Ch. odkleszczowe Flashcards
1
Q
Choroby odkleszczowe - lista
A
- borelioza z Lyme
- kleszczowe zapalenie mózgu
- babeszjoza
- anaplazmoza granulocytarna
2
Q
Borelioza z Lyme - definicja
A
Choroba przenoszona przez kleszcze z rodzaju Ixodes, wywołana przez krętki Borrelia
3
Q
Ryzyko wystąpienia objawów miejscowych po pokłuciu przez kleszcza
A
11%
4
Q
Ryzyko zachorowania na boreliozę po jednorazowym pokłuciu przez kleszcza
A
1-2%, wzrasta do 5% gdy był w skórze 4 dni, i do 5,5% gdy był już napity
5
Q
Co głównie zajmuje borelioza?
A
skórę
serce
ukł. nerwowy
stawy (ukł. ruchu)
6
Q
Chorobotwórcze krętki Borrelia
A
Borrelia afzelii
Borrelia garinii
Borrelia burgdorferi
Borrelia bavariensis
7
Q
Stadia boreliozy
A
- Borelioza wczesna:
- zlokalizowana
- rozsiana - Borelioza późna
8
Q
Borelioza wczesna zlokalizowana - co obejmuje?
A
Rumień wędrujący (erythema migrans)
Chłoniak limfocytowy skóry (borrelial lymphoma)
9
Q
Borelioza wczesna rozsiana - co obejmuje?
A
Rumień wędrujący mnogi
Neuroborelioza:
- ZOMR
- zap. mózgu, RK, korzeni nerwowych, nerwów obwodowych
Boreliozowe ostre zap. stawów (Lyme arthritis)
Ostre zap. m. sercowego (Lyme carditis)
Inne
10
Q
Borelioza późna - co obejmuje
A
Neuroborelioza:
- zap. mózgu i rdzenia (encephalomyelitis)
- ZOMR i mózgu (meningoencephalitis)
- neuropatie obwodowe
Boreliozowe zap. stawów (Lyme arthritis)
Przewlekłe zanikowe zap. skóry kończyn (acrodermatis chronica atrophicans)
11
Q
Rumień wędrujący - kiedy występuje? U ilu %?
A
3-30 dni od pokłucia u 80%
12
Q
Rumień wędrujący - jak wygląda?
A
Czerwona plamka/grudka powiększająca się ku obwodowi, często osiągająca pierścieniowaty kształt z jasnym środkiem, o średnicy >5cm
mogą być nieregularne, z wybroczynami lub pęcherzykami
13
Q
Rumień wędrujący - co mu towarzyszy?
A
U 10-30% mogą być objawy ogólne (gorączka, bóle mięśni, stawów, głowy, limfadenopatia, sztywność karku)
Rzadko świąd, ból, parestezje w mscu zmiany skórnej
14
Q
Czy rumień wędrujący zanika sam?
A
Nie leczony antybiotykami cofa się spontanicznie w kilka dni - 8 tyg. (średnio w 4 tyg.)
15
Q
Rumień wędrujący - gdzie się najczęściej lokalizuje?
A
(tam gdzie był kleszczor)
U dorosłych - kończyny, tułów
Dzieci - głowa i szyja
16
Q
Rozpoznanie rumienia wędrującego
A
kliniczne (charakterystyczny rumień >5cm + pokłucie w wywiadzie)
17
Q
Rumień wędrujący a zmiany po pokłuciu przez owady
A
Te drugie: pojawiają się natychmiast po pokłuciu, bardzo nasilone i ustępują szybko bez antybiotyków
18
Q
Leczenie rumienia wędrującego w ciąży i u karmiących piersią
A
b-laktam: amoksycylina p.o. (skuteczna, bez powikłań)
alternatywa: i.v. penicylina G lub ceftriakson; azytromycyna jak uczulenie na penicylinę
19
Q
Leczenie rumienia wędrującego
A
wczesna antybiotykoterapia konieczna - wyleczenie zapobiega rozwojowi późnych manifestacji boreliozy
doksycyklina / amoksycylina /cefuroksym 14-28 dni
azytromycyna 5-10 dni
20
Q
Diagnostyka różnicowa rumienia wędrującego
A
Pokrzywka, wysypki polekowe, rumień obrączkowaty, rumień zakaźny, kontaktowe zap. skóry, zmiany grzybicze
21
Q
Rumień mnogi to dowód na…
A
spirochetemię, nie liczne pokłucia
22
Q
Rumień mnogi - leczenie
A
Jak wędrujący (doksycyklina/amoksycylina/cefuroksym/ ew. azytromycyna) jak nie zajmuje ukł. nerwowego czy innych narządów
23
Q
Rumień wędrujący nietypowy - co robić?
