Tropiki Flashcards

1
Q

Z czym można pomylić w rozmazie malarię?

A

Z babeszjozą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Co wykrywają testy immunochromatograficzne w malarii?

A

antygen zarodźców

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Kiedy test immunochromatograficzny w malarii może wyjść fałszywie dodatni?

A

Gdy jest czynnik reumatoidalny w krwi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Profilaktyka malarii

A

Ochrona mechaniczna przed komarami:
-repelenty, moskitiery z permetryną, siatki w oknach, insektycydy, ubranie

Chemioprofilaktyka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Chemioprofilaktyka malarii - jakie preparaty?

A
  • malarone (atovaquone+proguanil)
  • doksycyklina
  • meflochina
  • chlorochina
  • proguanil
  • chlorochina + proguanil
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Chemioprofilaktyka malarii - malarone (atowaquon + proguanil) - dawkowanie, jak tolerowany, rejony gdzie działa

A

1x1tbl, 1-2 dni przed, cały pobyt, 7 dni po wyjeździe
po posiłku
dobrze tolerowany

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Chemioprofilaktyka malarii - malarone (atowaquon + proguanil) - czy można u dzieci i ciężarnych, przy jakiej chorobie nie można

A

działa na całym świecie
u dzieci >5kg
nie u ciężarnych i karmiących piersią
nie w ciężkiej niewydolności nerek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Chemioprofilaktyka malarii - malarone (atowaquon + proguanil) - z jakimi lekami interakcje

A

interakcje z lekami p/krzepliwymi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Chemioprofilaktyka malarii - doksycyklina - dawkodanie, jak tolerowany, gdzie działa

A

1x1tbl, 1-2 dni przed, cały pobyt, 4 tyg. po wyjeździe
dobrze tolerowany
działa na całym świecie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Chemioprofilaktyka malarii - doksycyklina - czemu jeszcze zapobiega

A

leptospirozie i riketsjozom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Chemioprofilaktyka malarii - doksycyklina - czy można u dzieci i ciężarnych

A

> 8r.ż można

nie u ciężarnych i karmiących piersią

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Chemioprofilaktyka malarii - doksycyklina - skutki uboczne

A

nadwrażliwość na słońce, dolegliwości z p.pok.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Chemioprofilaktyka malarii - chlorochina - dawkowanie, jak tolerowany

A

2tbl/tydzień, 1-2 tyg. przed, cały pobyt, 4 tyg. po wyjeździe

dobrze tolerowany

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Chemioprofilaktyka malarii - chlorochina - gdzie działa

A

tylko w Am. Środkowej i Bliskim Wschodzie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Chemioprofilaktyka malarii - chlorochina a ciężarne

A

mogą, i karmiące piersią też mogą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Diagnostyka malarii - kiedy? Szybko czy nie?

A

Rozpoznanie parazytologiczne jak najszybciej od wyst. objawów!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Diagnostyka malarii - złoty standard

A

Gruba kropla + cienki rozmaz:

  • barwienie Giemzy
  • krew włośniczkowa

Gruba kropla - stwierdzenie inwazji, czuły (0,001% parazytemia)
Cienki rozmaz - gatunek i wielkość parazytemii (>0,05%)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Diagnostyka malarii - rozmazy+gruba kropla - ile badań robić, do czego służy?

A

Wielokrotnie, nawet co 6-12h. jeżeli podejrzenie ciężkiej malarii

Do monitorowania leczenia (no i diagnozy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Plasmodium knowlesi - charakterystyka

A

makaki - komar - człowiek

ma morfologię P. malariae w cienkim rozmazie; podejrzewać gdy wysoka parazytemia P. malariae

diagnoza to PCR!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Malaria - wektor

A

komary Anopheles (samice komara widliszka)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Warunki do przeżycia Plasmodium

A

temperatura 20-30stopni, wilgotność >60%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Szybkie testy paskowe w diagnostyce malarii

A
  • wykrywa pLDH
  • wykrywa parazytemię >0,002% (100kom/ul)
  • wyniki fałszywie (-) w P. ovale i malariae
  • nie mówi o intensywności inwazji
  • uzupełnić o mikroskopowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Malaria - kiedy PCR?

A
  • przy niskiej parazytemii
  • P. knowlesi
  • inwazje mieszane
  • można określić lekooporność
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Malaria - kiedy serologia?

