Smitsjúkdómar og sýklasótt - Þórhalla Flashcards

Question

Uppruni sýkingar er þekktur

Answer 1

* Ef uppruni sýkingar er ljós er sýklalyfjameðferð miðuð að þekktum uppruna * Dæmi: Líffærakerfi * > Þvagvegasýkingar * > Sýklalost upprunnið í þvagvegum (Urosepsis)

Answer 2

* Miðtaugakerfi * Kviðarhol * Öndunarfæri * Húð / mjúkvefir * Bein og liðir * Þvagvegir * Hjarta- og æðakerfi

Answer 3

* Mikilvægt er að taka ítarlega sjúkrasögu og framkvæma nákvæma líkamsskoðun til að reyna að komast að uppruna sýkingar. * Í einstaklingum þar sem uppruni sýkingar er óviss er nauðsynlegt að hafa eftirfarandi í huga: * Algengustu orsakavaldar blóðsýkingar á Íslandi sem á sér uppruna utan heilbrigðisstofnana eru: * E. coli * S. aureus * S. pneumoniae * K. pneumoniae * Enterokokkar * Hafið í huga N. meningiditis og S. pyogenes (t.d. hnakkastífni, húðblæðingar, útbrot, hálsbólga, erythroderma eða blóðþrýstingsfall). * Hafið í huga möguleika á yfirþyrmandi streptokokka og staphylokokka sýkingum (toxic shock syndrome af völdum streptococcus eða staphylococcus) * Íhugið hjartaþelsbólgu hjá einstaklingum sem nota vímuefni um æð * í línusýkingum/íhlutir * Hjá einstaklingum eftir tanndrátt * Íhugið sýkingu með ónæmum (t.d. MÓSA) eða fjölónæmum bakteríum (t.d. ESBL-myndandi) hjá sjúklingum sem verið hafa á sjúkrahúsi erlendis, eða eru þekktir berar slíkra baktería.

Answer 4

* Ampicillin 2-3g á 6 klukkustunda fresti í æð * Cloxacillin 2 g á 6 klukkustunda fresti í æð * Gentamycin 5-7 mg/kg á 24 klukkustunda fresti í æð - Aðlaga þarf skammta gentamycin við skerta nýrnastarfsemi og hjá sjúklingum með bruna eða mikinn kviðarholsvökva. Gefið gentamycin ekki lengur en í 2 daga án endurmats eða samráðs við ráðgefandi smitsjúkdómalækni . Aðlagið sýklalyfjaval að niðurstöðu næmisprófa Sýklalyfjameðferð ef penicillinofnæmi * Ef saga um beta-lactam ofnæmi sem er ekki alvarlegt, þ.e. ekki bráðaofnæmi þá gefa Ceftriaxone 2g einu sinni á sólarhring í æð Ef alvarlegt ofnæmi fyrir beta-lactam lyfjum, þ.e. bráðaofnæmi: * Vancomycin 20 mg/kg í byrjunarskammt, síðan 15 mg/kg á 12 klst fresti (hafið breytta skömmtun í nýrnabilun í huga) OG * Gentamycin 5-7 mg/kg á 24 klukkustunda fresti í æð.

Answer 5

1. Heilahimnubólga 2. Ígerð í heila 3. Fyrirbyggjandi lyfjagjöf við meningókokkum 4. Heilabólga af völdum veira

Answer 6

* Af völdum baktería * Algeng einkenni heilahimnubólgu eru hiti, höfuðverkur, stífleiki í hálsi, ljósfælni og breyting á meðvitundarástandi. * Um leið og grunur um heilahimnubólgu af völdum baktería vaknar: * Sýklalyf / sykursterar eins fljótt og unnt er. * Blóðræktun (2 sett) og mænuástunga * Bíðið EKKI með að gefa sýklalyf ef töf verður á mænuástungu (t.d. þörf á tölvusneiðmynd) en ávallt á að vera hægt að draga blóðræktanir fyrir gjöf sýklalyfja. * Í eftirfarandi tilfellum er tölvusneiðmynd af höfði ráðlögð fyrir mænuástungu: * Nýr krampi (<7 dögum) * Bjúgur í sjóntaug (papilledema) * Skert meðvitundarástand * Staðbundin brottfalls einkenni frá taugakerfi

Answer 7

1. Clostridium difficile iðrasýking (clostridium difficile infection) 2. Kviðarholssýking 3. Botnlangabólga (appendicitis) 4. Gallblöðrubólga /gallgangasýking (cholecystitis 7 cholangitis) 5. Ristilpokabólga (diverticulitis)

Answer 8

Lungnabólga

Answer 9

* Einkennalaus bakteríumiga (Asymptomatic bacteriuria) * Blöðrubólga (Cystitis) * Nýrnasýking (Pyelonephritis) * Sýklalost upprunnið í þvagvegum (Urosepsis) * Hvekkbólga (Prostatitis) * Eistnalyppu- og eistnabólga (Epididymitis/Orchitis) * Þvagvegasýking í einstakling með inniliggjandi þvaglegg (Catheter-associated UTI) * Þvagvegasýking á meðgöngu (UTI in pregnancy)

Answer 10

* Heimakoma (Erysipelas) - Vægt form (töflumeðferð) * Heimakoma (Erysipelas) - Alvarlegt form (töflumeðferð) * Drepmyndandi húðsýkingar (Necrotizing fasciitis) * Mannabit * Dýrabit (kettir & hundar) * Húðsýkingar einstaklinga sem nota vímuefni um æð

Answer 11

1. Súrefnismeðferð (stefnt að mettun 94-98% eða 88- 92% hjá sjúklingum með langvinnan lungnasjúkdóm. 2. Vökvi í æð, a.m.k. 500 ml 0.9% NaCl á fyrstu klukkustund. 3. Blóðræktanir og taka sýna í ræktun frá viðeigandi stöðum. 4. Hefja gjöf sýklalyfja í æð, skv. leiðbeiningum. 5. Mæla laktat. 6. Meta þvagútskilnað, íhugið uppsetningu þvagleggs í völdum sjúklingum

Answer 12

* 2021 * 30mL/kg RA fyrstu 3 klst., ekki 0.9%NaCL * Gefa pressora t.d noradrenalín sem dregur saman útlægar æðar, má gefa í t. vena cubita í olnbogabót undir 6 klst þangað til komin er CVK leggur, halda MAP yfir 65mm Hg * Ekki lengur ráðlagt að gefa C vítamín í háum skömmtum I.v. * Ráðlagt að gefa I.v corticosteroids hjá þeim sjúklingum sem eru á pressorum/æðavirkum lyfjum * Hjá fullorðnum er mælt með eftirfylgni og mati á líkamlegri og vitrænni getu ásamt andlegri líðan

Answer 13

* vöðvaslappleiki * þreytta * kyngingarörðuleikar * óskyr hugsun * einbeitingarskortur * minnisleysi * þunglyndi og kvíði * svefnvandi

Answer 14

* Ónæmisbæling * Aðskotahlutur, t.d. gangráður * Nýleg aðgerð * Saga um hita eða kölduköst * Húð: Netjubólga, sár * Þvag: Sviði, tíðni, lykt * Kviður: Verkir, lífhimnuerting * Brjóstkassi: Hósti, mæði * Taugakerfi: Hnakkastífleiki, höfuðverkur

Answer 15

* Öndunartíðni <10 eða ≥25/mín. * Púls ≤50 eða ≥120/mín. * Hiti ≤35,5 eða ≥38,5°C * Systoliskur bþ ≤100 mmHg * Breytt meðvitundarástand * SpO2 <95%