Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Zakazy 2.0 > Infekcje OUN > Flashcards

Infekcje OUN Flashcards

1
Q

Ostre bakteryjne ZOMR (i mózgu) - definicja

A

Gwałtownie postępujące zakażenie przestrzeni podpajęczynówkowej, opony miękkiej i pajęczej (oraz miąższu mózgu gdy też mózg)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Epidemiologia bakteryjnych ZOMR i mózgu

A

Sporadyczne (wyj: epidemie zakażeń meningokokowych)
5-12/100tys./rok
Wzrost zachorowań i śmiertelności w wieku senioralnym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Najczęstsza etiologia bakteryjnych ZOMR i mózgu:

A

> 80%:

  • S.pneumoniae! (50%)
  • N. meningitidis (25%)
  • H. influenzae (<10%)

Reszta:

  • paciorkowce grupy B (15%)
  • Listeria monocytogenes (10%)

rzadsze: tlenowe bakterie G(-), Nocardia, enterokoki, Streptococcus salivarius, paciorkowce gr. A i Streptococcus suis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Najczęstsza etiologia przed wprowadzeniem szczepień…

A

N. meningitidis i H. influenzae (teraz S.pneumoniae)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Pneumokokowe ZOMR - kiedy, kto w największym ryzyku, nosicielstwo

A
  • miesiące zimowe i wczesna wiosna
  • największe ryzyko <2r.ż. i >65r.ż.
  • nosiciele pneumokoków w nosogardzieli: 20-40% dzieci, 5-10% dorosłych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Pneumokokowe ZOMR - jak się szerzy zakażenie, kiedy się rozwija

A
  • drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt

- choroba rozwija się wkrótce po kolonizacji (nagły początek)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

U kogo występuje wysokie ryzyko ZOMR?

A
  • z płynotokiem po złamaniu podstawy czaszki
  • z pneumokokowym zap. płuc
  • z zap. ucha środkowego, zatok przynosowych, wyrostka sutkowatego
  • z zap. wsierdzia
  • w przebiegu choroby alkoholowej
  • w przewlekłych ch. wątroby (zwł. marskość) i nerek
  • w cukrzycy
  • w nowotworach
  • w hipogammaglobulinemii
  • w hemoglobinopatiach
  • u osób bez śledziony
  • u osób z z. Wiskotta-Aldricha
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Co predysponuje do nawrotów pneumokokowego ZOMR? (S. pneumoniae)

A

Przebyty uraz głowy i wyciek PMR

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

N. meningitidis w ZOMR - co to, co wywołuje, jaki charakter zachorowań

A

=dwoinka ZOMR, G(-) bakteria

  • powoduje ciężkie zakażenia inwazyjne (w tym ZOMR i posocznicę)
  • > 90% zakażeń wywołanych serotypami A-C, Y, W135
  • > 98% - zachorowania sporadyczne
  • duże epidemie były w Afryce subsaharyjskiej (Senegal, Etiopia) - teraz w szczepieniach już nie ma dramatu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Co atakuje pielgrzymujących do Mekki?

A

epidemie N.meningitidis serotyp W135

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

N. meningitidis w ZOMR - w Europie

A
  • I kwartał roku
  • małe dzieci, młodzież, młodzi dorośli
  • najczęściej B, potem C
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

N. meningitidis w ZOMR - nosicielstwo

A

w nosogardzieli, m.15-24r.ż. (ogólnie to 2-25% ludzi)

gdy osiągnie 20-25% może dojść do wybuchu epidemii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

N. meningitidis w ZOMR - główne źródła zakażeń

A

Nosiciele, rzadziej chorzy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

N. meningitidis w ZOMR - jak się szerzy

A

kropelkowo na odległość 1m

przez kontakt z wydzieliną z GDO

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

N. meningitidis w ZOMR - epidemiologia

A

PL: 4/1mln

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

H. influenzae w ZOMR - co to, co wywołuje

A

=G(-) pałeczka

-pozaszpitalne ZOMR i ukł. oddechowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

H. influenzae w ZOMR - kto głównie choruje

A

głównie: nieuodpornione dzieci do 6 r.ż. (szczyt: 6-12m.ż.)

Dorośli chorują rzadko (1-4% przypadków)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

H. influenzae w ZOMR - który serotyp wywołuje ciężki przebieg

A

> 90% ciężkich przebiegów (śmiertelność 3-7%) - serotyp b (Hib)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

H. influenzae w ZOMR - nosicielstwo w pop. nieszczepionych

A

25-80% dorosłych

60-80% dzieci

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

L. monocytogenes w ZOMR - które serotypy?

A

1/2b i 4b

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

L. monocytogenes w ZOMR - jaki przebieg?

A

ciężki, śmiertelność 15-29%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

L. monocytogenes w ZOMR - w jakim wieku?

A

Najwięcej w 1r.ż.