A
Diagnostyke seriologiczna, ew. molekularna wycinka skórnego
24
Q
Chłoniak limfocytowy skóry (borelioza) - jak wygląda?
A
Sinoczerwony niebolesny guzek, może być na płatku ucha, małżowinie usznej, brodawkce sutkowej lub mosznie
25
Chłoniak limfocytowy skóry (borelioza) - kiedy się pojawia?
W ciągu 2 miesięcy od zakażenia
26
Chłoniak limfocytowy skóry (borelioza) - częściej u dorosłych czy dzieci?
Dzieci
27
Chłoniak limfocytowy skóry (borelioza) - czy ustępuje?
Może ustąpić samoistnie, ale nieleczony antybiotykami może utrzymywać się lub nawracać
Leczony antybiotykami ustępuje w ciągu 28 dni
28
Chłoniak limfocytowy skóry (borelioza) - czy robić badania?
Tak, to wymaga potwierdzenia badaniami serologicznymi:
IgM obecne
IgG narastają
Jak są niejednoznaczne → wycinek skórny (1 na histpat, 1 na PCR (DNA Borrelia))
29
Chłoniak limfocytowy skóry (borelioza) - leczenie - co, kiedy?
antybio natychmiast jeżeli obraz kliniczny jest jednoznaczny
| doksycyklina lub amoksycylina lub cefuroksym 14-28 dni
30
Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry (borelioza) - jak wygląda?
Czerwona/sinoczerwona zmiana na skórze dystalnych cz. kończyn (też na twarzy i tułowiu)
31
Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry (borelioza) - kiedy się pojawia?
kilka-kilkanaście lat po zakażeniu (śr. 10 lat)
32
Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry (borelioza) - objawy towarzyszące
może być polineuropatia - bóle, świąd, parestezje
33
Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry (borelioza) - najczęstsza etiologia
B. afzelii
rzadziej: B. burgdorferi sensu stricto i garinii
34
Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry (borelioza) - jakie badania robić?
Trzeba potwierdzić obecność p/c IgG!! (ich brak wyklucza to rozpoznanie)
+wycinek zmiany na histpat i PCR (DNA Borrelia)
35
Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry (borelioza) - leczenie
```
doksycylina p.o.
amoksycylina p.o.
cefuroksym p.o.
ceftriakson i.v.
14-21 dni
```
36
Lyme carditis - kiedy występuje?
Wczesna faza: śr. 21 dnia od początku zakażenia (1 tydz. - 7mcy)
37
Lyme carditis - która płeć częściej?
M
38
Przewlekłe zanikowe zap. skóry (borelioza) - która płeć częściej?
K
39
Lyme carditis - cechy charakterystyczne (objawy)
- ostry początek choroby
- zaburzenia przewodnictwa p-k (blok I stopnia, II stopnia i całkowity)
- blok odnóg pęczka Hisa
- blok wiązek układu bodźco-przewodzącego
Rzadziej: zapalenie m. sercowego, osierdzia, łagodna niewyd. serca, przewlekła zastoinowa kardiomiopatia
40
Lyme carditis - efekty leczenia
antybio:
-blok p-k cofa się w tydzień
-inne zab. przewodnictwa w 6 tygodni
-
41
Lyme carditis - łagodne czy ciężkie?
najczęściej łagodne, u >90% chorych zaburzenia cofają się po leczeniu
42
Lyme carditis - jakie badania robić?
Trzeba potwierdzić w serologii (najczęściej IgM, narastanie IgG)
43
Lyme carditis - leczenie
doksycyklina, amoksycylina, ceftriakson
| 28-30 dni
44
Lyme carditis - kto wymaga hospitalizacji?
