Tropiki Flashcards

1
Q

Z czym można pomylić w rozmazie malarię?

A

Z babeszjozą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Co wykrywają testy immunochromatograficzne w malarii?

A

antygen zarodźców

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Kiedy test immunochromatograficzny w malarii może wyjść fałszywie dodatni?

A

Gdy jest czynnik reumatoidalny w krwi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Profilaktyka malarii

A

Ochrona mechaniczna przed komarami:
-repelenty, moskitiery z permetryną, siatki w oknach, insektycydy, ubranie

Chemioprofilaktyka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Chemioprofilaktyka malarii - jakie preparaty?

A
  • malarone (atovaquone+proguanil)
  • doksycyklina
  • meflochina
  • chlorochina
  • proguanil
  • chlorochina + proguanil
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Chemioprofilaktyka malarii - malarone (atowaquon + proguanil) - dawkowanie, jak tolerowany, rejony gdzie działa

A

1x1tbl, 1-2 dni przed, cały pobyt, 7 dni po wyjeździe
po posiłku
dobrze tolerowany

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Chemioprofilaktyka malarii - malarone (atowaquon + proguanil) - czy można u dzieci i ciężarnych, przy jakiej chorobie nie można

A

działa na całym świecie
u dzieci >5kg
nie u ciężarnych i karmiących piersią
nie w ciężkiej niewydolności nerek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Chemioprofilaktyka malarii - malarone (atowaquon + proguanil) - z jakimi lekami interakcje

A

interakcje z lekami p/krzepliwymi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Chemioprofilaktyka malarii - doksycyklina - dawkodanie, jak tolerowany, gdzie działa

A

1x1tbl, 1-2 dni przed, cały pobyt, 4 tyg. po wyjeździe
dobrze tolerowany
działa na całym świecie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Chemioprofilaktyka malarii - doksycyklina - czemu jeszcze zapobiega

A

leptospirozie i riketsjozom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Chemioprofilaktyka malarii - doksycyklina - czy można u dzieci i ciężarnych

A

> 8r.ż można

nie u ciężarnych i karmiących piersią

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Chemioprofilaktyka malarii - doksycyklina - skutki uboczne

A

nadwrażliwość na słońce, dolegliwości z p.pok.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Chemioprofilaktyka malarii - chlorochina - dawkowanie, jak tolerowany

A

2tbl/tydzień, 1-2 tyg. przed, cały pobyt, 4 tyg. po wyjeździe

dobrze tolerowany

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Chemioprofilaktyka malarii - chlorochina - gdzie działa

A

tylko w Am. Środkowej i Bliskim Wschodzie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Chemioprofilaktyka malarii - chlorochina a ciężarne

A

mogą, i karmiące piersią też mogą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Diagnostyka malarii - kiedy? Szybko czy nie?

A

Rozpoznanie parazytologiczne jak najszybciej od wyst. objawów!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Diagnostyka malarii - złoty standard

A

Gruba kropla + cienki rozmaz:

  • barwienie Giemzy
  • krew włośniczkowa

Gruba kropla - stwierdzenie inwazji, czuły (0,001% parazytemia)
Cienki rozmaz - gatunek i wielkość parazytemii (>0,05%)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Diagnostyka malarii - rozmazy+gruba kropla - ile badań robić, do czego służy?

A

Wielokrotnie, nawet co 6-12h. jeżeli podejrzenie ciężkiej malarii

Do monitorowania leczenia (no i diagnozy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Plasmodium knowlesi - charakterystyka

A

makaki - komar - człowiek

ma morfologię P. malariae w cienkim rozmazie; podejrzewać gdy wysoka parazytemia P. malariae

diagnoza to PCR!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Malaria - wektor

A

komary Anopheles (samice komara widliszka)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Warunki do przeżycia Plasmodium

A

temperatura 20-30stopni, wilgotność >60%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Szybkie testy paskowe w diagnostyce malarii

A
  • wykrywa pLDH
  • wykrywa parazytemię >0,002% (100kom/ul)
  • wyniki fałszywie (-) w P. ovale i malariae
  • nie mówi o intensywności inwazji
  • uzupełnić o mikroskopowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Malaria - kiedy PCR?

