Werkgroep 4 - De cel aan het werk Flashcards
I-cell disease
Autosomae recessieve aandoening door mutatie in GNPTA-gen.
1) tekort enzym UDP-N-acteylglucosamine-1-fosfotransferase wat betrokken is van synthese M6P
2) resulteert in verlaging van lysosomale enzymen op intracellulair niveau en meer in het bloedserum
3) Doordat er geen enzymen in het lysosoom zijn hopen afvalcellen zich op en dit heet een I-cell
Symptomen I-cell
uitpuilende ogen, dikke tong, misvormt skelet, kleine lengte, verhoogde kans oplonginfectie
Behandeling is symptomatisch -> antibiotica voor longen en B12 en ijzer innemen
Familiaire hypercholesterolemie
Autosomale dominante ziekte , waarbij er een afwijking is waardoor de lever niet slecht LDL uit het bloed filter en er hoge waardes van LDL-cholesterol ontstaan
Familiaire hypercholesterolemie (FH)
Autosomale dominante ziekte , waarbij er een afwijking is waardoor de lever niet slecht LDL uit het bloed filter en er hoge waardes van LDL-cholesterol ontstaan
3 mutaties FH
1) LDLR-gen wat codeert voor LDL-receptore. Heterozygoot hebben 50% normale en de LDL concentraties worden 2/3x zo groot. Homozygoot bijna geen normale
2) ApoB, is ligand aan LDL. LDL kan dus niet meer goed binden aan receptoren
3) PCSK9-gen, PCSK9 reguleert de afbraak van LDL-receptoren. Als het overmatig geactiveerd wordt verlaagt de concentratie receptoren. LDL en cholesterol hopen in bloed op en cel maakt extra cholesterol aan
Verschillende klassen mutaties bij FH
- Synthese fout
- Vouwing van LDL-receptor gaat fout
- Vestoring LDL binding
- Verstoring internalisatie van LDL-receptor
- LDL laat niet los van LDL receptor in endosoom
Symptomen FH
- Xanthomen bij handen en pezen (zie plaatje)
- Witte ring rondom de iris (arcus senilis)`
- Atherosclerose als gevolg van te veel cholesterol opname van monocyten
Behandeling FH
- Statines, remmen cholesterolaanmaak (HMG-CoA) -> toename LDL-receptoren
- Cholesterol verlagende medicijnen
- Bloed dialyse -> LDL is verwijderd uit bloedplasma
- Ezetimib behandeling (verlaagt heropname cholesterol in de darmen)
Cystic Fibrosis
Het CFTR eiwit is een kanaaleiwit in slijmvliescellen. De bekendste mutatie van het eiwit is een deletie van 3 nucleotiden en hierdoor zal het eiwit verkeerd vouwen. Het blijft in het ER en zonder CFTR kunnen cellen geen Chloride transport
Gevolgen CFTR mutatie
Zweetklieren -> Cl- en Na+ worden niet teruggeresorbeerd door CFTR’s en blijven buiten de cel waardoor zweet stinkt en de huid zoutig is
Longepitheel -> Cl- min kan de cel niet uit waardoor er een verschillende osmotische waarde is en het slijm in longen taai wordt door verminderde hydratatie
Alvleesklier -> door dik slijm worden afvoerbuizen geblokkeerd, enzymen komen moeilijk in de dunne darm dus darmen kunnen minder goed voedingsstoffen absorberen
Klassen van CF
- defecte eiwitsynthese, geen CFTR
- Vouwing/ modificatie van eiwit gaat fout, CFTR komt buiten de cel terecht
- fout in activatie kanaal, kanaal gaat niet open
- Geleidings fout, toegang eiwit is geblokkeerd door fout in R-domein -> beperkte toegang chloride
- fout in promotor van CFTR-gen waardoor minder eiwitten worden gemaakt
- Verminderde CFTR-stabiliteit waardoor eiwit te snel wordt afgebroken
Symptomen
- Dorst en trommel vingers
- Taai slijm en verhoogde kans op longinfectie
- Panceratitis
- COPD
- Verstopping dunne darm
Behandelingen (symptomatisch)
- Hielprik (na geboorte)
- Antibiotica
- Longtransplantatie
- Orkambi therapie voor F508del mutaties waarop klasse 2 wordt voorkomen -> corrector
Ziekte van Pompe
Mutatie in het GAA-gen is er een tekort aan het enzym alpha-glucosidase. Normaliter breekt dit glycogeen af in glucose in een lysosoom.
Nu dit niet kan zwellen lysosomen op wat bijvoorbeeld in de spieren storingen kan leveren
Vormen van Pompe
- Infantiele vorm: dodelijk zonder behandeling
- Late on-set vorm: Patiënten sterven op latere leeftijd als gevolg van de symptomen van de ziekte