U dorosłych >60r.ż.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

L. monocytogenes w ZOMR - u jakich osób?

A 
Ciężarne
Z upośledzoną odpornością:
-alkoholicy
-cukrzyca
-przewlekłe ch. nerek i wątroby
-choroby naczyń
-przewl. białaczką limfocytarną
-długo leczeni sterydami lub innymi immunosupresantami
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Streptococcus agalactiae w ZOMR - co wywołuje?

A

Noworodkowe ZOMR (transmisja odmatczyna, lub od personelu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Streptococcus agalactiae w ZOMR - u kogo poza noworodkami?

A
  • > 60r.ż.
  • cukrzyca
  • ciężarne i w okresie poporodowym
  • choroby serca
  • kolagenozy
  • nowotwory
  • niewyd. nerek i wątroby
  • pęcherz neurogenny
  • odleżyny
  • alkoholicy
  • po udarze
  • leczeni przewlekle sterydami
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Które tlenowe bakterie G(-) wywołują ZOMR?

A
  • Klebsiella
  • E.coli
  • Serratia marcesens
  • P. aeruginosa
  • Salmonella
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

U kogo będzie ZOMR wywołany tlenowymi bakt. G(-)?

A
  • po urazie głowy / zabiegu neurochirurgicznym
  • u noworodków
  • w immunosupresji
  • wtórnie w przebiegu posocznicy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

S. aureus w ZOMR - u kogo?

A
  • po urazie głowy / zabiegu neurochirurgicznym
  • w zapaleniu wsierdzia
  • w okołokręgosłupowych zak. tkanek miękkich
  • zapaleniem zatok przynosowych, kości, płuc
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

S. aureus w ZOMR - co powoduje szpitalne ZOMR?

A

-szczepy metycylinooporne, obarczone wysoką śmiertelnością (14-77%)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Jaka etiologia ZOMR u pacjentów z założonym drenażem PMR?

A

Staphylococcus epidermidis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Nocardia w ZOMR - u kogo?

A
  • w immunosupresji
  • w nowotworach
  • po urazie głowy
  • z przewlekłą chorobą ziarniniakową lub sarkoidozą
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Bakterie beztlenowe w ZOMR - związane z ogniskami zakażenia w…

A
  • zatokach przynosowych
  • uchu środkowym
  • zap. gardła
  • ropniach mózgu
  • neo GIS
  • zabiegami w obrębie GIS
  • zakażonymi ranami
  • urazami głowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Enterokoki w ZOMR - u kogo?

A
  • na immunosupresji

- po urazie głowy/ zabiegu neurochiru

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Śmiertelność w ZOMR z wankomycynoopornych szczepów enterokoków

A

25%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Streptococcus salivarius w ZOMR - u kogo?

A

-po znieczuleniu zewnątrzoponowym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

W okresie noworodkowym i wczesnoniemowlęcym etiologia ZOMR jest związana z…

A

mikroflorą bakteryjną kolonizującą kanał rodny matki:

  • E.coli
  • paciorkowce gr. B
  • Klebsiella
  • Listeria monocytogenes
  • mieszane florą G(-) i (+)
  • S. agalactiae
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Etiologia ZOMR u starszych dzieci

A

podobna do tej u dorosłych:

  • N. meningitidis i S. pneumoniae
  • rzadziej H.influenzae
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Etiologia ZOMR u dorosłych

A

-S. pneumoniae, rzadziej N.meningitidis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Etiologia ZOMR u pacjentów z upośledzeniem odporności

A
  • S. pneumoniae
  • L. monocytogenes
  • P. aeruginosa
  • N. meningitidis
  • bakterie G(-) (pałeczki jelitowe)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Wiek >50r.ż., choroby przewlekłe, upośledzenie odp. komórkowej, choroba alkoholowa - predysponują do ZOMR o etiologii

A

S. pneumoniae
L. monocytogenes
S. agalactiae
bakt. G(-) (pałeczki jelitowe, P. aeruginosa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Zakażenia GIS, zap. ucha środkowego, zatok przynosowych, wyrostka sutkowatego - predysponują do ZOMR o etiologii