A
  • przy niskiej parazytemii
  • P. knowlesi
  • inwazje mieszane
  • można określić lekooporność
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Malaria - kiedy serologia?

A
  • nie w ostrej fazie zakażenia
  • udokumentowanie przebytej choroby
  • wynik (-) wyklucza malarię
  • wynik (+) jest niejednoznaczny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Malaria - okres wylęgania
12-28 dni | ale P.vivax nawet 1 rok
26
Malaria - gorączka a etiologia
P. vivax, ovale - co 48h (trzeciaczka) P. malariae - co 72h (czwartaczka) P. falciparum ciągła
27
Malaria - objawy
- gorączka - dreszcze, zlewne poty, złe samopoczucie, bóle głowy, męczliwość, bóle mięśni - niedokrwistość - zółtaczka hemolityczno-miąższowa - hepatosplenomegalia
28
Malaria - jakie postaci może przyjmować?
Postać: - brzuszna (biegunkowa cholero- lub czerwonkopodobna) - wstrząsowa - mocznicowa
29
Wykładniki ciężkiej malarii
``` Parazytemia >10% Hipoglikemia <2,2mmol/l (<40mg%) Kwasica metaboliczna Anemia ciężka (Hb<7, Ht<20) Zab. świadomości (GCS <11)) Drgawki >=2x/d. Niewyd. nerek (kreatynina >266umol/l lub mocznik >20mmol) Obrzęk płuc (RTG lub pO2 <92%) Żółtaczka: bilirubina >52 umol/l Krwawienia: do siatkówki, z. p.pok, nosa, dziąseł ```
30
Malaria - obrzęk płuc - śmiertelność, leczenie, na co uważać
śmiertelność 80% tlenoterapia, mechaniczna wentylacja NIE PRZEWADNIAĆ CHOREGO
31
Malaria mózgowa - śmiertelność
100% gdy nieleczona | 15-20% gdy leczona
32
Malaria mózgowa - objawy
- obrzęk mózgu - zab. świadomości (śpiączka) - zab. zachowania - napady drgawek - napięcie mm. ↑ lub ↓ - brak odruchów powierzchownych - rozbieżny zez - często wylewy do siatkówki (nie ma obj. oponowych)
33
Malaria mózgowa - powikłania
U 5% dorosłych | U dzieci - padaczka, zab. mowy, głuchota, ślepota
34
Jakie plasmodium wywołują ciężką malarię?
P. falciparum! | też vivax, knowlesi
35
Kto jest zagrożony ciężką malarią?
``` dzieci ciężarne (śmiertelność 50%, 3x częściej) zakażenie HIV splenektomia turyści z krajów nieendemicznych ```
36
Leczenie malarii - kiedy?
Jak najszybciej (do 48h od pierwszych objawów)
37
Leczenie malarii - farmakologia - taka jedna grupa leków....
ACTs = terapia kombinowana artemizyna-based 3 dni terapii - artemeter + lumefantryna najczęściej - artesunat + amodiachina - artesunat + meflochina - artesunat + sulfadoksyna-pirymetamina - dihydroartemizyna + piperachina
38
Leczenie malarii - artemizyna - monoterapia czy nie?
NIE
39
Leczenie malarii - najczęstsza ACT
artemeter z lumefantryną: - po 4tbl, I dawka, II dawka za 8h, potem co 12h - łącznie 6 dawek (bo to 3 dni trwa) - z posiłkiem z zaw. tłuszczu >1,2g
40
Leczenie malarii - opcje farmakologiczne dla P. falciparum
atowakuon + proguanil (3 dni) artesunat lub chinina + tetracyklina/doksycyklina/klindamycyna chinina 3 dni lub 7 dni(gdy powrót nie z Azji Poł.-Wch.) meflochina (tylko gdy inne niedostępne)
41
Leczenie malarii - opcje farmakologiczne dla P. falciparum "chlorochinowrażliwego"
(Am. Środkowa, Haiti, Dominikana, Bliski Wschód) chlorochina
42
Leczenie malarii - P. vivax, ovale, malariae, knowlesi