- blok p-k
| - objawy (duszność, ból w KP, epizody zasłabnięcia)
45
Lyme arthritis - w których stadiach boreliozy?
- we wczesnym rozsianym
| - w późnym
46
Lyme arthritis - jaka etiologia?
B. burgdorferi
47
Lyme arthritis - które stawy?
Duże: kolanowe!!, rzadziej ramienno-barkowe, łokciowe, nadgarstkowe, biodrowe, skokowe
B. rzadko małe (skroniowo-żuchwowe, stawy rąk i stóp)
48
Lyme arthritis - objawy
Bolesny obrzęk stawów, wzmożone ocieplenie i zaczerwienienie, dot. asymetrycznych, pojedynczych, dużych stawów (mono/oligo/poliarthritis)
Mogą być dodatkowo przewlekłe, wędrujące bóle mięśni, przyczepów i pochewek ścięgnistych
49
Lyme arthritis - asymetryczne czy symetryczne?
Asymetryczne częściej, symetryczne wielostawowe jest rzadkie
50
Lyme arthritis - przebieg, w co może przejść
- najczęściej samoograniczająca się
| - może przejść w postać przewlekłą → trwała destrukcja stawów
51
Lyme arthritis - różnica w przebiegu między boreliozowym zap. stawów a przewlekłym antybiotykoopornym zap. stawów
To drugie - przebiega z nadżerkami i zniszczeniem chrząstki stawowej
52
Lyme arthritis - efekty leczenia
objawy ustępują po:
- 1-2mcach leczenia doksycykliną p.o.
- 1 mcu leczenia ceftriaksonem i.v.
- jak mimo leczenia utrzymują się przez 3 miesiące, to może to wskazywać na antybiotykooporne zap. stawów
53
Lyme arthritis - masz podejrzenie antybiotykoop. zap. stawów, co robisz?
Badanie DNA B.burgdorferi w pł. stawowym (PCR):
| -nie ma → leczenie NLPZ lub sterydami + wykonanie synowektomii
54
Lyme arthritis - badania serologiczne
koniecznie robić:
IgM + narastanie IgG = borelioza wczesna rozsiana
IgG = borelioza późna
55
Lyme arthritis - czym się leczy?
-doksycyklina
-ceftriakson
28-30 dni
56
W którym objawie boreliozy nie trzeba robić badań lab. do potwierdzenia?
w rumieniu wędrującym
57
Najczęstsza postać rozsianego zak. B. burgdorferi
Neuroborelioza
58
Neuroborelioza - które krętki najczęściej się izoluje z PMR?
B. garinii, potem afzelii, potem burgdorferi sensu stricto
59
Neuroborelioza - w jakich stadiach boreliozy?
- wczesnym rozsianym
| - późnym
60
Neuroborelioza - stadium wczesne rozsiane - jak może przebiegać?
- porażenie nn. czaszkowych (najczęściej VII), którym mogą towarzyszyć zmiany w PMR (trwa kilka tyg.)
- porażenie korzeni nerwowych
- porażenie pojedynczych n. obwodowych
- ZOMR
- zap. mózgu
- zap. mózgu i RK
61
Neuroborelioza - porażenie nn. czaszkowych - jak leczyć?
Porażenie n. czaszkowych - doksycyklina p.o. 14-28 dni, żeby borelioza się dalej nie rozwinęła (sterydy nic nie dają)
62
Neuroborelioza - stadium późne - jak może przebiegać?
- zap. mózgu i RK o powolnym, postępującym przebiegu z zajęciem istoty białej
- ZOMR i mózgu
- obwodowa polineuropatia (zaburzenia czucia, parestezje, bóle korzeniowe, niedowłady)
63
Neuroborelioza - stadium późne - z czym można różnicować encephalomyelitis?
To zap. mózgu i RK (encephalomyelitis) co powoli zajmuje istotę białą - z SM:
- zrobić PMR
- zrobić serologię na Borrelię
64
Neuroborelioza - czy może doprowadzić do zawału/udaru mózgu?
Tak, b. rzadka postać cerebral borrelial vasculitis
65
Neuroborelioza - czy potwierdzać w badaniach?