A
  • S. pneumoniae
  • H. influenzae
  • paciorkowce beztlenowe lub o małym zapotrzebowaniu na tlen
  • Bacteroides
  • S. aureus
  • K. pneumoniae
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Penetrujący uraz głowy, uszkodzenia powłok ciała (zwł. zakażenia skóry), ropnie, owrzodzenia, rozległe oparzenia - predysponują do ZOMR o etiologii

A

S. aureus

S. epidermidis, bakterie G(-), S. pneumoniae

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Zabiegi neurochirurgiczne - predysponują do ZOMR o etiologii

A

G(-) - zwł. K. pneumoniae, Acinetobacter i E.coli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Sztuczne przetoki komorowe - predysponują do ZOMR o etiologii

A

S. epidermidis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Czynnościowy / anatomiczny brak śledziony - predysponują do ZOMR o etiologii

A

bakterie otoczkowe: S. pneumoniae, N. meningitidis, Hib

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Zapalenie kości czaszki i/lub trzonów kręgów - predysponują do ZOMR o etiologii

A

gronkowcowej lub G(-)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Bakteryjne ZOMR - pierwszy etap zakażenia

A
  1. Kolonizacja nosogardzieli → adhezja do komórek nabłonka → uniknięcie zniszczenia przez lokalne mech. obronne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Zasiedlenie powierzchni nabłonka przez bakterię jest możliwe dzięki…

A

obecności fimbrii, polisacharydowej otoczki i zdolności do produkcji proteazy rozkładającej powierzchniowe IgA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Meningokoki - co sprawia że są groźne?… (skład N. meningitidis)

A
  • otoczka polisacharydowa chroniąca przed fagocytozą
  • proteazy trawiące IgA
  • fimbrie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Za pomogą czego meningokoki przyczepiają się do nabłonka?

A
  • proteazy IgA (rozkłada p/c sekrecyjne)
  • endotoksyny lipopolisacharydowej
  • adhezyny fimbrionalnej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Za pomocą czego przyczepiają się do nabłonka szczepy bezotoczkowe pałeczek hemofilnych?

A

-białek powierzchniowych o wysokiej masie cząsteczkowej - HMV1 i 2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Główne czynniki zjadliwości pneumokoków

A
  • polisacharydowa otoczka
  • hemolizyna
  • enzymy (hialuronidaza, neuraminidaza, proteaza, sortaza)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Mechanizmu obronne gospodarza przeciw bakteriom w nosogardzieli:

A
  • powierzchniowe IgA
  • mechaniczne usuwanie śluzu i bakterii (rzęskami)
  • p/c przeciwotoczkowe
  • fosfotransferaza destabilizująca bakteryjne fimbrie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Co umożliwia przetrwanie bakterii w naczyniach?

A

-otoczka polisacharydowa (chroni przed fagocytozą i bakteriobójczym działaniem surowicy krwi zależnym od dopełniacza)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Co poprzedza dostanie się bakterii do przestrzeni podpajęczynówkowej?

A

przetrwała bakteriemia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Prawdopodobne miejsce wnikania bakterii do przestrzeni podpajęczynówkowej?

A

wewnątrzkomorowe sploty naczyniowe (tam jest wysoki przepływ krwi)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

Jak bakterie dostają się do przestrzeni podpajęczynówkowej?

A
  • przez przerwy między komórkami
  • wewnątrz komórek fagocytarnych (koń trojański)
  • przez wsteczny transport nerwami czaszkowymi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

Co tworzy barierę krew-mózg?

A

mikrokapilary mózgowe, sploty naczyniówki, opona pajęcza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

Utrudnienie krążenia PMR w ZOMR - dlaczego?

A
  • patologiczna transmisja białek z osocza
  • zwiększona ilość granulocytów
  • mniejsza zdolność resorbcyjna ziarnistości pajęczynówki

→śródmiąższowa składowa obrzęku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

Antybiotyki a bariera krew-mózg w ZOMR

A

-wtedy lepiej przenikają (niż fizjologicznie) bo naczynia mają zwiększoną przepuszczalność

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

Co po pierwszej dawce antybiotyku w ZOMR?