ACT! ew. chlorochina dla vivax i ovale dodać primachinę!!!: - 14 dni - z posiłkiem - nie w ciąży, przy karmieniu piersią, u dzieci <6m.ż.
43
Leczenie malarii ciężkiej (pod kątem plasmodium)
Artesunian, zawsze w połączeniu z innym lekiem (doksycykliną lub klindamycyną) i.v. Po co najmniej jednej dawce, jeśli stan pacjenta na to pozwala + rozmazy są ujemne - można przejść do ACT p.o. normalnym trybem 3 dniowym (mogą dzieci, ciężarne i karmiące)
44
Artesunat w malarii ciężkiej a niewyd. wątroby i nerek
nie wymaga redukcji dawek
45
Malaria ciężka - transfuzja wymienna
obecnie niezalecana
46
Malaria mózgowa - czy dawać antybiotyki?
Tak, jak nie wykluczysz w PMR neuroinfekcje
47
Jakie leczenie p/bólowe w malarii?
Paracetamol, ew. metamizol Nie ASA i NLPZ bo mogą pogłębić zaburzenia krzepnięcia
48
Czym można leczyć dzieci z malarią?
ACT | atowakwon z proguanilem (niezarej. w PL)
49
Czym leczyć ciężarne z malarią?
I trymestr: chinina (także z klindamycyną) | II i III trymestr: artemeter z lumefantryną, chinina, artesunian i chlorochina
50
Ryzyko zachorowania po miesiącu pobytu w tropiku
Biegunka podróżnych - 20-60% Malaria - 10% dla Afryki Zachodniej, 0,1% dla reszty Afryki Grypa, denga 1% WZW A, Dur Brzuszny (indie, Afryka) <0,1% Cholera, japońskie zap. mózgu, ICHM <0,001%
51
Pływanie a obszary epidemii schistosomozy
NIE PŁYWAĆ W SŁODKICH WODACH
52
Szczepienia dla podróżnych zalecane rutynowo
``` błonica, tężec, krztusiec WZW B grypa poliomyelitis (choroba Heinego-Medina) Hib HPV odra, świnka, różyczka pneumokoki rotawirusy gruźlica ospa wietrzna ```
53
Szczepienia obowiązkowe dla podróżujących - jakie i gdzie?
żółta gorączka - Afryka i Am. Płd. meningokoki i poliomyelitis - Arabia Saudyjska
54
Najczęstsze zarodźce malarii w zal. od rejonu
Wszędzie P. falcuparum, ale w regionie Amerykańskim P. vivax
55
Rezerwuar Plasmodium
człowiek i małpy
56
Najpowszechniejsza choroba zakaźna na świecie
malaria (40% ludności zamieszkuje tereny endemiczne) | Najwięcej zachorowań i zgonów w Afryce (90%)
57
Główna zakaźna przyczyna śmierci dla podróżujących do tropiku
P. falciparum
58
Transmisja zarodźców malarii
1. komary 2. przetaczana krew 3. wspólna strzykawka narkotykowa 4. transmisja przezłożyskowa
59
Najczęstsze objawy malarii - przed i w trakcie hospitalizacji
Przed: gorączka, dreszcze, poty | W trakcie: hepatomegalia, dreszcze, anemia, splenomegalia
60
Przyczyny powikłań psychoneurologicznych w malarii
długotrwała hypoglikemia głęboka śpiączka drgawki znaczna anemizacja
61
Trwałe powikłania po malarii mózgowej u dorosłych
- psychoza paranoidalna - delirium - uszk. nn.czaszkowych (typowo VI)
62
Śmiertelność w postaci mózgowej malarii
20% dorośli 15% dzieci 50% ciężarnych
63
Całkowita/częściowa oporność na zarażenia niektórymi typami Plasmodium - kiedy?
polimorfizm warunkujacy talasemię alfa i beta anemia sierpowatokrwinkowa HbA/S hemoglobinopatia C, SC, E, F
64
Które plasmodium mają hypnozoity?
vivax i ovale → nawroty choroby | trzeba podać prymachinę lub tafenochinę po leczeniu podstawowym
65
Jakie preparaty są dożylne dla ciężkich malarii?
artesunian z doksycykliną lub klindamycyną
66
Najmniej szkodliwa profilaktyka malarii w ciąży
