week 7 HC.3 Longfunctie, hyperreactiviteit

Question 1

Wat is de definitie van astma?

Answer 1

Astma: wisselende expiratoire luchtweg (airflow) (BHR) obstructie (oorzaak door verschillende ‘pathways’, anamnestisch variabele luchtwegklachten)

Question 2

Kenmerken van astma

Answer 2

• Obstructieve longfunctie al dan niet reversibel na bronchusverwijder
• Variabiliteit van FEV1 (1 seconde waarde)
• Variabiliteit van PEF (peak flow)
• Bronchiale hyperreactiviteit

Question 3

Pathogenese astma

Answer 3

Pathogenese: chronische inflammatie (wisselend aanwezig, reversibel maar ook irreversibel)

Question 4

Fenotypering astma

Answer 4

Fenotypering: early vs late onset/ allergisch vs niet-allergisch/ eosinofiel vs niet-eosinofiel

Question 5

Karakteristieke triggers astma

Answer 5

Karakteristieke triggers: (allergisch als niet-allergische triggers)

• Inspanning: 5 a 10 minuten na inspanning, en duurt 30-60 minuten
• Koude lucht
• (huis)dieren
• Huisstofmijt, schimmels
• Seizoensgebonden (bomen, grassen en kruiden)
• Sigarettenrook
• Baklucht, parfum en werk gerelateerd

Question 6

Wat is de vitale capaciteit?

Answer 6

Vitale capaciteit= maximale hoeveelheid lucht dat je kan in-en uitademen

Question 7

Waardoor kan de kwaliteit van een spirometrie niet goed zijn?

Answer 7

hoesten, te langzame uitademing, geen volledige uitademing

Question 8

Wat zijn de kenmerken van de longfunctie bij een obstructie (expiratoire flow dilatatie)?

Answer 8

Obstructie: (expiratoire flow dilatatie)
Verlaging FEV1 t.o.v. iVC (tiffeneau-index); nl: FER= FEV1/FVC
• FEV1 omlaag
• FEV1/ (F)VC omlaag
- FEV1/(F)VC < 70% post BD or FEV1/(F)VC < lower limit of normal (LLN); Gold criteria in nl
• FVC normal

Question 9

Wat is het verschil in obstructie bij astma en COPD?

Answer 9

Obstructie bij astma bijna altijd reversibel, uitzonderlijke gevallen gefixeerd; bij COPD is obstructie altijd irreversibel.

Question 10

Wanneer is er een obstructie bij astma?

Answer 10

Obstructie aanwezig ten tijden van: exacerbatie astma, periode van instabiliteit/ onder behandeling astma

Question 11

Welke vorm van de flow volume curve is typisch voor astma?

Answer 11

concave curve

Question 12

Wat is de lower limit of normal?

Answer 12

Z-score < 1.64

Question 13

Wanneer is er sprake van significante reversibiliteit FEV1?

Answer 13

Significante reversibiliteit FEV1: Toename van FEV1 ≥ 12% EN ≥ 200 mL t.o.v. baseline na bronchodilatatie

Question 14

Wat moet er met de medicatie gebeuren voor een spirometrisch onderzoek?

Answer 14

Vooraf medicatie staken:

• Kortwerkende bronchodilatator > 8 uur
• Langwerkende bronchodilatator > 12-16 uur

Question 15

Wat is de peak-flow?

Answer 15

Peak-flow= maximale flow in L/sec (top van spirometrie diagram)

Question 16

Wat is de dagelijkse variabiliteit van de PEF?

Answer 16

Dagelijkse variabiliteit van de PEF:

• Tussen de dagen > 20%
• Binnen de dagen > 10% (ochtend en avond meten, 3x meten en hoogste waarden noteren)

Question 17

Wat is een vereiste bij een peakflow-registratie en wanneer wordt dit onderzoek in de praktijk toegepast?

Answer 17

Vereiste: goede techniek, compliante patiënt, PEF is ‘effort’ afhankelijk
In de praktijk vaak alleen bij SEH bezoek of opnames gebruikt

Question 18

Wat is bronchiale hyperreactiviteit? Hoe te meten?

Answer 18

Bronchiale hyperreactiviteit (BHR): verhoogde prikkelbaarheid van de luchtwegen voor specifieke (allergische) en aspecifieke (chemische, fysische) prikkels die leidt tot expiratoire airflow limitatie -> meten d.m.v. spirometrie danwel provocatietesten

Question 19

Wanneer is er sprake van bronchiale hyperreactiviteit?

Answer 19

• Aantoobare reversibiliteit (significante verbetering FEV1 (> 12% en 200mL), afname of verdwijnen obstructie)
• Aantoonbare variabiliteit (FEV1/ PEF)
Echter als bovenstaande bij herhaling afwezig -> meten BHR ter bevestiging diagnose d.m.v. provocatietest

Question 20

Welke soorten provocatietesten zijn er?

Answer 20

Soorten provocatietesten:

• Directe provocatietest of niet-specifieke test
• Indirecte provocatietest of specifieke test

Question 21

Hoe werkt een directe provocatietest? Wanneer is er sprake van een positieve test?

Answer 21

Directe provocatietest of niet-specifieke test: directe prikkel van het gladde spierweefsel -> bronchoconstrictie (vb; histamine, metacholine)

• Waarde voor test=100%, histamine inhaleren in oplopende concentraties
• Positieve test = PC20= 80% of baseline
• Provocatie concentratie wanneer FEV1 onder ≥ 20% van baseline waarde valt

Question 22

Hoe werkt een indirecte provocatietest? Wanneer is er sprake van een positieve test?

Answer 22

• Indirecte provocatietest of specifieke test: prikkel is start van serie reacties die lijdt tot contractie spierweefsel en inflammatie (vb; inspanningsprovocatie, koude/droge lucht, mannitol, hypertoonzout, isocapnische hyperventilatie, allergenen)
- Positieve test bij inspanning of eucapnische hyperventilatie: daling FEV1 is > 15% t.o.v. de uitgangswaarde

Question 23

Wanneer treden klachten op bij inspanningsastma?

Answer 23

Inspanningsastma: bij klachten na inspanning 5-10 min, vooral bij droge koude lucht (m.n. hardlopen, schaatsen, zwemmen)

Question 24

Wat is een eucapnische hyperventilatietest?

Answer 24

Eucapnische hyperventilatie test: 6 min hyperventileren; 5% CO2, koude, droge lucht, hyperventileren met gewenste AMW: 25-30 * FEV1; hyperreactiviteit als daling FEV1 > 15%

Question 25

Wat is de interpretatie PC20? En waarom is de BHR niet specifiek voor astma?

Answer 25

Interpretatie PC20:
<1,0 mg/ml -> ernstige BHR
1,0-8,0 mg/ml -> milde BHR
8,0-32 mg/ml -> lage BHR
32 mg/ml -> normale respons

BHR niet specifiek voor astma (ook positief bij oa COPD/CF/roken)