Przewlekłe zapalenie trzustki Flashcards
Patogeneza
Zapalenie przewlekłe –> włóknienie miąższu –> Niewydolność zewnątrz- i wewnątrzwydzielnicza
Epidemiologia
M>K
Etiologia
TIGARO
T- Toksyczno-metab
*alkohol 85%
(palenie tytoniu nasila szkodliwe działanie alkoholu)
*wzrost Ca2+
*hiperlipidemia
*PChN
*leki
I- Idiopatyczna 20%
G- Genetyczne
*SPINK1
*PRSS1
*Mukowiscydoza
*Niedobór alfa1-antytrypsyny
A-Autoimmunologiczne
R- nawracające i ciężkie
[recurrent]
O- zaporowe [obstructive]
*niedrożność przewodu przez np guza
*trzustka dwudzielna
Ilu alkoholików będzie miało PZT?
5-10%
Przebieg PTZ
Nawracające OZT –> Traida (Niewydolność wew i zew + ból brzucha)
Ból -charakterystyka
Poposiłkowy
często po alkoholu
w nadbrzuszu ( może promieniować do pleców)
napadowy i nawracający (epizody <10dni)
Niewydolność zewnątrzwydzielnicza
Wzdęcia
Przewlekła biegunka tłuszczowa
Niedobór wit ADEK
*osteoporoza 30%
(szczeg u palących papierosy)
Spadek apetytu
czasem wymioty i uczucie pełności w nadbrzuszu
Niewydolność wewnątrzwydzielnicza
Cukrzyca
Żółtaczka - rzadko, nawraca, niewielka
Wyczuwalny guz w jamie brzusznej (np. torbiel rzekoma)
Rozpoznanie
Wywiad
*charkt ból brzucha
*alkohol
Badania obrazowe
*EUS (najwyższa czułość i swoistość)
zwapnienia i złogi
^wykonywana, gdy wyniki innych badań obrazowych nie pozwalają na ustalenie rozpoznania, użyteczna w wykrywaniu powikłań
[?rzadko widoczne zmiany?]
Objawy niewydolności zew i wew
USG brzucha – mała czułość; może służyć do rozpoznawania PZT jedynie w zaawansowanym stadium choroby; przydatna w ocenie powikłań PZT.
TK – najlepsza metoda wykrywania zwapnień w trzustce (ocena w TK bez środka kontrastowego)
MR lub MRCP - najlepiej po podaniu sekretyny i.v. (s-MRCP) – gdy wykaże zmiany typowe dla PZT, wystarcza do ustalenia rozpoznania; wynik prawidłowy nie wyklucza łagodnej postaci choroby
A co z lipazą i amylazą?
Zwykle w NORMIE
W autoimmunologicznym
HiperIgG4
Badania obrazowe
USG –> TK –brak pewnych obj –> EUS lub MRCP
Pewne zmiany w badaniach obrazowych
Poszerzenie przewodu trzustkowego (Wirsunga) i drugorzędnych
+
Złogi w nich
Zwapnienia
Co jeśli badania obrazowe nie wykażą PZT?
Test sekretynowo-cholecystokininowy
*najczulszy
*drogi –> rzadko się robi
[ w PZT wydzielanie wodorowęglanów <20 mmol/h]
Elastaza w kale
[ w PZT wynik <200 µg/g stolca; duże stężenie (>500 µg/g) wyklucza]
ew ilościowa ocena dobowego wydalania tłuszczów z kałem
Kiedy suplementacja enzymów trzustkowych?
Zespół złego wchłaniania
*postępujący spadek kg
*biegunka tłuszczowa
*wzdęcia znacznego stopnia
[Lipaza]
