Krabbameinsverkir - Þorbjörg Flashcards
Skilgreining á verkjum - IASP
„óþægileg skynjun og tilfinningareynsla sem tengd er raunverulegri eða mögulegri vefjaskemmd eða er lýst á þann hátt”
Skilgreining á verkjum - McCaffery
„Verkur er það sem skjólstæðingur segir hann vera og er til staðar meðan sá hinn sami segir að svo sé“
nocieptive
verkir frá mjúkvefjum
visceral
verkir frá innri líffærum
neurgen
taugaverkir
Verkir við krabbamein
- gegnumbrotsverkir
- neurogen verkir
- angist/depurð/þunglyndi
- verkir tender meðferð
Gegnumbrotsverkir - skilgreining
Tímabundin verkjaköst sem sjúklingur fær þrátt fyrir að vera annars vel verkjastilltur á reglubundnum skömmtum af verkjalyfjum
…verkir sem „brjótast í gegnum annars árangursríka verkjameðferð
ábyrgð hjúkrunarfræðinga við verkjalyfjameðferð
Sjá til þess að sj. fái grunnverkjalyf á ákv. tímum skv. Fyrirmælum
Verkjamat, markviss verkjaskráning og stöðugt endurmat
Ákv. hvort gefa eigi verkjalyf og velja viðeigandi lyf ef fyrirmæli eru um fleiri en eitt PN verkjalyf
Vera vakandi fyrir hliðarverkunum lyfja
Koma á framfæri upplýsingum til lækna ef breytinga er þörf og koma með uppástungur um breytingar,s.s. um lyf, gjafaleiðir, skammta og skammtabil
Fræða sjúkling um verkjalyfin sem hann tekur
Mikilvægir þættir við verkjalyfjagjöf
Þekkja skjólstæðinginn – afla upplýsinga um hegðun og mynstur verkjanna – meta og skrá verkina
Þekkja og skilja verkun lyfja sem skjólstæðingurinn er að taka – bæði vegna sjúkdóms og verkjanna
Notkun lyfja við verkjum – ‘multimodal’ – (2+2=5)
Þekkja mun á og geta útskýrt fyrir skjólstæðingi mun á: Líkamlegur ávani - Líkamlegt þol - Fíkn
Mikilvæg hlutverk hjúkrunarfæðinga við verkjalyfjagjöf
Ekki alltaf nógu skýrt og sj. ekki alltaf vissir hvaða kröfur þeir mættu gera til hjúkrunarfræðinga varðandi verkjameðferð (sjá grein Rustøen o.fl. 2009)
Fannst þeir ekki alltaf fá nægilegar upplýsingar varðandi orsakir og meðferð
“One interesting finding here was that patients said that nurses asked about their pain all the time, but did not talk to them about the pain.”
Verklagsreglur fyrir verki
Spyrja skal alla sjúklinga um verki við innlögn - skimun
Verkjagreining skal vera hjá sjúklingum með verki
Verkjamatsblað á að vera búið að fylla út 2 sólarhringum eftir innlögn hjá sjúklingum með verki
Meta verki reglulega og þegar grunur er um verki eða greint er frá verk að minnsta kosti:
- X1 á vakt (x3 á dag) fyrstu 3 sólarhringana, lengur ef virkir verkir
- 1x á dag eftir 3 sólarhringa, ef stabilt ástand
Nota viðurkennda skala eins og 0-10 töluskala (NRD) orðaskala eða andlitsskala
Velja og veita viðeigandi meðferð, muna pn lyf, aðrar aðferður en lyf
Mera áhrif meðferðar, endurskoða meðferðaráætlun eftir þörfum
Skrá í framvindu í sjúkraskrá og í söguna
Skráning á verkjum
Vanda alla skráningu
Skráning í framvindu í sjúkraskrá
Skrá staðsetningu
Skrá styrkleika, nota til þess viðurkenndan skala eins og 0-10
Skrá nánari lýsingu á verk, hvers konar verkur
Skrá hvaða meðferð var veitt - lyf, aðrar aðferðir en lyf
Skrá árangur meðferðar
Skráning í SÖGU
Skrá styrkleika verkja á 0-10
Muna: “engar verkjakvartanir” er ekki mat og skráning á verk
Tryggja gæði verkjameðferðar
Klínískar leiðbeiningar og reglur til að fara eftir við verkjameðferð
Notkun á gæðavísum - skipulagt MAT, Endurmat og skráning á verkjum
Þverfagleg verkjateymi
Mismunandi samsetning og skipulag eftir stærð og tegund sjúkrahúsa
Muna öll lífsmörkin - líka það fimmta!
andleg vanlíðan gerir það að verkun að…
fólk verður viðkvæmara fyrir verkjum
algengasta ástæða fyrir að leita til heilbrigðisþjónustu?
verkir