A

↑lizy komórki bakteryjnej - nasilenie procesu zapalnego bo będzie tam więcej syfu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

Co, w uproszczeniu, wywołuje obraz kliniczny bakteryjnego ZOMR i mózgu? (patomechanizm)

A

stan zapalny, a nie bezpośrednie działanie bakterii

→to tłumaczy dlaczego uszkodzenie OUN postępuje mimo wyjałowienia PMR

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

Przebieg bakteryjnego ZOMR

A

Zazwyczaj ostry początek i szybki, czasem piorunujący przebieg (u dorosłych; objawy w 1. dobie)

U małych dzieci może być niecharakterystycznie i początek w ciągu kilku godzin

Skryty, podstępny przebieg u wyniszczonych, starych, cukrzyków, z upośledzeniem odporności, ciężką chorobą ogólnoustrojową

64
Q

Skryty przebieg bakteryjnego ZOMR u starych itd

A
  • narastające zamącenie świadomości
  • słaby ból głowy
  • niewysoka gorączka lub jej brak
  • skąpe objawy oponowe
65
Q

Punkt wyjścia bakteryjnego ZOMR i mózgu - zazwyczaj

A

zap. płuc, oskrzeli, zatok przynosowych

66
Q

Triada objawów w typowym ZOMR u dorosłych

A
  • gorączka
  • zespół oponowy
  • cechy zapalenia w PMR z pleocytozą neutrofilową
67
Q

Pierwszy i najbardziej stały objaw bakteryjnego ZOMR

A
  • silne rozlane bóle głowy o charakterze rozpierającym, które narastają i nie ustępują po NLPZ
  • często towarzyszą im wymioty
68
Q

Przejawy ↑ICP w bakteryjnym ZOMR

A
  • ból głowy, wymioty

- zaburzenia świadomości (majaczenie, przymglenie, zmącenie, senność, półśpiączka, śpiączka, utrata przytomności)

69
Q

Zespół oponowy w bakt. ZOMR - kiedy, objawy

A

W 2. lub 3. dobie choroby

  • sztywność karku
  • objaw Kerniga i Brudzińskiego
  • objaw karkowo-mydriatyczny Flataua (przygięcie karku → rozszerzenie źrenic)
  • objaw Amosa u dzieci
70
Q

Objawy ogniskowe w bakt. ZOMR

A

Rzadko, zwykle gdy jest nasilone zapalenie parenchymy mózgu

  • niedowłady, porażenia spastyczne (zwykle kk.dolne)
  • wzmożenie odruchów głębokich i zniesienie powierzchownych
  • klonusy
  • odruchy patologiczne
  • wzmożenie nap. mięśniowego
  • afazja ruchowa/czuciowa/mieszana
  • porażenia n. III, VII, VI, rzadziej VIII
  • objawy móżdżkowe
  • napady drgawek toniczno-klonicznych
71
Q

Jakie ułożenie przyjmuje chory w początkowym okresie choroby?

A

Na boku z silnie podciągniętymi do brzucha kk.dolnymi

72
Q

Jakie ułożenie przyjmuje chory w ciężkich i/lub nieleczonych przypadkach?

A

Napięcie mięśni jest bardzo silne → głowa odchylona do tyłu, z łukowatym wygięciem pleców i zgięciowym ułożeniem kk.dolnych (opisthotonus)

73
Q

Objawy oczne bakteryjnego ZOMR

A

obrzęk tarczy n.wzrokowego (u 5%)

74
Q

Objawy ostrego bakteryjnego ZOMR u noworodków

A
  • apatia
  • niechęć do ssania
  • ↓ciepłoty ciała lub hipertermia
  • drgawki
  • tętnienie ciemiączka
  • dziwny płacz, piskliwy krzyk
75
Q

Objawy ostrego bakteryjnego ZOMR u niemowląt

A

Niecharakterystyczne, zespół oponowy tylko u 1/5

  • przygięte kończyny, czasem główka odgięta do tyłu
  • przeczulica skóry!
  • przeczulica wzrokowa i słuchowa
  • ból → grymasy, płacz, kręcenie główką
  • pobudzone lub nadmiernie senne
  • gorączka, wymioty
  • napady drgawek
  • tętniące ciemiączko, uwypuklone, napięte
76
Q

Objawy ostrego bakteryjnego ZOMR u starszych dzieci

A

podobnie jak u dorosłych

  • wysoka gorączka
  • wymioty
  • nadmierna senność
  • ból głowy
  • drgawki (jak wystąpią po kilku dniach to znaczy że są zmiany organiczne w mózgu → gorsze rokowanie)
77
Q

Co może nasunąć podejrzenie etiologii meningokokowej ZOMR u dzieci?

