Vroeggeboorte Flashcards
Wanneer spreek je van vroeggeboorte
Als kind geboren wordt voor 37 weken.
als kind wordt geboren bij 27wk is overlevingskans 90%
Typen vroeggeboorte
- Geïndiceerde: wegens conditie moeder of conditie kind.
- Spontane: spontane weeën, PPROM waarna spontane weeën of partiële abruptio
45% is spontane vroeggeboorte. - Of na PPROM
Risicofactoren voor vroeggeboorte
- Algemeen: sociaal economische klasse, roken, obesitas, laag BMI, fam met vroeggeboorte, etniciteit, fysiek zwaar werk/stress
- Bij moeder: cervixinsufficiëntie, status na cervicale ingreep of na curretage, uterusafwijkingen, infectie, genetisch
- Bij kind: (partiële) abruptio, meerlingen en polyhydramnion
Pathofysiologie vroeggeboorte
Cervixinsufficiëntie, overrekking van myometrium en vliezen (meerlingen, polyhydramnion), prematuur breken van vliezen en intra-uteriene infectie of ontsteking.
Voorspellers voor vroeggeboorte
- Cervixmeting met echo: <15mm geeft ong. 50% kans op vroeggeboorte binnen 7dg na opnam. Cervix lengte>15mm geeft 1% kans op vroeggeboorte, >30mm bijna 0
- Foetaal fibronectine: extracellulair glycoproteïne tussen chorion en decidua.
Combi van deze 2 wordt gezien als gouden standaard.
Behandeling/interventies
Behandelen van infectie
Cerclage of pessarium bij cervixinsufficiëntie
Magnesiumsulfaat
Profylactisch prostagenen (korte uitstel geboorte)
Weeënremmers vaak in combi met corticosteroïden
Gevolgen vroeggeboorte korte termijn
Neonatale sterfte, bronchopulmonale dysplasie (BPD), intraventriculaire bloedingen (IVH), periventriculaire leukomalacie (PVL), sepsis, necrotiserende enterocolitis (NEC) en retinopathie (ROP)
Gevolgen vroeggeboorte lange termijn
Gedragsproblemen, cognitieve achterstand, neurologische problemen (cerebrale parese) en BPD.
Indeling van pasgeborenen
Prematuur: zwangerschapsduur<37wk
À terme: zwangerschapsduur 37-42wk
Serotien: zwangerschaosduur>42wk
Typisch uiterlijk van extreme prematuren (<26wk AD)
Dunne huid, rode kleur, nauwelijks subcutaan vet (dus huid plooit), lanugo beharing (donsvachtje), geen kraakbeen in oren, nauwelijks tepelontwikkeling, labia minora promineren over labia majora en testis nog niet ingedaald.
Onproportionele dysmatuur: deel van lichaam zoals het hoofd zit al boven 10e percentiel, ander deel nog niet.
Longen
Rijpen tijdens normale zwangerschap rond 32wk. Als nog niet gerijpt bij geboorte kan IRDS (infant respiratory distress syndroom) ontstaan. Dan onderontwikkeling van longen door surfactant tekort.
Kenmerken IRDS
Tachypneu>50 ademhalingen per min. Dyspneu (intrekkingen, gebruik hulpademhalingsspieren), kreunen, neusvleugelen en cyanose
Aanvullend onderzoek IRDS en behandeling
Biopt zie je samengevallen longblaasjes en wand is veel dikker. Ook hyalinemembranen. Op X-thorax zie je nauwelijks lucht houdende longen
Behandeling: oxygenatie en ventilatie handhaven, CPAP en eventueel kunstmatig surfactant en extra zuurstoftoediening
Voor preventie corticosteroïden toedienen
Hersenen bij een te vroeggeborene
Zijn onderontwikkeld, dus grote kans op afwijkingen en bloedingen. Ook ademhalingscentrum minder goed ontwikkelt en kinderen hebben vaker apneus. En bij<32wk is 25% kans op peri/intraventriculaire bloedingen
Peri/intraventriculaire bloedingen onderverdelen in graden
Graad 1: bloeding beperkt tot cherminale laag
Graad 2: doorbraak tot hersenventrikels <50% gevuld met bloed
Graad 3: doorbraak tot hersenventrikels en soms hersenweefsel >50% gevuld met bloed
Graad 4: veneuze stuwing in witte stof en infarct.
Cysteuze periventriculaire leucomalacie
Verweking van hersenen, ontstaat met name in de witte stof. Afhankelijk van lokalisatie van klachten geeft bepaalde klachten: cysten in motorische gebieden (leiden tot spasmen) en cysten in frontale gebieden (mentale retardatie).
Immunologie bij vroeggeborene
Normaal in 3e trimester veel IgG, maar als vroeggeboren is dat veel minder en dus humorale en cellulaire afweer ook sterk verlaagd. Cellulair: minder neutrofielen en neutrofielen en T-lymfocyten werken minder goed.
Lever
Vaak hyperbilirubinemie, is schadelijk voor basale kernen. Volgroeide lever kan indirect bilirubine omzetten in direct (is water oplosbaar en verlaat via gal lichaam) maar is niet mogelijk bij pasgeborene. Behandelen met fototherapie
Darmen
Complicatie is necrotiserende enterocolitis, darmwandcellen zijn ontstoken en necrotisch en laten lucht door.
Klachten: bolle, ronde buik met venentekening, bloederige ontlasting, retentie, lucht in buik en spugen
NEC behandelen met antibiotica.
Andere voedingsproblemen zijn retentie van voeding in maag en stase van ontlasting. Baby gaat spugen en valt af.
Bloedcirculatie
Bij pasgeborenen blijft de ductus arteriosus open staan en bloed gaat dan via de aorta naar a. pulmonalis (want tijdens systole is druk hoger in aorta dan in a. pulmonalis). Dyspneu kan dan ontstaan. Behandelen met prostaglandinesynthetaseremmers (ibuprofen en indomethacine)
Ogen/premature retinopathie (ROP)
Vaten in netvlies stoppen met groeien en moet je behandelen met laser.