Tak, bo objawy są niespecyficzne:
- pleocytoza w PMR
- wewnątrzoponowa prod. p/c przeciwko Borrelia w klasie IgM i IgG (we wczesnym stadium może ich nie być)
66
Neuroborelioza - kryteria rozpoznania pewnego
- objawy kliniczne neuroboreliozy
- w PMR pleocytoza
- wewnątrzoponowa prod. p/c przeciwko B. burgdorferi
67
Neuroborelioza - kryteria rozpoznania możliwego
2 z:
- neuropatia obwodowa
- przewlekłe zanikowe zap. skóry kończyn
- p/c przeciwko B. burgdorferi w krwi
68
U ilu % chorych z przewlekłym zanikowym zapaleniem skóry kończyn występuje neuropatia obwodowa?
ok. 50%
69
Neuroborelioza - kiedy wewnątrzoponowe p/c przeciw Borrelia mogą być ujemne? Co wtedy robić?
- wczesne stadium
- przejściowa immunosupresja spowodowana koinfekcją innymi patogenami przenoszonymi przez kleszcze
- leczenie sterydami
Można stwierdzić DNA Borrelia w PMR (PCR)
70
Leczenie neuroboreliozy: ZOMR, porażenie korzeni nerwowych, cerebral borrelial vasculitis
doksycyklina
ceftriakson i.v.
14-28 dni
71
Leczenie neuroboreliozy: zap. mózgu i RK, zapalenie korzeni nerwowych, ZOMR, zap. naczyń, zawał mózgu
ceftriakson 21-28 dni
72
Neuroborelioza bez p/c syntetyzowanych wewnątrzoponowo - czy można wykluczyć neuroboreliozę?
Nie
73
Rozpoznanie boreliozy z Lyme
Kryteria kliniczne +
| Dwuetapowy protokół diagnostyczny (swoiste p/c metodą immunoenzymatyczną i Western blotem)
74
Kiedy mogą wyjść fałszywie dodatnie wyniki ELISA IgM? (borelioza)
- kiła i inne krętkowice
- bakteryjne zap. wsierdzia
- RZS
- mononukleoza zakaźna
- ch. autoimmuno
- zak. H.pylori
75
Kiedy rosną jakie p/c w boreliozie?
IgM:
- od 3-4 tygodnia od zakażenia
- szczyt: 6-8 tydzień
- utrzymują się nawet 10 lat po skutecznym leczeniu (więc jak są obecne to nie trzeba ich doleczać)
IgG:
- od 4-6 tygodnia
- szczyt: 4-6 miesiąc
- utrzymują się wiele lat
76
Czy metody serologiczne pozwalają na jednoznaczne odróżnienie czynnej infekcji od stanu po przebytej boreliozie?
Nie
77
Zbiorczo leczenie boreliozy
14-28 dni
doksycyklina, amoksycylina, cefuroksym, ceftriakson, cefotaksym
II rzut: klarytromycyna, azytromycyna, erytromycyna
78
Leczenie neuroborelioza wczesna a późna:
wczesna - ceftriakson i.v. lub doksycyklina p.o. 14-28 dni
późna (>6mcy od zakażenia) - ceftriakson i.v. 28 dni
można alternatywnie amoksycyliną i cefuroksymem
79
Kiedy robić PCR w boreliozie?
- sporny rumień wędrujący
- przewlekłę zanikowe zap. kończyn
- Lyme arthritis
- PMR (neuroborelioza)
80
Kleszczowe zap. mózgu - etiologia (jaka rodzina, jakie podtypy)
wirus kleszczowego zap. mózgu (TBEV), rodzina Flaviviridae
| 3 podtypy: europejski, syberyjski, dalekowschodni
81
Kleszczowe zap. mózgu - jak można się zakazić? Jaki rezerwuar?
- pokłucie przez zak. kleszcza
- spożycie niepasteryzowanego mleka lub prod. mlecznych zakażonych kóz, owiec, krów
Rezerwuar: drobne gryzonie i kleszcze
82
Kleszczowe zap. mózgu - okres wylęgania
7-14 (4-28) dni po pokłuciu
| 3-4 dni po spożyciu tych prod. mlecznych
83
Ile trwa okno serologiczne w boreliozie?
