Wrzodziejące zap JG Flashcards
Co to ?
Jedna z postaci IBD
przewlekłe nieswoiste rozlane zap bł śluzowej odbytnicy ( w części przypadków także okrężnicy)
Rozpoznanie
Obraz kliniczny
+
endoskopia i histpat
(rozlane niepełnościenne zap błony śluzowej jelita grubego)
Epidemiologia
Szczyt 20-40 lat
M=K
Dzieci 15-20% wszystkich osób z WZJG
Etiopatogeneza
nie została dokładnie wyjaśniona
Działanie protekcyjne:
*Palenie tytoniu
*Apendektomia < 20 lat
Lokalizacja
Odbytnica sama - 40-50%
Odbytnica + lewa okrężnica - 30-40%
Odbytnica+bliższa część okrężnicy -20%
Końcowy odc jelita krętego
Jakie zmiany ?
Zajęta błona śluzowa w sposób CIĄGŁY
Ocena rozległości
Klasyfikacja Montrealska
Ocena ciężkości rzutu i aktywności choroby
Klasyfikacja Montrealska
Co wchodzi w skład Klasyfikacji Montrealskiej
Liczba stolców/24h
Krew w stolcu
Tętno
Ciepłota ciała
Hemoglobina
OB
Wskaźnik Cole’a
Ocena stanu odżywienia, często stosowany wśród pacjentów z chorobami przewlekłymi
Objawy
Najczęstszy - biegunka z domieszką krwi
Często
*ból brzucha (zwykle w lewym dole biodrowym)
*uczucie parcia na stolec
Stan ogólny zazwyczaj dobry
mogą
nieswoiste objawy ogólne
*osłabienie
*utrata masy ciała
*stan podgorączkowy
Objawy ciężkiego rzutu?
Gorączka
Tachykardia
Odwodnienie
Bolesność uciskowa jamy brzusznej
Biegunka w nocy
Wzdęcia
Obrzęki
Anemia
Objawy pozajelitowe ?
u 10% mogą poprzedzać manifestacje zapalenia jelita
z lub bez zaostrzenia
zapalenie strukt ocznych
zap staw
osteoporoza
problemy hepatologiczne, trzustkowe
Co wywołuje rzut choroby?
Stres
NLPZ
Antybiotyki
C.difficile
CMV
Zmiana diety
Czynniki ryzyka ciężkiego przebiegu?
<40lat
Pancolitis
Ciężki pierwszy rzut
Powikłania
Polipowatość zapalna 16%
Zwężenia jelit 9%
Przetoki 4%
Ropnie 3
Perforacje 2
Krwotok 1
Megacolon toxicum
WZJG a rak?
wzrost ryzyka raka JG
Megacolon toxicum - co to
zwykle w ciężkim rzucie WZJG zajmującego całe jelito grube
Megacolon toxicum - czynniki ryzyka
hipoK+
hipoMg2+
hipoproteinemia
stosowanie leków cholinolitycznych/przeciwbiegunkowych
kontrastowy wlew doodbytniczy
Megacolon Toxicum - objawy
ciężki stan ogólny
silny ból i wzdęcie brzucha
wysoka gorączka
tachykardia
ściszenie szmerów perystaltycznych
bol i obrona mm
Megacolon Toxicum - rozpoznanie
RTG jamy brzusznej
*okrężnica >=5,5cm
Megacolon Toxicum - leczenie
1-2 dni zachowawcze
gdy brak poprawy lub pogorszenie
kolektomia z pozostawieniem odbytnicy
Rak jelita grubego co zmniejsza ryzyko
5-ASA
Kwas ursodeoksycholowy u chorych z PSC
Objawy pozajelitowe
30%
osteoporoza
zap stawow
ZZSK
Rumień guzowaty
Pioderma zgorzelinowa
Zap twardówki, tęczówki
Zap spojówek
Zap nn wzrokowe
Stłuszczenie wątroby
PSC
Rak dróg żółciowych
Kamica żółciowa
Pow zakrz-zat
Inf
PZT
OZT
Zmiany w bad lab
Wzrost czynników stanu zapalnego
Wzrost kalprotektyny w kale
Hipoalbuminemia
Wzrost PLT
Anemia
Zab elektr
Jakie przeciwciała
pANCA
Sigmoidoskopia
Pobranie wycinków
Ocena akt choroby
Rozpoznanie powikłań
Kolonoskopia
konieczna do różnicowania z ChLC
Oceny rozległości zmian
Nadzór onkologiczny
Jak wygląda jelito w okresie remisji?
obraz może być prawidłowy
U kogo nie wykonywać wlewu doodbytniczego ?