A
  • nie w ostrej fazie zakażenia
  • udokumentowanie przebytej choroby
  • wynik (-) wyklucza malarię
  • wynik (+) jest niejednoznaczny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Malaria - okres wylęgania

A

12-28 dni

ale P.vivax nawet 1 rok

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Malaria - gorączka a etiologia

A

P. vivax, ovale - co 48h (trzeciaczka)
P. malariae - co 72h (czwartaczka)
P. falciparum ciągła

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Malaria - objawy

A
  • gorączka
  • dreszcze, zlewne poty, złe samopoczucie, bóle głowy, męczliwość, bóle mięśni
  • niedokrwistość
  • zółtaczka hemolityczno-miąższowa
  • hepatosplenomegalia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Malaria - jakie postaci może przyjmować?

A

Postać:

  • brzuszna (biegunkowa cholero- lub czerwonkopodobna)
  • wstrząsowa
  • mocznicowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Wykładniki ciężkiej malarii

A
Parazytemia >10%
Hipoglikemia <2,2mmol/l (<40mg%)
Kwasica metaboliczna
Anemia ciężka (Hb<7, Ht<20)
Zab. świadomości (GCS <11))
Drgawki >=2x/d.
Niewyd. nerek (kreatynina >266umol/l lub mocznik >20mmol)
Obrzęk płuc (RTG lub pO2 <92%)
Żółtaczka: bilirubina >52 umol/l
Krwawienia: do siatkówki, z. p.pok, nosa, dziąseł
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Malaria - obrzęk płuc - śmiertelność, leczenie, na co uważać

A

śmiertelność 80%
tlenoterapia, mechaniczna wentylacja
NIE PRZEWADNIAĆ CHOREGO

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Malaria mózgowa - śmiertelność

A

100% gdy nieleczona

15-20% gdy leczona

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Malaria mózgowa - objawy

A
  • obrzęk mózgu
  • zab. świadomości (śpiączka)
  • zab. zachowania
  • napady drgawek
  • napięcie mm. ↑ lub ↓
  • brak odruchów powierzchownych
  • rozbieżny zez
  • często wylewy do siatkówki

(nie ma obj. oponowych)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Malaria mózgowa - powikłania

A

U 5% dorosłych

U dzieci - padaczka, zab. mowy, głuchota, ślepota

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Jakie plasmodium wywołują ciężką malarię?

A

P. falciparum!

też vivax, knowlesi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Kto jest zagrożony ciężką malarią?

A
dzieci
ciężarne (śmiertelność 50%, 3x częściej)
zakażenie HIV
splenektomia
turyści z krajów nieendemicznych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Leczenie malarii - kiedy?

A

Jak najszybciej (do 48h od pierwszych objawów)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Leczenie malarii - farmakologia - taka jedna grupa leków….

A

ACTs = terapia kombinowana artemizyna-based
3 dni terapii

  • artemeter + lumefantryna najczęściej
  • artesunat + amodiachina
  • artesunat + meflochina
  • artesunat + sulfadoksyna-pirymetamina
  • dihydroartemizyna + piperachina
38
Q

Leczenie malarii - artemizyna - monoterapia czy nie?

A

NIE

39
Q

Leczenie malarii - najczęstsza ACT

A

artemeter z lumefantryną:

  • po 4tbl, I dawka, II dawka za 8h, potem co 12h
  • łącznie 6 dawek (bo to 3 dni trwa)
  • z posiłkiem z zaw. tłuszczu >1,2g
40
Q

Leczenie malarii - opcje farmakologiczne dla P. falciparum

A

atowakuon + proguanil (3 dni)

artesunat lub chinina + tetracyklina/doksycyklina/klindamycyna

chinina 3 dni lub 7 dni(gdy powrót nie z Azji Poł.-Wch.)

meflochina (tylko gdy inne niedostępne)

41
Q

Leczenie malarii - opcje farmakologiczne dla P. falciparum “chlorochinowrażliwego”

A

(Am. Środkowa, Haiti, Dominikana, Bliski Wschód)

chlorochina

42
Q

Leczenie malarii - P. vivax, ovale, malariae, knowlesi

A

ACT!
ew. chlorochina

dla vivax i ovale dodać primachinę!!!:

  • 14 dni
  • z posiłkiem
  • nie w ciąży, przy karmieniu piersią, u dzieci <6m.ż.
43
Q

Leczenie malarii ciężkiej (pod kątem plasmodium)

A

Artesunian, zawsze w połączeniu z innym lekiem (doksycykliną lub klindamycyną)
i.v.
Po co najmniej jednej dawce, jeśli stan pacjenta na to pozwala + rozmazy są ujemne - można przejść do ACT p.o. normalnym trybem 3 dniowym
(mogą dzieci, ciężarne i karmiące)

44
Q

Artesunat w malarii ciężkiej a niewyd. wątroby i nerek

A

nie wymaga redukcji dawek

45
Q

Malaria ciężka - transfuzja wymienna

A

obecnie niezalecana

46
Q

Malaria mózgowa - czy dawać antybiotyki?