2-6 tyg
84
Kleszczowe zap. mózgu - przebieg
2-fazowy:
1. -nagły początek
- grypopodobne objawy (gorączka, bóle głowy, nudności, wymioty)
- leukopenia, trombocytopenia
- w PMR ↑albumin
- trwa 2-8 dni
- ok. 8 dni po ukłuciu
2. faza występuje u 70-90% po ok. 8 dniach dobrego samopoczucia (czyli po 2-4tyg. od ukłucia):
- faza tzw. neurologiczna
- gorączka, bóle głowy, nudności, wymioty
- objawy oponowe
- bóle mm. i stawów
85
Kleszczowe zap. mózgu - postaci fazy neurologicznej
49% Oponowa (najłagodniejsza, objawy jak w limfocytarnym ZOMR)
33% Oponowo-mózgowa (ataksja, zab. świadomości, porażenie nn.czaszkowych)
10% Oponowo-mózgowo-rdzeniowa (najcięższa, cechy uszkodzenia rogów przednich RK, wiotkie porażenie kończyn (górnych i mięśni proksymalnych) ; zajęcie rdzenia przedłużonego i pnia mózgu(pogarszają rokowanie))
5% ZOMR, mózgu i korzeni nerwowych (objawy oponowe, ogniskowego uszkodzenia OUN, uszkodzenia korzeni nerwowych i nn. obwodowych, często niedowład obręczy barkowej z następowym zanikiem mięśni)
86
Kleszczowe zap. mózgu - powikłania
do 50%:
- objawy ubytkowe
- porażenia / niedowłady nn. czaszkowych
- bóle glowy
- zaburzenia procesu myślenia
- pogorszenie pamięci, koncentracji
87
Kleszczowe zap. mózgu - diagnostyka
- w fazie neurologicznej wirus już jest nieobecny w surowicy i PMR! więc PCR nie ma sensu...
- swoiste p/c IgM i IgG w surowicy krwi i w PMR (ELISA) (ich z kolei nie ma w okresie wylęgania i pierwszej fazie choroby)
Czyli: 1.faza - jest wiremia
2. faza - są IgM i potem IgG
88
Kleszczowe zap. mózgu - przeciwciała, kiedy itd
IgM:
- od 10-14. dnia od zakażenia
- zanikają po kilku tygodniach
IgG:
- od 3-4. tyg. od zakażenia
- szczyt w 6. tyg.
89
Kleszczowe zap. mózgu - co w PMR?
- cytoza (do ponad 100kom/ul) z przewagą granulocytów, a później limfocytów
- białko ↑ nawet >100 mg/dl
90
Kleszczowe zap. mózgu - leczenie
Nie ma przyczynowego
- p/bólowe
- p/zapalne
- ↓ICP (20% mannitol)
- p/drgawkowe
- leżeć w łóżku 1-2tyg.
91
Kleszczowe zap. mózgu - zapobieganie
szczepienia:
2. dawka po 1-3 miesiącach
+ 3. dawka po 5-12mcach od 2. dawki
dawki przypominające co 3-5 lat
Schemat szybki:
2. dawka po 14 dniach, potem j.w.
Kto? leśnicy, wojsko, rolnicy, zbieracze runa leśnego XD, podróżujący na tereny endemiczne
92
Kleszczowe zap. mózgu - kryteria rozpoznania (przypadek potwierdzony i prawdopodobny)
Potwierdzony - objawy zap. OUN + 1 z:
- p/c IgG i IgM w surowicy
- p/c IgM w PMR
- ↑ p/c w badaniu 2 próbek surowicy
Prawdopodobny - objawy zap. OUN +:
-IgM w surowicy
93
Kleszczowe zap. mózgu - czy można szczepić jako profilaktykę poekspozycyjną?