meflochina
67
Bezwzględne p/wskazania profilaktyki malarii
nie ma
68
Szczepienie na malarię
istnieje - częściowa odporność u małych dzieci
69
Schistosomatoza - etiologia
przywry krwi (Schistosoma) przenoszone przez ślimaka
70
Schistosomatoza - kiedy zarażenie?
W czasie kąpieli w zbiornikach słodkiej wody skażonych cerkariami (penetrują skórę)
71
Schistosomatoza ostra
="świąd pływaka"
72
Schistosomatoza przewlekła - postaci, od czego zależą
Od gatunku przywr: - wątrobowo-śledzionowa - moczowo-płciowa - glomerulopatia - neuroschistosomatoza
73
Schistosomatoza - leczenie
prazykwantel | postać ostra: p/zakrzepowe i GKS
74
Dur Brzuszny - jaki rejon dużego ryzyka?
Indie (zak. pokarmowe....)
75
Dur brzuszny - profilaktyka
immunoprofilaktyka (dla podróżujących do Indii i planujących tam dłuższy pobyt): - skuteczność immunizacji 50-70% po 2-3tyg. - odporność co nejmniaje 3 lata
76
Cholera - profilaktyka
immunizacja gdy podróż do rejonów wysokiego ryzyka (zapewnia też częściową ochronę przed ETEC)
77
Cholera - drogi
- woda zanieczyszczona fekaliami | - potrawy z mięczaków i ogólnie pokarmy
78
Cholera - okres inkubacji
3-4 dni
79
Cholera - przebieg choroby
Bardzo indywidualny -często jako łagodny nieżyt żołądkowo-jelitowy -klasycznie: nagła ciężka biegunka, wodnista, potem z mlecznym podbarwieniem → odwodnienie, zapaść krążeniowa -gorączka nie dominuje...
80
Cholera - objawy
- bolesne skurzce mięśni - silne pragnienie ,suchość w ustach, chrypka i piskliwy głos - zaostrzenie rysów twarzy, pomarszczona skóra - wstrząs, śpiączka, zgon - ryzyko martwicy cewek nerkowych
81
Cholera - rozpoznanie
Hodowla z kału na pożywce Potwierdzenie V.cholerae (testy biochemiczne) Identyfikacja serotypów 01 lub 0139 (testy aglutynacji) Potwierdzenie wytwarzania toksyny cholery
82
Cholera - leczenie
Nawadnianie! (3,5g soli, 2,9g cytryniany, 1,5g KCl, 20g glukozy) → może doprowadzić do spontanicznego wyzdrowienia Antybiotyki jak się przedłuża, u starszych, z osłabioną odpornością
83
Cholera - jakie antybiotyki?
tetracyklina, doksycyklina, azytromycyna, cyprofloksacyna, cefalospryny III generacji,
84
Cholera - profilaktyka
Doustna szczepionka (inaktywowana/żywa) - chroni też przed ETEC Czysta woda, kanalizacja Gotować ryby i mięczaki Restrykcje podróżowania nie są skuteczną metodą
85
Filariozy - czyli co, jaka etiologia i wektor
np. ślepota rzeczna (onchocerkoza) - nicienie Onchocerca volvulus - wektor to meszki Simulium
86
Onchocerkoza - objawy
Zmiany oczne - punktowe zap. rogówki → stwardniające zap. rogówki - zap. tęczówki i naczyniówki - zmiany w siatkówce i nn. wzrokowym - utrata/upośledzenia wzroku
87
Onchocerkoza - leczenie
Chirurgiczne - usunięcie dorosłych robaków Farma: iwermektyna (nie zabije dorosłych robaków) 1 dawka, potem kolejna po 6-12mcach +doksocyklina (zabija bakterie Wolbachia zamieszkujące pasożyta)
88
Onchocerkoza - diagnostyka
Skrawki skóry w soli i liczenie mikrofilarii w MO PCR Lampa szczelinowa
89
Słoniowacizna
=filariozy limfatyczne - nicienie Wuchereria bancrofti - stan zapalny naczyń limfatycznych (gł. kk. dolne i moszna)
90
Iwermektyna - na co?
onchocerkoza i filariozy limfatyczne