A

Ból kk. dolnych, oziębienie dłoni i stóp, potem wysypka, objawy oponowe i zab. świadomości

+okres zimowo-wiosenny, gwałtowny przebieg

78
Q

Zmiany skórne w meningokokowej ZOMR

A
  • rozlana, rumieniowa wysypka grudkowo-plamista
  • szybko przybiera postać krwotoczną

-na nogach, tułowiu, bł. śluzowych i spojówkach

79
Q

Przeciwwskazania do nakłucia lędźwiowego

A

Objawy wskazujące na nadciśnienie śródczaszkowe lub efekt masy:

  • objawy ogniskowe
  • obrzęk tarczy n. II
  • zaburzenia świadomości
  • drgawki w ostatnim tygodniu
  • (+) wywiad udarów i zawałów mózgu
80
Q

PMR w ropnym ZOMR

A
  • mętny, gęstny i ropny, skąpo wypływa z igły
  • ciśnienie otwarcia >200 mmH2O
  • pleocytoza >1000/ul (od 100 do 10tys), dominują neutrofile (>80%)
  • białko >200 mg/dl
  • ↓↓glukozy (w PMR/w surowicy =<0,4); (<2,2 mmol/l)
81
Q

Kiedy mogą przeważać limfocyty w ropnym ZOMR?

A

G(-) u noworodków, Listeria - ale nie u wszystkich

82
Q

Wskaźnik złego rokowania w PMR w masywnym zak. bakteryjnym

A

-niska pleocytoza lub bezkomórkowy płyn

83
Q

O czym świadczy ↑białka w ZOMR?

A

O uszkodzeniu bariery krew-mózg

84
Q

Fizjologiczna glukoza w PMR

A

> =2/3 z surowicy

85
Q

Co można szybko zrobić z PMR żeby ogarnąć mniej więcej co to za bakteria?

A
  • Barwienie Grama lub błękitem metylenowym - G(-) i (+) (przed antybiotykiem!)
  • testy aglutynacyjne lateksowe (na antygeny bakterii)
86
Q

Złoty standard diagnostyczny w bakteryjnym ZOMR

A

-posiew PMR - izolacja bakterii i określenie wrażliwości na antybiotyki

87
Q

Testy aglutynacyjne lateksowe w bakt. ZOMR - z czego i na co?

A

Z moczu lub PMR

-N. meningitidis, S. pneumoniae, paciorkowce gr. B, Hib, E.coli

88
Q

Najskuteczniejsza metoda diagnostyczna w bakt. ZOMR

A

PCR - jest też skuteczne po antybiotykoterapii bo wykrywa mat. genetyczny i żywych i martwych bakterii

89
Q

Co robić gdy są p/wskazania do punkcji lędźwiowej w ZOMR?

A

Posiewy krwi przed antybiotykami

90
Q

Robić wymazy z nosogardzieli w ZOMR?

A

nie ma sensu

91
Q

Co badać u niemowląt z ZOMR?

A

Mocz, można wykryć antygen otoczkowy N.meningitidis (szczególnie gdy objawy ZUM)

92
Q

Leczenie bakteryjnego ZOMR ogólnie

A
  • szybko antybio i.v. (najlepiej w 1. h hospitalizacji)
  • p/zapalne
  • wyrównywanie wodno-elektrolitowe
  • zwalczanie obrzęku mózgu
93
Q

Co zrobisz jak mocno podejrzewasz meningokokowe ZOMR?

A
  1. dawka antybiotyku jescze przed skierowaniem do szpitala
94
Q

Gościu na antybio i.v. w ZOMR się poprawia, czy zmniejszysz dawkę?

A

Nie, bo czynność bariery krew-mózg powraca → maleje jej przepuszczalność dla antybiotyków

95
Q

U kogo można podawać dokanałowo/dokomorowo antybiotyki w ZOMR?

A

wankomycyna, aminoglikozydy, kolistyna

  • po zabiegach neurochirurgicznych
  • z zastawkami odbarczającymi
  • w ciężkich zakażeniach (wielolekooporne szczepy S.aureus lub G(-) pałeczki niefermentujące)

niezalecane u dzieci

96
Q

Dostajesz antybiogram w ZOMR, co robisz?

A

Możesz zmienić leczenie, ale jak dobrze odpowiada na empiryczne to nie musisz

97
Q

Antybiotyki w ZOMR a etiologia

A

S. pneumoniae, N. meningitidis - ceftriakson lub cefotaksym (=cefalosporyny III gen.)

L. monocytogenes - ampicylina (można dodać aminoglikozyd)

S. pneumoniae, S. aureus - wankomycyna (razem z ceftriaksonem lub cefotaksymem)

98
Q

Ile antybiotyków w leczeniu ZOMR?