Nie jest to zalecane
94
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - definicja
Choroba odzwierzęca przenoszona przez kleszcze Ixodes, wyw. przez G- bakterię Anaplasma phagocytophilum
95
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - cechy A. phagocytophilum
Zakaża neutrofile (jest wewnątrzkomórkowa) → tworzą się morule (śródplazmatyczne agregaty bakterii)
96
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - z czym może współwystępować?
u 30% - z KZM lub boreliozą
97
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - jakie miesiące, rezerwuar
sezonowe: IV-X
rezerwuar: gryzonie, jelenie, sarny
98
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - jak można się zakazić od innej osoby?
okołoporodowo
| podczas transfuzji zakażonej krwi
99
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - okres wylęgania
11 dni (5-21)
100
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - objawy
Najczęściej bezobjawowa
- gorączka (2-11 dni)
- nudności i wymioty, bóle brzucha, biegunka
- kaszel
- hepatosplenomegalia
- <10%: wysypka plamisto-grudkowa (poza twarzą, dłońmi i podeszwami stóp)
- 1%: uszkodzenie OUN
101
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - jak może uszkodzić OUN?
- uszkodzenie splotu barkowego
- porażenie n. VII i innych czaszkowych
- polineuropatie
w PMR limfocytarny odczyn zapalny
102
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - diagnostyka mikroskopowa
Rozmaz krwi barwiony metodą May-Grunwald-Giemsa:
- w neutrofilach wtręty (morule) bakterii
- najwyższa czułość w ciągu 7 dni od wyst. gorączki
103
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - diagnostyka laboratoryjna
PCR (DNA):
| -najwyższa czułość w pierwszy tydzień choroby w fazie bakteriemii
104
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - kiedy leczenie?
Po pobraniu na rozmaz i PCR, ale przed uzyskaniem wyników
105
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - złoty standard diagnostyczny
Badania serologiczne metodą immunofluorescencji pośredniej (IFA):
IgM:
-po 10-14 dniach od zakażenia
Wynik dodatni:
- 4x↑IgM w odstępie 2-4tyg.
- lub pojawienie się IgG
Najwyższa czułość - w 2-4 tyg. choroby
106
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - leczenie
doksycyklina 5-14 dni
II rzut: ryfampicyna (np. u ciężarnych!)
do 3 dni po ustąpieniu gorączki
107
Babeszjoza - etiologia i drogi zakażenia
pierwotniak pozajelitowy Babesia microti, Babesia divergens
Przenoszenie przez kleszcze
Zakażenia podczas transfuzji,
Zakażenie przez łożysko
108
Babeszjoza - rezerwuar
gryzonie, bydło, owce, jeleniowate, konie, psy
109
Babeszjoza - co atakuje pierwotniak?
Erytrocyty - przewlekła niedokrwistość hemolityczna
110
Babeszjoza - okres wylęgania w zal. od drogi zakażenia
po ukłuciu kleszcza 1-6tyg
po transfuzji krwi zakażonej 6-9tyg
111
Babeszjoza - objawy
Zazwyczaj bezobjawowe/łagodne
-gorączka, dreszcze, bóle głowy, osłabienie, bóle mięśniowe, bóle stawów, potliwość, nudności i wymioty
Ciężki przebieg przypomina malarię
112
Babeszjoza - objawy w ciężkim przebiegu
przypominają malarię:
- hepato/splenomegalia
- niedokrwistość hemolityczna
- żółtaczka
- niewyd. nerek z hemoglobinurią i białkomoczem
- ARDS
- powikłania ze str. serca i ukł. krążenia
113
Babeszjoza - co w podstawowych badaniach?
Niedokrwistość hemolityczna
| ↓ PLT, leukocyty
114
Babeszjoza - złoty standard diagnostyki
Ocena obecności pierwotniaków w RBC - rozmaz i gruba kropla (barwione metodą May-Grunwald-Giemsy), konieczne określenie intensywności inwazji i wykluczenie zakażenia Plasmodium
115
Babeszjoza - PCR
zalecane w każdym przypadku
| możliwe wyniki fałszywie dodatnie (dlatego jak wychodzi dodatni to trzeba go potwierdzić sekwencjonowaniem produktu)
116
Babeszjoza - serologia
- produkcja od ok. 14. dnia infekcji
- dodatnie: miano IgM lub IgG 1:64 lub wyższe
- mogą być wykrywane 1-6 lat od zakażenia
- wykrywają tylko B.microti
117
Babeszjoza - leczenie
azytromycyna, klindamycyna, chinina, atowakuon
7-10 dni
NIE LECZYĆ EMPIRYCZNIE, i nie leczyć bezobjawowych (chyba że parazytemia jest >3mcy)
