Tropiki Flashcards
Z czym można pomylić w rozmazie malarię?
Z babeszjozą
Co wykrywają testy immunochromatograficzne w malarii?
antygen zarodźców
Kiedy test immunochromatograficzny w malarii może wyjść fałszywie dodatni?
Gdy jest czynnik reumatoidalny w krwi
Profilaktyka malarii
Ochrona mechaniczna przed komarami:
-repelenty, moskitiery z permetryną, siatki w oknach, insektycydy, ubranie
Chemioprofilaktyka
Chemioprofilaktyka malarii - jakie preparaty?
- malarone (atovaquone+proguanil)
- doksycyklina
- meflochina
- chlorochina
- proguanil
- chlorochina + proguanil
Chemioprofilaktyka malarii - malarone (atowaquon + proguanil) - dawkowanie, jak tolerowany, rejony gdzie działa
1x1tbl, 1-2 dni przed, cały pobyt, 7 dni po wyjeździe
po posiłku
dobrze tolerowany
Chemioprofilaktyka malarii - malarone (atowaquon + proguanil) - czy można u dzieci i ciężarnych, przy jakiej chorobie nie można
działa na całym świecie
u dzieci >5kg
nie u ciężarnych i karmiących piersią
nie w ciężkiej niewydolności nerek
Chemioprofilaktyka malarii - malarone (atowaquon + proguanil) - z jakimi lekami interakcje
interakcje z lekami p/krzepliwymi
Chemioprofilaktyka malarii - doksycyklina - dawkodanie, jak tolerowany, gdzie działa
1x1tbl, 1-2 dni przed, cały pobyt, 4 tyg. po wyjeździe
dobrze tolerowany
działa na całym świecie
Chemioprofilaktyka malarii - doksycyklina - czemu jeszcze zapobiega
leptospirozie i riketsjozom
Chemioprofilaktyka malarii - doksycyklina - czy można u dzieci i ciężarnych
> 8r.ż można
nie u ciężarnych i karmiących piersią
Chemioprofilaktyka malarii - doksycyklina - skutki uboczne
nadwrażliwość na słońce, dolegliwości z p.pok.
Chemioprofilaktyka malarii - chlorochina - dawkowanie, jak tolerowany
2tbl/tydzień, 1-2 tyg. przed, cały pobyt, 4 tyg. po wyjeździe
dobrze tolerowany
Chemioprofilaktyka malarii - chlorochina - gdzie działa
tylko w Am. Środkowej i Bliskim Wschodzie
Chemioprofilaktyka malarii - chlorochina a ciężarne
mogą, i karmiące piersią też mogą
Diagnostyka malarii - kiedy? Szybko czy nie?
Rozpoznanie parazytologiczne jak najszybciej od wyst. objawów!
Diagnostyka malarii - złoty standard
Gruba kropla + cienki rozmaz:
- barwienie Giemzy
- krew włośniczkowa
Gruba kropla - stwierdzenie inwazji, czuły (0,001% parazytemia)
Cienki rozmaz - gatunek i wielkość parazytemii (>0,05%)
Diagnostyka malarii - rozmazy+gruba kropla - ile badań robić, do czego służy?
Wielokrotnie, nawet co 6-12h. jeżeli podejrzenie ciężkiej malarii
Do monitorowania leczenia (no i diagnozy)
Plasmodium knowlesi - charakterystyka
makaki - komar - człowiek
ma morfologię P. malariae w cienkim rozmazie; podejrzewać gdy wysoka parazytemia P. malariae
diagnoza to PCR!
Malaria - wektor
komary Anopheles (samice komara widliszka)
Warunki do przeżycia Plasmodium
temperatura 20-30stopni, wilgotność >60%
Szybkie testy paskowe w diagnostyce malarii
- wykrywa pLDH
- wykrywa parazytemię >0,002% (100kom/ul)
- wyniki fałszywie (-) w P. ovale i malariae
- nie mówi o intensywności inwazji
- uzupełnić o mikroskopowe
Malaria - kiedy PCR?
- przy niskiej parazytemii
- P. knowlesi
- inwazje mieszane
- można określić lekooporność
Malaria - kiedy serologia?
- nie w ostrej fazie zakażenia
- udokumentowanie przebytej choroby
- wynik (-) wyklucza malarię
- wynik (+) jest niejednoznaczny
Malaria - okres wylęgania
12-28 dni
ale P.vivax nawet 1 rok
Malaria - gorączka a etiologia
P. vivax, ovale - co 48h (trzeciaczka)
P. malariae - co 72h (czwartaczka)
P. falciparum ciągła
Malaria - objawy
- gorączka
- dreszcze, zlewne poty, złe samopoczucie, bóle głowy, męczliwość, bóle mięśni
- niedokrwistość
- zółtaczka hemolityczno-miąższowa
- hepatosplenomegalia
Malaria - jakie postaci może przyjmować?
Postać:
- brzuszna (biegunkowa cholero- lub czerwonkopodobna)
- wstrząsowa
- mocznicowa
Wykładniki ciężkiej malarii
Parazytemia >10% Hipoglikemia <2,2mmol/l (<40mg%) Kwasica metaboliczna Anemia ciężka (Hb<7, Ht<20) Zab. świadomości (GCS <11)) Drgawki >=2x/d. Niewyd. nerek (kreatynina >266umol/l lub mocznik >20mmol) Obrzęk płuc (RTG lub pO2 <92%) Żółtaczka: bilirubina >52 umol/l Krwawienia: do siatkówki, z. p.pok, nosa, dziąseł
Malaria - obrzęk płuc - śmiertelność, leczenie, na co uważać
śmiertelność 80%
tlenoterapia, mechaniczna wentylacja
NIE PRZEWADNIAĆ CHOREGO
Malaria mózgowa - śmiertelność
100% gdy nieleczona
15-20% gdy leczona
Malaria mózgowa - objawy
- obrzęk mózgu
- zab. świadomości (śpiączka)
- zab. zachowania
- napady drgawek
- napięcie mm. ↑ lub ↓
- brak odruchów powierzchownych
- rozbieżny zez
- często wylewy do siatkówki
(nie ma obj. oponowych)
Malaria mózgowa - powikłania
U 5% dorosłych
U dzieci - padaczka, zab. mowy, głuchota, ślepota
Jakie plasmodium wywołują ciężką malarię?
P. falciparum!
też vivax, knowlesi
Kto jest zagrożony ciężką malarią?
dzieci ciężarne (śmiertelność 50%, 3x częściej) zakażenie HIV splenektomia turyści z krajów nieendemicznych
Leczenie malarii - kiedy?
Jak najszybciej (do 48h od pierwszych objawów)