A

Możliwie mało by się nie rozwinęła antybiotykooporność, no i mniejsze są działania niepożądane

99
Q

Penicylina w leczeniu bakteryjnego ZOMR

A

Nie jest zalecana bo oporność coraz większa; chyba że se potwierdzimy wrażliwość

100
Q

Która cefalosporyna III gen. z wyboru u dzieci w ZOMR?

A

cefotaksym, bo mniejsze działania niepożądane

101
Q

Ceftriakson jest najbardziej skuteczny w jakiej etiologii ZOMR?

A

H. influenzae, N. meningitidis

102
Q

P. aeruginosa w ZOMR - jaki antybio?

A

ceftazydym

103
Q

Leczenie celowane H. influenzae i P. aeruginosa w ZOMR

A

aztreonam

104
Q

Meropenem w leczeniu ZOMR

A

lek II rzutu (mimo że jest całkiem niezły)

z wyboru tylko w szpitalnych i u chorych uczulonych na penicylinę

105
Q

Kotrimoksazol w ZOMR - wskazania

A

II rzut terapii celowanej na gronkowce MRSA

106
Q

Metronidazol w ZOMR - wskazania

A

do leczenia ogniskowych zmian ropnych (często wywoływane przez bakterie beztlenowe)

107
Q

Linezolid w ZOMR - wskazania

A
  • VISA/VRSA (gronkowce oporne na wankomycynę)
  • wielooporne S.pneumoniae
  • VRE (enterokoki oporne na wankomycynę)
108
Q

Czego się nie stosuje w leczeniu bakteryjnego ZOMR?

A

makrolidów, linkozamidów, tetracyklin, tygecykliny, ketolidów i kolistyny

109
Q

Czas trwania antybiotykoterapii w ZOMR

A

co najmniej 7-10 dni, a po ustąpieniu gorączki przez kolejne 5 dni

w N. meningitidis/H. influenzae - 7 dni
S. pneumoniae - 10-14 dni
S. agalactiae - 14-21 dni
L. monocytogenes, P. aeruginosa, pałeczki jelitowe - 21 dni

110
Q

Okres noworodkowy (1.m.ż.) - antybio empiryczne w bakteryjnym ZOMR

A

S. agalactiae, E. coli, L. monocytogenes

ampicylina
+ cefotaksym lub aminoglikozyd (gentamycyna/tobramycyna/amikacyna)

111
Q

1-23m.ż. - antybio empiryczne w bakteryjnym ZOMR

A

S. pneumoniae, N. meningitidis, S. agalactiae, H. influenzae, E.coli

cefotaksym/ceftriakson
+
wankomycyna

112
Q

2 - 50 r.ż. - antybio empiryczne w bakteryjnym ZOMR

A

S. pneumoniae, N. meningitidis

ceftriakson/ cefotaksym / cefepim + wankomycyna

LUB
meropenem + wankomycyna

wankomycyna gdy wysoki odsetek paciorkowców opornych na penicyliny/cefalosporyny

113
Q

> 50r.ż. - antybio empiryczne w bakteryjnym ZOMR

A

S. pneumoniae, N. meningitidis, L. monocytogenes, tlenowe pałeczki G(-) (w tym P. aeruginosa)

Ceftriakson/cefotaksym
+
ampicylina + wankomycyna

LUB
meropenem + wankomycyna

114
Q

Zapalenie ucha środkowego, zatok przynosowych, płynotok - antybio empiryczne w bakteryjnym ZOMR

A

wankomycyna + metronidazol
ORAZ
ceftazydym lub meropenem

115
Q

ZOMR po zabiegu neurochirurgicznym - leczenie empiryczne

A

tlenowe pałeczki G(-) w tym P. aeruginosa, S. aureus, gronkowce koagulazo(-) (szczególnie S. epidermidis)

cefotaksym/ceftriakson
+ wankomycyna

116
Q

Immunosupresja - antybio empiryczne w bakteryjnym ZOMR

A

S. pneumoniae, N. meningitidis, L. monocytogenes, tlenowe pałeczki G(-) w tym P. aerugonisa

cefepim + ampicylina + wankomycyna

LUB
meropenem + wankomycyna

117
Q

Uszkodzenia skóry, ropnie, owrzodzenia, oparzenia - antybio empiryczne w bakteryjnym ZOMR

A

wankomycyna +/- ryfampicyna

118
Q

Zakażenia szpitalne - antybio empiryczne w bakteryjnym ZOMR

A

meropenem + wankomycyna

119
Q

Leczenie wspomagające bakteryjnego ZOMR

A
  • deksametazon
  • leczenie obrzęku mózgu
  • leki p/drgawkowe
  • profilaktyka p/zakrzepowa
  • IPP
  • leczenie niewyd. oddechowej jak wystąpi
120
Q