Ciężki rzut choroby
do 6 tyg po biopsji
Ciężarne
Co zawsze w ciężkim rzucie i w oporności na leczenie zbadać ?
Toksyne C. difficile
PCR DNA CMV
[tak to zbadać też bakt, pasożyty, grzyby]
Leczenie WZJG- leki
5-ASA - Mesalazyna (preferowana), Sulfasalazyna
*podstawa w indukcji i podtrzymaniu remisji
GKS
*ostry rzut najczęściej nasilenie umiarkowane i ciężkie
Kiedy leki immunosupresyjne?
Steroidozależność
Steroidooponość
Nietolerancja GKS
Podtrzymanie remisji
Jakie immunosupresyjne?
Azatiopryna, 6-merkaptopuryna
Cyklosporyna
Takrolimus
Tofacytynib
Jakie leki biologiczne?
Infliksymab
Adalimumab
Golimumab
w ostrym rzucie i podtrzymująco
Podtrzymanie leczenia
Mesalazyna
Tiopuryny
Leki biologiczne
Takrolimus, Metotreksat
Tofacytynib
Leczenie chirurgiczne
Metodą z wyboru jest wycięcie odbytnicy i okrężnicy ( proktokolektomia odtwórcza) z wytworzeniem zbiornika jelitowego
(czasem ileostomia)
Zaostrzenie w ciąży?
GKS - perf Prednizon i Prednizolon
ew
leki anty-TNF
W leczeniu podtrzymującym
nie stosować metotreksatu
Mozna Tiopuryny, 5-ASA, leki anty-TNF
Rokowanie
Utrzymanie remisji w ciągu 2 lat 20 %, a w ciągu 10 lat 5%
Szanse na wyleczenie daje całkowite wycięcie JG
Klasyfikacja kliniczna ciężkości rzutów choroby
(wg Truelove’a i Wittsa)
w pediatrii
modyfikacja Ryżki i Woynarowskiego
Leki u dzieci - indukcja
1 rzut:
*5-ASA
2 rzut:
*GKS p.o.
Gdy rzut ciężki
1 rzut:
GKS i.v.
2 rzut:
Infliksymab
Cyklosporyna, takrolimus
antybiotyki
3 rzut
Kolektomia
Leki u dzieci - podtrzymanie remisji
5-ASA
Tiopuryny
Leki anty-TNF
Wedolizumab
Na pdst czego leczenie wybrac ?
PUCAI
Pediatryczny Współczynnik Akt WZJG
wystarczająca odp to zmniejszenie o min 20 pkt nasilenie
[mail ze schematem]
Podtrzymanie leczenia - dzieci
1 rzut
*5-ASA
2 rzut
*Tiopuryny
^steroidozależność
^częste nawroty
^nietolerancja 5-ASA
^ ew u dzieci z ciężkim rzutem po wypisaniu do domu
(efekt terapeutyczny 10-12 tyg nawet)
3 rzut
Infliksymab
4rzut
Adalimumab lub Golimubab
5 rzut
Wedolizumab
*Metotreksat - gdy nie da sie innych
Leczenie chirurgiczne
Proktokolektomia odtwórcza z wytworzeniem zbiornika jelitowego (Pouch) (j. kręte - kanał odbytu)
Kiedy leczenie chirurgiczne?
Długotrwałe zaostrzenia z pogorszeniem w ciągu 12msc
Ciężkie, długotrwałe i częste nawroty
> 10 lat choroba
Zahamowanie wzrostu i dojrzewania
Dysplazja w histpat
też
W powikłaniach choroby
Rokowanie
Jeśli uda się osiągnąć remisje w ciągu 3msc od rozpoznania to lepsze rokowanie
Wyleczenie przez wycięcie jelita grubego
