Tumoren van de kinderleeftijd Flashcards
Hoe vaak komt kanker op de kinderleeftijd voor
Welke tumoren komen vnl bij kinderen voor en welke bij volwassene
Blastoom= embryonaal weefsel
Sarcoom= steunweefsel zoals bot, spier, bloedvat
Carcinoom= oppervlakteweefsel
Vormen van kinderkanker en hoe vaak komen ze voor
Ontstaan van kindertumoren
Genetische afwijking kan alleen in paar cellen ontstaan en dan multiple hits en dan transformeert gezonde cel naar kanker cel
10% kankers zijn genetisch bepaald en mensen hebben hier een aanleg voor
Ebv heeft invloed op non-hodgkin lymfoom
Bij kinderen spelen omgevingsfactoren minder een rol dan bij volwassene
Overlevingskans kanker en hoe is deze verbeterd afgelopen jaren
overall overleving kinderkanker= 80%
Overleving is beter geworden mn door introduceren van chemo. Bij kinderen werkt dit extra goed, omdat de tumoren veel meer delen dan bij volwassene en chemo werkt op celdeling
ALL
-wat is het
-hoe vaak komt het voor in NL
115 kinderen per jaar
Hierbij is er 1 type leukocyt wat zich afwijkend en overmatig ontwikkeld, waardoor andere cellijnen verdrongen worden
Symptomen ALL
Bleek, bloedingsneigingen, infecties, botpijn en algehele malaise
LO bij ALL
petechien zijn klein en ecchymosen zijn wat groter
ALL heeft neiging om in hersenen of testis te gaan zitten. Bij behandeling hiermee rekening houden, want niet alle soorten chemo passeren bloed-hersen of bloed-testis barriere
Diagnostiek ALL
-Volledig bloedbeeld: aantal rode, witte bloedcellen en bloedplaatjes. Bij >25% blasten = afwijkend (normaal 5%)
Vaak kan hiermee al bijna de diagnose worden gesteld, maar dit moet nog wel nagekeken worden met andere onderzoeken zoals beenmergpunctie
-Cytomorfologie: kijken onder microscoop naar cellen van bloed/beenmerg. Normaal zie je cellen in allemaal verschillende stadia. Bij ALL monotoon beeld met veel blasten.
-Cytogenetica: kijken naar mutaties/translocaties in het DNA
Lumbaalpunctie met intrathecale therapie
Als diagnose ALL al bijna zeker is door bloedbeeld, wordt vaak in dezelfde narcose ook een ruggenprik gedaan. Omdat leukemie cellen ook in hersenvocht en hersenen kunnen ophopen–>liquor afnemen en dit gebruiken voor diagnostiek.
Ook al gelijk chemo in liquor geven, dit daarna nog paar x in de behandeling doen
Flowcytometrie bij ALL
Zo kun je precies zien hoeveel cellen je per stadium hebt
Antistof met kleurtje eraan kan je plakken aan verschillende cellen.
Hiermee kun je zien waar in de ontwikkeling van cellen het stopt en van welk soort cellen en heel veel zijn
Beeldvorming bij ALL
Ook altijd een thoraxfoto maken, voordat pt onder narcose gaat
Omdat je ook leukemie kunt hebben van de t-cellen uit de thymus, hierbij is je mediastinum vergroot en als je iemand plat neerlegd kan outflow van het hart in de problemen komen en kan er rea setting komen
Behandeling van ALL
-hoe lang
-SCT?
-bijwerkingen?
Duurt 2 jaar en doet iedereen volgens het ALL togheter protecol.
Kinderen < 1 jaar volgens het interfant protecol
Tijdens de behandeling kunnen kinderen vaak gewoon naar school en sporten.
<5% krijgt een stamceltransplantatie
bijwerkingen: infecties, alopecia (haaruitval), diabetes, trombose, convulsies
Welke factoren bepalen wat voor behandeling je krijgt ?
Toedieningsweg chemo
Kan via pillen, maar vaak wordt het IV gegeven. De meeste kinderen krijgen een porth-a-cath. Dit is een onderhuids kastje dat is vermonden met de bloedbaan en gebruikt wordt als aanprikpunt voor verschillende behandeling.
Kan ook via centrale lijn
Bijwerkingen en complicaties
-infecties
-gastro-intestinaal
-endocrien
-botten
-neurologisch
-hematologisch
-cardiaal
Ook groeivertraging
Bot en cardiaal komen pas veel later, dus daarom pten blijven vervolgen.
Overlevingskans na aanpassen obs MRD
Hierdoor is nu overleving van all 90-95%
Vervolgen lange termijn effecten
Liefst alle kinderen levenslang onder controle
Tot 18 jaar 1x per jaar terug op de poli
En daarna 1x per 3 of 5 jaar en bij hoog risico elk jaar