Leczenie wspomagające bakteryjnego ZOMR - deksametazon - efekty, kiedy dać,

A
  • ogranicza odczyn zapalny (szczególnie po 1. dawkach antybio)
  • ogranicza obrzęk mózgu i nerwów czaszkowych
    1. dawka 15-20 minut przed antybiotykiem (lub jednocześnie z nim)
  • potem 10mg co 6 godzin przez 2-4 dni

-późniejsze podawanie nie ma sensu

121
Q

Leczenie wspomagające bakteryjnego ZOMR - leczenie obrzęku mózgu

A
  • uniesienie głowy pod katem 30st.
  • mannitol
  • jak są na respiratorze to można hiperwentylować (→obkurczenie naczyń)
  • ew. można wprowadzić w śpiączkę pentobarbitalem
122
Q

Leczenie wspomagające bakteryjnego ZOMR - leki p/drgawkowe

A
  • najpierw leki krótkodziałające (lorazepam, diazepam)

- jak nie działają, to dać te o długim działaniu (fenytoina lub fenytoina z fenobarbitalem)

123
Q

Leczenie wspomagające bakteryjnego ZOMR - leczenie niewyd. oddechowej

A

tlenoterapia lub respiratoroterapia

124
Q

Szczepienia zapobiegające ZOMR

A
  • N. meningitidis
  • S. pneumoniae
  • Hib
125
Q

Profilaktyka po narażeniu na N.meningitidis - dla kogo? Kiedy zacząć?

A
  • wszystkich, którzy mieli kontakt w ciągu ostatnich 7 dni (bliski kontakt)
  • zacząć jak najszybciej, najlepiej w 24h od kontaktu, nie później niż do 14 dni
126
Q

PRofilaktyka po narażeniu na N.meningitidis - czym?

A

ryfampicyna: 2 dni 2x/d (nawet 27% bakterii jest opornych…)
ceftriakson: jednorazowo i.m. (z wyboru dla ciężarnych i karmiących)
cyprofloksacyna: jednorazowo (z wyboru dla dorosłych)

Gdy p/wskazania to można jednorazowo azytromycynę

127
Q

Profilaktyka po narażeniu na S.pneumoniae

A

Nie opracowana, ale można ryfampicynę przez 2 dni lub penicylinę

128
Q

Profilaktyka po narażeniu na H.influenzae

A

-ryfampicyna 4 dni (zwł. dla dzieci w przedszkolu i żłobku)

129
Q

Rokowanie w ropnym ZOMR

A

nieleczone → śmierć

17%-43% śmiertelność u dorosłych

130
Q

Ryzyko zgonu w ropnym ZOMR - u kogo większe?

A
  • niemowlęta i >50r.ż.
  • ciężki przebieg z zaburzeniami świadomości
  • napady drgawek w 1.dobie hospitalizacji
  • objawy nadciśnienia wewnątrzczaszkowego
  • opóźnienie podania antybiotyków
  • tachykardia, wstrząs i/lub niewyd. oddechowa
  • pleocytoza <1tys/ul
  • glukoza <2,2mmol/l
  • białko >3g/l
131
Q

Etapy bakteryjnego ZOMR

A
  1. Kolonizacja/inwazja bł. śluzowej nosogardła
  2. Bakteriemia
  3. Przekroczenie BBB
  4. Przetrwanie bakterii w PMR
132
Q

Transmisja bakteryjnego ZOMR

A
  • rzadko drogą kropelkową lub przez blaszkę sitową
  • pokarmowa (L.monocytogenes)
  • sporadycznie przez wniknięcie bakterii do krwi (zabieg, dostęp naczyniowy, złamanie podstawy czaszki w przednim dole, nieprawidłowe połączenia przestrzeni oponowej z j.nosowo-gardłową, zatokami nosa, uchem środkowym
133
Q

Śmiertelność w bakteryjnym ZOMR w zależności od kraju i etiologii

A

Kraje rozwinięte:

  • S. pneumoniae 10-25%
  • N. meningitis 10-15%
  • Hib 3-6%

Kraje słabo rozwinięte >80%

134
Q

Najczęstsze objawy ZOMR

A 
bóle głowy 84%
gorączka 74%
sztywność karku 70-90%
zaburzenia świadomości (GCS <14) 71%
nudności 62%
drgawki, afazja/porażenie połowicze/monopareza 23%
śpiączka 13%
porażenia nn.czaszkowych 9%
wysypka 8%
Obrzęk tarczy n. II 4%
135
Q

