do zasady nieodwołalne (wiążące dla sądu) / mogą być wzruszone w drodze zaskarżenia. Wyjątki: 174 par. 2 zd. II, 240 par. 1, 332 par. 2, 359 par. 1., 343.1
, 492 §2 i 502.1
Skuteczne cofnięcie pozwu prowadzi do
UMORZENIA postępowania (postanowieniem)!!! (art. 355 par. 1 ab initio);
Cofnięcie pozwu nie stoi na przeszkodzie ponownemu wszczęciu postępowania w tej samej sprawie (po prawomocnym umorzeniu postępowania) – taki pozew nie będzie podlegał odrzuceniu, bo postanowienie o umorzeniu procesu jako orzeczenie niemerytoryczne
nie korzysta
z powagi rzeczy osądzonej!!
COFNIĘCIE POZWU BEZ ZRZECZENIA SIĘ
ROSZCZENIA (kwestia zgody pozwanego)
po rozpoczęciu rozprawy wymaga
zgody pozwanego
COFNIĘCIE POZWU ZE ZRZECZENIM SIĘ
ROSZCZENIA (kwestia zgody pozwanego)
nigdy nie wymaga zgody pozwanego (można cofnąć aż do wydania wyroku)
W razie ponownego wniesienia pozwu, sąd ODDALI pozew ze względu na zrzeczenie się roszczenia przez
powoda w poprzednim procesie (zrzeczenie się roszczenia jest negatywną przesłanką merytoryczną)
Sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są
1) sprzeczne z prawem lub
2) zasadami współżycia społecznego albo
3) zmierzają do obejścia prawa.
Powód może odwołać cofnięcie pozwu do chwili
uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu procesu
zrzeczenie się roszczenia jest czynnością materialno-dyspozycyjną. Wymaga zgody:
- wszystkich WSPÓŁUCZESTNIKÓW JEDNOLITYCH (po stronie powoda) - art. 73 par. 2 zd. ost.
- INTERWENIENTÓW UBOCZNYCH SAMOISTNYCH po stronie powoda – art. 81 w zw. z art. 73 par. 2
- strony w znaczeniu materialnym na rzecz której powództwo wytoczył prokurator - art. 56 par. 2 KPC
Zrzeczenie się roszczenia bez cofnięcia powództwa jest
NIEDOPUSZCZALNE
Art. 469 KPC. [w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych] Sąd uzna COFNIĘCIE POZWU za NIEDOPUSZCZALNE (postanowienie sądu o odmowie umorzenia postępowania) także wówczas,
gdyby czynność ta NARUSZAŁA SŁUSZNY INTERES pracownika lub ubezpieczonego
Postanowienie o odmowie umorzenia postępowania nie kończy postępowania w sprawie / nie służy na nie zażalenie.
Może być skontrolowane przez sąd
II instancji przy okazji apelacji (art. 380 kpc).
Cofnięcie pozwu dopuszczalne jest do chwili
UPRAWOMOCNIENIA SIĘ ORZECZENIA KOŃCZĄCEGO
POSTĘPOWANIE W SPRAWIE (przed sądem I lub II
instancji);
Cofnięcie pozwu jest NIEDOPUSZCZALNE w postępowaniu
1) kasacyjnym i w
2) postępowaniu ze skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
Do kiedy powód może skutecznie cofnąć pozew?
Do chwili uprawomocnienia się wyroku!!!
W wypadku skutecznego cofnięcia pozwu, pozwany ma przeciwko powodowi roszczenie o zwrot kosztów procesu
Czy zawsze?
Dopuszczalne jest odstępstwo od tej zasady w sytuacji, gdy powód wykaże, że wystąpienie z powództwem było
niezbędne dla celowego dochodzenia praw lub celowej obrony, z uwzględnieniem okoliczności istniejących w dacie wytoczenia pozwu. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji,
gdy cofnięcie pozwu jest konsekwencją zaspokojenia przez pozwanego wymagalnego w chwili wytoczenia powództwa roszczenia powoda. W rozumieniu przepisów o kosztach procesu (art. 98 k.p.c.) pozwanego należy uznać wówczas za stronę przegrywającą sprawę
Zmiana powództwa
Może być:
I. Podmiotowa: art. 194-198 KPC
II. Przedmiotowa – zmiana jednego z elementów
przedmiotowych powództwa, tj. żądania (petitum) albo
podstawy faktycznej (causa petendi)
Warunki dopuszczalności zmiany powództwa
Art. 193 § 1 KPC. Zmiana powództwa [przedmiotowa] jest dopuszczalna, jeżeli
§ 2. Jeżeli w myśl przepisu poprzedzającego zmiana nie jest dopuszczalna, a powód zmienia powództwo w ten sposób, że występuje z nowym roszczeniem obok pierwotnego, sąd rozpoznaje nowe roszczenie jako sprawę
Gdy jednak zmiana taka następuje w sądzie
rejonowym, należy przekazać całe zmienione powództwo
nie wpływa na właściwość sądu.
oddzielną, jeżeli jest dla niej rzeczowo i miejscowo właściwy, w przeciwnym zaś razie przekazuje sprawę sądowi właściwemu.
sądowi okręgowemu, który dla zmienionego powództwa jest rzeczowo i miejscowo właściwy
Do kiedy przedmiotowa zmiana powództwa jest
dopuszczalna? (…)
Art. 383 KPC. W postępowaniu apelacyjnym …
W postępowaniu nakazowym: …
W postępowanie uproszczonym: …
Co do zasady tylko w postępowaniu przed sądem I instancji (do zamknięcia rozprawy):
nie można rozszerzyć żądania pozwu ani występować z nowymi roszczeniami. Jednakże w razie
ZMIANY OKOLICZNOŚCI można żądać zamiast pierwotnego przedmiotu sporu jego wartości lub innego przedmiotu, a w sprawach o świadczenie powtarzające się można nadto rozszerzyć żądanie pozwu o świadczenia za
dalsze okresy
Art. 495 §2 KPC. W toku postępowania nie można występować z nowymi roszczeniami zamiast lub obok dotychczasowych. J.W. ^^
Art. 505.4 §1 zd. I KPC. Zmiana powództwa jest NIEDOPUSZCZALNA.
Art. 193 § 2.1 KPC. Z wyjątkiem spraw o roszczenia alimentacyjne zmiana powództwa może być dokonana jedynie w
Art. 130.3 § 2 KPC. Jeżeli obowiązek uiszczenia lub uzupełnienia opłaty powstał na skutek rozszerzenia lub innej zmiany żądania (….) przewodniczący wzywa zobowiązanego do uiszczenia należnej opłaty w terminie tygodnia, a jeżeli mieszka on lub ma siedzibę za granicą i nie ma w kraju przedstawiciela - w terminie nie krótszym od miesiąca. W razie bezskutecznego upływu terminu,
piśmie procesowym.
***Przepis art. 187 stosuje się odpowiednio
[pismo zmieniające powództwo winno spełniać wymagania pozwu].
sąd prowadzi sprawę bez wstrzymywania biegu
postępowania, a o obowiązku uiszczenia opłaty orzeka w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji, stosując odpowiednio zasady obowiązujące przy zwrocie kosztów procesu
Środki obrony pozwanego
- zaprzeczenie
- zarzuty
- powództwo wzajemne