A

Tak, jak nie wykluczysz w PMR neuroinfekcje

47
Q

Jakie leczenie p/bólowe w malarii?

A

Paracetamol, ew. metamizol

Nie ASA i NLPZ bo mogą pogłębić zaburzenia krzepnięcia

48
Q

Czym można leczyć dzieci z malarią?

A

ACT

atowakwon z proguanilem (niezarej. w PL)

49
Q

Czym leczyć ciężarne z malarią?

A

I trymestr: chinina (także z klindamycyną)

II i III trymestr: artemeter z lumefantryną, chinina, artesunian i chlorochina

50
Q

Ryzyko zachorowania po miesiącu pobytu w tropiku

A

Biegunka podróżnych - 20-60%
Malaria - 10% dla Afryki Zachodniej, 0,1% dla reszty Afryki

Grypa, denga 1%
WZW A, Dur Brzuszny (indie, Afryka) <0,1%

Cholera, japońskie zap. mózgu, ICHM <0,001%

51
Q

Pływanie a obszary epidemii schistosomozy

A

NIE PŁYWAĆ W SŁODKICH WODACH

52
Q

Szczepienia dla podróżnych zalecane rutynowo

A
błonica, tężec, krztusiec
WZW B
grypa
poliomyelitis (choroba Heinego-Medina)
Hib
HPV
odra, świnka, różyczka
pneumokoki
rotawirusy
gruźlica
ospa wietrzna
53
Q

Szczepienia obowiązkowe dla podróżujących - jakie i gdzie?

A

żółta gorączka - Afryka i Am. Płd.

meningokoki i poliomyelitis - Arabia Saudyjska

54
Q

Najczęstsze zarodźce malarii w zal. od rejonu

A

Wszędzie P. falcuparum, ale w regionie Amerykańskim P. vivax

55
Q

Rezerwuar Plasmodium

A

człowiek i małpy

56
Q

Najpowszechniejsza choroba zakaźna na świecie

A

malaria (40% ludności zamieszkuje tereny endemiczne)

Najwięcej zachorowań i zgonów w Afryce (90%)

57
Q

Główna zakaźna przyczyna śmierci dla podróżujących do tropiku

A

P. falciparum

58
Q

Transmisja zarodźców malarii

A
  1. komary
  2. przetaczana krew
  3. wspólna strzykawka narkotykowa
  4. transmisja przezłożyskowa
59
Q

Najczęstsze objawy malarii - przed i w trakcie hospitalizacji

A

Przed: gorączka, dreszcze, poty

W trakcie: hepatomegalia, dreszcze, anemia, splenomegalia

60
Q

Przyczyny powikłań psychoneurologicznych w malarii

A

długotrwała hypoglikemia
głęboka śpiączka
drgawki
znaczna anemizacja

61
Q

Trwałe powikłania po malarii mózgowej u dorosłych

A
  • psychoza paranoidalna
  • delirium
  • uszk. nn.czaszkowych (typowo VI)
62
Q

Śmiertelność w postaci mózgowej malarii

A

20% dorośli
15% dzieci
50% ciężarnych

63
Q

Całkowita/częściowa oporność na zarażenia niektórymi typami Plasmodium - kiedy?

A

polimorfizm warunkujacy talasemię alfa i beta
anemia sierpowatokrwinkowa HbA/S
hemoglobinopatia C, SC, E, F

64
Q

Które plasmodium mają hypnozoity?

A

vivax i ovale → nawroty choroby

trzeba podać prymachinę lub tafenochinę po leczeniu podstawowym

65
Q

Jakie preparaty są dożylne dla ciężkich malarii?

A

artesunian z doksycykliną lub klindamycyną

66
Q

Najmniej szkodliwa profilaktyka malarii w ciąży

A

meflochina

67
Q

Bezwzględne p/wskazania profilaktyki malarii

A

nie ma

68
Q

Szczepienie na malarię

A

istnieje - częściowa odporność u małych dzieci

69
Q

Schistosomatoza - etiologia

A

przywry krwi (Schistosoma) przenoszone przez ślimaka

70
Q

Schistosomatoza - kiedy zarażenie?

A

W czasie kąpieli w zbiornikach słodkiej wody skażonych cerkariami (penetrują skórę)

71
Q

Schistosomatoza ostra

A

=”świąd pływaka”

72
Q

Schistosomatoza przewlekła - postaci, od czego zależą

A

Od gatunku przywr:

  • wątrobowo-śledzionowa
  • moczowo-płciowa
  • glomerulopatia
  • neuroschistosomatoza
73
Q

Schistosomatoza - leczenie

A

prazykwantel

postać ostra: p/zakrzepowe i GKS

74
Q

Dur Brzuszny - jaki rejon dużego ryzyka?

A

Indie (zak. pokarmowe….)

75
Q

Dur brzuszny - profilaktyka

A

immunoprofilaktyka (dla podróżujących do Indii i planujących tam dłuższy pobyt):

  • skuteczność immunizacji 50-70% po 2-3tyg.
  • odporność co nejmniaje 3 lata
76
Q

Cholera - profilaktyka

A

immunizacja gdy podróż do rejonów wysokiego ryzyka (zapewnia też częściową ochronę przed ETEC)

77
Q

Cholera - drogi

A
  • woda zanieczyszczona fekaliami

- potrawy z mięczaków i ogólnie pokarmy

78
Q

Cholera - okres inkubacji

A

3-4 dni

79
Q

Cholera - przebieg choroby

A

Bardzo indywidualny
-często jako łagodny nieżyt żołądkowo-jelitowy
-klasycznie: nagła ciężka biegunka, wodnista, potem z mlecznym podbarwieniem
→ odwodnienie, zapaść krążeniowa

-gorączka nie dominuje…

80
Q

Cholera - objawy

A
  • bolesne skurzce mięśni
  • silne pragnienie ,suchość w ustach, chrypka i piskliwy głos
  • zaostrzenie rysów twarzy, pomarszczona skóra
  • wstrząs, śpiączka, zgon
  • ryzyko martwicy cewek nerkowych
81
Q

Cholera - rozpoznanie

A

Hodowla z kału na pożywce

Potwierdzenie V.cholerae (testy biochemiczne)

Identyfikacja serotypów 01 lub 0139 (testy aglutynacji)

Potwierdzenie wytwarzania toksyny cholery

82
Q

Cholera - leczenie

A

Nawadnianie! (3,5g soli, 2,9g cytryniany, 1,5g KCl, 20g glukozy) → może doprowadzić do spontanicznego wyzdrowienia

Antybiotyki jak się przedłuża, u starszych, z osłabioną odpornością

83
Q

Cholera - jakie antybiotyki?

A

tetracyklina, doksycyklina, azytromycyna, cyprofloksacyna, cefalospryny III generacji,

84
Q

Cholera - profilaktyka

A

Doustna szczepionka (inaktywowana/żywa) - chroni też przed ETEC

Czysta woda, kanalizacja

Gotować ryby i mięczaki

Restrykcje podróżowania nie są skuteczną metodą

85
Q

Filariozy - czyli co, jaka etiologia i wektor

A

np. ślepota rzeczna (onchocerkoza)

  • nicienie Onchocerca volvulus
  • wektor to meszki Simulium
86
Q

Onchocerkoza - objawy

A

Zmiany oczne

  • punktowe zap. rogówki → stwardniające zap. rogówki
  • zap. tęczówki i naczyniówki
  • zmiany w siatkówce i nn. wzrokowym
  • utrata/upośledzenia wzroku
87
Q

Onchocerkoza - leczenie

A

Chirurgiczne - usunięcie dorosłych robaków

Farma: iwermektyna (nie zabije dorosłych robaków) 1 dawka, potem kolejna po 6-12mcach
+doksocyklina (zabija bakterie Wolbachia zamieszkujące pasożyta)

88
Q

Onchocerkoza - diagnostyka

A

Skrawki skóry w soli i liczenie mikrofilarii w MO
PCR
Lampa szczelinowa

89
Q

Słoniowacizna

A

=filariozy limfatyczne

  • nicienie Wuchereria bancrofti
  • stan zapalny naczyń limfatycznych (gł. kk. dolne i moszna)
90
Q

Iwermektyna - na co?

A

onchocerkoza i filariozy limfatyczne