Objawy kardynalne bakteryjnego ZOMR

A

gorączka, sztywność karku, zaburzenia świadomości (24h przed przyjęciem)

  • obecnie ma je 41-51% pacjentów
  • ich brak NIE wyklucza bakteryjnego ZOMR
136
Q

Gorączka w bakteryjnym ZOMR

A

zwykle >38st.
rzadko może być też hipotermia

jeżeli powyższe nie występują - rozpoznanie wątpliwe…

137
Q

Bóle głowy w bakt. ZOMR

A
  • ciężkie
  • uogólnione
  • narastające
  • bez poprawy po NLPZ
138
Q

Objaw Kerniga i Brudzińskiego

A

-niska czułość, wysoka swoistość; wątpliwa wartość diagnostyczna

Kernig: nie wyprostujesz kolana jak podnosisz nogę

Brudziński: zgięcie karku → przygięcie kolan

139
Q

Zaburzenia świadomości w ZOMR bakteryjnym

A

senność/pobudzenie
osłupienie
reakcja tylko na ból
zupełny brak reakcji

140
Q

Skaza krwotoczna w ZOMR bakteryjnym

A

u 20-52%

zwykle w zak. meningokokowych

141
Q

Objawy bakt. ZOMR u starszych pacjentów

A
  • nietypowe zab. świadomości
  • współistnienie lub wcześniejsze zap. płuc, zatok, ucha
  • brak/niewielka gorączka
  • z. oponowy słabo wyrażony lub brak
  • mierne bóle głowy
142
Q

Powikłania bakteryjnego ZOMR u dorosłych

A 
drgawki	17%
utrata słuchu	17-22%
udar niedokrwienny 14-25%
posocznica 15%
wodogłowie 3-5%
udar krwotoczny 3%
ropniak podtwardówkowy 3%
ropień mózgu 2%
zakrzepica zatoki jamistej 1%
143
Q

Jakie badanie potwierdza/wyklucza rozpoznanie ZOMR bakteryjnego?

A

punkcja lędźwiowa

144
Q

Gdzie punkcja lędźwiowa?

A

L4 a L5, L3 a L4

145
Q

Gościu ma banalną infekcję GDO i rozwijają się objawy oponowe…. co to??

A

można podejrzewać bakteryjne ZOMR

146
Q

Dane kliniczne podpowiadające etiologię N.meningitidis

A

petechie/wybroczyny
wiek <5 lat, dorastanie
gwałtowny przebieg
zachorowania zima/wiosna

147
Q

Dane kliniczne podpowiadające etiologię S. pneumoniae

A

wiek <2 / >65r.ż.
nieustalony okres wylęgania
najczęściej nagły początek

antybiotykoterapia w wywiadzie - lekooporny S.pneumoniae

148
Q

Dane kliniczne podpowiadające etiologię H. influenzae

A

nieszczepione dzieci <5 lat

rzadko u dorosłych

149
Q

Dane kliniczne podpowiadające etiologię S. aureus

A

narkomania, zakażenia skóry

150
Q

Dane kliniczne podpowiadające etiologię L.monocytogenes

A

upośledzenie odporności

wiek >50r.ż.

151
Q

Która etiologia bakt. ZOMR w HIV+?

A

S. pneumoniae, L. monocytogenes, C. neoformans

152
Q

Nawrotowe bakteryjne ZOMR - leczenie empiryczne

A

S. pneumoniae, N. meningitidis, H. influenzae

cefotaksyn/ceftriakson + wankomycyna

153
Q

Rana penetrująca głowy - leczenie empiryczne ZOMR

A

S. aureus, gronkowce koagulazo(-) (szcz. S. epidermidis), tlenowe pałeczki G(-) (w tym P. aeruginosa)

cefepim / ceftazydym / meropenem
+ wankomycyna

154
Q

Złamania podstawy czaszki - leczenie empiryczne ZOMR

A

S. pneumoniae, H. influenzae, paciorkowce gr. A b-hemolityczne

cefotaksym/ceftriakson
+wankomycyna

155
Q

Leczenie empiryczne ZOMR gdy są zastawki PMR

A

koagulazo(-) gronkowce (S. epidermidis), S. aureus, tlenowe G(-) pałeczki, Cutibacterium acnes

cefepim / ceftazydym / meropenem
+
wankomycyna

Zakazy 2.0 (21 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions